"Ұлттық бас киімдер " (9сынып)

Ұлттық бас киімдер.

Сабақтың тақырыбы: Ұлттық бас киімдер.
Сабақтың мақсаты: Сахналық көрініс арқылы ұлттық бас киімдер
туралы білім беру . Бас киімдердің түрлері мен
оның ерекшеліктері туралы түсінігін дамыту.
Салт-дәстүріміз бен ұлттық киім үлгілерін өнеріміз-
бен таныстыра отырып кұрметпен қарауға сүйіспен-
шілігін ояту.
Сабақ түрі: Сахналық сабақ.
Сабақ әдісі: Сахналық көрініс, ұлттық киімдер
демонстрациясы, өлең оқу.
Сабақ барысы: Сахна көрінісі: Жарты шеңбер формасындағы киіз үйдің
ішкі көрінісі.Сырмақ,басқұр түс киіздермен жабдықтал-
ған.
Киіз үй ішіне жайғаса отырған қыздар.Қыз жасауын тігіп,
әсемдеп, өңдеп отырған көрінісі.
Киіз үйді айнала жайғасқан, ортада әжесі қызының ша-
шын талдап өріп отыр. Қыздармен әжесі әңгімелесіп
отыр. Әңгіме көрінісі ұлттық бас киімдер,шашбау,қыз
жасауы жөнінде.
1. Көрініс.
Әжесі қызының шашын талдап өріп отыр.Ұштарына шашбау тағып
сәндеп отыр.
1.Айдана:
-Әжесі неге қыздардың шашын талдап өріп, оған шашбау таққан?

Әжесі:
-Шашбау қыздың көркі. Қолаң шашты қызды қас ару дейді. Шаштың ұзын,
әдемі болып өсуі үшін, әрі терлемес үшін шашты талдап өріп ұшына шашбау
тағады. Шашбау салмақты, шашты шатастырмай төменге тартып тұрады.
Шаштың талданып өрілгені «бір-біріне жетсем деп» таласа өседі деген ырым
бар.
2.Әйгерім.
-Әже неге қыздарға сылдырлатып сырға, білегіне білезік, жүзік таққан, ол аз-
дай мойнына тұмар алқа таққан?
Әжесі:
-Қыздарға көрік береді. Әрі тәрбиелік мәні де бар. Қазақ қыздарына құрмет-
пен қарап, аялап гүлдей етіп өсірген.Тәрбиелік мәні қыздың салмақты, сым-
батты болып өсуіне әсері бар. Егер сылдырлап беталды дыбыс шығарса«тұш-
тақай қыз» деп ескерту береді. Сыңғырлатып әуенді дыбыс шығарып жүруі
керек. Қыздың сыңғырлатып әсем басып келе жатқанын байқаған жан әбес-
тік сөз айтпай, өзін жақсы ұстаған.
3.Әжесі:
-Қой менен көп сұрап кеттіңдер ғой, мен де сендерден білейін.Мына қолда-
рыңа ұстап отырған бас киімдерің жайлы білесіңдер ме?
4.Сандуғаш:
-Менің қолымдағы бөрік. Бұл ерлердің күзде,көктемде киетін сәнді бас киімі.
Мұның жиегін қымбат бағалы аң терілерімен көмкерген.Содан «сусар бөрік»,
«кәмшәт бөрік»,«құндыз бөрік» деп аталады.
5.Әйгерім:
-Менің қолымдығықасаба. Қасабаны жас келіншектер киген. Қас аруға лайық
деп білген. Өзі дөңгелек, үстінен тұстай түскен желкені жауып тұратын желегі
болған. Ол шашақпен көмкерілген. « Ұл- қызы көп болсын » деген ниетпен тігілген.

Автор: Түменбай Мейрамкүл  Тоқсанбайқызы