ОМЖ "Ас қорыту. Зат алмасу және энергия айналымы" (8 сынып)

ТІЗБЕКТЕЛГЕН САБАҚТАРДЫҢ ОРТАҚ ТАҚЫРЫБЫ:  Ас қорыту.  Зат алмасу және энергия айналымы
Контекст: Ас қорыту мүшелерінің ағза үшін маңыздылығын білуге көмек береді. Зат алмасу және энергия айналымында болатын үдерістердегі өзгерістерді нақтылай алады. Аурулардың түрлерін ажырата алады.
Пән бойынша оқыту мақсаты: Ас қорыту мүшелерінің жұқпалы аурулары: дизентерия, тырысқақ, іш сұзек т.б., олардың алдын алу шараларын білу. Витаминдер және олардың маңызын ұғыну. Адам организмі үшін тағамдық заттардың рөлін біледу және оларды ажырата білу.				Пәндік лексика мен терминдер: дизентерия, тырысқақ. Авитаминоздар: ақшам соқыр, бери-бери, Гиповитаминоздар. Гипервитаминоздар			Қысқаша шолу: Әр түрлі аурулардың паразит құрттардың әсерінен және витаминдердің жетіспеуінен болатынын түсінеді. Энергия жұмсау үшін тамақтану керек екенін біледі
№	Сабақ тақырыбы	Пән бойынша оқу мақсаттары	Мұғалімнің іс-әрекеті		Оқушының  іс-әрекеттер	Барлық оқушыларды қатыстыру		Бағалау	Ресурстар
1	Ас қорыту мүшелерінің жұқпалы аурулары: дизентерия, тырысқақ, іш сұзек т.б., олардың алдын алу шаралары. Паразиттік құрттар туғызатын аурулардың алдын алу. Тағамнан улану, алғашқы көмек көрсету шаралары.	Барлық оқушылар үйренеді: ас қорыту мүшелерінің жұқпалы ауруларының түрлерін білуі керек. Оқушылардың көбісі үйренеді: аурулардың алдын алу маңыздылығын түсінуі  керек. Кейбір оқушылар үйренеді Тағамнан улану, алғашқы көмек көрсету шараларын практикада қолдана алуы керек.	Барлығы оқушылардың «Дана үкі» әдісі арқылы тақырыпты меңгеруіне бағыт беремін. Көпшілігі: аурулардың алдын алу шараларын түсіндіремін. Кейбіреулері: алғашқы көмек көрсету шараларын практикалық тұрғыда дағды қалыптасуын бақылаймын.		Тақырыпты баяндайды, оқушылар ауруларды суреттейді, Ас қорыту мүшелерінің жұқпалы ауруларын салыстырады, талдайды.	Деңгейі төмен оқушылар 1 дұрыс жауабы бар тест тапсырмасын орындайды, ал дарынды оқушылар сәйкестендіру және бірнеше жауабы бар тест тапсырмаларын орындайды.		Оқушылар «Дартс» әдісі арқылы өздерін стикер жабыстыру арқылы бағалайды. Қалыптастырушы  бағалау арқылы	Интерактивті тақта, плакат, кітап, видео.
2	Организм құрылымын қалпына келтіру, олардың өсуі мен энергия жинақтауы үшін қоректік заттардың маңызы.	Барлық оқушылар: қоректік заттар дегеніміз не? қоректік заттарды  (нәруыздар,көмірсулар,майла,минералды тұздар,су мен витаминдер) құрайтынын біледі.  Оқушылардың көбісі: қоректік заттардың адамның дене салмағының қанша пайызын құрайтынын біледі. Кейбір оқушылар: адам организмі үшін тағамдық заттардың рөлін біледі және оларды ажырата біледі.	Джиксо әдісі. Постер қорғау.Оқулықпен жұмыс. 1-топ. Организм құрылымын қалпына келтіру.. 2-топ. Олардың өсуі мен энергия жинақтауы.. 3-топ. Қоректік заттардың маңызы. "Мені тап"дұрыс,бұрыс сөздерді орналастыру. Кесте толтыру. 193-беттегі тапсырма бойынша орындайды. Мұғалім оқушылардың өзара бағалауларын бақылайды, қорытады. Сабақатан алған әсерлері мен ұсыныстарын жазу үшін стикерлер тарату.		Оқушылар топпен оқулықтан тапсырманы оқиды,ойланады,талқылайды,мазмұнын постерге түсіріп,ақылдаса отырып түсіндіреді. Интербелсенді тақтада жұмыс. Топтың оқушылары біріге отырып ойланып, сөйлемдегі дұрыс, бұрыс сөздерді табады. Тұжырымдайды, қорытындылайды.	Деңгейі төмен оқушылар постер құру кезінде және деңгейі жоғары оқушыларды талдау, қорғау кезінде барлық оқушыларды қатыстырамын.		Жұптасу арқылы критерийге сүйене отырып бірін-бірі бағалайды. Оқушылар сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстарын"екі жұлдыз,бір тілек" стикерге жазады.	Интербелсенді тақта, кітап, маркер, түрлі түсті стикерлер т.б.
3	Тамақтанудың мөлшері және оның организмнің энергия жұмсау шамасымен байланысы. Негізгі және жалпы алмасу. Қоректік заттардың энергия сыйымдылығы.	Барлық оқушылар үйренеді: Тамақтану мөлшерін өздігінен анықтай білу Оқушылардың көбісі үйренеді: Дұрыс тамақтанудың маңыздылығы жөніндегі білімдерін кеңейту Кейбір оқушылар үйренеді: Тамақтану мөлшерінің энергия жұмсаумен үйлесімділігі туралы түсінік, оның денсаулыққа әсерін анықтайды.	Үй тапсырмасын тексеру. Тамақтану туралы видео (2 минут) Мағынаны тану 20 минут Жаңа ақпарат жазылған үлестірмелер тарату 1. Тамақтану мөлшері туралы қатені табу тапсырмасын беру 2. Дұрыс тамақтануға байланысты ақыл-кеңестер,деніңіз сау болсын десеңіз,пайдалы кеңес 3.Денсаулыққа анықтама,достары,қастары туралы «ой қозғау». Сен білесің бе? Асқа қатысты қазақтың ұлттық өлшемдері 4. Сәйкестендіру тест жұмысын ұсыну,деңгейлік тапсырмалар,ой толғау		«Миға шабуыл» Сұрақтарға жауап беріп оқушылар ойларын жинақтайды. 1. Жеке танысады 3 минут Топта талқылау 2 минут Постер құру 8 минут Сыныпта қорғау 12 минут 1. Ұсыныстарын айтады 2.Тамақтану мөлшеріне байланысты айтылған пікірлердегі қатені анықтап, жауабын негіздейді. 3. «Ой қозғау» сұрақтарға жауап беру. 4. Тест орындау	Барлық оқушылар бейнежазба көріп, ой бөліседі. Тамақтану мөлшері сызбасын толтыру. организмнің энергия жұмсау шамасымен байланысын сызбамен көрсету Күнделікті тамақтану тәртібін құруды жоспарлау		Алдарына берілген бағалау парақшасы бойынша, өзара бірін-бірі бағалайды.  «Алақан» әдісі арқылы кері байланыс жүргізу.	Интер белсенді тақта, плакат, кітап, маркер, А4, Тамақтың мөлшері, құрамы, тамақтану тәртібі туралы көрнекіліктер топтамасы.
4	Витаминдер және олардың маңызы. Майда және суда еритін витаминдер. Авитаминоздар: ақшам соқыр, бери-бери, қырқұлақ және мешел аурулары. Гиповитаминоздар. Гипервитаминоздар Тағам құрамындағы витаминдерді сақтау.	Барлық оқушылар үйренеді: Витаминнің не екенін, ашқан ғалымды және түрлерін білу керек. Оқушылардың көбісі үйренеді:Витаминдердің жетіспеуінен және де шектен тыс көп болуынан болатын аурулардың түрін ажырата білуі керек Кейбір оқушылар үйренеді: қандай Витаминдерді топтастыра, жіктей білуі керек. Адам өміріндегі маңыздылығын ұғыну керек.	Амандасу.Кезекшіні анықтау. Оқушыларды түгендеу.  «Әліпби» әдісі арқылы үй тапсырмасын тексеру.  «Мозайка» әдісі арқылы (алма, лимон, жұмыртқа) суреттер арқылы топқа бөлемін. Тақырып байланысты бейне жазба көрсетемін. Жаңа сабақтың тақырыбымен таныстырамын, мақсатына тоқталамын. Мәтін бойынша топтарға тақырыпшаларды бөліп беремін. Әр топ өз тақырыптарына сай постер  дайындатамын. Құрал ретінде флипчарт беремін. Әр оқушыға деңгейіне сай деңгейлік тапсырмалар беремін.		Үй тапсырмасына «Әліпби» әдісі арқылы жұппен жауап береді. Мозайка әдісі арқылы аталмыш суреттерді құрастырады және сол бойынша топқа бөлінеді. Оқушылар бейне жазбаны қарайды, тыңдалым орындалады. Мәтінмен жұмыс жасайды, оқиды, талқылайды. Постер құрайды. Оқушылар өзінің деңгейіне сай деңгейлік тапсырмаларды орындайды	Дефференция Үлгерімі жоғары оқушылар деңгейлік тапсырмаларды орындау барысында білімдерін көрсетеді. Үлгірімі баяу оқушылар деңгейлік тапсырмаларды орындау барысында білімдерін көрсетеді. Үлгерімі жоғары оқушылар үлгерімі баяу оқушыларға постерді құрау кезінде көмек көрсетеді.		Қалыптастырушы бағалау.  Бағалау үшін критерийлер беріледі, Көркемделуін бағалайды. Қорғауға баға береді.  «Айналмалы бекет арқылы» оларды жұлдызшалармен бағалайды. Қалыптастырушы бағалау Деңгейлік тапсырмаларды оқушылар  «Зиг-заг» әдісі арқылы бағалайды. Кері байланыс жүргіземін. «Желкенді кеме»әдісі арқылы  бүгінгі сабақтан алған әсерін жазғызамын. Жиынтық бағалау.	Интербелсенді тақта, суреттер, маркерлер. АКТ Оқулық Флипчарт А4 беті Стикерлер Оқулық Стикерлер Кеменің суреті