Затобол
мектеп-гимназиясы
«Ұшқыр
ой мен шешен тіл»
атты 3-4 арасындағы білім
сайысының әзірлемесі
Дайындаған
қазақ тілі мұғалімі:
Щерботаева Ж.К.
Затобол
2014 ж.
«Ұшқыр
ой мен шешен тіл»
Интелектуалды ойын
Мақсаты:
•
Қазақтың салт-дәстұрлері туралы білімдерін кеңейту,
•
Оқушылардың тілін дамыту,есте сақтау,ойлау,шығармашылық қабілеттерін шындау,
•
Қазақ тіліне деген сүйіспеншілікті арттыру,салт-дістүрді,өнерді құрметтеу
білуге баулу,ұлттық салт –дәстүр үлгісінде тәрбиелеу.
Сабақтың түрі:ойын
Қамтылатын
бөлімдер
І.
Бәйге
ІІ.Құпия
сандық
ІІІ.Сиқырлы
қоржын
ΙҮ.Шешен
Ү.Өнер
Кіріспе
бөлім
Ойын
басталғанда «Наурыз» әні ақырын орындалады.
Жүргізүші
Қайырлы
күн, қымбатты қонақтар,ұстаздар,оқушылар!
Наурыз
мерекесіне арналған оқыта-үйрету ойынымызға қош келдіңіздер!
Наурыз
мерекесімен құттықтау сөздері.
1-оқушы
Қыс
өтіп, қар кетіп,
Шырайлы
жаз жетіп.
Шаруаның
кенелген
Мейрамы
ежелден
Құтты
болсын,бұл наурыз!
2-оқушы
Жасай
берсін жаңа күн
Туа
берсін жаңа нұр
Дүр
сілкінсін дала бір.
Құтты
болсын Жаңа жыл!
Құтты
болсын Наурыз.
Жүргізуші
Біз
3-4 сыныптар арасында«Ұшқыр оймен шешен тіл» аты сайысымызды бастаймыз.
1-оқушы
-Тыңдаңыздар,тыңдаңыздар!
Босқа
қарап тұрмаңыздар.
Сайысымыз
басталады
Қызықтан
тыс қалмаңыздар.
2-оқушы
Ал
келіңдер,келіңдер!
Біріне-бірін
еріңдер
Білімінді
тексеріп
Ойынға
қатысып көріңдер.
Жүргізуші
-Ашық,жарқын
жүзді
Әділқазылар
біздің.
-Ортақа
әділқазылар алқасын шақырамыз.
«Бірдің
атын біл»-деген бар. Олай болса сайысқа қатысушылармен танысайық. Әр топ өз басшыларын
сайлайды,ұранымен таныстырады.
1-байқау
«Танысу».
1-ші
топқа сөз берейік.
Ұрандары:
-Біздің тобымыз-«Жұлдыздар»
Көп білетін ұл –қыздар.
2-топқа
сөз берейік
Ұрандары:
-Біздің топ-«Білімпаздар»
Қиін сұраққа жауап табар.
3-топқа
сөз берейік.
Ұрандары:
-Біздің тобымыз-«Қырандар»
Мақсатына жетер ұл-қыздар.
Сайысқа
қатысатын оқушыларға іске сәт.
Ойынымыздың
бірінші бөлімін бастаймыз.
1-бөлім. Бәйге.
Ойынның мақсаты: Оқушылардың
логикалық ойлау қабілетін дамыту.
Ойынның шарты:бұл бөлімде15
сұрақ қойылады. Сол сұраққа тез жауап беру.сол сұраққа ең бірінші қол көтерген
топ жауап береді.Дұрыс жауапқа
1
ұпай.
Сұрақтар:
1.Қазір
қандай жыл мезгілі?
2.Апта
күндері?
3.Көктем
айлары?
4.Қазақстан
Республикасының астанасы?
5.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі?
6.
Бір жылда неше ай бар?
7.Ең
ыстық жыл мезгілі?
8.Наурыз
мерекесі қашан?
9.Төрт
түлік мал.
10.Қар
қай жыл мезгілінде ериді?
11.Жылқының
төлі?
12.Сиырдың
төлі.
13.Мамыр
көктемнің нешінші айы?
14.Жылдың
төрт мезгілі
15.
Мектепте кім білім береді?
2-бөлім. «Құпия сандық».
Ойынның шарты: бұл бөлімде
жұмбақ жасырылады.Сендер жұмбақтың шешуін екі тілде(орысша-қазақша) айтуларын
керек.Әр топ кезекпен бір жұмбақты оқып шешуін айтады. (Слайдпен
көрсету,оқушыларға оқыту).
Дұрыс
жауапқа 5 ұпай.
1-топ
Қолы
мен қаламы жоқ
Бірақ
сурет салады (аяз-мороз)
2-топ
Сылдыр
сұйық су емес
Ішсен
шөлін қанады
Ақ
болса да қар емес (сүт-молоко)
3-топ
Кезікті
бір жануар
Үстінде
екі тауы бар.(түйе-верблюд)
1-топ
Жолбарыстан
аумайды
Тышқандарды
аулайды(мысық-кот)
2-топ
Қыста
ұйықтап жатады
Жазда
қызыққа батады(аю-медведь)
3-топ
Қанаты
жоқ ұшады
Аяғы
жоқ қашады(жел-ветер)
1-топ
Басында
мүйізі бар,
Төрт
аяғы бар
Құрт,ірімшік
береді
Бұл
малды кім біледі(Сиыр-корова)
2-топ
Ағайынды
бәрі, шықса жасыл,
түссе
сары (Жапырақ-лист)
3-топ
Қысты
ғана болады
Ұстасан
қолын тонады(Қар-снег)
Қазір сіздерге арналған ән-шашу(музыкалық үзіліс)
3-бөлім.«Сиқырлы қоржын »сайысы
Капитандар
сайысы
Ойынның мақсаты: сұрақтарға
дұрыс жауап беру.
Ойынның шарты: Әр команда
басшысы алға шығады.Қоржыннан нөмірлі допты алып,осы номірлі сұраққа жауап
береді.Содан кейін екіншісі жауап береді.
Дұрыс
жауапқа 10 ұпай.
Сұрақтар:
1.Көктемнің
күн мен түн теңелетін күні?
(День
весеннего равноденствия)
2.
Наурызды халық қалай қарсы алады?
(Как
встречает народ праздник наурыз?)
3.Киіз
үйдің төбесі?
(Верхняя
часть юрты)
4.Наурызда
келетін ақ сақалды қарияның аты кім?
(Имя
старца, который приходит в Наурыз?)
5.Сүттен
қандай тағамдар жасалады?
6.Бие
сүтінен қандай сусын дайындайды?
(Как
называется напиток из кобыльего молока?)
7.Наурызда
әзірленетін дәстүрлі тағам?
(Как
называется ритуальное блюдо к Наурызу?)
8.«Наурыз»
сөзі қандай мағынаны білдіреді?
(Что
означает слово «наурыз»?)
9.Наурыз
көже неше тағамнан әзірленеді?
(Количество
продуктов , используемые для приготовления наурыз көже?)
ІҮ. Өнер.
Ойынның шарты: Әр топ
«Айголек» өленінің сөздерін рэп стилінде айтып беруге тиісті.
Ең
әдемі айтып берген командаға 15 ұпай беріледі.
Ү.Шешен.
-Сонғы сайысымыз «шешен» сайысы.
Ойыннын мақсаты: Оқушылардың
ойлау, дұрыс сөйлеу қабілеттерін дамыту.
Ойынның шарты:Әр топтың
басшысы ортаға шығып, қағаздардан біреун таңдап алады,тақырыпқа байланысты
монолог құрайды.
15
ұпай.
Қағазда
жазылған тақырыптар
1.Көктем
келді.
2.Наурыз
жыл басы.
3.Күз.
Ойынды бекіту:әділқазылар
алқасы ойыншылардың жауабын бағалап, женімпазды анықтайды
Сайысты қорытындылау:
Әділқазылар
алқасына сөз беріледі.Женімпаздарды марапаттау.
