Пресс- конференция «Тарихтың қанды беттері»

Пресс- конференция «Тарихтың қанды беттері»

                                                        С.А.Исмагулова

                                                             Г.Б.Алдабергенова

                                                        А.И.Ерекеева.

Мақсаты:  Желтоқсан көтерілісінің  сипатын аша отырып,  тәуелсіздік бастауы ызғарлы Желтоқс оқиғасы екенін жете түсіндіру, жасұрпақ бойында еліне, жеріне, ұлтына деген  патриоттық сезімді қалыптастыру.
Дамытушылық мақсаты: Желтоқсан оқиғасының арқасында талай жылдар бойы армандаған егемендікке қол жеткізгенімізді, осы тәуелсіздікке жету жолында  талай боздақтарымыздың жалған айыппен шейіт болғандарын оқушыларға жете түсіндіру, оқушылардың  дүниетанымын кеңейту.
Тәрбиелік мақсаты:  Отанды сүюге, құрметтеуге, желтоқсандықтарға әрдайым құрмет көрсетуге, адамгершілікке,  әділеттілікке, ел мен жердің қадір- қасиетін ұғынуға тәрбиелеу.

Түрі: конференция

Әдісі:түсіндіру, әңгімелеу,сұрақ- жауап, пікір алмасу

Көрнекілігі:слайдтар, деректер, мәліметтер, суреттер,кітап көрмесі.

Сабақтың эфиграфы:« Ең зор iзгi ерлiктердi Отанға деген сүйiспеншiлiк туғызған» Ж.Ж.Руссо.

Қатысушылар: тарих пәнінің мұғалімдері.

Жүргізуші: Құрметті ұстаздар,оқушылар! Тарих беттерін парақтасақ, қазақ халқы  талай қанды қырғынды, зорлық- зомбылықтарды көрді, қасірет шекті. Соның бірі — Желтоқсан  көтерілісі. Бұл көтерілістің себебін бір жақты қарап, бір сөзбен айту, түсіндіру мүмкін емес. Дүниені  дүр сілкіндірген, тәуелсіздіктің бастауы болған  Желтоқсан көтерілісі туралы «Тарихтың қанды беттері»  атты желтоқсан көтерілісіне қатысушылармен кездесу конференциямызды  ұсынамыз.
 

7
Тарих пәні мұғалімі:Елбасы Н. Назарбаев өзінің “Ғасырлар тоғысында” атты еңбегінде “1986 жылғы желтоқсан оқиғасы қазақ жастарының сана-сезімінің қаншалықты ұлтжанды екендігін көрсетті. Олар 100 жылға жуық уақыт бойы халықты казармалық тәртіпте ұстап келген тоталитарлық жүйеге бірінші болып қарсы шықты. Жастар бұдан әрі кез келген ұлтқа, ұлттың мақтаныш сезімін қорлауға жол бермейтінін өз халқының атынан ашық мәлімдеді” деп жазды.

 Слайд:Архивтен алынған  сол кездегі бейне көріністерден үзінді. 

Құрметті оқушылар, осы бейнеклиптарға айтатын сөздеріңіз бар ма? Сіз сол жылдарда ҚазГу-да сырттан оқитын болдыңыз ғой, сессияға барғанда Алматыда қандай өзгерістер болды, қөңіл-жағдайларыңыз қандай болды?


 Тарихшы Алдабергенова:

Бұрқ етті қазақ баласы,
Кеудеде өршіп наласы.
Алаңға қарай ағылды,
Таусылып барлық шарасы.

 1-ші сұрақ: Желтоқсан көтерілісінің себебі – Испандиярова Сандуғаш, Қанбек Дана-9 класс  оқушылары: 

Желтоқсан көтерілісі ұлттық рухтың қуатын, елдік пен ерліктің мұратын танытқан  көтеріліс болды. Желтоқсан оқиғасының шығу себебі: 1986 жылы 16 желтоқсанда небәрі 18 минутта өткен  Қазақстан Орталық Комитетінің бесінші Пленумы Д.Қонаевты «өз еркімен» қызметінен босатып, Қазақстан КП Орталық комитетінің бірінші хатшылығына республика халқына мүлде таныс емес, қазақ халқы туралы еш хабары жоқ  В.Колбиннің «сайлануы»  болды. Ертеңіне 17 желтоқсан күні орталық алаңға лек- легімен ағылған жастар тобы бейбіт шеру арқылы Орталықтың кадр саясатын дұрыс жүргізбей отырғандығына наразылық білдірді. «Қазақстанға  қазақ басшы!», «Әр халыққа- өз көсемі!» ,«Ешбір халыққа артықшылық берілмесін!» деген ұранмен , «Менің Қазақстаным» әнін айтып алаңға шықты.Ұлт саясатын дұрыс жүргізуді,ұлттық тіл мәдениеттің дамуына қамқорлық жасауды,ұлттық саяси қайраткерлердің басшылық орындарында лайықты лауазымға ие болуына назар аударуды талап етті. Жастар өздерін толғандырып жүрген мәселелерді  айтып қалуға тырысты.

2-ші сұрақ. Желтоқсан оқиғасына қатысқандардың саны- Мирманова Лаура, Сейілханұлы Е : Желтоқсан оқиғасы  Алматыдағы Брежнев  ( қазіргі Республика) алаңында басталып, ары қарай  Тараз, Қызылорда, Шымкент,Талдықорған, Қарағанды, Өскемен, Жезқазған, Көкшетау, Семей, Павлодар, Арқалық қалаларында, Шамалған, Сарыөзек елді мекендерінде  толқу болып өтті.Оларға 2,5 мыңнан астам адам қатысып, 281 –і ұсталып 20 астамы түрлі мерзімге сотталды.

Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумы коммисиясының анықтауы бойынша қозғалысқа қатысқаны ұшін ұсталғандардың саны-8500. 2401 уақытша қамау орындарына жіберіліп,сыймағандарын қала сыртына апарып тастаған.Оның ішінде медициналық көмек алғандар-1383, ал ауруханаға түскені-369 адам.1720 адам жарақат алған.

3-шісұрақ:Желтоқсан оқиғасын басуға қатысқан әскери адамдардың саны –Жұмагерей Айтжан, Сейілханұлы Еркебұлан:

 Кеңес Одағының қалаларынан Ішкі істер министірлігінің арнайы әскери бөлімдері әкелінді . Наразылықты басып тарату Штабын Б.К.Елисев басқарған. Челябинск, Новосибирск, Ташкент, Тибилиси, Свердловск, Уфа, Фрунзе қалаларынан әсери күштер келді. Қосымша 15 БТР, 22 өрт сөндіргіш машина қолданылды. Ішкі Істер министрінің  орынбасарының мәліметі бойынша тосқауылға 5500 адам жетпеген. Қазақтың нашақор жастары орыстарды қырып, жойып барады деген хабар таратып, 22 өрт сөндіргіш машинамен су шашу операциясы түнгі сағат он бірге дейін жалғасқан. Қазақ жастарына қарсы  сапер күректер, иттер, бронды транспортерлер, өрт сөндіргіш машиналар пайдаланылды.КСРО ІІМ-нің бұйрығы негізінде дайындалған «Бұрқасын-86» операциясы бойынша басып жаншылды.

 4-ші сұрақ: Желтоқсанның ашылмаған шындығы- Н.Н.Қасенова:  

Желтоқсан оқиғасын тексеру комиссиясының төрағасы М. Шаханов мынадай мәліметтер келтіреді.« 3 адам алаңдағы қақтығыста өлді. Тағы да үшеуі сол күндері қаза тапты. Желтоқсан оқиғаларынан кейін жыл бойы ішкі істер органдары фамилиясын, тіпті нөмірлерін көрсетпестен тағы да 58 адамды көмді деген күдігіміз бар. Тіпті мәйітті ешкім

танымаған жағдайда ол нөмірленетіні  белгілі. «Желтоқсаншыларды» қуғындау бүкіл қыс бойы жалғасты.  Жалған куәлер тартып, қатысқандарды тергеу шараларын жүргізген кезде ұрып –соғу итке талату, т. б, әдістер қолданған». М.Шаханов басқарған  коммисияға  наразылық білдіріліп, қысым көрсетілге