Презентация на тему "Бяялhня нерн"

• 1 слайд

  Бәәлһнә нерн
  
  
  
  

• 2 слайд

  Бәәлһнә нернә туск медвр :
  Ямр нег юм темдглҗ, кен?, кемби?, юн?, юмби? гидг сурврмудт хәрү өггч үгмүдиг
  бәәлһнә нерн гиҗ нерәднә.
  

• 3 слайд

  Бәәлһнә нернә туск медвр :
  
  Кемр бәәлһнә нерн кү, күүнә нер, элг-сад нерәдҗ келгдхләрн, кен?, эн кемби? гидг сурврт хәрү өгнә.
  Цуг наадк бәәлһнә нерд юн?, эн юмби? гидг сурврт хәрү өгнә.
  Бәәлһнә нерд нерн шишлң болн эврә нерн хойрт хувагдна. Эврә нериг ик үзгәр, шишлң нериг бичкн үзгәр бичдг мөн.
  
  Бәәлһнә нерд киискврмүдәр хүврнә.
  
  

• 4 слайд

  Кен? Эн кемб?
  Көвүн
  
  Эмч
  Багш
  

• 5 слайд

  
  
  
  Темән
  Хур
  Цецг
  
  Юн? Эн юмби?
  

• 6 слайд

  Бәәлһнә нерд
  Шишлң
  Үлгүрнь: мал, хаалһ, үвл, дегтр
  Эврә
  Үлгүрнь: Элст, Бемб, Һалзн, Саглр
  

• 7 слайд

  Ока Городовиков, Делгә Эрднь, Сивр, Манц һол, Иҗл, «Байрта», Әрәсә, Москва, Каштанк, Сәәхлә, Ноһан, Цаһан, Балтг, Аһш, Калян Санҗ, Элст, Лагань, «Хальмг үнн»,
  
  

• 8 слайд

  Бәәлһнә нернә киискврмүд болн сурврмуд
  
  Нерәдгч киисквр Кен? Юн?
  Төргч киисквр Кенә? Юуна?
  Өггч киисквр Кенд? Юунд?
  Гемнгч киисквр Кениг? Юуг? Ю?
  Бүрдәгч киисквр Кенәр? Юуһар?
  Ниилүлгч киисквр Кенлә? Юунла?
  Хамцулгч киисквр Кентә? Юута?
  Һаргч киисквр Кенәс? Юунас?
  Залгч киисквр Кенүр? Юунур?
  

• 9 слайд

  1-гч баг киисклһн
  
  2-гч баг киисклһн
  
  3-гч баг киисклһн
  
  Цуг наадк хадврар төгссн б.н.
  Эцүстән «н» хадврта б.н.
  
  Цуг эгшгәр төгссн б.н.
  
  3 баг киисклһн
  
  Бәәлһнә нернә киисклһн
  

• 10 слайд

  Бәәлһнә нерн һурвн баг киисклһтә, киискврмүдәр хүврнә.
  
  1-гч баг киисклһнд «н» гидг хадвр үзгәр чилсн үгмүд орна: күн, нерн, мөрн.
  
  2-гч баг киисклһнд наадк хадвр үзгүдәр чилсн үгмүд орна: арат, терз, гимназь, шил.
  
  3- гч баг киисклһнд эгшг үзгүдәр чилсн үгмүд орна: дөрә, залу, то, һаһа.
  
  

• 11 слайд

  Бәәлһнә нернә то
  1-гч баг киисклһн
  
  Үлгүрнь:
  Шовун -шовуд
  
  көвүн – көвүд,
  
  хөн – хөд.
  
  
  Зуг хун – хунмуд
  
  чон –чонмуд
  
  
  «н» хадвр гееһәд, деерән -д гидг суффикс авна.
  
  

• 12 слайд

  Бәәлһнә нернә то
  2-гч баг киисклһн
  
  -муд (-мүд),
  -чуд (-чүд),
  -уд (-үд), суффиксмүд авна.
  
  
  
  Арслң –арслңгуд
  Үкр –үкрмүд
  
  Үкр –үкрмүд
  
  
  Арслң –
  арслңгуд
  
  

• 13 слайд

  Олн тооһин суффиксмүд
  
  « -с» гидг суффикс авад, олн то бүрдәнә.
  
  Эр така – эр такас
  
  
  Меклә – мекләс
  
  3-гч баг киисклһн
  
  

• 14 слайд

  Олн тооһин суффиксмүд
  Ээҗ –ээҗнр,
  аав –аавнр,
  дү –дүүнр,
  эмч –эмчнр, малч –малчнр.
  
  
  Күмн-әмтнә,
  элгн-садна,
  үүлдвр-көдлмшин
  туск чинртә үгмүд
  олн тооһин -нр гидг суффикс авч тогтна.
  
  

• 15 слайд

  Бәәлһнә нерн ямаран сурврмудт хәрү өгнә ?
  Кен ?, кемб? , юн ?, юмб? гидг сурврмудт хәрү өгнә.
  Бәәлһнә нерн киискврмүдәр хүврнә ?
  Бәәлһнә нерн киискврмүдәр хүврнә.
  Бәәлһнә нернд кедү баг киисклһн бәәнә?
  Бәәлһнә нернд һурвн баг киисклһн бәәнә.
  Бәәлһнә нерн тооһар хүврнү?
  Бәәлһнә нерн тооһар хүврнә: нег то, олн то. Олн тооһин суффиксмүд: -д, -муд, (-мүд), -чуд, (-чүд), -уд, (-үд), -с., -нр.
  Бәәлһнә нерн зәңгд ямаран мөч болҗ чадна ?
  Нерлгч, немлт, келгч мөч болҗ чадна.
   
  
  Ашлвр
  

• 16 слайд

  Байрта менд харий!