Сабақ «Іздегенде табылатын қасыңнан»

«Іздегенде табылатын қасыңнан»

Мақсаты: :    Оқушылардың арасында жағымды қарым-қатынас орнату, бір-бірін сыйлауға, адал дос болуға және қоршаған ортамен дос болуға үйрету, коммуникативті өрісті дамыту

Міндеті:

·         Оқушыларға дос, достық туралы әңгімелей отырып, олардың достық туралы ұғымын, түсінігін кеңейту, толығынан арттыру.

·         Оқушылардың достық сезімдерін нығайту.

·         Оқушыларды адалдыққа, шыншылдыққа тәрбиелеу; өзімшілдіктен, менмендіктен, тағы басқа жаман әдеттерден сақтандыру.

Әдістері: әңгімелесу, түсіндіру, танымдық ойындар, шығармашылық жұмыс.

Көрнекілігі: шарлар, суреттер, қанатты сөздер, үнтаспа.

І. Сәлемдесу.

Досым, саған сенемін, сеніп өтем,

Жолы бөтен деймін, жөні бөтен

Достық деген өмірдің көрігі екен,

Достық деген адамның серігі екен

ІІ. Шаттық шеңбері « Өміршеңдік ережесі»

     Әр адамның ережесі - өз жүрек қалауымен жүру және батыл әрекет жасау. Сол сияқты иығыңды тіктеп, жарқын көңілмен іштей табысқа  жетуге талаптанып, өміршеңдік ережелерін айтайық.

1. Жігер деген – Мен
2. Күш деген – Мен
3. Махаббат деген – Мен
4. Кешірім деген – Мен
5. Құдірет деген – Мен
6. Жасөспірімдік деген – Мен
7. Жастық шақ деген – Мен
8. Денсаулық деген – Мен
9. Адалдық деген – Мен
10. Жарқындылық деген – Мен
11. Бар ғажайып деген – Мен

Хормен:  Бәрі маған байланысты,

                  Бәрі менің қолымда.

ІІІ. Негізгі бөлім «Сұрақ-жауап»

·         «Дос», «дос болу», «достық» дегеніміз не? Достықтың шынайы белгісі қандай болады деп ойлайсыңдар? (Ерасыл, Азат)

·         Достық сезімі дегеніміз не? Ол нені білдіреді?(Темирлан)

·         Нағыз достықтың белгісі не?(Ерасыл)

·         Қандай адамдар бір-бірімен дос бола алады?(Инкар,Темирлан)

·         Сенің досың бар ма, ол қандай адам?(Нұрсұлтан)

·         Қалай ойлайсың, досқа сын айту дұрыс па?(Инкар)

·         Сеніңше, достықтың қандай түрлері бар?(Алмас, Мадияр)

7сынып оқушылары сұраққа жауап беріп отырғанда, 6 сынып оқушылары тақтаға «Дос», «Достық» қандай болуы керек екендігі туралы жазып ілді.

 

IV. Мәтінмен жұмыс.   Екі дос (Ел аузынан)

     Ертеде ел арасында жаугершілік жиі болатын кезде  қазақтың екі жауынгері төс қағысып дос болады.

     Бірде әскерлер бір өзеннің бойында қос тігіп дамылдапты. Тұтқиылдан жаудың қалың қолы шабуыл жасапты. Малды айдап, мүліктерін тиеп кетіпті. Қолға түскен азаматтарды айдап әкетіпті. Әлгі екі достың біреуі жау қолына түседі. Досының қолға түсіп қалғанын естіген екінші батыр күздің қара суығын елеместен өзенді малтып өтіп, жау жатқан жағаға келеді. Анталаған жау әскерлері оны тарпа бас салады. Жауынгер өзін қолбасына апаруын өтінеді. Алып келген соң ол жаудың қолбасына:

- Мен қолдарыңа түскен бір жауынгерге құн төлеп, сатып алуға келдім. Менің оған айырбастап берер малым-мүлкім жоқ. Бір-ақ нәрсе беремін. Ол - өзімнің өмірім.  Досымды босатыңдар, ол үшін менің өмірімді алыңдар, - дейді.

     Қолбасы ойланып отырып, оны сынамақ болады да:

-          Жарайды, мен сені қыршыныңнан қимай-ақ қояйын. Маған сол өміріңнің бір бөлшегін ғана берсең болады, - дейді.

-          Ол не? – дейді досын құтқаруға асыққан жігіт.

-          Маған сенің көздерің керек? – дейді қолбасы, - екі көзіңді ойып аламын.

-          Ол да болсын, көзімді ал да, досымды тезірек босат, - дейді.

-               Жігіт бұл сыннан сүрінбей өтеді.

-               Әлгі жауынгер тұтқыннан босаған досының иығына қолын салып, зағип күйі қуанып, күлімдеп келе жатады.

-               Мұны көрген жаудың қолбасы: «Мынадай ерлері бар халықты тұтқиылдан келіп, қапыда бас салған жағдайда болмаса, бетпе-бет ұрыста жеңу қиынға соғады.» деп түйеді. Сөйтіп өз әскерлеріне шегінуге бұйрық беріпті.

-           

-          Екі жауынгер қалай дос болыпты?

-          Қазақ жауынгері досын тұтқыннан құтқару үшін не деді?

-          Қосбасы оны қалай сынамақ болды?

-          Қолбасының өз әскерлерін алып кетуіне не себеп болды?

-          Бұлар қалай достасты?

V. «Достық. Бірлік.»  туралы мақал-мәтелдер

1. Досы жоқпен сырлас,

Досы көппен сыйлас.

2. Досың мың болса да – аз,

Дұшпаның біреу болса да – көп.

3. Досыңменен дос болғанға шаттан

Дұшпаныңмен дос болғаннан сақтан.

4. Ақылсыз достан, ақылды дұшпан артық.
5. Дос басқа қарайды,

Дұшпан аяққа қарайды.

VI. Тыныштық сәті «Оригамитерапия»

-          Балалар, орындарыңызға емін-еркін жайғаса отырыңыздар. Енді,  ркім өзінің досы, оның жалқы қасиеттері туралы ойлаймыз және оған сыйлық ретінде гүл жасаймыз.

-          Ал Инкар бізге домбырада «Қарлығаш» әнің ойнап береді.

ІҮ. Дәйексөз. (ұлы адамдар, ақындар достық туралы айтқан ұлағатты сөздерді оқушылар тақтадан оқып талдайды және есте сақтауға тырысады)

Жаман дос – көлеңке,

Басыңды күн шалса, қашып құтыла алмайсың,

Басыңды бұлт алса, іздеп таба алмайсың.

                                                     (Абай Құнанбайұлы)

Дос деп ойлап құшқаным,

Болып шықты – ау дұшпаным!

                                                 (Шекспир)

Дос болма майда тілді күлмеген,

Бимағна сырты жылтырап жүргенмен.

(Шал ақын)

Ү. Достық заңы.

- Өзіміздің сыныпта достық заңын шығарайық (оқушылар заңдарды жазып тақтаға іледі)

·         Досыңды қиыншылықта қолдау

·         Достық қуанышты бөлісу

·         Достыққа жауапкершілікпен қарау

·         Досқа адал болу

·         Досты сатпау

·         Достықтың тең болуы

ҮІІ. Жүректен-жүрекке. Ән «Іздегенде табылатын қасыңнан».

ШҚО, Бесқарағай ауданы, Бозтал ауылы

«Березовка орта мектебі» КММ

Дюсембаева Данара Сержановна – мектеп психологы