Сабақ жоспары "Сан есім"

Сабақтың  тақырыбы: Сан есім. Дара және күрделі сан есім.

Сабақтың мақсаты: 1. Сан есім туралы түсінік беру, дара және күрделі сан есімді ажырата білуге үйрету

2 оқушылардың өзіндік ойлау белсенділігі мен танымдық қызығушылығын дамыту.

3 Орындалатын жұмыстар арқылы еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа материалды түсіндіру.

Сабақтың әдісі:Сұрақ-жауап, түсіндірмелі,деңгейлік тапсырмалар,жаттығу жұмыстар.

Сабақтың көрнекілігі: Сөзжұмбақ, плакатқа жазылған ереже, кесте.

                                 Сабақтың барысы

I Ұйымдастыру кезеңі сәлемдесу,оқушыларды түгендеу,сабаққа дайындау.

II Жаңа материалды түсіндіру.

-         Балалар , біз сендермен сөз таптарын өтіп жатырмыз.

-         Зат есім,сын есім.

-         Енді біз тағы бір сөз табымен танысамыз.

Ол үшін сендер мына сөзжұмбақты шешулерің керек.

1.     Кәделі мүше

2.     Ел ордасы

3.     Ас атасы

4.     «Кет» сөзінің антонимі

5.     Нәрестенің төсегі

6.     Киім қыстыратын  орын

7.     Сөздің көркі

-         Сонымен бүгінгі сабағымыздың тақырыбы – «Сан есім. Дара және күрделі сан есімдер.»

Сабақтың мақсатымен таныстырамын.

Сан есімдер құрамына қарай дара сан есім және күрделі сан есім болып екіге бөлінеді.

Дара сан есім дегеніміз – бір түбірден құралған негізгі сан есім және туынды сан есім. Мысалы: он, бес, сегізінші, тоғыз т.б.

Күрделі сан есім дегеніміз – екі немесе одан да көп түбірдің тіркесінен немесе қосарлануынан жасалған сан есім. Мысалы: екі жүз, он екі, үш мың, үш – төрт т.б.

III Түсініктерін тексеру.

1.Кестемен жұмыс (ережені хормен қайталау)

.

Заттың санын,ретін, мөлшерін білдіреді.

құрамына қарай дара (бес,он, сегізінші),  күрделі (он    бес,үш-төрт)

Қанша? Неше? Нешінші? Нешеу?

Сан есім

      

Мағынасына қарай

1.Есептік        3. Жинақтық         5.Бөлшектік 2. Реттік         4. Топтау               6. Болжалдық

2. Кітаппен жұмыс.

156 - жаттығу. Мәтін мазмұнынан сан есімдерді табыңдар да, оларды тіркескен сөзімен бірге цифрмен жазыңдар.

159 – жаттығу. Мәтіннің құрамынан дара сан есімдерді бір бөлек, күрделі сан есімдерді бір бөлек екі баған етіп жазыңдар.

3. Деңгейлік тапсырма.

I деңгей

Дара, күрделі сан есімдерді қатыстырып,екі сөйлем құрап жазыңдар.

II деңгей

Дара, күрделі сан есімдері бар 3 мақал – мәтел ойлап жазыңдар.

III деңгей

Дара, күрделі сан есімдерді қатыстырып, шағын мәтін құрастырып жазыңдар.

IY Бекіту.

1.     Сөз құрамынан сан есімдерді тауып цифрмен жазыңдар.

Түбір        1             Күшік     3                 Тоғызқұмалақ     9

Кекіл        2             Балтыр   6                Төртпақ                 4

Сегізкөз   8             Дербес    5                Жетік                     7

  2 Біз бесінші сыныпта мақал – мәтелдерді өткенбіз.

Қане, ойымызға түсірейік,сан есімдер туралы қандай мақал –мәтелдер бар екен. Плакатқа жазылған мақал – мәтел.

Тапсырма. Мына мақал – мәтелдердегі сан есімдерді тауып жаз.

1.     Білекті ............. жығар, білімді ............... жығар.

2.     ............. кісі бір жақ, қыңыр кісі бір жақ.

3.     ............ ала болса, ауыздағы кетеді.

............ түгел болса, төбедегі келеді.

4.     ............  сомың болғанша, ......... досың болсын.

5.     ............ жұрттың тілін біл.

............ түрлі білім біл.

6.     Жаздың .......... күні

Қыстың .......... күнін асырар.

 Y  Қорытындылау.

- Балалар, ең бірінші қандай сөз табымен таныстық ?

- Зат есім.

- Иә, зат есімнің бірінші болуы – адам баласының дүниені танып білуі ең бірінші нақты бір заттарды танудан басталады.

- Екінші қандай сөз табымен таныстық ?

- Сын есім.

- Иә, кез – келген заттың сапалық,сындық қасиеттері болатыны сөзсіз, сондықтан зат есімнен кейінгі орында сын есім тұрады.

- Бүгінгі сабақта қандай сөз табымен таныстық ?

- Сан есім.

- Иә, заттың сынынан кейінгі мәселе оның сандық ұғымға қатысында, сондықтан да сан есім сөз табында үшінші болып тұрады.

YI Бағалау  15 оқушы бағаланды

YII Үйге тапсырма 160 – 161 – жаттығу  ереже жаттау.

Қант зауыты орта мектебі

Сан есім.Дара және күрделі сан есім.

                              2009-2010 оқу жылы