Сценарий праздника "Прощай, Букварь!"

Быраьаай букубаар!

Сценарий

- Утуэ кунунэн кунду о5олор, ыалдьыттар, тэрэппуттэр!

Бала5ан ыйын 1 кунугэр 4 кырачаан уерэнээччи Хадан орто оскуолатыгар, билии-керуу аартыгын арыйан, уhун-киэц суолга турунан, уерэнэ киирбиттэрэ. Кинилэр 7 саастарын туоланнар, саца суумка сугэннэр оскуола диэн дьиэ5э, Билии дойдутугар айацца туруммуттара, уерэнээччи урдук аатын сукпуттэрэ. Бастакы до5оргутунан, аа5арга, суруйарга уерэппит кинигэ5итинэн Букубаар буолбута. Ханнык ба5арар киьи бу билиигэ-керуугэ уьуйбут кинигэтин «Букубаарын» хаьан да умнубат. Эьиги эмиэ уйэ-саас тухары умнубаккыт буолуо диэн эрэнэбин. Букубаар биьиэхэ араас себулуур кинигэлэрбитин аа5арбытыгар олук уурда, кыах биэрдэ.

- Бугун биьиэхэ уэруулээх кун – Букубаар бырааьынньыга. Билигин Букубаары ынырыахпын ба5арабын.

- Букубаар, баьаалыста киир эрэ!

Букубаар: - Дорооболорун, о5олоор! Мин эьиэхэ бала5ан ыйын 1 кунугэр кэлбитим уонна бу куннэ диэри эьигини кытта до5ордостум.

- Чэйин эрэ, биьиги араас элбэх буукубалары уэрэппиппит, ол онтон кылгастык билсиьиннэрин эрэ.

Ньургуйаана №1

Мин «А» диэни билэбин:

Үөhэ өттө уhуктаах,

Алын өттө атахтаах,

Ортотунан туорайдаах.    

Илья №2

Мин «Ж» диэни билэбин:

Дып – дыыгынас саӊалаах

Хомурдуоска маарынныыр,

Аахтахха да ата5а

Алта буола туруо5а.

Айтал №3

Бэрдимсик «Я» туран,

Бэркэ диэн айдаарбыт:

- Мин «Я» диэммин,

- Мин «Я» бары тылга

Кылаабынай буолуохтаахпын, Барыга барытыгар

Бастаан мин туруохтаахпын.

Ваня №4

Мин «Х» диэни билэбин:

Харандааска харандааhы

Хардарыта туппуттар

«Х» - диэн буоллун диэбиттэр.

Бары: - Махтанабыт Букубаарага! – (бары бииргэ)

Букубаар: - Махталгыт иьин баьыыбаларын.

- Биьиэхэ бугун эьиги саамай чугас дьоннут тэрэппуттэргит уонна билии – кэруу биэрбит букубаар ыалдьыттыы кэлбиттэр, биьиги кинилэргэ тэьэ улааппыппытын, хайдах аа5арбытын, суруйарбытын кэрдэруэхпут. Чэйин эрэ, хатылыаххайын:

- нуучча алфавитыгар хас букуба баарый? (33)

- сахалыыга хас буукуба баарый? (40)

- сахалыы буукубалары ааттаатыбат (у, э, 5, н, h, нь, дь)

- хас дифтонг баарый? Ааттаталаан. (иэ, уэ, ыа, уо)

- буукубалартан тугу таьаарабыт? (тыл)

- тыллартан тугу таьаарабыт? (этии)

- хас да этиини холбоон тугу таьаарабыт? (тиэкис)

Билигин таабырынна киирэбит:

·         Кутаа уот да буолбатар сылытар баар уьу. (кун)

·         Ууттан теруур да, ууга киирдэ5инэ сутэр баар уьу. (туус)

·         «Кутуйахсыт» аатырабын, алта буукубанан суруллабын. (куоска)

·         Бары дьону барытын тацыннарабын да, бэйэм сыгынньах сылдьабын диир баар уьу (иннэ).

·         Уруьуйдуурга, суруйарга

Улахан наадалаахпын

Быьа5ынан уьуктуургар

Бука сэрэниэх тустааххын

Хайа ким билэрий?

Ааппын этэн биэрэрий? (харандаас)

·         Тара5ар кыьыл тараахтаахпынан

Тараанан кере иликпин

Куустээх тэбиик атахпынан

Куну быьа улэлиибин

Ханнык кетер эбиппиний? (бэтуук)

- Билигин о5олорбут хоьооннорун, ырыаларын истиэхпит.

Ньургуйаана №1

А – тан, Б – тан са5алаан

Аа5ыам уонна суруйуом

Арахпакка дьулуhан

Ахсаан суоттуом, ойуулуом.

Илья №2

Эн биhиэхэ биэрдиӊ билиини,

Эн биhиэхэ үүннэрдиӊ кынаты.

Аны биhиги аа5ыахпыт

Атын араас кинигэни

Махтал, эйиэхэ, букубаар!

Айтал №3

Дор5оонтон буукуба таhааран

Буукубаттан тыл оӊорон

Аахтыбыт биhиги суругу

Бутэрдибит букубаары.

Ваня №4

Букубаарбыт барахсан, быраhаай!

Баhыыба, бары үчүгэйгэр!

Үчүгэй кэпсээӊӊэр, сэhэӊӊэр,

Үчүгэй хоhооӊӊор, ойуугар!

Ырыа АБВГ

- Билигин о5олор, эьиэхэ араас сорудах толотторуом. Тэрэппуттэр о5олоргутугар чугаьаан кэмэлэьуэххутун сэп.

1. Ыьыллыбыт буукубалары сааьылаа (массыына, сибэкки)

2. Дифтоннаах тылла толкуйдаа

3. «Б» дор5оонтон тахсар 2 тылла бул.

4. Ойуунан этиитэ толкуйдаа.

- Сэп, маладьыастар. О5олор, эьигини ким саамай ордук таптыырый, аьынарый, кэрэр-истэр, харайар? (ийэ)

- Саамай сэп, биьиги тапталлаах ийэлэрбит буолаллар. Билигин биир биир ийэлэрбитигэр хоьоон аа5ан иьитиннэриэхпит.

Ваня                                                             Айтал

Ийэ мичээрэ  Ийэ мичээрэ

Истин, кэрэ:                                                Элбэххэ уэрэтэр:

Кун уотуттан                                              Эйэ5эс буоларга,

Кунду курдук,                                            Эйэни буларга,

Кэй салгынтан                                           Сырдыгы эрэ

Куустээх курдук.                                       Сыдьаайа сылдьарга.

Илья

Ийэ мичээрэ                                                Тэьэ да тымныы буоллар

Искэр инэрэр                                               Ийэм мичээрин мин,

Олоххо тапталы,                                         Сыдьаайар кун кэрбутунуу,

Бар дьонно махталы,                                  Сылаастык саныыбын.

Эрхорсун санааны,

Эрэллээх буолууну.

- Маладьыастар. Билигин мамалары ынырабыт, кыратык о5олору сынньата туьуэхпут.О5олор араас балаьыанньа5а туттан тураллар, ийэлэр ону кэрэн туран кумаа5ыга силуэт кырыйаллар.

- Биьиги технология уруогар ийэлэрбитигэр маннык открытка онорбуппут, ол эрээри иьигэр тугу да суруйбатахпыт. Билигин открыткабыт иьин суруйан баран ийэлэрбитигэр бэлэхтиэхпит.

(Кун кубэй ийэм. Ийэ дьоло о5о.)

- суруйан буппуттэр открыткаларгытын илдьэн ийэлэргитигэр бэртэлээн.

- Чэйин эрэ, о5олор, билигин тылы биэрэбит букубаарга.

Букубаар: - Таптаан миигин аахтыгыт,

Таабырыммын таайдыгыт.

Аны араас кинигэни

  Аа5а сылдьын эьиги.

  Умсугуйан уэрэнин,

Оскуоланы бутэрин.

Олэрээри бука бары

 Умнаайа5ыт букубаары!

- Быраьаайдарын о5олоор, аны эьиги букубаарынан уэрэммэккит, ол оннугар Литература аа5ыыта диэн кинигэннэн уэрэнэ сылдьа5ыт. Барыам иннинэ бэйэм туспунан эйдэбунньук хаалларыахпын ба5арабын, баьаалыста биир биир кэлэн ылын эрэ.

(Литература аа5ыыта киирэр)

Лит.аа5ыыта: - Дорообо, букубаар!

Букубаар: - Дорообо! Мин бу о5олору кытта дьарыктанан буттум, аны бу учугэйкээн о5олору эйиэхэ туттартыыбын. (тахсан барар)

- Лит.аа5ыыта: - Дорооболорун о5олоор! Эhиги Букубаары баhылаат миигин аа5а сылдьа5ыт. Мин эhиэхэ элбэх кэпсээннэрдээх, кэрэ ойуулардаах, үтүө сүбэhит буолуо5ум. Бу кинигэттэн эhиги элбэ5и билиэххит. Кинигэ5итин киртиппэккэ, ыраастык тутуӊ, харыстааӊ!

- Эhиэхэ мин туйгун үөрэ5и уонна кытаанах доруобуйаны ба5арабын!

- Сэп, махтанабыт сана кинигэбитигэр.

- Бугун о5олору э5эрдэлии кэллэ 5 кылаас уэрэнээччитэ Петя Данилов, баьаалыста. (ырыа)

- Билигин тылы биэрэбит биьиги оскуолабыт директорыгар Яковлева Наталия Никитична5а______________________________________________

- Тылы биэрэбит уэрэх чааьыгар директоры солбуйааччы Тимофеева Юлия Даниловна5а_______________________________________________

- Тэрэппуттэр ааттарыттан тыл этиэ5э Ульяна Егоровна___________________

(бэлэх, грамота туттарыыта)

- Манан букубаарга аналлаах бырааьынньыкпыт тумуктэнэр. Эссэ учугэйдик уэрэнин, угуьу-элбэ5и билин диэн туран бугунну бырааьынньыкпытын тумуктуубут.

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение «Хаданская средняя общеобразовательная школа имени Г.Т. Семенова»

муниципального района «Сунтарский улус (район)» Республики Саха (Якутия)

Сценарий праздника:

«Прощай, Букварь!»

Кугасова С.И.,

учитель нач.классов

Хадан, 2017 г.