Внеклассная работа на тему "Табиғат тіршілік көзі"

Тақырыбы «Табиғат тіршілік көзі »    /Сыныптан тыс сабақ /

Мақсаты.

1.   Оқушылардың табиғат жөнінде ой - өрісін кеңейту.
2 Білімге құштарлығын, логикалық ойлау қабілетін сөйлеу тілін дамыту
3 Табиғатты сүйе білуге, оны қорғауға, ұйымшылдыққа, өзара сыйластыққа тәрбиелеу.

Даналық сөздер: «Біз табиғаттың иесіміз. Ол біз үшін өмірге қажетті мол байлықтың көзі. Балыққа – су, құсқа – ауа, аңға – орман және тау. Ал адамға – Отан  керек.

 ( Михаил Причивес)
Көрнекіліктер: Табиғат жөнінде даналық сөздер, суреттер

Сабақ барысы  1.Ұйымдастыру кезеңі.

Сайысқа төрелік етер қазылар алқасы сайланады.
Жарысқа 2 – топ қатысады. Әр топ өзін – өзі таныстырады. (Ақ гүлдер,Ақ  көгершін,Дәнді дақылдар,)

2.Шығармашылық жұмыс / үй тапсырмасы /

«Табиғат - тіршілік көзі »   тақырыбындағы оқушылардың жазған рефераттары мен шағын эсселерін қорғау топ жетекшілері

 Танымдық сұрақтар .
1-топқа. Қызықты сұрақтар
Ең ірі жемісті атаңыз?
Жапырағы түгел тікенекке
айналып кеткен өсімдік?
Ағаштың жасын қалай анықтауға болады?
Арқасында тауы бар жануар?
Судан шықса өлетін жәндік?
Ең ұзын ағаш?
Жыл басы болған жануар?
Ең кішкене құс?
Ең үлкен құс?
Жауаптары
Асқабақ
Кактус
Жылдық сақиналары
Түйе
Балық
Ротанг пальмасы
Тышқан
Колибри
Түйеқұс

2-топқа.  Қазақша жыл атауын атау керек.
Тышқан. Сиыр Барыс Қоян Ұлу Жылан Жылқы Қой Мешін Тауық Ит Доңыз
3-топқа . Кім жылдам?
Бұл ойында шашыратылған әріптерден сөз құрастыру керек.
Қ, й, б, г, е, о, ұ, д, л, і, р, н. т, і, н, и.
• Б, л. ж, а, к, а, н. а, д, а, й, а, р, һ.
• А, қ, с, а, б, қ, а. ж, л, н, ы, а.
• Қ, ш, з, ы, л, а, ы. ж, л, о, р, б, а, с, ы.
• Т, р, п, і, ү. к, қ, ө, ұ, к, т, н, а.
• Қ, р, ы, а, қ, ы, б, т, а, қ. с, р, а, ы, ш, а, н, я.
• Қ, р, а, т, а, қ, а. к, с, е, т, р, е, к.
• М, й, і, з, е т, б, с, қ, а, б, а.
• Қ, з, ы, м, а, қ, ы. к, у, н, г, е, у, р
• Жауаптары
• Қойбүлдірген тиін
• Баклажан айдаһар
• Асқабақ жылан
• Қызылша жолбарыс
• Түріп көкқұтан
• Қырыққабат сарышаян
• Қарақат кесіртке
• Мейіз тасбақа
• Қызамық кенгуру

4-топқа.  Халық арасында мынандай аңыз бар. Бұл жерде аң көп болған. Осы жер тұманданып тұрған екен. Аңға барған адам бұл жерден қайтпайды. Бұл қай жер? (Барсакелмес/

Барлық топтап үшін
1)  Шай қайнатып шағала,
     Бәрін шайға шақырды.
     Келді тоғыз шағала,
     Неше шағала шай ішті? (10)

2) Бөлменің 4 бұрышы бар. Әр бұрышта 1 мысық отыр, әр мысықтың    

      қасында 3 мысық отыр. Бөлмеде неше мысық бар? (4)

3) Жаңбыр құйып тұр. Қарлығаш қандай ағашқа қонады? (Су ағашқа)

4) 1 кг тас ауыр ма, 1 кг мақта ауыр ма? (Екеуі де тең)

Көрермендермен  жұмыс
 1.  Қазақтың бас ақыны Абай Құнанбаевтың табиғатқа арнап жазған

       өлеңдерінен үзінді

      оқып беріңіздер?

1. Біреу бердім, көп қып тердім. Бұл не? ( тұқым немесе дән)
2. Тіршіліктің қуатын, өз бойына жинайтын.
     Жинай - жинай азықты, адамзатқа сыйлайтын. (өсімдік)
3.  Күн нұрымен піседі, уылжып қолға түседі. (жеміс)

4 . Халық айтса, қалып айтпайды.

Халқымыздың өз ұрпағын, табиғатты аялап сақтауға шақыратын алуан түрлі ырым - тыйымдары, даналық сөздері бар. Осы жұлдызшалардың астында суреттер жасырылған , соған байланысты мақал-мәтелдер  айтуларыңыз керек. 2-минутта қанша мақал –мәтел айта аламыз әр топ мүшелері.
Мақал – мәтелдер бойынша:
 Білімі жоқ ұл - жапырағы жоқ гүл.
 Қорада малың болсын, көшеде талың болсын.
 Дала көркі – мал, өзен көркі - тал.
Өсімдіктер бойынша:
Ең тез, жылдам өсетін өсімдік (бамбук, тәулігіне 1 м өседі)
Ең ұзақ жасайтын ағаш (емен, 2000 жыл)
Дүниедегі ең биік ағаш (эвкалипт)
Жануарлар бойынша:
 Құрлықтағы ең үлкен жануар (піл)
Ең үлкен балық (кит акуласы)
Ең биік сүтқоректі (керік)

5.Суреттер жарысы: Табиғатты қорғау жолдарын бейнелеу.

6.Әр топ өз тобы атына сай өнерлерін көрсету.

Қорытындылау.

 Қазақстан Республикасының Ата Заңында «Қазақстан Республикасының әрбір азаматы табиғатты қорғауға және сақтауға міндетті » делінген.

Туған жерді сүю-парыз,

Сүю үшін білу-парыз,

Қасиетін ұғу –парыз,,

Күзетінде тұру-парыз.

Ендеше,Отанымызды,атамекенімізді,жеріміздің табиғатын аялай білейік, қадір тұтайық

ӘН. «Атамекен »        

Алматы облысы.Алакөл ауданы     Ж.Балапанов ауылы.

"Қызылащы орта мектебі мектеп жасына дайінгі шағын орталығы бар" КММ

Биология пәні мұғалімі  Айнабекова Бақытжан Муратханқызы