"Жиымдар" туралы түсінік (9 сынып)

• 1 слайд

  Жиымдар
  9 сынып
  

• 2 слайд

  Жиымдартуралы жалпы мәлімет.
  Жаңа сабақ:
  

• 3 слайд

  Жиым- бұл атауы бар, реттеліп жазылған бір типті элементтердің жиыны. Жиымға кіретін айнымалыларды массивтің элементтері дейді. Олардың саны сипаттау бөлімінде анықталады да, программаның орындалу барысында өзгермейді. Олардың реттік номері индекс деп аталады.
  
  

• 4 слайд

  Жиым Паскаль тілінің сипаттау бөлімінде былай көрсетіледі:
  Айнымалылар тарауында массивті сипаттау форматы:
  Var <массив аты>:array[<индекстің типі>] of <базалық тип>
  
  
  
  var A : array[ 1 .. 10 ] of integer;
  аты
  бастапқы индекс
  соңғы индекс
  Элемент типі
  Мысалы:
  

• 5 слайд

  Жиымның негізгі параметрлері мыналар: типі (сандық, символдық, логикалық), өлшемі (бірөлшемді, екіөлшемді ...) және көлемі (жиымдағы элементтердің саны).
  

• 6 слайд

  Бірөлшемді жиымдар
  Егер жиым атауында бір ғана индекс болса, онда ол жиымды бір өлшемді (сызықтық) жиым деп атаймыз.
  

• 7 слайд

  А жиымы элементтерін пернетақтадан енгізу үшін:
  А жиымы элементтерін экранға шығару үшін:
   Var
     A : array [1..10] of integer ;
     I : byte ; {жиым индексі}
  Begin
     For i:=1 to 10 do
        Readln (a[i]);
  End.
  Var
  A: array [1..10] of integer;
  I : byte ; {жиым индексі}
  Begin
  For i :=1 to 10 do
  Write (‘a[‘, i ,’]=’,a[i]);
  end.
  

• 8 слайд

  Мысалы:
  
  Бірөлшемді жиым ұғымы
  Өмірден бір мысал келтірейік. Сынып журналының өзі бір массив болып саналады.Ал, осы журналдағы оқушылардың тізімі индекс болып табылады. Әрбір оқушы осы жиымның элементі.
  

• 9 слайд

  Сынып тізімі
  Program esep 1;
  const a:array[1..5] of string=('Meirxan', 'Aibanu', ' Mira', 'Gainibek', 'Dana');
  var
  k:integer;
  begin
  writeln('okuwi nom engiz');
  readln(k);
  if (k>5) or (k<1) then writeln ('ondai okuwi jok') else writeln (a[k]);
  end.
  

• 10 слайд

  
  
  Сабақты бекітуге
  арналған сұрақтар:
  

• 11 слайд

  Сұрақ-жауап
  3
  2
  1
  4
  

• 12 слайд

  Жиым деп нені айтамыз?
  

• 13 слайд

  Жиымдар қалай сипатталады?
  

• 14 слайд

  Индекс дегеніміз не?
  

• 15 слайд

  Бірөлшемді жиым дегеніміз не?
  

• 16 слайд

  Мысалдар: 1. Жиым элементтерінің қосындысы
  Program m1;
  var a:array[1..10] of integer;
  i,s:integer;
  begin
  s:=0;
  for i:=1 to 10 do
  readln (a[i]);
  begin
  for i:=1 to 10 do
  s:=s+a[i];
  end;
  writeln(' s=',s);
  end.
  2)Бірөлшемді 1 ден 10 ға дейінгі бүтін сандардың элементтерінің ең үлкенін шығаратын программа құру керек.
  3) 1 ден 10 ға дейінгі нақты сандардың ең кіші элементін және оның индекстік нөмірін табыңдар
  

• 17 слайд

  Үй тапсырмасы:
  Тақырыпты оқып, бақылау сұрақтарын қарастырып келу.
  

• 18 слайд

  Сабақ аяқталды.
  Назарларыңызға рахмет!