Қазақ тілі пәні: Сабақтың тақырыбы: Жұрнақ пен жалғау

Күні:23.01.2015.

14. Сабақтың тақырыбы:           Жұрнақ пен жалғау  (297-301 жаттығулар)

Сабақтың мақсаты: 1. Оқушылардың қосымшалардың қызметтері туралы алған білімдерін кеңейту, олардың қызметіне қарай араларындағы айырмашылықтарды аңғарту;

              2.  Түбір сөзге жалғанып тұрған қосымша түрін ажырата білуге үйрете отырып, түбір сөз, оларға қосымшаның жазылу емлесі туралы алған білімдерін дамыту;

               3. Оқушылардың бойына ұлттық салт дәстүрді сіңіре отырып, сауттылыққа үйрету;

Сабақтың түрі:   қайталау сабақ  ойын сабақ

Сабақтың әдісі: түсіндірмелі, сұрақ-жауап, талдау, жаңа технологиялық әдіс: интерактивті тақта

Көрнекілігі: дидактикалық материалдар

Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі: Балаларды сабаққа дайындау

2. Үй тапсырмасын тексеру:  парта бойынша тексеріп өту, жақсы жазып келген 3-4оқушыға оқыту

 3.  Өткенді пысықтау: 

 - Қандай қосымшалар бар? Түбір сөзге бірінші жұрнақ жалғана ма, әлде жалғау жалғана ма?

Оқушыларды сабақ түрімен таныстыру: Кел, балалар, ойнайық, Ойнайық та ойлайық

                                                                    Қандай жұмбақ болса да, Шешпей оны қоймайық.

-         

Балалар, бүгін бізге ертегі кейіпкерлері электронды пошта арқылы жұмбақтар мен қызықты суреттер, түрлі басқатырғыштар жіберіпті.  Әр түрлі тапсырмаларды орындау барысында ол хаттарды ашып, қызықты жұмбақтарды шеше отырып, ертегі кейіпкерлерінің сыйлықтарына ие боламыз.

      І слайд: Міне, бірінші хатымыз үлкен қоңыр аюдан келіпті. Ол бізге түрлі жұмбақтар жасырыпты. 

   Аюдың жұмбағын шешу үшін әуелі конверттің сыртындағы тапсырманы орындауымыз керек.

297-жаттығудағы мысалды оқып талдау жасаңдар.  Қарамен жазылған сөздерді көшіріп жазып,жалғауларын табыңдар.

                                                                                                             Қарамен жазылған сөздер:

                                                                                                             Ұлуды, үйге, үйіңе, біздің, үйім.

                                                                                                           -   Бұл сөздерді жалғаусыз айтқанда 

                                                                                                           сөздер қалай байланысып тұрады?

Міне әп-сәтте аюдың тапсырмасын орындадық. Енді оның жіберген жұмбақтарын көрейік: ІІ слайд:

		1. Арақсында тау бар, Иір мойын жануар   (Түйе)           2. Қыста шыны боп жатады, жылыда су боп жатады.  (мұз) 3. қолы жоқ сурет салады, Тісі жоқ тістеп алады  (аяз)    4. Жапқан бауын, Қысқы жауын  (қар)

 

           ІІІ слайд: Ал, екінші хат бізге алтын балықтан келіпті екен. Кәне тапсырмасын орындап конверттің

              ішіндегі жұмбағын көрейік:

   тақтаға кезекпен-кезек орындата отырып, жалғау жалғанған сөзге талдау жасату

- Балалар сөзге жалғау не үшін жалғанады екен? Өздерің кітап туралы не білесіңдер? Міне алтын балықтың тапсырмасы орындалды. Енді ішіндегі жұмбақты көрейік. Бұл ребус екен.

             Жауабы не екен? (Малшы) Бұл қандай сөз? Неліктен?

                  ІV слайд: Бізге тіпті шұғылалы алтын күн де хат жолдапты. Кәне оның тапсырмасын орындайық:

                                                                                                                    Берілген сөздерге тиісті қосымшаларын

                                                                                                                     жалғатып, сөйлемдер құрату:

                                                                                                                         Мал, біл, жаңа, ұш.

Мал + шы, біл + гіш,  жаңа + лық,  ұш + қыш

-  Сөздерге жұрнақ пен жалғайдың қайсысын бұрын жалғадың?  (Тұжырым жасату)

- Балалар, күн  бізге сергіту сәтін жіберіпті. (сергіту сәтін жасату)

             V слайд:  келесі хат иесі  бауырсақ ертегісіндегі бауырсақ екен. оның тапсырмасы қандай екен?

                                                                                                                       Суреттер: ҚОЙ; ОРАҚ.

                                                                                                                       Қойшы, орақшы. Сөз құрамына             

                                                                                                                          жіктеп, сөйлемдер құрау,   

Бауырсақ бізге басқатырғыш жіберіпті. Кәне шешіп көрейік:                                            бір әріп аттап, керіқ арай аттап

                                                                                                                                                 қосып оқу. Шешуі: Қосымшалар

V слайд:  бізге келген соңғы хат иесі өзінің суретін

салып жібермепті. Тек тапсырмасын орындауды

өтініпті Ал, кәне тапсырмасын орындайық:

Бұл хаттың иесі Ақылбай ата екен.

Қорытынды:

- Жұрнақ жалғанған кезде түбір сөз қандай күйге ұшырайды? Түбір сөзге бірінші қай қосымша жалғанады?

8. Үйге тапсырма: 349-жаттығу                                             

7. Бағалау.