Циклоалкандар құрылысы мен номенклатурасы

№ 2 Сабақтың технологиялық картасы 

І БЛОК «Мақсаттылық»

Пәні:    химия		Мамандығы:	Тобы:	Күні:	Пән оқытушысы: А. Нұржанова
Сабақтың тақырыбы:		Циклоалкандар  құрылысы изомериясы, номенклатурасы
Сабақтың типі:		Жаңа білімді меңгерту сабағы
Сабақтың түрі:		Лекция
Сабақтың мақсаты:	Білімділік:	Оқушыларға   циклоалкандар  құрылысын,  номенклатурасын,    гомологтық    қатарын түсіндіру
	Тәрбиелік:	Өздігінен талдауға, салыстыруға қорытынды шығаруға, қорытындысын жасауға жаттықтыру
	Дамытушылық:	Қаныққан көмірсутектердің құрылысы мен құрамы туралы түсініктерін, ғылыми дүниетанымын тереңдету, пәнге деген  қызығушылығын ояту
	Кәсібилік	Ғылыми – ізденіс жұмыстарымен айналысуға қызығушылықтарын    ояту, сабақта қолданылған оқыту әдістері мен оқушылар жұмысын  ұйымдастыру формаларын өздерінің болашақ кәсіби қызметтерінде пайдалануға ынтасын тудыру
Күтілетін нәтижелер:	Білуі керек:	-          циклоалкандардың құрылысын білуі;   - циклоалкандардың   номенклатурасын білуі; -  циклоалкандардың  гомолгтық қатарын білуі
	Істей алуы керек:	-          Көмірсутектердің құрылымыдық формулаларын  жаза алуы; Көмірсутектердің изомерлерінің формуласын жаза алуы;  Номенклатура бойынша формулаларды айта алуы;  Дайын атау бойынша формулалар құрастыра алуы
Пәнаралық байланыс:		Биология, физика
ІІ БЛОК  «Сабақтың жабдықталуы»
Көрнекі құралдар		Қаныққан көмірсутектердің гомологтық қатары, кестелер,тірек - сызбалар
Таратпа материялдар		№2 ОӘК –гі оқушыларға арналған  кесте толтыру, пластилин мен жұмыс.т.б
Оқытудың техникалық құралдары Ақпараттық қор Негізгі және қосымша (әдебиеттер		Электронды оқулық, Интерактивті тақта, магниттік тақта, теледидар, т.б. (ашық сабақтарда) Тақта, электрондық оқулық   №2 ОӘК Әдебиеттер тізімі
Негізгі терминдер мен ұғымдар		Пәннің мақсаты, міндеті,Алкандардың  гомологтық қатары, изомериясы, құрылымдық формуласы, сызықтық формуласы, молекулалық формуласы ,изомерлену құбылысы,номенклатурасы
Сабақтың технологиясы мен әдістері:		Дамыта оқыту, проблемалық оқыту технологиясы, тірек-сызбалар, сұрақ-жауап әдісі, баяндау әдісі, СТО әдістерін пайдалану, ақпарат құралдарынан жинақталған мәліметтер, интерактивті әдістер: түсіндіре-баяндау, миға шабуыл, ой қозғау, салыстыру, талдау, ақпарат беру, сөздік әдістері;
Оқу - әдістемелік кешен		№2 Оқу әдістемелік кешен

ІІІ БЛОК  «Сабақ мазмұны»

Өткізу технологиясы	Оқытушы іс-әрекеті	Оқушылар іс-әрекеті	Күтілетін нәтиже
I.Оқ іс-әрекетінің  мотивациясы  (2 мин) Мақсаты: Бүгінгі сабаққа оқушылардың қызығушылығын ояту	ü  Мұғалімнің амандасуы ü  Жоқ оқушыларды түгендеу ü оқу-құралдарының, ü кезекшінің жұмысын тексеру.	ü  Амандасу ü  оқу-құралдарын дайындау ü   кезекшілік міндеттерін атқару;	Аудитория сабаққа дайын, кезекшілік атқарылды, мұғалім мен оқушының арасында ынтымақтастық қарым-қатынасы орнайды.
II.Сабақ тақырыбы, мақсаттың  қойылуы  3мин)Мақсаттар:Сабақтың мақсат-міндеттерін таныстыру	Тақырып: Қаныққан көмірсутектер Жоспары: 1.Алкандардың құрылысы 2.Изомериясы 3.Номенклатурасы (мақсаты І блокта көрсетіліп тұр) Жүгіртпе сұрақтар: -Изомерия дегеніміз? -Номенклатура дегеніміз? -гомологтар дегеніміз? Гомология дегеніміз? Бутлеровтың негізгі қағидалары?	- үй тапсырмасын орындайды (3 оқушы тақтада орындайды,6 оқушы таратпа карточкасын орындайды қалған оқушыларға жүгіртпе сұрақтар қойылады(сілтеме №1 ОӘК де  №1-3,4-9) -Оқытушының жоспарымен оқушылар танысады,	Сабақтың тақырыбымен танысады. Үй тапсырмасына қайталау жасайды,  тірек білімдері актуалданады
	Тақырып: Циклоалкандар Алкандардың жалпы формуласы  СnH2n+2 Химиктердің халықаралық кеңесінде халықаралық жүйелеу номенклатурасы қабылданды. Бұл номенклатурасы қалыпты құрылысты тармақталмаған көмірсутектер метан, этан, пропан, бутан, пентан атауларына негізделді. Тармақталған тізбекті көмірсутекке ст беру үшін, оны қалыпты көмірсутектегі сутегі атомдарының органикаоық көмірсутекті радикалдар басқан өнім деп қарайды. Мұндағы әрекет реті мынадай болы мүмкін: А) Құрылыс формулада көміртегі атосдарының ең ұзын тізбегін бөліп алады да тізбек ең жақын тұрған шеттен нөмірлейді CH2 – CH - CH2 - CH3                                        CH3   Б) Заттың атына байланысты қайсы көміртегінде орын болатын топ (радикал) бар екенін цифрмен көрсетеді        CH3 - CH2 - C- CH3                                 CH3 В) Егер орын басатын топ бірнешеу болса, онда олардың әрқайсысын цифрмен көрсетеді.  CH3 – CH - CH – CH2 – CH3                  CH3     CH3 Г) Тармақталу негізгі тізбек шетінен бірдей қашықтықтағы көміртегі атомдарынан басталған жағдайда, құрылысы ең қарапайым радикал орналасқан шеттен нөмірлеуді бастайды  CH3 – CH – CH2 – CH – CH2 – СН3                     CH3               C2 H5	- Негізгі атау бойынша алкандардың формулаларын жазады - Берілген формула бойынша заттың атуын халықаралық жүйе бойынша атайды - Алкандардың негізгі номенклатурасына изомериясына гомологына құрылымдық формулалар жазады; Төмендегі құрылым формулалары келтірілген заттарды халықаралық атау жүйесі бойынша атаңдар: CH2 – CH – CH – CH2 – CH3             |         |            CH3     CH3 СН3 – СН – СН2 – СН2 – СН3                        |                                                                                                               СН3               а) СН3 – СН2 – СН2 – СН2 – СН3           в)  СН3 – СН2 – СН – СН3                                                       |                              СН2 – СН2 – СН3 келтірілген атауларға сай заттардың құрылым формулаларын жазып: а) 2,4-диметилгексан, ә) 2,2,3-триметилбунтан, б) 3-метил-3-этилгексан, в)2,3,3,4-тетраметилпентан, г) н-октан қай көмірсутектер бір-біріне изомер болатынын табыңдар.	- берілген ғылыми терминдерге бағдар жасау арқылы  құрылымдық, сызықтық, молекулалық формулаларды анықтайды, талдайды, шешім қабылдайды
IV. Бекіту Мақсаттар: Жаңа тақырыптың түсініктерін тиянақтау, бекіту, игерілген білімдерді практикада қолдана алу қабілеттерін дамыту	- оқушыларға бекіту кезеңінің тапсырмаларымен таныстыру; -алкандардың кестесін толтыру -Деңгейлік тапсырмалар орындау №2 ОӘК 1-5 карточкаклар 2-3 логикалық  кесте 1-3деңгейлік тапсырма	- Оқушыларға топтық тапсырма; 1.Тақырыптар бойынша №1-10 жеделдетпе сұрақтарға жауап береді; 2.Логикалық кестелерді толықтырады; 3. деңгейлік тапсырманы орындайды.	- Алкандарға сипаттама беру -халықаралық атауға байланысты формула құрастыра алады; - заттардың атын атай алуы -көмірсутектердің құрылысын гибридтік күйін жалпы ормуласын біледі
V.Білімді бақылау, бағалау. Мақсаттары: - білім, біліктерін тексеру, олқылықтарды анықтау, игерілген білім, іскерлік, дағдыларын бағалау.	- топтардың берген жауаптарын ескеру;     №2 Бекіту сұрақтарын қою №2 Тесттік тапссырмаларды орындауды тапсыру    №2 Бекіту сұрақтарын қою     №2 Тесттік тапсырма        Бағалау	- Жаңа тақырып бойынша өз ойларын, пікірлерін айтады; - бекіту сұрақтарына жауап береді; - Тесттік тапсырмаларды орындайды	-Алкандарды түсінеді -деңгейлік тапсырмаларды орындау арқылы алкандардың басқа көмірсутектермен салыстыра алу құзіреттілігі қалыптасады
VI.  Қорытынды  (5 мин)	Рефлексия, қорытындылау     Бүгінгі сабақ  үшін сіздің пікіріңіз? -  Сабақта сіз үшін  түсініксіз жағдай? -  Сабақта орындалған  тапсырмалар түрлері туралы не айтасыз? - Алдағы сабақтарда толығырақ білгіңіз келетін мәселе туралы айтарыңыз бар ма?	-Негізгі ұғымдарға қайталау жасау -Алкандардың  гомологтық қатарын жаттау -Оқушы өз пікірлерін айтады	-Тақырып бойынша негізгі ұғымдар мен түсініктері қалыптасады
ҮІІ. Үйге тапсырма:(10 мин) - міндетті бағыт бойынша: - тереңдетілген бағыт бойынша:-шығармашылық бағыт бойынша:	§ 6 оқу; 27 беттегі 7-8-9-10 жаттығуды орындау Үйден пластилинен пропан мен бутан молекула-н моделін  жасап көру ü №2 Ақпарат көздері ü №2слайдтық жоба	ü Үйге берілген тапсырманы жазып алады ü Түсінбеген сұрақтарына жауап алады	- Алкандар туралы мағұлмат алады, ұсынылған мәліметті ізденіс жұмыс арқылы білімдерін толықтырады