Тапсырма
Мәтінді
мұқият тыңда.
Бұрынғы өткен заманда бір патша болған екен.
Оның әр бұйрығын халқы екі етпей орындап тұрады екен. Бір күні бұл патша:
«Халқым мені солардың қамын жегенім үшін жақсы көреді. Енді мен осы халқыма
зиянды бір бұйрық таратайын. Халқым тыңдап, орындар ма екен?» - деп ойлап
уәзірлеріне:
·
Халыққа тегіс хабарландар: «Ешкім өз басына пайда
қылмасын!» - дейді.
Патша түнде үстіне ескі киім киіп, бұйрығының қалай
орындалғанын көру үшін көшеде жүрсе, шеттегі бір үйде шам жанып тұр екен.
Патша қайыр сұраған кісі болып, үйге кірсе, бір етікші етік тігіп отыр екен.
Етікші қайыршыны көріп, оған бір кішкене нан береді. Сонда қайыршы:
- Сен неге патшаның бұйрығын орындамайсың? «Ешкім өз
басына пайда қылмасын!», - дегені қайда? - дейді. Сонда етікші: Себебі, мен
жарлы адаммын. Күнде төрт теңге пайда табамын да, төрт теңге зиян қыламын.
Міне, сонымен күн көріп отырмын. Патша ақылды болса, осыны білер еді», -
дейді.
Патша жауап қайтармастан үйіне келеді де, ақылды төрт
уәзірін шақырып алып:
- Менің сіздерден сұрайтын сауалым бар. Күніне төрт сом пайда,
төрт сом зиян қыламын. Сол пайдам мен зияным не?
Үш күн ішінде соны табыңдар. Өздерің таппасаңдар да табатын кісі тапсаңдар,
жазадан құтыласыңдар! - депті.
Уәзірлер шешуін таба алмай жүргенде баяғы етікші
келіп:
·
Мен патшаның сұрағына жауап тапсам, маған не бересіңдер? -
дейді. Уәзірлер төрт
мың ділда бермекші болады.
Сонда етікші патшаға барады да:
- Тақсыр, мен етік тігіп, әр күні төрт сом пайда,
төрт сом зиян қыламын. Ол былай: бір сомды қарызға беремін. Бір сомды ескі
қарызымды төлеуге беремін. Бір сомды құдыққа тастаймын, бір сомды әйеліммен
екеумізге жұмсаймын, - депті.
Сонда патша:
- Әйеліңмен екеуіңе жұмсалған ақша түсінікті,
қалған үш сомның жұмсалған орнын анықтап түсіндір, - депті. Бұл сөзге етікші
былайша жауап қайырыпты:
- «Бір сомды қарызға беремін», - дегенім:
«Қартайғанда өзімді асырар», - деп балама беремін. «Бір сомды ескі қарызыма
беремін» - дегенім: өзімді жасымда асыраған кәрі әкем мен шешеме беремін.
«Енді бір сомды құдыққа тастаймын» - дегенім: қызым бар, соған беремін
дегенім, - депті. Сонда патша: «Бұл етікші ақылды адам екен», - деп, өзіне
уәзір қылған екен.
·
Сұрақтардың
көмегімен мәтінді бөліктерге бөл. Әр бөлікке ат қой.
Сұрақтар
|
Тақырыптар
|
Оқиға
неден басталды?
Патша
қандай бұйрық шығарды?
|
|
Түнге
қарай патша не істеді?
Ол
етікшімен не туралы сөйлесті?
Уәзірлеріне
қандай сауал қойды?
Әрі
қарай не болды?
|
|
Етікші
сұрақтың жауабын қалай түсіндірді?
Оқиға
қалай аяқталды?
|
|
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.