Файлдар, бумалар және жарлықтар

Сабақ жоспары

Күні:13/14.11.2014

Сыныбы: 5 «д», 5 «ә»

Пәні: информатика

Сабақтың тақырыбы: Файлдар, бумалар және жарлықтар

Сабақтың мақсаты: а) білімділік: Оқушыларға файл, бума және    жарлықтар туралы түсінік қалыптастыру. Оларды құруға және атын өзгертуге үйрету.

                                     б) дамытушылық: Оқушылардың компьютермен жұмыс жасау дағдыларын дамыту.      

                                     с) тәрбиелік: Оқушыларды  ұқыптылыққа, тиянақтылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың барысы

І. Ұйымдастыру кезеңі.

1.       Сәлемдесіп, сыныптың тазалығына назар аудару, қауіпсіздік ережесіне сай сырт кейіпі мен заттарының орнында болуын қадағалау;

2.       Оқушыларды түгендеп, журналға белгі қою;

3.       Оқушылардың назарын сабаққа аударып, сабақтың барысымен таныстыру.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

1.                 Операциялық жүйе дегеніміз не?

2.                 Адам мен компьютер арасындағы қарым – қатынас қалай аталады?

3.                 Қандай операциялық жүйелерді білесіңдер?

ІІІ. Жаңа сабақ

Файл дегеніміз не? Файл – аты бар бірқатар байттар тізбегі. Файл не бағдарлама, не құжат болуы мүмкін. Window’s та бағдарламалардың басқа атауы – қолданба да қолданылады. Әр файлдың аты болады. Оның аты оң және сол бөліктен тұрады. Оң жақ бөлігі үш символдан тұрады және оның типін анықтайды. Сол жақ бөліктің ұзындығы 1 – 255 символға дейін барады.

Файл типтерінің кейбір негізі «құжат ретінде» белгіленудің тізімі төменде көрсетілген: *.bmp Paint, *.doc WordPad, *.txt Блокнот, *.wav фонограф қолданбаларының дыбыстық файлы, *.avi бейне клип, *.xls  кестелік процессордың құжаты ,*.ppt PowerPoint қолданылады.

Бума – бұл аты аталған файлдар тобы. Window’s бумалары каталог рөлін атқарады. Window’s-тағы барлық файлдар, құжаттар мен бағдарламалар бумаларда сақталады. Бумалардың аты файлдың аты сияқты оның мазмұнын көрсетеді. Бумалар екі түрлі болады:

-             Жүйелік бумалар (каталог)

-             Жұмыс бумасы (мой компьютер, принтер т.б.)

Терезеде жаңа бума құру үшін: Файл →создать→папка командасын орындаймыз.

Жарлық – нақты бір файлдарды көрсететін арнайы таңбалар. Олардың бумалардан айырмашылығы – оның сол жақ төменгі бұрышында кішкене иілген бағдаршасы бар. Жарлықты жойғанда, оның көрсетіп тұрған файл жойылмайды. Жарлықтың басты міндеті – объектіге әр түрлі орыннан оның көшірмесін жасамай – ақ, қатынауды қамтамасыз ету.

Практикалық жұмыс

А деңгейі

1.       Кез келген файл үшін жарлық құрыңдар

2.        Атын өзнертіңдер

3.        Жарлықты жойыңдар

В деңгейі

1.     Жұмыс үстеліндегі өз бумаларыңның көшірмесін жасаңдар

2.     Көшірменің жарлығын құрыңдар

3.     Құрылған жарлықты қоржынға апарыңдар

С деңгейі

1.       Бірінің ішіне бірі салынған үш бума құрыңдар

2.       Бумалардың бірінде мәтіндік құжат құрыңдар

3.       Жұмыс үстеліндегі өзіңнің бумаңа жарлық құрыңдар

IV. Сабақты бекіту

1.                Файл дегеніміз не?

2.                Блокнот файлының типін көрсетіңіз

3.                Бумалардың неше түрі бар

4.                 Жарлықтың міндеті

V. Қорытынды

Үйге тапсырма.85-92 бетке дейін оқу.

Тапсырма. 1 – қатар File1.txt, 2 – қатар file2.doc, 3 – қатар file3.bmp файлын құрып, оны өз есімдеріңмен аталатын бумаға сақтаңдар. Содан кейін осы буманың жарлығын жұмыс үстеліне орналастырыңдар.