Қысқа мерзімді сабақ жоспары: Массивтер

Қысқа мерзімді жоспар информатика 9- сынып   24- сабақ

Сабақтың тақырыбы:  Жиымдар

Мақсаты: array[..], массив, кестелер туралы түсініктер қалыптастыру , Кестелік шамалар, алгоритмдегі кестелік шамаларды Паскалда программалау жолы мен әдісдері туралы түсінік қалыптастыру.

Әдістер:     Лекция, Insert әдісі, практика, кері байланыс, БББ Формативті, житынтық бағалау

Күтілеті нәтижесі: array[..]  функциясын қолдана алу

Ресурстар: Оқулық,үлестірме қағаздар,компьютер АВС бағдарламалау ортасы

Блум Таксоно миясы		Мұғалімнің  әрекеті	Оқушының  әрекеті
І. Білу.   7  мин.  ІІ. Түсіну.  8 мин.		сұрақ-жауап  арқылы өткен тақырыптарды  еске түсіру Циклдік алгоритм дегеніміз не?      2. Циклдің оператордың неше түрі бпр? 3. FOR  операторы  қай кезде қолданылады?  5. While  операторының жазылуы. 6.WHILE   циклдік операторындағы  DO  түйінді  сөзінен кейін  қандай тыныс белгі  қойылмайды	Сұрақтарға жауап беру арқылы алгоритм, шартты алгоритм, циклдіәк алгоритмді еске түсіріп,пысықтайды.
		лекция. Кестелер 1. Алгоритм құру, программа жазу барысында оған қатысатын кең тараған негізгі обектілердің бірі кестелер. Оның мысалдары: Натурал сандар тізімі  1,2,3,...,N    жазылуы    N[1..N] Нақты сандар     2, 3.5,  -7,11, 0, 91,  0,  9,  -75,  0,...,0.005        NC[1..N] Оқу орындары    мектеп, лицей, колледж, университет,..., магистратура ok[1..n] Бұл мысалдарда тізімде кілең біртекті элементтер жазылған. Асты сызылған сөздер тізбектік атауларын береді. Атауды латын әрптер тізбегімен де көрсетуге болады. Сонымен,   Жиым деп белгілі атауы бар, біртекті элементтерден тұратын кестені айтады. Нақты сандар кестесін қарастырайық. i 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 nc[i] 2 3.5 -7.11 0 91 -75 0 0.05 8.8 -9.81 мұндағы nc[i] –жиым элементі, і – жиым элементерінің реттік нөмірі, оны индекс деп те атайды. Мысалы: nc[3] =>3.5,  nc[4..6] =>{0, 91, -75} Кестенің екі түрі бар: Сызытық кесте – элементтері бірінен кейін-бірі (жол бойында) немесе бір-бірінің астына (баған бойына) орналасады. (математикадағы прогрессиялар, оқушылар тізімі...)  Тік төртбұрышты кесте– элементтері баған мен жолдың қилысында ұяшықтарда орналасады. (көбейту кестесі, сабақ кестесі...) Біз әзірге сызықтық кесте элементтерін программалап үйренеміз. Паскал тіліндегі жиымдар. Жиымның негізгі параметрлері мыналар: типі (сандық, символдық, логикалық), өлшемі (бірөлшемді, екіөлшемді ...) және көлемі (жиымдағы элементтердің саны). Бірөлшемді жиымды Паскалда былай жазады: <atay> : array [1..n] of <элемент типі> Мұндағы: <atay> - жиым (кесте) атауы,  1 алғашқы элемент нөмірі, n- ақырғы элемент нөмірі, <элемент типі>-integer, real немесе string…болатын элемент типі,   array- (жиым) операторды белгілеуге арналған Паскалдың қызметші сөзі.	Топтарда жұмыс жасау арқылы мұғалімнен,оқулықтан массивтер туралы, программад а жазылуы, есептің алгоритмін,блок-схемасын, АВС бағдарламалау ортасында орындау туралы мағлұмат алады «инсерт» әдісімен белгілеп, түртіп  алады
Сергіту сәті 2 мин
Қолдану 15 мин.	Жетелеу: 7 оң санба теріс сан ба?,  -9 оң санба теріс сан ба?, 5,5 оң санба теріс сан ба?, х оң санба теріс сан ба?  Есеп. 10 элементтен тұратын нақты сандардың жиымы берілген. (Кестеге қараңдар). Осы кестеде қанша оң сан бар екенін анықтайтын программа жазыңыз. Математикалық модель. 1. Не белгілі?  элемент нөмірі белігілі і- бүтін сан,                    кесте белгілі nc[1..10] - типі нақты. 2. Не істеу керек?   Оң сандар санын табу  s - бүтін сан. 3. Қалай есептейміз? Алдымен кесте элементтерін for операторы көмегімен енгіземіз. Тағы да сол оператор көмегімен барлық элементтердің оң екендігін тексереміз. Сонымен i=1 … 10 дейін өзгереді  кесте элементтерін енгіземіз Тағыда i=1 … 10 дейін өзгереді, әр жолы егер nc[i]>0 болса s мәнін 1-ге арттырып отырамыз. Нәтижені экранға шығарамыз. Сонда Pascal ABC-тегі программамыз былай болып шығады. program keste01_54; var nc:array[1..50] of real;     i,s:integer; begin   s:=0;  write('арасын бөліп 10 нақты сан енгіз ');   for i:=1 to 10 do      read(nc[i]);   for i:=1 to 10 do    if nc[i]>0 then s:=s+1;    writeln;    writeln('Кестеде ',s,' оң сан бар'); end.		Берілген тапсырмаларды алгоритмін жасайды, АВС бағдарламалау ортасында компьютерде орындайды, қатемен жұмыс жасайды, бірін—бірі тексереді,бағалайды
IV.Талдау V.Жинақтау 8  мин.	Сабақ нәтижесінде  үйренген  массивтік  операторлардың қызметі, программа  құрастыра білудің дұрыс тәсілдерін пысықтау, есепті шығаруда қолдана білуді талқылау «Инсерт» V білемін _ менде қандай күдік туды + жаңа , бұрын естілмеген ? қандай сұрақтар пайда болды		Оқушылар  талдау  жасайды, дәлелдер келтіреді Оқушылар массивтік операторларды программада қалай қолдану жайлы ойланады
VI.Бағалау. 5 мин.	Мадақтау арқылы бағалау Өзін-өзі бағалату- Неліктен солай бағаладың? өзара бағалату. Критериалды бағалау -топ арасында: Бағалау критерийлері:  программаны дұрыс құра білу, АВС-да қатесіз орындалуы, нәтиженің дұрыстығы БББ Білемін Білдім Білгім келеді Осы тақырып туралы бұрын не білдің? Бүгінгі сабақта жаңадан не білдің? Тағы да нені білгің келеді?		Оқушылар өздерін,жұп арқылы, топтар бойынша бағалайды, БББ жауап береді