Конспект урока по крымскотатарскому языку на тему:"Нутукъ инкишафы .Баарь мевзусында, ресимге эсасланып, икяе тизюв ."

Мевзу: Нутукъ инкишафы .Баарь мевзусында, ресимге эсасланып, икяе тизюв .

Дерснинъ макъсады:  талебелернинъ  нутукъ инкишафы дереджесини котермек ве инкишаф этмек; нутукъ байлыкъларыны зенгинлештирмек; эстетик дуйгъуларыны юксельтмек; дикъкъатлы олмагъа алыштырмакъ; эдепли олмагъа огретмек.

Къулланмалар: баарь мевсимини косьтерген ресимлер, карточкалар, дерслик.

Регулятив   усуллары

Озь иш ерини дерске азырламакъ,   дерсте къоюлгъан макъсатны бельгилемек , къоюлгъан вазифелерни чезмек ичюн ёлларыны тапмагъа бильмек.

Бильги алув усуллары

 Оджанен ве диггер талабелернен субет алып бармакъ, суаллерге джевап бермек, керек малюматны тапмакъ, язма нутукъны дефтерлерде язмакъ.

Коммуникатив усуллары

Динълемек ве дигерлернинъ айткъан нутукъыны анъламакъ, субет шекилинде чалышмагъа бильмек,  эм де озь фикирлерини агъзавий шекильде ифаде этмеге бильмек.

Дерснинъ кетишаты:

1.   Тешкилий къысым.

- Селям алейкум, меним гузель талебелерим!

- Дерсимизни тебессюмнен башлайыкъ, мен эпимизге мувафакъиетлер тилейим ве дерсимизни меракълы шекильде кечкенини истейим!

 2. Эв вазифесини тешкерюв.

3.Темиз язув дакъкъасы.

- Дефтерлерде бугуньки тарихны язынъыз. Мен сизге дюльбер бир чичеклер  кетирдим. Чичеклернинъ япракълары насыл тюсте? (ешиль)

- Ешиль сёзю насыл арифнен башлана? (Е арифинен башлана)

 Шимди сиз буюк ве кучюк Е е арифлерини темиз язув дакъкъасында язаджакъсыз.

- Бу ариф бирикмелерини догъру язынъыз .

- ешиль- (зелёный)  сёзюни язынъыз.

- Бу сёзнен бир джумле тизинъиз. Джумленинъ баш азаларыны бельгиленъиз.Сёзлерге ургъу къоюнъыз.

1 талебе тахтада чалыша

ешиль – сёзюнинъ фонетик талили

 4. Янъы мевзуны еткизюв.

- Мен сизлерге гузель бир дёртлюк окъумагъа истейим, дикъкъатнен динъленъиз!

1)Баарь кельди.

Кунеш нур сачты.

Къаялар джапында

Наргюзлер ачты.

- Насыл мевсим тасвирлене бу сатырларда? (Баарь)

- Эбет, бу шиирде баарь мевсими тасвирленгендир !Бу ресимлерге бакъып айтынъыз, дерсимизде насыл мевзу акъкъында сёз юрьсетеджекмиз?

            

Талебелер. - Баарь акъкъында.

- Баарь акъкъында джумлелер тизип бири-бирине къошсакъ не олур? (Икяе, метин)

- Метиннинъ эсасен къач къысымы ола?(3къысымы)

 - Метиннинъ мевзусыны не бильдире? (серлева)

2).Талебелернинъ бильгилерини актуализациясы.

-Бир йылда къач мевсим бар?

- Баарь насыл мевсимден сонъ келе?

-Баарь айларынынъ адларыны айтынъыз.

-Баарьден сонъ насыл мевсим келе?

-Баарьде ава насыл ола?

- Тереклер насыл тюсте ола?

- Этрафымызда даа нелер коремиз?

3). Чифтликте чалышув.

Чифтликте чалышув къаиделерини текрарлав. Сыныф   6 вариантта чалышкъан талебелерге болюне. Эр бир варианткъа экишер къарышыкъ джумлелер дагъытыла. Сёзлерни тертипнен ерлештирип джумлелер тизмек керек. Учюнджи джумлени эр бир вариант озю яза.

1 вариант.    Табиат, баарьде, джанлана. Ола, сыджакъ, кунь куньден.

2 вариант. Ачыла, дюльбер, чечеклер, тереклерде.

  Къушлар, келелер, къайтып, эвлерине. 

3 вариант. Мавы, кок, ачыкъ, тюсте. Сачты, нурларыны, кунеш.

4 вариант. Ер, бутюн, ола, ем-ешиль. Иш, чёллерде,башлана.

5 вариант. Узайып, башлады, куньлер. Къыскъара, геджелер.

6 вариант. Мевсимини, пек, бегенем, мен, баарь! Джанланалар, осюмликлер, инсанлар,айванлар.

Тешкерюв.

1 вариант.    Баарьде табиат джанлана. Кунь куньден сыджакъ ола.

2 вариант    Тереклерде дюльбер чичеклер ачыла. Къушлар къайтып эвлерине келелер. Инсанлар, айванлар, осюмликлер джанланалар.

3 вариант.    Кок ачыкъ мавы тюсте. Кунеш нурларыны сачты.

4 вариант.    Бутюн ер ем – ешиль ола.Чёллерде иш башлана.

5 вариант.    Куньлер узайып башлады. Геджелер къыскъара..

6 вариант     Баарь мевсимини мен пек бегенем! Инсанлар, айванлар, осюмликлер джанланалар.

Талебелер бири-бирини тешкерелер.

4). Баарь акъкъында тизильген метинни ким къыскъадан айтып береджек? (Бир я да эки талебе агъзавий айталар)

5).Дефтерлерде иш. Тизильген джумлелерни язув.

5.Раатлыкъ дакъкъасы.

6. Пекитюв.

«Догъру – догъру дегиль» оюны.

1) Март, апрель, майыс - кузь айларыдыр.

2) Баарьде ава сувуй.

3) Тереклер ешере.

4) Баарьде къушлар сыджакъ улькелерден учып келелер.

5) Тереклернинъ япракълары сары ве къырмызы тюсте олалар.

6) Баарьде бизде баарь татили ола.

7) Баарь къыштан сонъ келе.

8) Баарьден сонъ яз келе.

9) Баарьде куньлер къыскъара, гедже узай.

10) Баарьде кок мавы ола.

7. Дерснинъ нетиджеси. Баалав.

 - Машалла! Бугуньки дерсимизде эр кес яхшы чалышты!

- Энъ актив талебелер ким олды?

-Дерсте не яптыкъ?

8.Рефлексия.

- Мен ичюн дерс пек меракълы кечти…

- Бу дерстен мен чокъ янъылыкълар бильдим….

- Мен дерсте чокъ шейлерни анъламадым….

9. Эв иши. «Мен баарьни севем» мевзусында къыскъа инша язмакъ.