Открытый урок по бурятской литературе

Хэшээлэй темэ:

«Һарада гараһан һайхан басаган»

Буряад арадай онтохон

2 класс

УМК «Школа России»

ФИ0: Түнхэн аймагай, Шулуутын

эхин һургуулиин багша

Танхаева Сэсэг Максимовна

Түрэлхи хэлэн (2 класс)

Темэ: «Һарада гараһан һайхан басаган»

Зорилго: буряад арадай онтохотой танилсуулха «Һарада гараһан һайхан басаган» , һурагшадай мэдэсэ, шадабари шалгаха,хэлэлгэдэ зүбөөр хэрэглэжэ шадал хүгжөөхэ. 

Һуралсалай: γхибγγдтэ даабаринуудые дγγргγγлхэ; холбоо хэлэлгэ хγгжөөхэ; тэдэнэй ухаан бодолыень гγйлгγγлхэ; анхарал , hонирхол дээшэлγγлхэ;  

Хγгжөөлгын -hурагшадай «Буряад арадай онтохонууд» гэжэ разделээр дγршэл ба шадабари гγγнзэгыруулжэ дабтаха;  hурагшадай аман хэлэлгэ хүгжөөхэ, ухаан бодолыень гүйлгүүлхэ, хадуун абалга hайжаруулха.

Хγмγγжγγлгын - бэе бэеынгээ харюу шагнаха, сэгнэхэ, өөртөө сэгнэлтэ үгэхэ шадабаринуудыень үргэдхэхэ, буряад хэлэндээ hoнирхол татаха.

Личностно:

Метапредметнэ:  

- булэгоор ажал хэжэ шадаха. 

-гол зорилго табижа шадаха. 

-багшатай болон hурагшадтай темын проблемэ дээрэ худэлмэрилжэ шадаха 

Хэшээлэй ябаса:

I.                   Эмхидхэлэй үе.

- Сайн байна үхибүүд! Айлшадые амаршалая.

Зай, урда урдаһаа хараад, урихан энеэбхилээд бэе бэедээ бэлэглэн, альгаа уулзуулаад, бэе бэеэ дахин амаршалая.

II.                Наадан «Бодолой гүйсэ».

- Мүнөө би таанадта  «Бодолой гүйсэ»  (Ухаагаа гүйлгэе) гэhэн  наада дурадханаб.

- Эдэ зурагууды хараад таагты ямар онтохон  бэ гэжэ, тиигэд юун тухай онтохонууд бэ гэжэ хэлэхэт. Зүб харюу үгөө һаатнай танда фишка үхэб.

- бэрхэттаа. Мунөө хэшээлдэ үшөө  нэгэ  онтохотой танилсахабда.

III. Хэшээлэй темэ болон зорилгонуудтай танилсалга.

- Номуудаа 65-дахи нюурта нээжэ, онтохоной нэрэ уншая.  Энэ онтохон  мүнөөдэрэй  хэшээлэй темэ. Хэн уншаад үгэхэб? …….

«Һарада гараһан һайхан басаган» Слайд.

-Таанар юу хэхэбта энэ хэшээлдээ.  (уншахабди, удха дээрэнь ажаллахабди.)

IV. Шэнэ темэ - Номоор ажаллалга.

1.     Уншахынгаа урда словарна худэлмэри үнгэргэе. Эдэ үгэнүүдэй удха тайлбария.

Хажар һамган - му зантай, хара һанаатай хүн

Уйһан һуулга –  уйһаар хээтэй ведро

Үшөөһэн һөөг – бургааһан модон

Шаташалай дүрэбэ,

2.     Багшын жэшээтэ уншалга.

Би мүнөө уншахаб. Анхаралтайгаар шагнагты.

- Энэ рассказ соо юун тухай хэлэгдэнэб гэhэн асуудалда һүүлдэнь харюусахат.

3.     Шангаар  нэгэ-нэгэ бадагаар уншая.

- юундэ Балда баян үншэн басага үргэжэ абахаяа һанааб?

- хажар һамган юу асара гэжэ басагаяа эльгээгээб?

- уһандаа ошоод юу хэжэ ябшооб?

- юун гэжэ хараагааб?

- саашаа юун болооб? (наран, һара урилдаан буугаад тэрэ басагые абаад тэнгэридээ ябшоо)

- үншэн басаган ямар бэ?

- баян һамган ямар бэ?

- алтан наран ахайнь һарадаа юун гэжэ хэлээб олоод уншагты.

Һүлшын бадаг уншаад юун гэжэ ойлгонот?

V. рассказай анализ.

- энэ онтохон таанадта hайхашаагдаа гү?

VI. Амарха забhар

- Бүгэдэ барандаа hууриhаа бодожо бэеынгээ шалаа гаргая даа.  Минии хойноһоо дабтагты…

Эрхэ заахан Эржүүхзэй

Эрбээхэе барихам гээ.

Эрбээхэниинь эрьелдээд

Эгсэ дээшээ ниидэшоо.

Эржүүхэниинь эрьелдээд

Эгсэ доошоо унашоо.

VII.        Бүлэгөөр хүдэлхэ.

Зурагууды зүбөөр табигты.

VII.        Хэшээлэй дүн гаргалга.

- Хэн бэрхээр ажаллааб гэжэ hананабта? Альгаа ташая.

- Энэ хэшээлдэ шэнэ юу мэдэхэ болообта? Үншэн багашуулые хайрлаха хэрэгтэй

                - Энэ хэшээлдэ ямар юумэ hайхашаагдааб?

- Урдатнай элдэб смайлигүүд байна,  мүнөө үхибүүд нэгэ смайлик  өөртөө шэлэжэ абаад, бидэндэ харуулагты.

    

Гэрэй ажал бэшэгты н61-65 унш, зураг зураха

Хэшээл дүүрээ. Баяртай!!!

Приложение

Краткое описание документа:

Хэшээлэй темэ:

«Һарада гараһан һайхан басаган»

Буряад арадай онтохон

2 класс

УМК «Школа России»

ФИ0: Түнхэн аймагай, Шулуутын

эхин һургуулиин багша

Танхаева Сэсэг Максимовна

Түрэлхи хэлэн (2 класс)

Темэ: «Һарада гараһан һайхан басаган»

Зорилго: буряад арадай онтохотой танилсуулха «Һарада гараһан һайхан басаган» , һурагшадай мэдэсэ, шадабаришалгаха,хэлэлгэдэ зүбөөр хэрэглэжэ шадал хүгжөөхэ.

Һуралсалай: γхибγγдтэ даабаринуудые дγγргγγлхэ; холбоохэлэлгэ хγгжөөхэ; тэдэнэйухаанбодолыень гγйлгγγлхэ; анхарал , hонирхол дээшэлγγлхэ;

Хγгжөөлгын -hурагшадай «Буряадарадай онтохонууд» гэжэразделээр дγршэл ба шадабари гγγнзэгыруулжэ дабтаха; hурагшадай аман хэлэлгэ хүгжөөхэ, ухаан бодолыень гүйлгүүлхэ, хадуун абалга hайжаруулха.

Хγмγγжγγлгын - бэе бэеынгээ харюу шагнаха, сэгнэхэ, өөртөө сэгнэлтэ үгэхэ шадабаринуудыень үргэдхэхэ, буряад хэлэндээ hoнирхол татаха.

Личностно:

Метапредметнэ:

- булэгооражалхэжэшадаха.

-гол зорилготабижашадаха.

-багшатай болон hурагшадтайтемынпроблемэдээрэхудэлмэрилжэшадаха

Хэшээлэй ябаса:

• Эмхидхэлэй үе.
• Наадан «Бодолой гүйсэ».

- Сайн байна үхибүүд! Айлшадые амаршалая.

Зай, урда урдаһаа хараад, урихан энеэбхилээд бэе бэедээ бэлэглэн, альгаа уулзуулаад, бэе бэеэ дахин амаршалая.

- Мүнөө би таанадта«Бодолой гүйсэ»(Ухаагаа гүйлгэе) гэhэннаада дурадханаб.

- Эдэ зурагууды хараад таагты ямар онтохонбэ гэжэ, тиигэд юун тухай онтохонууд бэ гэжэ хэлэхэт. Зүб харюу үгөө һаатнай танда фишка үхэб.

- бэрхэттаа. Мунөө хэшээлдэ үшөөнэгэонтохотой танилсахабда.

III. Хэшээлэй темэ болон зорилгонуудтай танилсалга.

- Номуудаа 65-дахи нюурта нээжэ, онтохоной нэрэ уншая. Энэ онтохон мүнөөдэрэйхэшээлэй темэ. Хэн уншаад үгэхэб? …….

«Һарада гараһан һайхан басаган» Слайд.

-Таанар юу хэхэбта энэ хэшээлдээ.(уншахабди, удха дээрэнь ажаллахабди.)

IV. Шэнэ темэ - Номоор ажаллалга.

• Уншахынгаа урда словарна худэлмэри үнгэргэе. Эдэ үгэнүүдэй удха тайлбария.
• Багшын жэшээтэ уншалга.
• Шангаарнэгэ-нэгэ бадагаар уншая.

Хажар һамган - му зантай, хара һанаатай хүн

Уйһан һуулга –уйһаар хээтэй ведро

Үшөөһэн һөөг – бургааһан модон

Шаташалай дүрэбэ,

Би мүнөө уншахаб. Анхаралтайгаар шагнагты.

- Энэ рассказ соо юун тухай хэлэгдэнэб гэhэн асуудалда һүүлдэнь харюусахат.

- юундэ Балда баян үншэн басага үргэжэ абахаяа һанааб?

- хажар һамган юу асара гэжэ басагаяа эльгээгээб?

- уһандаа ошоод юу хэжэ ябшооб?

- юун гэжэ хараагааб?

- саашаа юун болооб? (наран, һара урилдаан буугаад тэрэ басагые абаад тэнгэридээ ябшоо)

- үншэн басаган ямар бэ?

- баян һамган ямар бэ?

- алтан наран ахайнь һарадаа юун гэжэ хэлээб олоод уншагты.

Һүлшын бадаг уншаад юун гэжэ ойлгонот?

V. рассказай анализ.

- энэ онтохон таанадта hайхашаагдаа гү?

VI. Амарха забhар

- Бүгэдэ барандаа hууриhаа бодожо бэеынгээ шалаа гаргая даа. Минии хойноһоо дабтагты…

Эрхэ заахан Эржүүхзэй

Эрбээхэе барихам гээ.

Эрбээхэниинь эрьелдээд

Эгсэ дээшээ ниидэшоо.

Эржүүхэниинь эрьелдээд

Эгсэ доошоо унашоо.

• Бүлэгөөр хүдэлхэ.

Зурагууды зүбөөр табигты.

• Хэшээлэй дүн гаргалга.

- Хэн бэрхээр ажаллааб гэжэ hананабта? Альгаа ташая.

- Энэ хэшээлдэ шэнэ юу мэдэхэ болообта? Үншэн багашуулые хайрлаха хэрэгтэй

- Энэ хэшээлдэ ямар юумэ hайхашаагдааб?

- Урдатнай элдэб смайлигүүд байна,мүнөө үхибүүд нэгэ смайликөөртөө шэлэжэ абаад, бидэндэ харуулагты.

Гэрэй ажал бэшэгты н61-65 унш, зураг зураха

Хэшээл дүүрээ. Баяртай!!!

Приложение