Презентация "Домбырам - асыл мұрам"

• 1 слайд

  Облыстық мамандандырылған «Тау самалы»
  бағдарлы - ауысымды мектебінің II санаттағы география пәнінің мұғалімі Тойчиева Нышанкуль Абдимоминкызы
  

• 2 слайд

  Сабақтың тақырыбы:
  
  Домбырам – асыл мұрам
  
  
  
  

• 3 слайд

  
  
  Мақсаты:Оқушыларға халқымыздың аса қасиетті дүниесі домбыра туралы түсінік беру, атақты күйшілер туралы мағлұмат беру, өз ұлтының музыка өнерін сүюге, қадірлеуге тәрбиелеу
  

• 4 слайд

• 5 слайд

  Жоспар:
  І. Кіріспе
  Бейнеүзінді
  ІІ. Негізгі бөлім
  А) Домбыраның шығу тарихы
  Б) Күй
  В) Ән «Туған жер»
  Г) Домбыра қазақ бренді (бейнеүзінді)
  Д) Күй «Адай»
  III. Қорытынды
  

• 6 слайд

• 7 слайд

• 8 слайд

• 9 слайд

• 10 слайд

• 11 слайд

• 12 слайд

• 13 слайд

  Тәттімбет Қазанғапұлы
  (1815 – 1862 жж)
  Күйші, композитор, домбырашы, шертпе күй орындаушылық мектебінің негізін қалаушлардың бірі, халық күй өнерінің классигі.
  
  Атақты күйері: “Бес төре”, “Сары жайлау”, “Қосбасар”, “Сылқылдақ”, “Былқылдақ” т.б.
  

• 14 слайд

  Дина Нұрпейісова
  (1861- 1955 жж)
  Қазақтың ұлы күйші – композиторы. Қазақ КСР халық әртісі, сазгер.
  
  Атақты күйлері: “Тойбастар”, “Ана бұйрығы”, “Жеңіс”, “Әсем қоңыр кербез”, “Бұлбұл”, “Жігер”, “Қосалқа” т.б.
  
  

• 15 слайд

  Құрманғазы Сағырбайұлы
  (1818 – 1889жж)
  
  Қазақтың ұлы күйші – композиторы, қазақтың аспапты музыка өнерінің классигі.
  Атақты күйлері: “Түрмеден қашқан”, “Кісен ашқан”, “Бозшолақ”, “Адай”, “Сарыарқа”, “Балбырауын”, “Ақсақ киік”.
  

• 16 слайд

  Сүгір Әліұлы
  (1882 – 1961 жж)
  
  Қаратау күй мектебінің туын тіккен, шертпе күйдің жалғастырушысы.
  
  Атақты күйлері: “Кертолғау”, “Шалқыма”, “Аққу”, “Бесжорға”, “Бозінген”, “Телқоңыр” т. б.
  

• 17 слайд

  Нұрғиса Тілендиев
  (1925 – 1998 жж)
  
  Қазақтың әйгілі күйші – композиторы, дирижер, дәулескер домбырашы.
  
  Атақты күйлері: “Ата толғауы”, “Әлқисса”, “Аққу”, “Махамбет”
  

• 18 слайд

• 19 слайд

• 20 слайд

  
  Домбыра – күрделі шығармаларды шығарып,оның мазмұнына терең бойлап түсінуге мүмкіндік беретін аспаптардың бірі. Домбыра өнерінен туған ән, күй тез бойға сіңетіні белгілі. Осы өнерді үйрену адамды жақсылыққа жетелейтін ұлы күш.
  Оның кілтін ашып, игере білген адамға нұр шапағаты құйылып, дарыны ашылады. Домбыра – тіл мен мәдениетті реттейді және салт–дәстүр қағидаларын ұмыттырмайды.
  Домбыраны меңгерген адам көп білуге құштарлығы артады. Сондықтан қазақ халқы күй өнеріне өте қатты мән бергені анық. Күй адамның ішінде жатқан, мүмкін ешкімге айта алмайтын, сыртқа шығара алмайтын, өзі ғана анда - санда оралып, есіне алып қоятын бір сыр іспетті.
  

• 21 слайд

  Екі ішектің бірін қатты, бірін сәл-сәл кем бұра,
  Қазақ-нағыз қазақ емес, нағыз қазақ домбыра.
  Білгің келсе біздің жайды, содан сұра тек қана
  Одан асқан жоқ шежіре, одан асқан жоқ дана
  
  
  
  
  
  
  
  Біз екеуміз үндемелік домбыра бір шалқысын, Домбырасыз қайран өлең, жетімсің сен,жалқысың. Құнсыз сөзім бүлдірмесін, тілсіз сезім балқысын, Біз екеуміз үндемелік, домбыра бір шалқысын!
  

• 22 слайд

  Домбыра киелі бараспанымсың,
  Бабамнан қалған мұра дастанымсың.
  Сындырмай таза ұстап ұрпағыма,
  Жеткізер қасиетті дәстүрімсің.
  
  
  Қоңыр үні күмбірлесе қос ішектің,
  Сиқырлы әсем әуен бұл бір неткен.
  Келеді көз алдыма өркеш - өркеш
  Белесі бабамыздың жүріп өткен.
  

• 23 слайд

  Назар қойып тыңдағандарыңызға көп рахмет!!!!!