Сабақтың тақырыбы:Дигибридті будандастыру.9 класс

Күні:04.12.2015ж

Класс:9а

Тақырыбы: Дигибридті будандастыру және белгілердің тәуелсіз ажырау заңдылықтары.

Мақсаты: Білімділік: басымдылықтың 3 типі бойынша білім беру,шағылстыруды үйрету. Алған білімдерін есеп шығаруда пайдалану.

Дамытушылық:Дигибридті будандастыру туралы ой- өрістерін  дамыту, генетикалық есептер шығаруға үйрету.Жеке өмірде генетиканың маңызды рөл атқаратыны  туралы түсіндіру.

Тәрбиелік.Тор көзді пайдалануды үйрету, уақыт үнемдеуге баулу.

Сабақтың типі: Аралас сабақ

Сабақтың түрі. Дәстүрлі емес

Сабақтың әдісі: конверт-сұрақ, топтық, жұптық жеке жұмыс, сәйкестікті анықтау, аяқталмаған сөйлем.

Көрнекілігі: слайд.карточкілер, күн бейнесі, стикерлер, конверт, постер, маркер

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру: Амандасу «Күн шуағын шашады»

Топқа бөлу

2.Үй тапсырмасын тексеру:

 

2.Конверт-сұрақ

1.гомозиготалы, гетерозиготалы

2.доминатты,рецессивті

3.Р,F

4.Генотип

5.Фенотип

6.Белгілердің тұқым қуалау заңдылықтарын және олардың өзгергіштіктерін зерттейтін ғылым.

7.Ген

8.Бір жұп белгілері бойынша ерекшелінетін шағылстыру

9.Басымдылық

10.Г.Мендель

3.Сәйкестікті анықта.

1.Аллельді ген 2.Мендельдің 1-ші заңы 3.Мендельдің 2-ші заңы 4.Гаметалардың тазалық ережесі 5.Генетиканың салалары 6.Толымсыз доминанттылық 7.Ген ұғымын алғаш еңгізген 8. «Өсімдік будандарына жүргізілген тәжірибелер» атты еңбегінің авторы

А)Г.Мендель Б)Ата-аналарының гаметалары арқылы келіп гетерозиготалы жағдайда үйлесім түзген аллельді гендер өзара араласпайды В) В.Иогансен Г)Ажырау заңы Д)Доминатты белгі Е)Біркелкілік заңы Ж)Тұқымқуалаушылық өзгергіштік З)Қарама- қарсы жұп гендер

Топқа бөлу.

4.Жұптық жұмыс:

№1.есепте Ақ қан доминантты белгі  ретінде тұқым қуалайды.Әкесі- сау.Анасы осы белгі бойынша гетерозиготалы отбасында ауру балалардың туу мүмкіндігі қандай болмақ?	№2.Сұлы өсімдігі биік болуы-рецессивті, ал аласа болуы доминантты.Осы белгі жөніндегі барлық ұрпақтардың ерекшелігін ажырат.
№3.Теңіз шошқасының аналыгы гомозиготалы, ал аталығы гетерозиготалы.Осы белгі жөніндегі ұрпақтардың ерекшелігін ажырат.	№4.Тұқым қуалайтын мылқаулықтың  аталығы гомозиготалы, аналығы сау, гетерозиготалы. Осы белгі бойынша ажырау гендерін тап.
№5.Адамда кіші азу тісінің болмауы доминантты, ал болуы рецессивті  кіші азу тістері жоқ балалар тууы мүмкінбе?

3.Жаңа сабақ

Дигибридті будандастыру

♀     ♂	АВ	Ав	аВ	ав
АВ	ААВВ (сары-тегіс)	ААВв (сары-тегіс)	АаВВ (сары-тегіс)	АаВв (сары-тегіс)
Ав	ААВв	ААвв сары-бұдыр	АаВв	Аавв  сары-бұдыр
аВ	АаВВ	АаВв	ааВВ жасыл-тегіс	ааВв
ав	АаВв	Аавв	ааВв	Аавв жасыл-бұдыр

Нәтижесі:

4-АаВв, 2-ААВв, 2 АаВВ, 2Аавв, 1 ааВв, 1ААВВ,1ААвв,1ааВВ, 1аавв.

Бекіту:Есептер шығару:

А тобы	В тобы	С тобы
Мынадай ұрпақтардың гаметалары мен түсін анықтандар, егер қоянның доминантты қара түсі,сабалақ жүнді,рецессивті ақ түсті,тегіс жүнді болса. А)ААВВ Б)АаВа В)ааВв   Г)Аавв Д) аавв Е) ааВВ	Генотипі Аавв (сары-кедір- бұдырлы) және ааВв (жасыл -тегіс) екі бұршақ өсімдігі будандастырылған. Фенотипі қандай? Ғ-1,Ғ-2.т.к.	Адамда қой көзді белгі, көк көздіден басым, ал оңқайлық солақайлылыққа қарағанда доминантты белгі ретінде тұқым қуалайды.Бұл белгілер бойынша бала тууының ықтималдығы қандай?

Қорытынды:

“Аяқталмаған сөйлем” әдісі

1. Мен үшін бүгінгі сабақ .......... .
2. Бүгін менің көңіл-күйім ....... .
3. Мен сабақта ............. қалар едім.
4. Мен сабақта ...............  жасағым келеді.
5. Мен үшін қызықты тақырып ......... .

6.        Мен сабақта ...........................

Үйге тапсырма:

Ас бұршақ

Р АА(сары-тегіс ) х аасс (жасыл-бұдыр)

Дигибридті будандастыруды талдау, мазмұндау.

Өз ата ананың шашын- көзін анықтау.