- 06.04.2017
- 8574
- 367
Дайындаған: Ш.Т.Садвакасова
І тарау. Атом құрылысы тұрғысынан периодтық заң және химиялық
элементтердің периодтық жүйесі
1- нұсқа
1.Элементтің химиялық қасиеті:
А) атом ядросының зарядымен Б) периодтық жүйедегі элементтің орналасуымен
С) атомдық массасымен Д) сыртқы электрон деңгейінің құрылысымен анықталады.
2.Бір периодта орналасқан элементтер:
А) ұқсас химиялық қасиеттерімен Б) бірдей атом радиустарымен
С) энергетикалық деңгейлерінің бірдей санымен Д) валенттік электрондарының бірдей санымен анықталады.
3. Қосымша топшада орналасқан элементтер:
А) тек металдар Б) тек d- және f- типтерінің металдары
С) тек s – және p – типтерінің металдары Д) тек үлкен периодтардағы жұп қатарлар
4. Периодтық жүйедегі период нөмірінің физикалық мағынасы:
А) ол осы период элементтерінің физикалық-химиялық қасиеттерін анықтайды
Б) металдық қасиет солдан оңға қарай әлсірейді
С) атомдардағы электрондық деңгейлер саны период нөміріне тең
Д) элементтердің қасиеттері периодты түрде қайталанып отырады.
5.Элементтердің бейметалдық қасиеттері химия тұрғысынан мына жағдайларға байланысты:
А) олардың металдармен әрекеттесу белсенділігіне
Б) атомның электрон қабылдау белсенділігіне
С) кристалдық тор құрылысына Д) салыстырмалы электртерістік шамасына
6. Қосымша топшаның химиялық элементтері мына жағдайларға байланысты ұқсас қасиеттер көрсетеді:
А) олардың атом ядролары құрылыстарының ұқсастығына
Б) электрондық қабатының құрылысының ұқсастығына
С) атомдардың сыртқы энергетикалық деңгейлері құрылысының ұқсастығына
Д) периодтық жүйеде ерекше орналасуына байланысты.
7. Негізгі топша химиялық элементтері атомдық нөмірлерінің жоғарылауына байланысты олардың:
А) металдық қасиеттері Б) бейметалдық қасиеттері
С) химиялық белсенділігі Д) суда ерігіштігі күшейеді.
8. 8336 Kr нуклидінің атом ядросында:
А) 83 протон және 36 нейтрон бар Б) 36 протон және 44 нейтрон бар
С) 36 протон және 47 нейтрон бар Д) 36 протон және 83 нейтрон бар.
9. Мына электрондық конфигурациялардың ішінен мүмкін болмайтынын көрсет:
А) 1s22s1 Б) …. 2s22p7 С) …..2s22p6 Д) ….3s23p64s23d11
10.Қалыпты жағдайдағы мыс атомының сыртқы энергетикалық деңгейіндегі электрон саны:
А) 2 Б) 1 С) 10 Д) 18
11. 5d- деңгейшесіне орналасатын электрондар саны: А) 3 Б) 6 С) 10 Д) 14
12. Cr3+ ионындағы электрондардың жалпы саны: А) 21 Б) 24 С) 27 Д) 52
13.Кейбір Э3+ катионының электрондық конфигурациясы 1s22s22р6. Осы элемент атомының ядросындағы протон саны: А) 10 Б) 13 С) 16 Д) 17
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
І тарау. Атом құрылысы тұрғысынан периодтық заң және химиялық
элементтердің периодтық жүйесі 2- нұсқа
1. Мына атомдардың немесе иондардың сыртқы электрон қабатында сегіз (октет) электрон болады:
А) Те2- Б) Са С) О2- Д) Mg2+
2.Қалыпты жағдайда болатын 19К және 18Аr нуклидтерінің атомдарында бірдей болатын шама:
А) масса Б) протондар саны С) электрондар саны Д) нейтрондар саны
3.4-период элементтері неғұрлым айқын металдық қасиет көрсетеді:
А) калий Б) мырыш С) кальций Д) германий
4.Ү топ элементтері жалпы формуласы мынадай жоғары оксид түзеді:
А) ЭО3 Б) Э2О3 С) Э2О5 Д) ЭО2
5. Ү топтағы негізгі топшада элементтердің атомдық нөмірі өскен сайын элементтер атомының қандай қасиеттері жоғарылайды:
А)металдық Б) энергетикалық деңгейлер саны
С) бейметалдық Д) сыртқы энергетикалық деңгейдегі электрондар саны
6.Si ----- P ----- CI элементтері қатарына сәйкес дұрыс тұжырым:
А) солдан оңға қарай атом радиусы жоғарылайды
Б) солдан оңға қарай бейметалдық қасиеттері төмендейді
С) атомдағы энергетикалық деңгейлер саны тұрақты болып қалады
Д) сыртқы энергетикалық деңгейде электрондар саны жоғарылайды.
7. Негізгі топшада орналасқан элемент тобының нөмірін біле отырып:
А) атомдағы энергетикалық деңгейлер санын
Б) валенттік электрондар санын
С) электрондардың жалпы санын
Д) сутектік қосылыстың формуласын болжауға болады.
8.Бейметалдық қасиет жақсы білінетін элемент атомының электрондық конфигурациясын көрсет:
А) ns2np4 Б) ns2 np1 С) ns2np3 Д) ns2np2
9.S және Cr тобында орналасқан элементтер атомдары үшін:
А) радиусы Б) энергетикалық деңгейлер саны
С) жоғары валенттігі Д) жоғары оксидінің формуласы бірдей
10. Атомдардың ядро зарядына периодты түрде тәуелді сипаттамалары:
А) массасы Б) энергетикалық деңгейлер саны
С)радиусы Д) валенттік электрондар саны
11. ІА тобының элементтері гидроксидтерінің негіздік қасиеттері атомдық нөмірі өскен сайын:
А) кемиді Б) артады С) өзгеріссіз қалады Д) кемиді, одан соң артады
12.Марганецтің тотығу дәрежесі жоғары болатын қосылыс:
А) MnO2 Б) H2MnO3 С) Na2MnO4 Д) KMnO4
13. Элементтің жоғары оксиді ЭО3 формуласына сәйкес келеді. Оның сутектік қосылысында 2,47% сутек болады. Бұл элемент .......
А) S Б) Se С) Te Д) Po
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
І тарау. Атом құрылысы тұрғысынан периодтық заң және химиялық
элементтердің периодтық жүйесі
3- нұсқа
1. Химиялық элементтің атомдық нөмірінің физикалық мағынасы оның мыналарды:
А) периодтық жүйедегі элементтің орналасуын Б) атом ядросындағы протондар санын
С) энергетикалық деңгейлер санын Д) атомдағы нейтрондар санын анықтайтындығында.
2.Бейметалдық қасиеті басым элемент: А) S Б) Se С) Si Д) Sc
3.Химиялық элементтердің металдық қасиеттері химия тұрғысынан:
А) атомның электрон беру қабілетіне Б) бейметалдармен әрекеттесу қабілетіне
С) электртерістік шамасына Д) кристалдық тор құрылысына негізделген.
4.Негізгі топшаның химиялық элементтерінің химиялық қасиеттері ұқсас болады, себебі:
А) бір топқа жатады Б) элементтердің табиғи тобын түзеді
С) бірдей валенттік көрсетеді Д) бұл элементтер атомындағы сыртқы энергетикалық деңгейінің электрондық формуласы бірдей болады.
5.3919К нуклиді атомының ядросындағы нейтрондар санын көрсет: А) 39 Б) 19 С) 20 Д) 58
6.Үшінші энергетикалық деңгейде барлық орбиталь саны: А) 5 Б) 2 С) 3 Д) 9
7.Екі электрон қабылдай отырып, оттек атомы:
А) оттектің изотоптарының біріне Б) азот атомына
С) фтор атомына Д) неонның электрондық қауызымен оттек ионына айналады.
8.Қалыпты жағдайда хром атомының соңғысының алдындағы энергетикалық деңгейіндегі электрондар саны: А) 2 Б) 1 С) 13 Д) 12
9.Асыл газдарға сәйкес келетін (n – басты квант саны) электрондық конфигурациялардың саны:
А) ns2np4 Б) ns2 С) ns2np6 Д) ns2np5
10.Электрондық конфигурациясы 1s22s22p63s23p1 болатын элемент атомы:
А) натрий Б) магний С) кальций Д) алюминий
11.Қалыпты жағдайдағы Со атомының валенттік электрондарының конфигурациясын көрсет:
А) … 3d34s1 Б) …. 3d104s2 С) …. 4s24d7 Д) …. 3d74s2
12.Сыртқы энергетикалық деңгейінде екі электрон болатын элемент атомы:
А) кальций Б) күкірт С) хлор Д) калий
13.16О атомы мен 16О2- ионының бір-бірінен айырмашылығы қандай:
А) протондар санында Б) электрондар санында
С) нейтрондар санында Д) ядро зарядында
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
І тарау. Атом құрылысы тұрғысынан периодтық заң және химиялық
элементтердің периодтық жүйесі
4- нұсқа
1.18 электроны және 16 протоны болатын ионның заряды: А) -18 Б) -22 С) -2 Д) +16
2.Электрбейтарап атом катионға айналғанда:
А) атом ядросының заряды өседі Б) атом ядросының заряды өзгермейді
С) атомдағы электрон саны өседі Д) атомдағы электрон саны кемиді.
3.Металдық қасиеті аз элементтің таңбасын көрсет: А) Mg Б) Са С) Ве Д) Ва
4.Период бойынша солдан оңға қарай элемент атомдарының төмендейтін қасиеттері:
А) атом радиусы Б) металдық қасиеттері
С) атомдағы энергетикалық деңгейлер саны Д) бейметалдық қасиеттері
5.Ве ------ Mg ------ Са элементтер қатарында:
А) металдық қасиеттері солдан оңға қарай артады Б) осы ретпен атом радиусы өседі
С) атомдағы энергетикалық деңгейлер саны өседі Д) бейметалдық қасиеттері артады.
6.Элементтің жоғары оксидінің формуласы ЭО2. Оның сутектік қосылысының формуласын көрсет:
А) ЭН2 Б) ЭН С)ЭН3 Д) ЭН4
7.Элемент орналасқан период нөмірін біле отырып болжауға болады:
А) атомдағы валенттік электрондар санын Б) атомдағы энергетикалық деңгейлер санын
С) атомдағы электрондардың жалпы санын Д) элементтің жоғары оксидінің формуласын.
8. Са және Sc элементтерінің периодында орналасқан атомдардың бір-бірінен айырмашылығы:
А) энергетикалық деңгейлер санында Б) радиусында
С) валенттік электрондар санында Д) жоғары оксидінің формуласында.
9.Бір периодта конфигурациялары мынадай элементтер орналасқан:
А) …..3d34s2 Б) …..4s24р4 С) …..3s23p5 Д) …..3d14s2
10.Атомының электрондық конфигурациясы ...... 3d54s2 болатын элемент:
А) 4-периодта орналасқан Б) ҮІ топтың негізгі топшасында орналасқан
С) ҮІ топтың қосымша топшасында орналасқан Д) бейметалл
11.P2O5 ----- SiO2 ----- AI2O3 ------ MgO қатарындағы оксидтердің сипаты былайша өзгереді:
А) негіздіктен қышқылдыққа Б) қышқылдықтан негіздікке
С) негіздіктен екідайлыққа Д) екідайлықтан қышқылдыққа
12.Азоттың тотығу дәрежесі бірдей қосылыстарының формуласы:
А) Mg3N2 Б) N2 С) NH3 Д) NO2
13.Ү топ элементтінің жоғары оксидіндегі оттектің массалық үлесі 16,06%-ды құрайды. Бұл элемент: А) Р Б) V С) Ві Д) Sb
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ІІ тарау. Химиялық байланыс және зат құрылысы
1- нұсқа
1.Мына топтарда элементтің таңбалары атомдардың электртерістік мәндерінің өсу ретімен берілген:
А) C, O, N Б) O, N, C C) C, N, O Д) N, C, O
2.Электртерістік – берілген элемент атомдарының:
А) басқа химиялық элемент атомдарынан электрондар тартып алуы
Б) электрондарын оңай беріп жіберуі
С) тотықтырғыштармен әрекеттесу қасиеттері
Д) теріс тотығу дәрежесін көрсетуі.
3.Коваленттік байланыс:
А) электрондық бұлттар
Б) валенттік электрондар
С) екі жалпы электрон немесе электрон жұптары
Д) электростатикалық тартылу күштері есебінен жүзеге асады.
4.Иондық химиялық байланыс коваленттік байланысқа қарағанда былайша сипатталады:
А) бағытталмаған және қанықпаған
Б) қаныққан және бағытталмаған
С) бағытталған және қанықпаған
Д) бағытталған және қаныққан.
5.Өте мықты емес химиялық байланыс:
А) металдық Б) иондық С) сутектік Д) коваленттік
6.Донорлы-акцепторлы механизм бойынша түзілген коваленттік байланысы бар молекулалар немесе иондардың формулаларын көрсет:
А) СО Б) Н2 С) Н2О+ Д)NH4
7.Су молекуласындағы химиялық байланысты сипаттаңдар:
А) сутектік Б) коваленттік полюсті
С) σ-типті 2 байланыс Д) 1σ- және 1π- байланыс
8.Иондық байланысы бар заттардың формуласын көрсет:
А) КОН Б) Н2О С) K2O Д) KF
9. HF ----- HCI ----- HJ молекулалары қатарында байланыстың полюстігі және беріктігі қалай өзгереді:
А) байланыстың полюстігі де, беріктігі де артады
Б) байланыстың полюстігі артады, беріктігі азаяды
С) байланыстың полюстігі де, беріктігі де азаяды
Д) байланыстың полюстігі азаяды, ал беріктігі артады.
10.НСІ молекуласы түзілгенде сутек және хлор атомдарының қаптасатын сәйкес орбитальдары:
А) s және s Б) s және p С) p және p Д) p және d
11.Коваленттік байланыс түзілгенде валенттік орбитальдардың гибридтенуі:
А) түрі және энергиясы бірдей электрондық орбитальдардың түзілуімен
Б) барлық электрон бұлттарының теңелуімен
С) зат молекуласының тетраэдрлік молекуласының түзілуімен
Д) бірдей конфигурациялы электрон бұлтарының пайда болуымен сипатталады.
12.Бериллий хлориді молекуласында жүзеге асады:
А) s -гибридтену Б) sp - гибридтену
С) sp2- гибридтену Д) sp3- гибридтену
13. Судың айрықша қасиеті:
А) гидроксоний иондарының
Б) сутектік байланыстың
С) диссоциацияланған молекулалардың
Д) су молекулаларының ерекше қасиеттері болуымен түсіндіріледі.
14.Күкіртсутек молекуласында химиялық байланыс:
А) иондық Б) коваленттік С) сутектік Д) донорлы-акцепторлы.
15.Mыстың физикалық қасиеттері:
А) элементтің периодтық жүйедегі орнымен
Б) жоғары электрөткізгіштігімен
С) металдық байланыспен
Д) сыртқы электрондық деңгейде екі электронның болуымен сипатталады.
16.Химиялық қосылыстардағы иондардан тұратын атомның шартты заряды:
А) тотығу саны Б) тотығу дәрежесі
С) ион заряды Д) катионды немесе анионды деп аталады.
17.Химиялық байланыстың қандай түрімен зат молекулалық кристалдық тор түзуі мүмкін:
А) коваленттік полюсті Б) иондық
С) коваленттік полюссіз Д) металдық.
18.Атомдық кристалдық торлы затқа тән:
А) сәл қаттылық және жоғары балқу температурасы
Б) жоғары қаттылық және төменгі балқу температурасы
С) жоғары қаттылық және жоғары балқу температурасы
Д) сәл қаттылық және төменгі балқу температурасы.
19.Иондық кристалдық торлы химиялық қосылыс:
А) жоғары балқу температурасымен
Б) жоғары химиялық белсенділігімен
С) жақсы ерігіштігімен
Д) жоғары ұшқыштығымен ерекшеленеді.
ІІ тарау. Химиялық байланыс және зат құрылысы
2- нұсқа
1.Мына топтарда элементтің белгілері атомдардың электртерістік мәндерінің өсу ретімен берілген:
А) Ag,Fe,H,C,CI Б) Ca,Si,AI,P,Br
С) K,Cu,Zn,S,O Д) Br,Se,As,Ge,Ga
2.Азот атомдары азот молекуласында бір-бірімен:
А) коваленттік полюссіз байланыспен
Б) әлсіз иондық байланыспен
С) күшті коваленттік емес байланыспен
Д) коваленттік полюсті байланыспен байланысқан.
3. Иондық байланысы бар заттардың формуласын көрсет:
А) К Б) Н2О С) K2SO4 Д) KF
4.Молекулаларда тек коваленттік полюссіз байланыс қана болады:
А) Р4 Б) Н2О С) N2 Д) NH3
5.Атомдық нөмірлері 3 және 9 элементтерінің арасында:
А) коваленттік Б) иондық С) металдық Д) сутектік байланыс болады.
6.Молекулаларда σ- байланыстары сияқты π-байланыстары да болады:
А)азоттың Б) метанның С) фтордың Д) оттектің
7.ССІ4 молекуласында болатын байланыс:
А) 1σ және 1π Б) 2σ және 2π С) 3σ және 1π Д) 4σ
8.F2 ----- O2 ------ N2 молекулалар қатарында байланыс беріктігі:
А) артады Б) өзгермейді С) азаяды Д) бастапқыда азаяды, одан соң артады.
9.Цезий хлоридіндегі химиялық байланыс:
А) күшті полюсті Б) әлсіз полюсті С) металдық Д) иондық
10.Мына химиялық формулалар қатары бойынша қосылыстарда байланыс полюстігі аратды:
А) NaBr,NaCI,NaF Б) CaCI2, CuCI2, Na2O
С) CO2,SiO2,ZnO Д) FeCI2,NiCI2,MnCI2
11.Сутектік байланыс түзілуі мүмкін заттардың молекулалары:
А) судың Б) фторсутектің С) сутектің Д) фтордың
12.Коваленттік байланыс түзуге қатысатын жалпы электрон жұптарының санына байланысты:
А) полюсті, биполюсті Б) жай және күрделі
С) бір, екі, үш еселі Д) дара, қос, үш еселі деп бөлінеді.
13. Коваленттік байланыс түзілгенде валенттік орбитальдардың гибридтенуі:
А) түрі және энергиясы бірдей электрондық орбитальдардың түзілуімен
Б) барлық электрон бұлттарының теңелуімен
С) зат молекуласының тетраэдрлік молекуласының түзілуімен
Д) бірдей конфигурациялы электрон бұлтарының пайда болуымен сипатталады.
14.Химиялық металдық байланыс:
А) металдық тордың болуымен
Б) металдық жылтырымен
С) электрөткізгіштігімен
Д) ортақтастырылған еркін қозғалатын электрондардың болуымен сипатталады.
15.Бір молекуланың протоны мен басқа молекуланың электртеріс элементінің әрекеттесуі мыналардың түзілуіне әкеледі:
А) молекуларалық сутектік байланыстың
Б) донорлы-акцепторлы байланыстың
С) органикалық заттарда ассоциацияланған заттардың
Д) молекулалық кристалдық торлы заттардың.
16. Балқу температурасы төмен заттарды ата:
А) су Б) көміртек С) калий хлориді Д) азот
17.Молекулалық кристалдық торлы зат:
А)оңай балқиды Б) қиын балқиды С) ұшқыш Д) ұшқыш емес
18.Иондық кристалдық торлы химиялық қосылыстар ерекшеленеді:
А) жоғары балқу температурасымен
Б) жоғары химиялық белсенділігімен
С) жақсы ерігіштігімен
Д) жоғары ұшқыштығымен.
19.Сутектің бірдей тотығу дәрежесін көрсететін қосылыстардың формуласын көрсет:
А) СаН2 Б) СН4 С) Н2О Д) H2
ҮІІ тарау. Маңызды р-элементтер және олардың қосылыстары.
V A топ
1-нұсқа
1.Азот пен фосфордың айырмашылығы бар, себебі:
а) әр түрлі топшаларда орналасқан; б) валенттік деңгейінің құрылысы әр түрлі;
в) атом радиусы әр түрлі; г) әр түрлі периодта орналасқан.
2. Азот туралы бұлай деуге болмайды:
а) жай зат N2 – азот топшасындағы барлық элементтердің жай заттарының ішіндегі ең химиялық белсендісі;
б) азот атомында барлық V топ элементтерінің ішінен ең аз протондар саны болады;
в) азот атомдары молекулада үш жалпы электрон жұптарымен байланысқан;
г)азот молекуласындағы байланыс берік емес.
3.Азотқа тән барлық тотығу дәрежелері мәндерінің қатарын таңдап алыңдар:
а) 0, +1, +2, +3; б) 0, +1, +2, +3, +4;
в) 0, +1, +2, +3, +4, +5; г) -3, 0, +1, +2, +3, +4, +5.
4.Қай сызбанұсқа азот алудың өндірістік тәсілін көрсетеді?
а) ауа → б) NH4 NO2→ в) HNO3 → г) NH4NO3→
5.Қай реакцияда азот тотықсыздандырғыш болып табылады?
а) N2 + O2→ б) N2 + H2 → в) N2 + Li → г) N2 + Mg →
6.Әдеттегі жағдайда азотпен әрекеттеседі: а) оттек; б) хлор; в) литий; г) көміртек.
7. 1 моль азот, 2 моль сутекпен әрекеттескенде мөлшері (моль) мынадай аммиак түзіледі: а) 1; б) 2; в) 3; г) 4.
8.Аммиак молекуласының формасы: а) иілген; б) сызықты; в) жазық; г) пирамида тәрәзді.
9.Ақ фосфор азотқа қарағанда белсендірек, себебі:
а) фосфор атомының ядро заряды аз;
б) фосфор молекуласының массасы үлкен;
в) фосфорға қарағанда азот атомының ядросында протондар саны аз;
г) азот молекуласына қарағанда ақ фосфор молекуласының атомдар байланыс энергиясы аз.
10.Фосфор жоғары тотығу дәрежесін:
а) металдар фосфидтерінің; б) ортофосфаттардың;
в) метафосфор қышқылының; г) фосфиннің (PH3) құрамында көрсетеді.
11.Фосфор: а) кальциймен; б) оттекпен; в) галогендермен;
г) калий хлоратымен әрекеттескенде тотықтырғыш болады.
12.Фосфордың қасиеттері: 1) апатиттерден алады; 2) жақсы жанады; 3) күкірткөміртекте ериді; 4) қараңғыда жарқырамайды; 5) атомдық массасы 31; 6) 44°С-да балқиды.
Осы келтірілген қасиеттердің қайсылары қызыл фосфорға да, ақ фосфорға да ортақ: а)1, 3, 5, 6; б)1, 2, 5; в) 2, 5, 6; г) барлық қасиеттері.
13.Ортофосфор қышқылының химиялық қасиеті: (жалпы бейорганикалық қышқылдарға тән): 1) сулы ерітіндіде диссоциациялануы; 2) фенолфталеиннің алқызыл түске боялуы; 3) мырышпен; 4) негіздік оксидтермен; 5) қыздырғанда мыспен; 6) аммиакпен;
7) кейбір тұздармен; 8) азот қышқылымен әрекеттесуі.
Осы қасиеттердің қайсылары шындыққа сәйкес келмейді:
а) 2, 4, 5, 8; б) 1, 2, 4, 8; в) 2, 3; г) 5, 2, 8?
14.Калий дигидрофосфатын калий гидрофосфатына ауыстыру үшін қолданылатын реактив: а) су; б) ортофосфор қышқылы; в) сілті; г) күкірт қышқылы.
15.Ортофосфор қышқылы және сұйылтылған азот қышқылы қандай заттармен әрекеттеседі: а)күміспен; б)кальций оксидімен;
в) калий гидрооксидімен; г) аммиакпен?
16. Азот қышқылына тән қасиет: 1) жарықта ыдырау; 2) қайнап жатқан қышқылдың үстінде шоқтанған шырпының тұтануы; 3) белоктарды сары түске бояу; 4) магниймен реакциясында N2O5 – тің бөлінуі; 5) қараңғыда жарқырау;
6) мыспен реакцияда NO2-нің бөлінуі. Осы қасиеттердің қаншасы шындыққа сәйкес келмейді: а) 2; б) 3; в) 4; г) 5
ҮІІ тарау. Маңызды р-элементтер және олардың қосылыстары
V A топ
2-нұсқа.
1.Аммиакқа тән қасиеттер: 1) суда жақсы ерігіштік; 2) ауадан ауыр; 3) сілтілермен әрекеттесу; 4) қышқылдармен; 5)тұздармен; 6) оттекпен әрекеттеседі; 7) сутекпен тотықсызданады. Осы қасиеттердің қайсысы шындыққа сай келеді.
а) 1, 2, 4, 5; б) 2, 3, 4, 6; в) келтірілген қасиеттердің барлығы; г) 1, 4, 6
2.Сулы ертіндіде жүзеге асатын реакция сызбанұсқасын белгілеңдер:
а) NH4 Cl +AgNO3 → б) NH4 OH + H3 PO4 →
в) (NH4)2 SO4 + H3 PO4 → г) (NH4)2 CO3 + H3 PO4 →
3.Егер массасы 5,6кг азоттан 5кг аммиак алынған болса,аммиак шығымының теориялық мүмкіндікке қарағанда шығымы қандай: а) 8% ; б) 73,5% ; в) 89% ; г) 93% ;
4.Азот ( IV ) оксидін суда еріткенде әр түрлі жағдайда алуға болады:
а) HNO3 ; б) NO; в) N2O; г) HNO2.
5.Азот қышқылындағы азоттың валенттігі мен тотығу дәрежесі қандай:
а) 5 ж/е +5; б) 5 ж/е +3; в) 3 ж/е +5; г) 4 ж/е +5.
6.Концентрлі HNO3 –пен реакцияда қай металл енжарланады:а) Са б) Al в) Zn г) Cu
7.Азот қышқылына тән қасиет: 1) жарықта ыдырау; 2) қайнап жатқан қышқылдың үстінде шоқтанған шырпының тұтануы; 3) белоктарды сары түске бояу; 4) магниймен реакциясында N2O5 – тің бөлінуі; 5) қараңғыда жарқырау;
6) мыспен реакцияда NO2-нің бөлінуі. Осы қасиеттердің қаншасы шындыққа сәйкес келмейді: а) 2; б) 3; в) 4; г) 5
8.Азот қышқылының химиялық қасиеті: (жалпы бейорганикалық қышқылдарға тән):
1) сулы ерітіндіде диссоциация лануы; 2) метилоранждың қызғылт-сары түске боялуы;
3) негіздік оксидтермен; 4) негіздермен; 5) тұздармен; 6) металдармен әрекеттесуі. Осы қасиеттердің қаншасы шындыққа сәйкес келмейді: а) 5; б) 4; в) 3; г) 2
9.Зерттелетін заттың құрамындағы нитрат-ионды анықтау үшін, қолданылады:
а) күмістің мыспен; б) аммиакпен;
в) күкірт қышқылы мен мыстың; г) күміс пен темір хлоридінің реакциясы
10.Ақ фосфор азотқа қарағанда белсендірек, себебі:
а) фосфор атомының ядро заряды аз; б) фосфор молекуласының массасы үлкен;
в) фосфорға қарағанда азот атомының ядросында протондар саны аз;
г) азот молекуласына қарағанда ақ фосфор молекуласындағы атомдардың байланыс энергиясы аз.
11.Фосфор жоғары тотығу дәрежесін:
а) металдар фосфидтерінің; б) ортофосфаттардың;
в) метафосфор қышқылының; г) фосфиннің (PH3) құрамында көрсетеді.
12.Фосфор: а) кальциймен; б) оттекпен; в) галогендермен; г) калий хлоратымен әрекеттескенде тотықтырғыш болады.
13.Фосфордың қасиеттері: 1) аппатиттерден алады; 2) жақсы жанады; 3) күкірткөміртекте ериді; 4) қараңғыда жарқырамайды; 5) атомдық массасы 31; 6) 44°С-да балқиды.
Осы келтірілген қасиеттердің қайсылары қызыл фосфорға да, ақ фосфорға да ортақ: а)1, 3, 5, 6; б)1, 2, 5; в) 2, 5, 6; г) барлық қасиеттері.
14.Ортофосфор қышқылының химиялық қасиеті: (жалпы бейорганикалық қышқылдарға тән): 1) сулы ерітіндіде диссо циациялануы; 2) фенолфталеиннің алқызыл түске боялуы; 3) мырышпен; 4) негіздік оксидтермен; 5) қыздырғанда мыспен; 6) аммиакпен;
7) кейбір тұздармен; 8) азот қышқылымен әрекеттесуі.
Осы қасиеттердің қайсылары шын дыққа сәйкес келмейді:
а) 2, 4, 5, 8; б) 1, 2, 4, 8; в) 2, 3; г) 5, 2, 8?
15.Калий дигидрофосфатын калий гидрофосфатына ауыстыру үшін қолданылатын реактив: а) су; б) ортофосфор қышқылы; в) сілті; г) күкірт қышқылы.
16.Ортофосфор қышқылы және сұйылтылған азот қышқылы қандай заттармен әрекеттеседі:
а)күміспен; б)кальций оксидімен;
в) калий гидрооксидімен; г) аммиакпен
ҮІІ тарау. Маңызды р-элементтер және олардың қосылыстары
VI A топ
1-нұсқа.
1.Күкірт және оттек атомдары бір-бірімен ұқсас:
а) ядро заряды бойынша; б) энергетикалық деңгей саны бойынша;
в) сыртқы деңгейдегі е саны бойынша; г) нейтрондар саны бойынша.
2.Озон мен оттектің айырмашылығы:
а) агрегаттық күйінде; б) молекулаларының тұрақтылығында;
в) молекулалардың құрамында; г) химиялық белсенділігінде.
3. Күкірт мынадай тотығу дәрежелерін көрсетеді:
а) -2,-4,+6,+8; б) -1,0,+2,+4; в) -2,+6,+4,0; г) -2,-4,-6,0.
4. Күкірт тотықсыздандырғыш болатын реакция сызбанұсқасын көрсетіңдер:
а) Cl2+S→ б) S+P→ в) Сu+S→ г) S+Fe→
5. Күкірт (ΙV) оксиді мына заттармен әрекеттесе отырып қышқылдық қасиет көрсетеді:
а) К2О; б) NaOH; в) H2S г) O2
6. Қай катионның көмегімен сулы ерітіндіде сульфид ионның бар екендігін анықтауға болады: а)K+ б)Cu2+ в)Pb2 + г)Na+
7. Концентрлі күкірт қышқылына мына заттармен әрекеттесу тән: 1) мыспен; 2) тұздармен; 3) негіздер мен; 4) көмірсулармен; 5) күміспен; 6) барий сульфатымен; 7) екідайлы оксидтермен; 8) хлорсутекпен; 9) тотияйынмен.
Осы заттардың қайсысы дұрыс көрсетілген:
а) 2, 3, 7; б) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7; в) 6, 8, 9; г) барлық заттар
8. Қандай металдар белгілі жағдайда концентрлі күкірт қышқылымен әрекеттеседі, бірақ сұйылтыл ған күкірт қышқылымен әрекеттеспейді:
а) мыс; б) темір; в) алюминий; г) күміс?
9. Тұз қышқылын және оның тұздарын мыналардың көмегімен ажыратуға болады:
а) индикаторлармен; б) барий тұздарының ерітінділерімен;
в) бейтараптау реакциясымен; г) мыс сымымен.
10. Сұйылтылған күкірт қышқылы әрекеттеседі:
а) мыспен; б) калий карбонатымен; в) натрий гидросульфитімен
г) калий хлоридінің сұйылтылған сулы ерітіндісімен; .
11. Концентрлі күкірт қышқылы әрекеттесетін реакция сызбанұсқасын көрсетіңдер:
а) Ag + H2SO4 → SO2 +… б) Fe + H2SO4 → FeSO4 +…
в) Zn + H2SO4 → H2 +… г) KNO3(k) + H2SO4 → HNO3 +…
12. Күкірт қышқылы түзілуі мүмкін:
а) оттек қатысынсыз күкірт ( ΙV) оксидін суда еріткенде;
б) күкіртті қышқылды оттекпен тотықтыру нәтижесінде;
в) күкірт (VΙ) оксидін суда еріткенде;
г) калий сульфаты мен хлорсутек ерітінділері арасындағы реакция нәтижесінде.
13. Егер өндірісте шығын 5% құрайтын болса, 2 моль тазартылған пириттен күкірт қышқылының қандай масса сын (г) алуға болады:
а) 370,4; б) 372,4; в) 376,0; г) 392,0
14.Оттегі атомына сыртқы электрондық қабатын толықтыру үшін қажет электрондар саны: А) 5 Б) 2 С) 1 Д) 4 Е) 3
15.О, оттегі – 15 атомының ядросының құрамында:
А) 8 протон, 15 нейтрон Б) 8 протон, 8 нейтрон С)15 протон, 8 нейтрон
Д) 7 протон, 8 нейтрон Е) 8 протон, 7нейтрон бар
16.Алтыншы топ элементтері оксидтерінің жалпы формуласы:
А) RO2 Б)R2O3 С) R2O5 Д) R2O Е) RO3
17.S2- ионының сыртқы электрон қабатындағы электрон саны:
А)3 Б) 5 С) 6 Д) 8 Е) 10
18.Оттек үшін төмендегі тұжырымдардың қайсысы дұрыс емес:
А)оттек озон түзеді Б) оттек жану процесі үшін қажет
С)оттек металлургияда қолданылады
Д)оттек балқытуда қолданылады Е) оттек жануды қолдайтын газ
ҮІІ тарау. Маңызды р-элементтер және олардың қосылыстары
VI A топ
2-нұсқа.
1.Оттектің ауадағы көлемдік үлесі:
А) 21% Б) 78% С)50% Д) ауа тек оттектен тұрады
2.Қай затты айыру арқылы оттекті алуға болмайды:
А) H2SO4 Б)NaNO3 С)HgO Д)KCIO3
3.Сутектің пероксидіндегі оттектің валенттілігі мен тотығу дәрежесі мынаған тең:
А) ІІ, -2 Б) І, -1 С)І, +1 Д) 0, -1
4.Мына электрондық конфигурация оттектің қай қосылысына сәйкес келеді:1s22s22p2
А) H2O Б)H2O2 С)OF2 Д)O2
5.Бірдей жағдайда қайсысы бұрын тотығады:
А) Na Б) Mg С) Ca Д)K
6.Күкірт және оттек атомдары бір-бірінен қалай ерекшеленеді:
А)ядро зарядымен Б)энергетикалық деңгейлер санымен
С)сыртқы деңгейдегі электрондар санымен
Д)сыртқы деңгейдің аяқталуына жетіспей тұрған электрондар санымен
7.Азот пен оттек ұқсас:
А) иісі бойынша Б)суда ерігіштігі бойынша
С)агрегаттық жағдайы бойынша Д)химиялық белсенділігі бойынша
8.Химиялық реакцияларда күкірт:
А)тотықтырғыш Б)тотықсыздандырғыш С)тотығу дәрежесін өзгертпейді
Д)жағдайға байланысты тотықтырғыш та, тотықсыздандырғыш та бола алады
9.Құрамында күкірт +4 тотығу дәрежесін көрсетеді:
А) AI2(SO4)3 Б)Na2SO3 С)Ca(HSO3)2 Д)K2S
10.Құрамындағы күкірт жоғары тотығу дәрежесін көрсететін заттың формуласы:
А) FeS2 Б) H2SO4 С)SO2 Д)NaHSO4
11.Реакцияда күкірт тотықтырғыш қасиет көрсететін заттар:
А)сутекпен Б) фосформен С)темірмен Д)көміртекпен
12.Химиялық реакцияларда күкірт (ҮІ) оксидіне тән қасиеттер:
А)тотықтырғыш Б)тотықсыздандырғыш
С)екідайлы оксид Д)қышқылдық оксид
13.Күкіртсутек қышқылы қатысында жүзеге асатын реакция сызбанұсқасы:
А) K2S + H2S = Б) KCI + H2S =
С) H2S + CuSO4 = Д) KHS + H2S =
14.Сұйылтылған күкірт қышқылының мынадай қасиеттері бар: 1)тұздармен әрекеттесу; 2)мыспен әрекеттесу; 3)магниймен реакцияға түсу; 4) барлық оксидтермен әрекеттесу; 5)индикаторды түссіздендіру; 6)қышқыл тұздар түзу; Аталған қасиеттердің қайсысы шындыққа сәйкес келеді:
А)136 Б)1235 С)236 Д)123456
15.Қандай заттардың көмегімен ерітіндіден сульфат ионын анықтауға болады:
А)барий хлориді Б) калий хлориді
С) күміс (І) нитраты Д) натрий нитраты
16.Белгілі жағдайда концентрлі күкірт қышқылы:
А)темірмен Б)натрий нитратымен
С)кальций ортофосфатымен Д)мыс (ІІ) оксидімен әрекеттеседі.
17.Концентрлі күкірт қышқылының сұйылтылған күкірт қышқылынан айырмашылығы:
А) кәдімгі жағдайда темірмен және алюминиймен әрекеттеседі
Б)кристалдық хлоридтерден хлорсутекті ығыстырып шығарады
С) Н+(Н3О+) иондары есебінен тотықтырғыш
Д)S+6 (SO42-) иондары есебінен тотықтырғыш
18.Массасы 792г техникалық пиритті күйдіргенде, көлемі 268,8л (қ.ж.) күкіртті газ алынды. Пириттегі қоспалардың массалық үлесі қандай:
А) 8,7% Б) 9,6% С)9,1% Д)10,3%
ҮІІ тарау. Маңызды р-элементтер және олардың қосылыстары
IV A топ
1-нұсқа.
1.C----- Si -----Ge ----- Sn ----- Pb қатарында элементтердің бейметалдық қасиеттері:
А) артады Б) кемиді С) өзгермейді Д) артады, онан соң кемиді
2. CО2----- SiО2 -----GeО2 ----- SnО2 ----- PbО2 қатарында қышқылдық қасиеттері:
А) артады Б) кемиді С) өзгермейді Д) артады, онан соң кемиді
3.Аллотропиялық түрөзгерістер (алмаз, графит, карбин):
А) әртүрлі физикалық және ұқсас химиялық қасиеттерде
Б) әртүрлі физикалық және химиялық қасиеттерде
С) ұқсас физикалық және химиялық қасиеттерде
Д) әртүрлі химиялық және ұқсас физикалық қасиеттерде
4.Түрпілі материалдар өндірісінде қолдануға мүмкіндік беретін алмаздың маңызды қасиеті:
А) қиын балқитындығы Б) электрөткізгіштігі
С) тым қаттылығы Д) жылу өткізгіштгі
5.Адсорбция дегеніміз –
А) бояуларды түссіздендіру
Б) көмір мен газдардың әрекеттесуі
С) қатты заттың бетімен газды заттардың жұтылуы
Д) заттарды тазалаудың бір тәсілі
6.СО оксидінде көміртектің тотығу дәрежесі мен валенттігі:
А) +2 және 2 Б)+4 және 4 С) +2 және 3 Д) +4 және 2-ге тең
7.Көміртек мына заттармен әрекеттесіп, тотықсыздандырғыш қасиет көрсетеді:
А) сутекпен Б) оттекпен С) алюминиймен Д) мыс (ІІ) оксидімен
8.Белгілі бір жағдайда көмірқышқыл газы әрекеттесетін заттар:
А) кокспен Б) оттекпен С) магниймен Д) әк суымен
9.Көмірқышқыл газына реактив болып табылатын зат:
А) магний Б) калий гидроксиді С) кальций гидроксиді Д) су
10.Карбонаттарға тән химиялық қасиеттері олардың: 1) тұздармен 2) сілтілермен
3) қышқылдармен 4) негіздік оксидтермен әрекеттесуі 5) қыздырғанда ыдырауы
6) қышқыл орта түзе жүретін сулы ерітіндідегі гидролиз реакциясы. Осы аталған қасиеттердің қайсысы шындыққа сай келеді:
А) 2,2,3,4 Б) 1,3,5 С) 2,3,5,6 Д) 3,4,5,6
11.Көміртек қосылыстарының химиялық және техникалық атауларының арасындағы сәйкестікті тап:
1) бор а) натрий гидрокарбонаты
2) сақар б) кальций карбонаты
3) кальцийленген сода с) калий карбонаты
4) ас содасы д) натрий карбонаты
12.Гидрокарбонаттарды карбонаттарға толық ауыстыратын заттар:
А) күшті қышқылдар Б) сілтілер С) су Д) көмірқышқыл газының сулы ерітіндісі
13.Кремний атомы мен көміртек атомы бір-бірінен ерекшеленеді:
А) ядро зарядымен
Б) валенттік электрондар санымен
С) энергетикалық деңгейлер санымен
Д) сыртқы энергетикалық деңгейдегі бос орбитальдар санымен
14.Белгілі бір жағдайда кремний (ІҮ) оксиді әрекеттесетін заттар:
А) магниймен Б) сумен С) көміртекпен Д) калий гидроксидімен
15.Кремнезем сияқты көміртек (ІҮ) оксиді де әрекеттеседі:
А) барий оксидімен Б) сумен С) магниймен Д) көміртекпен
16.Кремний қышқылы реакция нәтижесінде түзілуі мүмкін емес химиялық реакция теңдеуі:
А) SiO2 + H2O = Б) K2SiO3 + H2O + CO2 =
С) Na2SiO3 + H2O + SO2 = Д) Si + H2SO4 =
17. Кремний (ІҮ) оксиді мен көміртек (ІҮ) оксидтерінің арасындағы ұқсастық:
А) қатты оксидтер үшін кристалдық торларының түрлері
Б) кремний және көміртек атомдарының тотығу дәрежелері
С) кремний және көміртек атомдарының валенттігі
Д) екі оксид те тұз түзуші
18. Массалары 30г кремний (ІҮ) оксиді мен 40г натрий гидроксиді әрекеттескенде алынған натрий силикатының массасы (г):
А) 61 Б) 45,71 С) 91,5 Д) 244
ҮІІ тарау. Маңызды р-элементтер және олардың қосылыстары
IV A топ
2-нұсқа.
1.C----- Si -----Ge ----- Sn ----- Pb қатарында атомдар радиусы қалай өзгереді:
А) артады Б) кемиді С) өзгермейді Д) артады, онан соң кемиді
2. CО2----- SiО2 -----GeО2 ----- SnО2 ----- PbО2 қатарында негіздік қасиеттері:
А) артады Б) кемиді С) өзгермейді Д) артады, онан соң кемиді
3.Көміртектің қанша аллотропиялық түрөзгерістері болады:
А) 2 Б) 3 С) 4 Д) 5
4.Тіршіліктің пайда болуы үшін көміртектің маңызы:
А) жерде көп таралуына
Б) аллотропиялық түрөзгерістерінің көп болуына
С) атомдардың ұзын тізбек түзу қабілеттілігіне
Д) жоғары балқу температурасына байланысты.
5.Газдардың немесе еритін заттардың қатты затттың бетінде жұтылуы:
А) регенерация Б) ұшыру С) адсорбция Д) дистилдеу деп аталады.
6.Бейорганикалық заттарда көміртек:
А) -4, 0, +2, +4 Б) -6, -4, +3, +4 С) -1, 0, +1, +2, +3 Д) +4, +5, +6 тотығу дәрежесін көрсетеді.
7.Көміртек табиғатта: 1) бос күйінде; қосылыс құрамында; 2) мұнайдың; 3) тас көмірдің; 4) тірі ағзалардың; 5) әктастың; 6) доломиттің; 7) құмның; 8) кальций карбидінің; 9) табиғи газдың; 10)генератор газының құрамында болады. Қай мысалдар шындыққа сәйкес келеді:
А)1,2,4,5,6,7 Б)4,5,6,7,9,10 С) 1,2,3,4,5,6,9 Д)2,3,4,6,7,10
8.Жай зат – көміртек тотықсыздандырғыш болатын реакцияны белгіле:
t t t t
А) C + O2 = Б) Ca + C = С) C + H2O = Д) ZnO + C =
9. Нәтижесінде көміртек (ІҮ) оксиді бөлінетін реакцияны белгіле:
t t t t
А) Na2CO3 = Б) NaHCO3 = С) CaCO3 = Д) CaCO3 + HCI =
10.Көміртек (ІІ) оксиді мен көміртек (ІҮ) оксидінің бір-бірінен айырмашылығы:
А) молекулаларындағы π – байланыстар санында
Б) көміртек атомының тотығу дәрежесінде
С) көміртек атомының валенттігінде
Д) тотықсыздандырғыш қасиеттерінде.
11.Көмір қышқылының химиялық қасиеттері (жалпы бейорганикалық қышқылдарғы тән): 1) негіздік оксидтермен әрекеттесуі; 2) бояуларды түссіздендіру; 3) өткір иісі; 4) өте қышқыл дәмі; 5) сілтілермен; 6) тұздармен реакциясы. Осы қасиеттердің қайсысы шындыққа сәйкес келеді:
А) 1,2,4,5,6 Б) 3,4,5,6 С) 1,5,6 Д) 4,5,6
12.Карбонат ионды:
А) KOH Б) HCI С) NaCI Д) CaCI2 көмегімен анықтауға болады.
13.Кремний азотпен, көміртекпен, күкіртпен реакцияларында:
А) тотықтырғыш
Б) тотықсыздандырғаш
С) азотпен реакциясында тотықсыздандырғыш, күкірт және көміртекпен реакциясында тотықтырғыш;
Д) көміртекпен реакциясында тотықтырғыш, азот және күкіртпен реакциясында тотықсыздандырғыш қасиеттер көрсетеді.
14.Кремний (ІҮ) оксиді мен көміртек (ІҮ) оксиді бір-бірімен қасиеттері бойынша ұқсас, соның ішінде: 1) агрегаттық күйі; 2) құрамы; 3) иісі; 4) түсі; 5) кристалдық торының түрі; 6) сумен реакциясы; 7) заттардың бір класына жататындығы; 8) негіздік оксидтермен реакциясы; 9) сілтілермен реакциясы. Қай қасиеттері қате көрсетілген:
А)1,2,3,4,5 Б)3,4,5,6,7 С) 2,3,5,6 Д) 1,4,5,6
15. Кремний тотықсыздандырғыш болып табылатын реакцияны көрсетіңдер:
t
А) Mg2Si + H2O = SiH4 + Mg(OH)2 Б) SiO2 + C = Si + CO
t
С) SiO2 + K2O = Д) Si + KOH(еріт) =
16. Калий силикаты сияқты калий карбонаты да әрекеттеседі:
А) H2O + CO2 Б) HCI(еріт) С) BaCI2(еріт) Д) NaNO3(еріт)
17.Терезе шынысының құрамы:
А) Na2O*CaO*6SiO2 Б) Mg3H4Si2O9
С) CaAI2Si2O8 Д) AI2O3*2SiO2*2H2O
18.Қоспасының массалық үлесі 8%, массасы 500г әктасты күйдіргенде алынған көміртек (ІҮ) оксидінің көлемі (л) қандай:
А) 8,96 Б) 4,87 С) 103,04 Д) 112
ҮІІ тарау. Маңызды р-элементтер және олардың қосылыстары
VII A топ
1-нұсқа.
1. Галогендер тобына жататындар:
а) Si, Ca, Mg, Ba, In б) F, C1, Br, I, At в) C1, I, K, At, Na г) C1, F, Ne, Xe, Cu
2. Галогендердің сытрқы энергетикалық деңгейі мына электронды
формуламен сипатталады:
а) 1s2 2s2 б) 1s2 2s2 2p3 в) 1s2 2s2 2p5 г) 1s2 2s2 2p4
3. Галогендер атомының белсенділігі мына қатарда артады:
а) F, C1, Br, I, At б) C1, Br, I, F, At в) At, I, Br, C1, F г) I, At, C1, Br, F
4. 20˚c температурада 1 көлем хлордың неше көлемі ериді:
а) 3,5 б) 1,7 в) 2,9 г) 2,5
5. Галоген тобына жатпайтын элемент :
а) I б) Br в) Cr г) Cl
6. Мүмкін болатын химиялық әрекеттесу:
а) NaF + Cl2---- б) NaI + F2 ---- в) NaCl + Br2 ---- г) NaCl + F2-----
7. Тұз қышқылы мына заттармен әрекеттеседі:
а) Cu, CuO, Cu(OH)2 б) АgNO3, Ca, NaOH в) Zn, ZnO, Zn(OH)2
г) NaOH, Na2O, метилоранж
8. Бөлме температурасында қатты күйде болатын элемент:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
9. Хлордың судағы ерітіндісі:
а) хлорсутек б) тұз қышқылы в) хлор қышқылы г) хлорсуы
10. Хлор темірмен әрекеттескенде түзілетін өнім:
а) темір хлориді (ІІ) б) темір оксиді (ІІІ) в) темір хлориді (ІІІ) г) темір бромиді (ІІІ)
11. Галогендердің ішіндегі күшті тотықтырғышы:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
12. 1826 жылы француз оқымыстысымен ашылған элемент:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
13. Фтор бос күйінде:
а) сұйық улы зат б) қатты улы зат в) улы газ г) қара сұр түсті улы газ
14. Теңіз балдырларында кездесетін элемент:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
15. Хлор газы ауадан неше есе ауыр:
а) 2 есе б) 1,5 есе в) 2,5 есе г) 3 есе
16.Галогендер үшін қандай тұжырым дұрыс:
а) молекулалары қ.ж. екі атомды;
б) барлық галоген атомдарының жоғары валенттігі VΙΙ-ге тең;
в) оттекпен қосылыстарында барлық галоген атомдарының тотығу дәрежесі оң;
г) барлық галоген атомдарының сыртқы энергетикалық деңгейлерінде негізгі жағдайда 7 электрон болады?
17.Барлық галогендерге тән:
а) жоғарғы тотықсыздандырғыш қасиет;
б) тотықтырғыш қасиет;
в) жоғары реакцияға қабілеттілік;
г) әдеттегі жағдайда жай заттардың газтектес болуы.
18.Дұрыс тұжырымды көрсетіңдер:
а) 2-5 периодтарда жай заттардың ішінен галогендер ең күшті тотықтырғыштар болып табылады;
б) қатты жағдайда галогендер иондық кристалл торын түзеді;
в) фтор басқа элементтермен қосылыстарында бір ғана тотығу дәрежесін көрсетеді;
г) NaI→NaCl→NaF қатарындағы тұздардың балқу температуралары жоғарылайды.
ҮІІ тарау. Маңызды р-элементтер және олардың қосылыстары
VII A топ
2-нұсқа.
1.1774 жылы швед оқымыстысы К. Шееле күшті тотықтырғыштарға концентрлі тұз қышқылын әсер ету арқылы алынған элемент:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
2. Галогендердің ішіндегі ең әлсіз тотықтырғыш элемент:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
3. Тоңазытқыш сұйықтар фреондар алуға жұмсалатын элемент:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
4. Тұз қышқылының тұздары:
а) хлоридтер б) хлорсутек в) хлорсуы г) хлор қышқылы
5. Хлорсутектің 1 л массасы нешеге тең:
а) 1,55 б) 1,64 в) 2,22 г) 2,64
6. Бірінші дүниежүзілік соғыста 1915 жылы Германия қай элементті тұншықтырғыш улы зат ретінде қолданды:
а) F2 б) Br2 в) Cl2 г) I2
7. 1886 жылы француз химигі Г. Муассанмен ашылған элемент:
а) F2 б) Br2 в) Cl2 г) I2
8. Бөлме температурасында қатты күйде болатын элемент:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
9. Галогендердің сытрқы энергетикалық деңгейі мына электронды формуламен
сипатталады:
а) 1s2 2s2 б) 1s2 2s2 2p3 в) 1s2 2s2 2p5 г) 1s2 2s2 2p4
10. Галогендердің ішіндегі күшті тотықтырғышы:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
11. Хлор газы ауадан неше есе ауыр:
а) 2 есе б) 1,5 есе в) 2,5 есе г) 3 есе
12. Фтор бос күйінде:
а) сұйық улы зат б) қатты улы зат в) улы газ г) қара сұр түсті улы газ
13. Хлор темірмен әрекеттескенде түзілетін өнім:
а) темір хлориді (ІІ) б) темір оксиді (ІІІ) в) темір бромиді (ІІІ) г) темір хлориді (ІІІ)
14. Теңіз балдырларында кездесетін элемент:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
15. Тұз қышқылы мына заттармен әрекеттеседі:
а) Cu, CuO, Cu(OH)2 б) АgNO3, Ca, NaOH в) Zn, ZnO, Zn(OH)2 г) NaOH, Na2O, метилоранж
16.Галогендер сумен, сутекпен,оттекпен,мырыш оксидімен,мыспен,фосформен,бензолмен әрекеттесе ді. Осы тұжырымда қанша қате бар:
а) 1; б) жоқ; в) 3; г) 2?
17. Галогендердің ішінде тотықсыздандырғыш қасиет айқын байқалады:
а) Br; б) Cl; в) І; г) F.
18. Қай реакция жүрмейді?
а) KI + Br2 → б) KBr + Cl2 → в) KI + Cl2 → г) KBr + l2 →
ҮІІ тарау. Маңызды р-элементтер және олардың қосылыстары
VII A топ
3-нұсқа.
1. Галоген тобына жатпайтын элемент :
а) I б) Br в) Cr г) Cl
2. Хлор электрондық құрылымына сай неше валентті бола алады:
а) І, ІІ, ІІІ б) І, V, VI в) II, IV, VI г) I, III, V, VII
3. Хлордың салыстырмалы атомдық массасы нешеге тең:
а) 35,5 б) 34,7 в) 40,5 г) 45,5
4. 1886 жылы француз химигі Г. Муассанмен ашылған элемент:
а) F2 б) Br2 в) Cl2 г) I2
5. 1774 жылы швед оқымыстысы К. Шееле күшті тотықтырғыштарға концентрлі тұз қышқылын әсер ету арқылы алынған элемент:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
6. Тұз қышқылы мына заттармен әрекеттеседі:
а) Cu, CuO, Cu(OH)2 б) АgNO3, Ca, NaOH в) Zn, ZnO, Zn(OH)2
г) NaOH, Na2O, метилоранж
7. Хлорсутектің 1 л массасы нешеге тең:
а) 1,55 б) 2,22 в) 2,64 г) 1,64
8. Галогендердің сытрқы энергетикалық деңгейі мына электронды формуламен
сипатталады:
а) 1s2 2s2 б) 1s2 2s2 2p3 в) 1s2 2s2 2p5 г) 1s2 2s2 2p4
9. Хлор газы ауадан неше есе ауыр:
а) 2,5 есе б) 1,5 есе в) 2 есе г) 3 есе
10. Теңіз балдырларында кездесетін элемент:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
11. Тұз қышқылы қатысында жүзеге асатын реакция сызбанұсқасын көрсетіңдер:
а) Cu + HCl(сұйылт) → б) K2SiO3 + HCl →
в) HCl + NH4HCO3 → г) HCl + SiO2 →
12. Галогендердің ішіндегі күшті тотықтырғышы:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
13. Хлордың судағы ерітіндісі:
а) хлорсутек б) тұз қышқылы в) хлор қышқылы г) хлорсуы
14. 20˚c температурада 1 көлем хлордың неше көлемі ериді:
а) 3,5 б) 1,7 в) 2,9 г) 2,5
15. Тоңазытқыш сұйықтар фреондар алуға жұмсалатын элемент:
а) F2 б) Cl2 в) Br2 г) I2
16. Белгілі бір жағдайда хлор әрекеттесетін заттың формуласын көрсетіңдер:
а) KОН; б) Н2О; в) Ғе; г) KI.
17. Тұз қышқылына мынадай қасиеттер тән: 1)лакмус түсін өзгерту; фенолфталеин түсін өзгерту; 3) көптеген металдармен әрекеттесу; 4) мысты еріту; 5) кальций гидроксидін бейтараптау; 6) алтын оксидін еріту; 7) тұздар мен әрекеттесу; 8) фосфаттардан фосфор қыщқылын ығыстыру. Осы қасиеттердің қаншасы дұрыс:
а) 4; б) 5; в) 6; г) 7?
18. Тұз қышқылы мына заттармен әрекеттесе отырып тотықсыздандырғыш болады: а)KМnO4; б)K2CO3; в)NH3; г)MnO2.
ҮІІ тарау. Маңызды р-элементтер және олардың қосылыстары
III A топ
1-нұсқа.
1.Алюминий атомына сәйкес келетін электрондық формула:
А) 1s22s22p63s2 Б) 1s23s22p1 С) 1s22s22p63s23p1 Д) 1s22s22p63s1
2.Таралуы бойынша металдар ішінде бірінші орын алады:
А) Fe Б) AI С) Si Д) Ca
3.Алюминийдің табиғи минералдарына мына заттар жатады:
А) доломит, пирит, шпат, слюда
Б) магнетит, нефелин, боксит, фосфорит, кремнезем
С) нефелин, боксит, корунд, криолит
Д) криолит, магналий, апатит жатады.
4.Өндірісте алюминийді:
А) домна пешінде
Б) гидрометаллургия әдістерімен
С) пирометаллургиялық әдістермен
Д) бокситтер балқымаларының электролизімен алады.
5.Белгілі жағдайда алюминий ....... әрекеттеседі: 1) галогендермен; 2) сутекпен; 3) сумен; 4) күкіртпен; 5) азотпен; 6) көмірмен; 7) қышқылдармен; 8) сілті ерітінділерімен;
9) темір оксидімен; 10) құммен. Аталған реакциялардың қайсысы жүрмейді:
А) барлық реакциялар мүмкін Б) 2,3,10 С) 2,8,10 Д) 10
6. Алюминийден ыдыс жасағанда:
А) иілгіштігін Б) созылғыштығын
С) жылу өткізгіштігін Д) жеңілдігін ескереді.
7.Алюминий оксидінің екідайлық қасиетін дәлелдейтін оның:
А) қышқылмен реакциясы Б) сілтімен реакциясы
С) қыздырғанда сілтімен реакциясы
Д) қыздырғанда сілтімен және қышқылмен реакциясы.
8.Алюминий гидроксидінің екідайлығын анықтау үшін қолданылатын реактив:
А) HCI және Fe(OH)3 Б) NaOH және H2SO4
С) NaOH және H2S Д) HNO3 және Cu(OH)2
9.Бірінші оқушы: «Корунд көк түсті», - деді. Екінші оқушы: «Қызыл түсті», - деді. Қайсысы дұрыс:
А) екіншісі дұрыс, біріншісі дұрыс емес Б) екеуі де дұрыс емес
С) екеуі де дұрыс Д) біріншісі дұрыс, екіншісі дұрыс емес.
10.Техникада алюминий мына қасиеттеріне байланысты қолданылады:
А) металдық жылтырына Б) жемірілуге тұрақтылығына
С) жоғары электрөткізгіштігіне Д) созылғыштығына байланысты.
11.Массасы 8.2 г алюминий тұз қышқылымен әрекеттескенде түзілетін газдың көлемі(л):
А) 10.4 Б)10.3 С)10.1 Д)10.2
12.Сауда өміріндегі алюминийдің ең маңызды қосылысы:
А) АІ2(СО3)3 Б) АІ2О3 С) АІСІ3 Д)AI2(SO4)3
13.Заттардың қайсысы алюминиймен әрекеттеспейді:
А) НСІ Б) СО С) NaOH Д) H2SO4
14. +С +Н2О + NaOH + NaOH
АІ -------- Х1 -------- Х2 ------------ Х3 ----------- Х4. Өзгерістер тізбегіндегі Х4 заты:
А) АІ(ОН)3 Б) АІ2О3 С) NaАІO2 Д) Na[АІ(OН)4]
15. Алюминий гидроксидімен әрекеттесетін зат:
А) СО2 Б) Н2О С) NaOH Д) N2
ҮІІ тарау. Маңызды р-элементтер және олардың қосылыстары
III A топ
2-нұсқа.
1.Na ------ Mg ------- AI қатарында жай заттардың атомдану энергиясы қалай өзгереді:
А) кемиді Б) артады С) өзгермейді Д) бастапқыда кемиді, одан соң артады.
2.АІ3+ ионында:
А) 13 электрон Б) 10 электрон
С) 27 электрон Д) 16 электрон болады.
3. Алюминийдің маңызды табиғи қосылыстарына:
А) карбонаттар Б) пирит С) корунд Д) бокситтер жатады.
4.Алюминотермия процесін көрсететін реакция:
А) AI + C = Б) AI + S =
С) MnO2 + AI = Д) HCI + AI =
5.Алюминий ыдыста:
А) KNO3 Б) NaOH С)NaCI Д) H2CO3 ерітіндісін қайнатуға болмайды.
6. Алюминий заттардың бетінде:
А) негіздік Б) қышқылдық
С) екідайлы Д) тұз түзетін оксидтер түзіледі.
7.Алюминий оксидінің кристалдық торы:
А) молекулалық Б) атомдық С) металдық Д) иондық
8.Кәдімгі жағдайда алюминий гидроксидін алу үшін заттардың қандай жұптарын алуға болады:
А) АІ және Н2О Б) АІ2О3 және Н2О
С) АІСІ3 және КОН Д) AI2O3 және NaOH
9. АІ(ОН)3 қайсысында ериді:
А) Н2О Б) NaOH С) НСІ Д) NH4CI
10.Ерітіндіде қай тұз бәрінен күшті гидролизге ұшырайды:
А) ВеСІ2 Б) СаСІ2 С) АІСІ3 Д) NaАІO2
11.2,7г алюминий карбиді тұз қышқылымен әрекеттескенде бөлініп шыққан газдың (қ.ж)
көлемі (л):
А) 2,4 Б) 1,26 С) 1,12 Д) 3,6
12.Еліміздің қай қаласында электролиттік әдіс арқылы алюминий өндіріледі:
А) Екібастұз Б) Қаратау С) Павлодар Д) Жезқазған
13. қандай зат алюминиймен әрекеттеседі:
А) НСІ Б) Р С) КОН Д) S
14. Бос металл күйінде АІ табиғатта кездеспейді, ол табиғатта минералдар мен рудалардың құрамында кездеседі. Қайсысы алюминий қосылыстары:
А) мрамор, кварц, бура
Б) бирюза, малахит, пирит
С) асбест, битум, гликоль
Д) боксит, глинозем, нефелин
15. +Х +Ү +Z
AI --------- AI(OH)3 ---------- AI(OH)SO4 -------------- AI(OH)3. Өзгерістер тізбегіндегі
Х , Ү, Z заттары:
А) H2O, K2SO4, H2O
Б) NaOH, H2SO4, H2O
C) H2O, SO3 , H2SO4
Д) AI(OH)3, H2SO4, H2O
ІІІ тараy. Химиялық реакциялар және олардың жүру заңдылықтары
1- нұсқа
1.СаО + 2НСІ ------ СаСІ2 + Н2О + 110кДж Берілген реакцияның типі:
А) эндотермиялық, қосылу, қайтымсыз Б) экзотермиялық, алмасу, қайтымсыз
С) эндотермиялық, айырылу, қайтымды Д) экзотермиялық, орынбасу, тотығу-тотықсыздану
2.Гомогенді жүйені көрсет:
А) СаСО3 ----- СаО + СО2 Б) СО2 + С ---- 2СО
С) 2СО + О2 ----- 2СО2 Д) С + О2 ----- СО2
3. Қайтымды реакцияларды көрсет:
А) 2NaOH + H2SO4 = Na2SO4 + 2H2O Б) 2KMnO4 = K2MnO4 + MnO2 + O2
С) CuSO4 + 2KOH = Cu(OH)2 + K2SO4 Д) KCI + NaOH = KOH + NaCI
4. Химиялық реакцияның жылдамдығы мына теңдеумен анықталады:
А) v = ∆t/∆c Б) v = C2 – C1 С) v = c – t Д) v = ∆c/∆t
5.Химиялық реакция жылдамдығына әсер етпейтін фактор:
А) әрекеттесуші заттардың табиғаты Б) әрекеттесуші заттардың концентрациясы
С)температура Д) қатты заттар әрекеттескен жағдайда реакциялық ыдыстың көлемі
6.Химиялық реакцияның жылдамдығын өзгерте алатын, бірақ өнімдерінің құрамына кірмейтін зат:
А) промотор Б) тотықтырғыш С) катализатор Д) тотықсыздандырғыш
7.Реакция жылдамдығының температураның әсеріне тәуелділігін көрсететін заң:
А) Вант-Гофф заңы Б)құрам тұрақтылық заңы
С) әрекеттесуші массалар заңы Д) Авогадро заңы
8. «Химиялық тепе-теңдік» түсінігі мына күйді білдіреді:
А) реагенттердің мөлшері реакция өнімдерінің мөлшеріне тең
Б) жүйеге әсер ететін барлық қарама-қарсы әсерлер теңестірілген
С) реакцияға кіріскен заттардың массалары түзілген заттардың массаларына тең
Д) реакция жүрмейді
9. Қарама-қарсы бағытта жүретін реакциялар қалай аталады:
А) термохимиялық Б) катализдік
С) қайтымды Д) қайтымсыз
10.Тұз қышқылында мырыштың еруі мына жағдайларда кемиді:
А) қышқыл концентрациясын көбейткенде Б) мырышты ұсақтағанда
С) температураны арттырғанда Д) қышқылды сұйылтқанда
11. Оттек бар шыны ыдыстағы көмір түйірлері ішінде ауа бар шыны ыдыстағыға қарағанда тезірек жанады, себебі:
А) көмірдің жану жылдамдығы әрекеттесетін заттар табиғатына байланысты
Б) оттек концентрациясының көп болғаны
С) оттек жануды қолдайды Д) оттек ауадан ауыр
12.10с уақыт ішінде А затының концентрациясы 3,10 моль/л-ден 3,05 моль/л-ге өзгерді. А заты бойынша реакция жылдамдығының орташа мәнін тап:
А) 0,003 моль/л*с Б) 0,005 моль/л*с С) 0,30 моль/л*с Д) 8,33*10-5 моль/л*с
13.600С-та реакция жылдамдығы 2 моль/л*с-қа тең болды. Егер температуралық коэффицент 2-ге тең болса, 200С-та бұл реакцияның жылдамдығы қанша болады:
А) 0,125 Б) 0,120 С) 0,040 Д) 1,00
14.С(қ) + О2(г) ------- СО2(г) + 412 кДж, термохимиялық теңдеуін ескере отырып, 206 кДж жылу бөлінсе, көмірдің қандай массасы жағылған:
А) 12г Б) 12кг С) 6г Д) 12000мг
15.СО2 + Н2О ↔ Н2СО3 + Q процесінің тепе-теңдігін қандай фактордың әсерінен оңға ығыстыруға болады:
А) араластырумен Б) температураны кемітумен
С) қысымды көбейтумен Д) СО2 концентрациясын өсірумен
ІІІ тарау. Химиялық реакциялар және олардың жүру заңдылықтары
2- нұсқа
1.Егер алмасу реакциясында тұнба түзілсе, онда ол реакция:
А) эндотермиялық Б) қайтымды С) қайтымсыз Д) орынбасу
2.Гетерогенді жүйені көрсет:
А) 2СО + О2 ----- 2СО2 Б) 2SO2 + O2 ------ 2SO3
C) 2NO + O2 ----- 2NO2 Д) 2AI + 3CI2 ------ 2AICI3
3.реакция жылдамдығының әрекеттесуші заттардың концентрациясына тәуелділігін көрсететін заң:
А) Вант-Гофф заңы Б) құрам тұрақтылық заңы
С) әрекеттесуші массалар заңы Д) еселік қатынас заңы
4.Катализатор қатысында жүретін реакция:
А) орынбасу реакциясы Б) алмасу реакциясы
С) катализдік реакция Д) эндотермиялық реакция
5. Мына реакциялардың қайсысы қайтымды:
А) AgNO3 + NaCI = Б) K2SO4 + BaCI2 =
С) Na2SO4 + KCI = Д) Fe(NO3)2 + NaOH =
6.Эндотермиялық процестерге жатады:
А) әктің сөнуі Б) концентрлі H2SO4-тің суда еруі
С) әктастың ыдырауы Д) фосфордың ауада жануы
7.Қайсы екі зат бір-бірімен бірдей жағдайда үлкен жылдамдықпен әрекеттеседі:
А) Ca және H2SO4 Б) H2SO4 және Mg
С) H2SO4 және Fe Д) Ni және H2SO4
8.Өршіткі (катализатор) мына шамалардың өзгеруіне байланысты химиялық реакцияның жылдамдығын өзгертеді:
А) температураның Б) зат концентрациясының
С) молекулалардың соқтығысу санының Д) басқа себептер
9.2Н2О ----- 2Н2 +О2 – Q Берілген реакцияның типі:
А) экзотермиялық, айрылу, қайтымсыз Б) эндотермиялық, айрылу, қайтымды
С) эндотермиялық, орынбасу, қайтымды Д) экзотермиялық, қосылу, қайтымсыз
10.Нақты процестер мен реакциялардың жылдамдығы бірнеше факторлардың бірігіп әсер етуіне байланысты. Темір қайда көбірек жемірілуге ұшырайтынын болжа:
А) пәтерде Б) қапырық жерде С) шөл далада Д) Антарктидада
11.Әрекеттесетін заттардың беттерін үлкейткенде гетерогенді реакцияның жылдамдығы:
А) өзгермейді Б) өседі С) сәл ғана өзгереді Д) төмендейді
12.Егер А затының бастапқы концентрациясы 0,25 моль/л, ал 20с-тан кейін 0,10 моль/л болса, онда А + В = 2С химиялық реакцияның орташа жылдамдығы қанша:
А) 0,30 Б) 0,35*10-2 С) 7,5*10-3 Д) 0,15
13. Реакцияның температуралық коэффиценті 3-ке тең. Реакцияның бастапқы жылдамдығы 4 моль/л*с. Температураны 400С-қа арттырғанда осы реакцияның жылдамдығы қалай өзгереді:
А) 120 Б) 480 С) 240 Д) 324
14.Қай реакция үшін температураны арттыру тепе-теңдікті солға ығыстырады:
А) N2 + O2 ↔ 2NO –Q Б) 2NH3↔ N2 + 3H2 - Q
С) 2H2 + O2 ↔ 2H2O + Q Д) CaO + CO2 ↔ CaCO3 + Q
15.Көміртектің жану реакциясының термохимиялық теңдеуі:
С + О2 ------- СО2 + 402,42 кДж. Егер реакция кезінде167000 кДж жылу бөлінсе, онда жанған көміртектің массасы қандай:
А) 500 Б) 1000 С) 4000 Д) 5000
ІҮ тарау. Металдардардың жалпы сипаттамасы
1-нұсқа
1.Металдарға мына байланыс түрі және кристалдық тордың түрі тән:
а) атомдық; б) иондық; в) металдық;
2. Айқын металдық қасиет көрсетеді:
а) кальций б) стронций в) барий
3. Сыртқы энергетикалық деңгейінің құрлысы мынадай болатын металл: ...3d64s2 бұл
4. Магнийдің электрондық конфигурациясы ...
5. Ең баяу балқитын металл:
а) алюминий б) мыс в) вольфрам
6. Ең жақсы электрөткізгіш:
а) күміс б) темір в) мыс
7. Металдар мен олардың физикалық қасиеттері арасындағы сәйкестікті анықтаңдар:
а) натрий 1) күміс тектес, ақ
б) мыс 2) ең жұмсақ
в) алюминий 3) сары, созылғыш
8. Электротехникада мыспен алюминийдің мынадай қасиеттерін қолданады:
а) жеңілдігі б) созылғыштығы в) жылу және электрөткізтігі
9. Табиғатта саф металдар түрінде кездеседі:
а) магний б) қорғасын в) күміс
10. Оттекпен әдеттегі жағдайда әрекеттеседі:
а) калий б) мыс в) алюминий
11. Сәйкестікті анықтаңдар:
Металдар Сумен әрекеттесуі
а) алтын 1)қыздырғанда әрекеттеседі
б) никель 2) бөлме температурасында әрекеттеседі
в) литий 3)әрекеттеспейді
12. Тұз қышқылымен әрекеттеседі:
а) темір б) cынап в) мыс
13. Концентрлі күкірт қышқылында ерімейтін металл:
а) күміс б) платина в) қалайы
14. Мына заттар арасында химиялық реакциялар жүруі мүмкін:
а) Mg + FeSO4 = б) Cu + NiCl2 = в) Hg + CuSO4 =
15. Айналуларды жүзеге асырғанда түзілетін «Х» және «Ү» заттары:
K
X→Y→K3PO4
а) КОН, КН2РО4 б) КОН, К2О в) КОН, КСІ
16. Мыс бромиді ерітіндісінің электролизі кезінде түзілетін заттар:
Катодта: Анодта:
а) Cu, O2 б) Cu, Br2 в) H2, Br2
17. Темір мына металдармен жанасқанда жемірілуге ұшырайды:
а) қалайымен б) алюминиймен в) хроммен
18. Жемірілумен күресетін негізгі тәсіл:
а) қорғаныш қабаттарын қолдану; б) металл бетін тазалау; в) металдарды пластмассаға ауыстыру;
19. Сәйкестікті анықтаңдар:
Металл оксиді Сипаты
а) Al2O3 1) негіздік
б)MgO 2) екідайлы
в)CrO3 3) қышқылдық
г) K2O
20. Есеп:Егер өнім шығымы теориялық мүмкіндікке қарағанда 80%-ті құрайтын болса, 149г калий хлориді балқымасының электролизінде газдың қандай көлемі бөлінеді.
а) 22,4л б) 17,9л в) 18,4л г) 11,2л
ІҮ тарау. Металдардың жалпы сипаттамасы
2-нұсқа
1.Металдарға мына байланыс түрі және кристалдық тордың түрі тән: а) молекулалық; б) металдық; в) иондық;
2. Айқын металдық қасиет көрсетеді:
а) натрий б) магний в) алюминий
3. Сыртқы энергетикалық деңгейінің құрлысы мынадай болатын металл: ... 3d104s1 бұл:
а) темір б)мыс в) хром
4. Алюминийдің электрондық конфигурациясы ...
5. Ең баяу балқитын металл:
а) алюмминий б) күміс в) алтын
6. Ең жақсы электрөткізгіш:
а) алюминий б) мыс в) күміс
7. Металдар мен олардың физикалық қасиеттері арасындағы сәйкестікті анықтаңдар:
а) күміс 1) қатты
б) темір 2) белсенді
в) мыс 3) күміс тектес
8. Авиация өндірісінде алюминий мен титанның мынадай қасиеттерін қолданады:
а) жылу және электрөткізгіштігі б) жеңілдігі в) жемірілуге тұрақтылығы
9. Табиғатта қосылыс түрінде кездеседі:
а) алюминий б) күміс в) мыс
10. Оттекпен қыздырғанда әрекеттеседі:
а) мыс б) алтын в) литий
11. Сәйкестікті анықтаңдар:
Металдар Сумен әрекеттесуі
а) мыс 1) жоғары температурада
б) натрий 2) бөлме температурасында
в) мырыш 3) әрекеттеспейді
12. Тұз қышқылымен әрекеттеседі:
а) мыс б) магний в) платина
13. Концентрлі күкірт қышқылында ерімейтін металл:
а) темір б) сынап в) алтын
14. Мына заттар арасында химиялық реакциялар жүруі мүмкін:
а) Sn + Pb(NO3)2 = б) Ag + Mg(NO3)2 = в) Zn + AlCl3 =
15. Айналуларды жүзеге асырғанда түзілетін «Х» және «Ү» заттары:
CaX→Y→CaCO3
а) Са(ОН)2, СаСІ2 б) Са(ОН)2, СаО в) Са(ОН)2, СаНСО3
16. Калий хлоридінің балқымасының электролизі кезінде түзілетін заттар:
Катодта: Анодта:
а) К, СІ2 б) Н2, СІ2 в) К, Н2
17. Темір мына металдармен жанасқанда жемірілуге ұшырайды:
а) магниймен б) никельмен в) мырышпен
18. Жемірілумен күресетін негзгі тәсіл:
а) ортаны өзгерту; б) жемірілуге қарсы құймалар алу; в) протекторлық қорғаныш
19. Сәйкестікті анықтаңдар:
Металл гидроксиді Сипаты
а) Al(OH)3 1) сілті
б)NaOH 2) ерімейтін негіз
в)Ca(OH)2 3)екідайлы гидроксид
г)Cu(OH)2
20. Есеп: Массасы 8кг алюминий оксиді балқымасының электролизінде 4кг алюминий алынады. Теориялық мүмкіндікке қарағанда реакция өнімінің шығымының массалық үлесі қандай:
а) 94,3% б) 96,1% в) 95% г) 90,4%
V тарау. Маңызды s – элементтер және олардың қосылыстары
1-нұсқа
1.Барлық сілтілік металдарға тән сипаттамаларды көрсетіңдер:
а) сыртқы энергетикалық деңгейдегі электрондар саны;
б) оксидтердің негіздік сипаты;
в) атомдағы энергетикалық деңгейлер саны;
г) қосылыстардағы тотығу дәрежесі;
2.Сілтілік металдарға тән: 1) жоғары тығыздық; 2) созылғыштық; 3) металдық жылтыр; 4) электрөткізгіштік; 5) сарғыш қызыл түс; 6) олардың барлығы пышақпен оңай кесіледі. Осы қасиеттердің қайсысы шындыққа сай келеді:
а) 2,4,5; б) 3,4,5,6; в) 1,3,4,5; г) 2,3,4,6;
3.Сілтілік және сілтілікжер металдар:
а) CI2,Ar,CuSO4,NaOH; б) H2SO4, CuCI2, CCI4, Br2;
в) галогендермен, сумен, сутекпен, қышқылдармен, оттекпен;
г) сілтілермен, тұздармен, оксидтермен және металдармен әрекеттеседі;
4.Сілтілік және сілтілікжер металдардың гидридтері сумен мына заттарды түзе әрекеттеседі: а) тұз бен су; б) сілті мен сутек; в) сілті мен оттек; г) тұз;
5.Литийдің сумен әрекеттесу реакциясы қалай жүреді:
а) қалыпты, тұтанбай; б) қопарыла, тұтана; в) қопарыла; г) қалыпты жағдайда жүрмейді;
6.Тотықсыздандырғыш ретінде мына заттарды қолдана отырып таза натрий алуға болады: а) сутек; б) кокс; в) алюминий;
г) натрий хлориді балқымасының электролизі кезіндегі катодтағы электр тоғы;
7.Натрий және калий тұздары жалынды мына түстерге бояйды:
а) ал қызыл және қызыл күрең; б) күлгін және көгілдір;
в) сары және күлгін; г) сары және көк;
8.Натрий ауада жанғанда қандай заттар түзіледі:
а) Э2О; б) Э3N; в) Э2О2; г) ЭО2;
9.Натрий гидроксидін алу үшін өндірісте қолданылатын реакция:
а) Na2CO3 + Ca(OH)2 → б) NaCI ерітіндісінің электролизі;
в) Na + H2O → г) Na2O2 + H2O→
10.Сілті ерітіндісі арқылы өткізгенде сіңірілетін газдар:
а) Н2; б) NH3; в) СО2; г) О2;
11.Лабораторияда концентрлі сілті ерітінділерін:
а) полиэтилен ыдыста; б) шыны ыдыста;
в) темір ыдыста; г) алюминий банкада сақтайды;
12.Массасы 8,5г сілтілік металл мен судың артық мөлшері әрекеттескенде, 1,12 л (қ.ж.) сутек бөлінеді. Қандай металл алынған: а) К; б) Na; в) Cs; г) Rb?
13.Калий оксиді ..... әрекеттеседі:
а) сумен; б) калий гидроксидімен; в) тұз қышқылымен; г) натрий хлоридімен;
14.Әк суы дегеніміз:
а) сөндірілген әктің сулы жүзгіндері; б) кальций карбонатының сулы жүзгіндері;
в) сөндірілген әктің сулы ерітіндісі; г) ағартқыш (хлорлы) әктің сулы ерітіндісі;
15.Әк суы әрекеттесетін заттың формуласы:а) CO2; б) Ca(HCO3)2; в) CI2; г) H2O;
16.Судың кермектігі:
а) табиғи суда кальций, темір және магнийдің еритін тұздарының болуымен;
б) суға сабын немесе кір жуатын ұнтақты салғанда көпірудің болмауымен;
в) суды қайнатқанда қазандардың қабырғаларында қақтың пайда болуымен;
г) онда еріген магний және кальций тұздарының болуымен анықталады;
17.Судың карбонатты кермектігін қайнатумен жоюға болады, себебі мұнда:
а) су 1000С – тан жоғары қызады;
б) судың табиғи құрамынан барлық еріген газдар аласталынады;
в) кальций мен магний катиондары ерімейтін қосылыстар түрінде тұнады;
г) ыдыс қабырғаларына қақ тұрады;
V тарау. Маңызды s – элементтер және олардың қосылыстары
1І-нұсқа
1.Калий және натрий атомдары бір-бірінен .... ажыратылады:
а) энергетикалық деңгейлер санымен;
б) валенттік электрондар санымен;
в) өлшемдерімен;
г) ядродағы протон санымен;
2.Сілтілік және сілтілікжер металдар белсенді әрекеттеседі:
1) сумен; 2) галогендермен; 3) кремний оксидімен; 4) қышқылдармен; 5) спирттермен; 6) суда еріген тұздармен; 7) таза күйінде көгілдір түсі болады. Қандай қасиеттері дұрыс көрсетілмеген:
а) 2,4,6,7,8; б) 3,6,7,8; в) 1,2,4,8; г) 2,5,6;
3.Калийдің сумен әрекеттесу реакциясы ... жүреді:
а) қалыпты, тұтанбай; б) қопарыла, тұтана;
в) қопарыла; г) әдеттегі жағдайда жүрмейді;
4.Калий ауада жанғанда түзілетін зат:
а) Э2О; б) Э3N; в) Э2О2; г) ЭО2;
5.N2O алу үшін қандай реакциялар қолданылуы мүмкін:
а) Na2CO3 → б) NaCI ерітіндісінің электролизі;
в) NaNO3
+ NaN3 → г) Na2O2 +
Na 
6.Натрий және литий тұздары жалынды .... түстерге бояйды:
а) ал қызыл және қызыл күрең; б) сары және қызыл күрең;
в) сары және күлгін; г) сары және көк;
7.Натрий гидроксидін алынуы мүмкін реакция сызба нұсқасын белгілеңдер:
а) Na2CO3 + Вa(OH)2 → б) NaNO3 + KOH →
в) Na + H2O → г) Na2O + H2O→
8.Мырыш сульфатының ерітіндісіне натрий гидроксидінің ерітіндісін құйғанда:
а) қоспа лайланып, одан соң тұнба ериді;
б) ірімшік тектес ақ тұнба түседі;
в) мырыш сульфаты ериді;
г) ешқандай сыртқы өзгерістер болмайды;
9.Натрий хлориді ерітіндісі электролизінің өнімі....:
а) натрий, сутек; б) оттек, сутек;
в) натрий гидроксиді, хлор ; г) сутек, хлор, натрий гидроксиді;
10.Сілтілік және сілтілікжер металдар табиғатта бос күйінде кездеспейді, себебі:
а) олар табиғатта өте аз;
б) бұл металдар өте белсенді;
в) бұл заттар ерекше ылғалданғыш;
г) бұл металдарды тек электролиз әдісімен ғана алуға болады;
11.Өндірісте натрий, калий, кальцийді:
а) балқымалар электролизімен;
б) пирометаллургиялық әдістермен;
в) гидрометаллургиялық әдістермен;
г) металлотермиялық әдістерімен алады;
12.Нәтижесінде кальций карбонатын алуға болатын реакция сызбанұсқасын көрсетіңдер:
а) CaCI2 + K2CO3 → б) 1 моль Ca(OH)2 + CO2 (арт.)→
в) 1 моль Ca(OH)2 + 1 моль CO2 → г) Сa(HCO3)2 + KOH →
13.Калий қосылыстарының химиялық және техникалық аттарының арасындағы сәйкестікті табыңдар:
1) сөндірілмеген әк; а) кальций гидроксиді;
2) сөндірілген әк б) кальций нитраты;
3) кальций селитрасы; в) кальций сульфатының гидраты;
4) алебастр; г) кальций оксиді;
14.Әктің негізгі құрам бөлігі белгілі жағдайда қандай заттармен әрекеттеседі:
а) тұз қышқылымен;
б) калий хлориді ерітіндісімен;
в) судағы көмірқышқыл газының ерітіндісімен;
г) кремний (IV) оксидімен;
15.Зат мольшері 1 моль СаО мен зат мөлшері 1,5 моль су әрекеттескенде алынған Са(ОН)2 массасы (г) тең:
а) 111; б) 1,13; в) 74; г) 6,17;
16.Судың уақытша кермектігі мына тұздардың болуымен анықталады:
а) Сa(HCO3)2 ; б) CaCI2; в) Mg(HCO3)2 ; г) Mg(NO3)2;
17. Судың карбонатты емес (тұрақты) кермектігін жоюға болады:
а) қайнатумен;
б) сода, фосфат және тағы басқа заттарды қосумен;
в) суды әкпен өңдеумен;
г) карбонатты қышқыл қосумен;
ҮІ тарау. Маңызды d – элементтер және олардың қосылыстары
Мыс және мырыш.
1-нұсқа
1.Химиялық реакцияларда d – элементтері:
а) тек тотықсыздандырғыштар;
б) тек тотықтырғыштар;
в) тотықтырғыштар да, тотықсыздандырғыштар да болуы мүмкін;
2. d –элементтер атомдарында валенттік электрондары:
а) s-орбитальдарда;
б) p-орбитальдарда;
в) d-орбитальдарда;
г) сырты s-орбитальдарда және сыртқы қабаттың алдындағы d-орбиталдарда орналасады;
3.Қосымша топшаларда металдардың химиялық белсенділігі жоғарыдан төмен
қарай ...
а) артады;
б) кемиді;
в) өзгермейді;
г) бастапқыда артады, одан соң кемиді;
4.d-элементтердің жоғары тотығу дәрежесіндегі қосылыстарына тән қасиет:
а) негіздік; б) қышқылдық; в) екідайлы;
5.Табиғатта мыс қандай қосылыс түрінде кездеседі:
а) Cu2S; б) Cu2O; в) CuCI2; г) Cu2(OH)2CO3?
6.Қандай реакция нәтижесінде мыс алынады:
а) CuSO4 + Na2CO3 + C →
б) CuSO4 (еріт.) + Zn →
в) Cu(NO3)2 →
г) CuSO4 (еріт.) + Hg →
7.Мыс концентрлі күкірт қышқылымен қыздыру арқылы әрекеттескенде түзілетін зат:
а) CuSO4; б) CuO; в) H2; г) SO2?
8.Мыс 3%-тік азот қышқылының ерітіндісімен әрекеттескенде қандай зат түзіледі:
а) Cu(NO3)2; б) CuO; в) NO; г) NO2?
9.Тұздарының ерітінділерінен қандай металдар мыспен ығыстырылады:
а) Fe; б) Zn; в) Sn; г) Ag?
10.Массасы 200г 8%-тік мыс (ІІ) сульфатының ерітіндісіне салынған темір таұташасында түзілген мыстың зат мөлшері (моль) тең:
а) 0,1; б) 0,2; в) 0,3; г) 0,4;
11.Табиғатта мырыш қандай қосылыс түрінде кездеседі:
а) ZnO; б) Zn(NO3)2; в) ZnCI2; г) ZnS;
12.Мырыш қайсысында ериді:
а) HCI; б) HNO3; в) NH3(еріт.); г) NaOH (конц.)?
13.Мырыш пен 65%-тік азот қышқылының ерітіндісі әрекеттескенде түзілетін заттар:
а) NH4NO3; б) N2; в) NO; г) NO2?
14.Zn(OH)2 қайсысында ериді:
а) H2O; б) HCI; в) NaOH (сұйылт.); г) NH3 (еріт.)?
15.ZnCI2 және Zn(NO3)2 ерітінділерінің реакциясы қандай:
а) қышқылдық; б) бейтарап; в) сілтілік?
16.Мырыштың мыспен құймасы:
а) цинкаль; б) жез; в) қола; г) мельхиор;
ҮІ тарау. Маңызды d – элементтер және олардың қосылыстары
Мыс және мырыш.
2-нұсқа
1.d-элементтер:
а) белсенді металдарға;
б) ауыспалы металдарға;
в) белсенді емес металдарға;
г) орташа белсенді және белсенді емес металдарға жатады.
2. d-элементтерінің атомдарында электрондар:
а) s-орбитальдарда;
б) p-орбитальдарда;
в) d-орбитальдарда;
г) сырты s-орбиталь және соңғы қабаттың алдындағы d-орбитальға түседі;
3.Жоғары тотығу дәрежесін көрсететін d – элементтердің қосылыстары .... болуы мүмкін: а) тотықсыздандырғыштар;
б) тотықтырғыштар;
в) тотықтырғыш және тотықсыздандырғыштар;
г) тотықтырғыш қасиет көрсетпейді;
4.Қалыпты жағдайдағы мыс атомының электрондық конфигурациясы:
а) … 3d104s1; б) … 4d105s1; в) … 3d94s2; г) … 4d95s2?
5.Қосылыстардағы мыс атомдарының тотығу дәрежесі:
а) +2; б) +1 және +2; в) +2 және +3; г) +1,+2 және +3;
6.Мыс тақташасын қайсысында ерітуге болады:
а) HCI (сұйылт.); б) NaOH (сұйылт.); в) NaCN (еріт.); г) HNO3 (конц.);
7. Мыс пен 65%-тік азот қышқылының ерітіндісі әрекеттескенде қандай зат түзіледі:
а) Cu(NO3)2; б) CuO; в) NO; г) NO2?
8.Мыс тұздарының ерітінділерінен қандай металдар оны ығыстырып шығарады:
а) Zn; б) Sn; в) Ag; г) Hg?
9.Массасы 160г 10%-тік мыс (ІІ) сульфатының ерітіндісіне батырылған темір тақташада түзілген мыстың зат мөлшері (моль) тең:
а) 0,1; б) 0,2; в) 0,3; г) 0,4;
10.Мыс хлориді ерітіндісінің электролизінде анодта бөлінеді;
а) Cu; б) H2; в) CI2; г) O2;
11.Мыс тотияйынының ерітіндісін CuSO4·5H2O темір шелекте сақтауға болмайды, себебі:
а) шелек таттанады;
б) ұзақ сақтағанда сутек бөлінеді;
в) тотияйын ыдырап, мыс сульфаты мен су бөлінеді;
г) темір мысты ығыстыра отырып, мыс тотияйынымен әрекеттеседі;
12.Мырыш алу үшін өндірісте тотықсыздандырғыш ретінде:
а) сутекті; б) көміртекті; в) көміртек (ІІ) оксидін; г) электр тоғын қолданады;
13.Қыздырған мырыш концентрлі күкірт қышқылымен әрекеттескенде түзілуі мүмкін заттар:
а) H2; б) SO2; в) H2S; г) S;
14. Мырыш пен 3%-тік азот қышқылының ерітіндісімен әрекеттескенде қандай зат түзіледі:
а) NH4NO3; б) N2; в) NO; г) NO2;
15.Мырыш гидроксиді әрекеттесуі мүмкін заттар:
а) O2; б) HCI; в) NaOH; г) NaNO3;
16.Ерітіндіде қай тұз күштірек гидролизге ұшырайды:
а) ZnCI2; б) CaCI2; в) Na2ZnO2; г) NaCI;
ҮІ тараy. Маңызды d – элементтер және олардың қосылыстары
Хром және темір.
1-нұсқа.
1.Хром қосылыстарындағы неғұрлым тұрақтырақ тотығу дәрежесі:
а) +2; б) +3; в) +4; г) +6;
2.Хром қандай қышқылдарда ериді:
а) HCI(сұйылт.); б) HNO3(сұйылт.); в) H2SO4 (конц.); г) HNO3 (конц.)?
3.Cr2O3 -тен хром алу үшін қандай тотықсыздандырғыш қолдануға болады:
а) AI; б) SO2; в) C; г) H2S;
4.Хром оксидтерінің қайсысында қышқылдық қасиет басым:
а) CrO; б) Cr2O3; в) CrO3; г) ешқайсысы да?
5.Хромның қандай оксидтері тұз қышқылымен әрекеттеседі:
а) CrO; б) Cr2O3; в) CrO3; г) ешқайсысы да?
6. Cr2O3-ті КОН–пен балқытқанда қандай қосылыс түзіледі:
а) KCrO2; б) K2CrO4; в) K2Cr2O7; г) Cr(NO3)3;
7.Хромның қай тұздары сулы ерітіндіде толық гидролизге ұшырайды:
а) CrCI3; б) Cr2S3; в) Cr2(SO4)3; г) Cr(NO3)3;
8.Темір атомының сыртқы энергетикалық деңгейінің электрондық формуласы:
а) ... 3d64s2; б) ... 3d74s2; в) ... 3d84s2; г) ... 3d6;
9.Темір атомының қалыпты жағдайдағы жұптаспаған электрондарының саны:
а) 2; б) 4; в) 3; г) 6;
10.Қосылыстарда темірге мына тотығу дәрежелері тән:
а) +8; б) +3; в) +1; г) +2;
11.Құрамында темір мөлшері аз кен:
а) гематит Fe2O3; б) магнетит Fe3O4; в) сидерит FeCO3 ; г) пирит FeS2;
12.Темір қандай тұздардың сулы ерітінділерімен әрекеттеседі:
а) ZnCI2; б) CuSO4; в) AgNO3; г) K2SO4?
13.Әдеттегі жағдайда темір ... әрекеттеспейді:
а) тұз қышқылымен;
б) мыс (ІІ) сульфатымен (ерітінді);
в) концентрлі күкірт қышқылымен;
г) концентрлі азот қышқылымен;
14.Бөлме температурасында темір қандай қышқылдармен әрекеттеседі:
а) HCI; б) H2SO4 (сұйылт.); в) H2SO4 (конц.); г) HNO3 (конц.);
15.Темірді:
а) оксидтерін тотықсыздандырып;
б) алюминoтермиямен;
в) амальгамадан тотықсыздандыру арқылы;
г) электролизбен алуға болады;
16.Темірді мына реакциямен алуға болмайды:
а) Fe3O4 + C → б) Fe(OH)3 → в) FeSO4 (ерт.) + Zn → г) Fe2O3 + H2 →
17.Темір (ІІ) оксидінің сипаты: а) қышқылдық; б) негіздік; в) екідайлы;
18.Темір оксидтерінің негіздік қасиеттері оның тотығу дәрежесі +2-ден +3-ке өскен сайын: а) артады; б) өзгермейді; в) кемиді;
19.Нәтижесінде темір (ІІІ) қосылысы түзілуі мүмкін реакцияны көрсетіңдер:
а) Fe +CI2(арт.)→ б) FeO + HNO3(конц.) →
в) FeS2 + O2 (сұйылт.) → г) Fe + H2SO4(сұйылт.) →
20.Темір (ІІІ) гидроксидінің темір (ІІ) гидроксидінен айырмашылығы:
а) тұз қышқылымен;
б) концентрлі сілті ерітінділерімен;
в) ылғал ауада оттекпен;
г) сұйылтылған күкірт қышқылымен әрекеттеседі;
21.FeCI2 және FeCI3 сулы ерітінділері бар сынауықтарды бір-бірінен мына заттардың көмегімен ажыратуға болады:
а) лакмус; б) күміс (І) нитраты;
в) күкірт қышқылы; г) натрий гидроксиді;
22.Массасы 100 г 20%-тік натрий гидроксиді ерітіндісін массасы 200 г 7,6%-тік темір (ІІ) сульфатына құйғанда алынған тұнбаның зат мөлшері:
а) 0,5; б) 0,4; в) 0,3; г) 0,2;
23.Темір құймаларына: а) жез; б) қола; в) шойын; г) мельхиор жатады;
24.Болат бұранда құрамы мен массасы бірдей темір шегеге қарағанда тезірек таттанады, себебі:
а) шеге магниттеледі;
б) шегенің беті жарықты жақсы бейнелейді;
в) бұранданың ауамен жанасу көлемі үлкен;
г) бұранда тез қызады
ҮІ тараy. Маңызды d – элементтер және олардың қосылыстары
Хром және темір.
2-нұсқа.
1.Хром гидроксиді қандай тотығу дәрежесінде: а) негіздік; б) қышқылдық қасиет көрсетеді:
а) +2; б) +3; в) +6; г) 0?
2.Хром әрекеттесетін заттар;
а) H2O; б) HCI (сұйылт), H2SO4 (сұйылт);
в) H2SO4 (конц), HNO3 (конц); г) NaOH (конц);
3. Cr2O3-тен хром алу үшін қолданылатын тотықсыздандырғыш:
а) AI; б) CO2; в) C; г) H2;
4.Хромның қай оксиді көбірек негіздік қасиет көрсетеді:
а) CrO; б) Cr2O3; в) CrO3; г) ешқайсысы?
5.Қай иондар а) қышқылдық ортада, б) сілтілік ортада болады:
а) [Cr(H2O)6]3+; б) [Cr(OH)6]3- ; в) CrO42- ; г) Cr2O72-?
6. Cr(OH)3 қайсысында ериді:
а) H2O; б) HCI; в) NaOH (конц.); г) NH3 (еріт.);
7.Хромның қай тұздары сулы ерітіндіде сілтілік орта көрсетеді:
а) CrCI3; б) Cr2S3; в) Cr2(SO4)3; г) KCrO2?
8.Ғе2+ионының сыртқы энергетикалық деңгейінің формуласы:
а) ...3d64s2; б) ... 3d74s2; в) ... 3d84s2; г) ... 3d44s2;
9.Темір өзінің қосылыстарында төмендегідей тотығу дәрежелерін көрсетеді:
а) +2; б) +3; в) +6; г) +8;
10.Мыс (ІІ) сульфатының ерітіндісінде қызыл түсті болатын тақташа:
а) темір; б) күміс; в) алтын; г) платина;
11.Белгілі жағдайда темір ... әрекеттеседі:
1) сумен; 2) сутекпен; 3) оттекпен; 4) галогендермен; 5) мырышпен; 6) қышқылдармен;
7) тұздармен. Осы реакциялардың қайсысы жүруі мүмкін:
а) 2,3,4,5,6,7; б) 2,3,4,6,7; в) 3,4,5,6,7; г) 1,3,4,6,7;
12.Қай затпен темір әрекеттеспейді:
а) S; б) O2; в) Hg(NO3)2; г) KCI
13.Әдеттегі жағдайда концентрлі күкірт қышқылымен әрекеттеспейтін металл:
а) күміс; б) мыс; в) темір; г) сынап;
14.Қосылыстан темірді тотықсыздандырмайтын зат:
а) H2, AI; б) Ni, Sn; в) AI, Mg; г) CO, C;
15.Темірдің таттану процесі: Fe + O2 + H2O → Fe(OH)3 теңдеуімен берілуі мүмкін. Осы процеске қатысты қандай тұжырым дәлірек:
а) оттек тотықсызданады;
б) темір тотығады;
в) темірдің тотығу дәрежесі өседі;
г) оттектің тотығу дәрежесі төмендейді;
16.Темір (ІІІ) оксидінің сипаты:
а) қышқылдық; б) негіздік; в) екідайлы;
17.Ғе0 → Ғе2+ айналуына мына химиялық теңдеу сәйкес келеді:
а) 2Fe + 3CI2 = 2FeCI3;
б) Fe + 2HCI = FeCI2 + H2;
в) 2FeO + H2SO4 = FeSO4 + H2O;
г) FeCI2 + 2KOH = Fe(OH)2 + 2KCI;
18.Темір (ІІ) гидроксидін мына әрекеттесу арқылы алуға болады.
а) темір (ІІ) оксиді мен су;
б) темір (ІІ) хлориді мен сілті;
в) темір (ІІ) сульфаты мен натрий гидроксиді;
г) темір (ІІІ) гидроксиді мен ылғал ауа;
19.Темір (ІІ) гидроксиді:
а) тұз қышқылымен;
б) натрий гидроксидінің сұйылтылған ерітіндісімен;
в) натрий сульфатымен;
г) ылғал ауада оттекпен әрекеттеседі;
20.Өнімі Ғе(ОН)3 болуы мүмкін реакцияны көрсетіңдер;
а) Fe(OH)2 + O2 + H2O → б) Fe2O3 + H2O→
в) FeCI3 (ерт.) + KOH (ерт.)→ г) Fe(OH)2 + H2O2 →
21.Қай заттардың көмегімен ерітіндіден Ғе (ІІ) тұздарын табуға болады:
а) K4[Fe(CN)6]; б) K3[Fe(CN)6]; в) H2S; г) NH4CNS?
22.Темір құймасының жемірілуі тез жүретін орта:
а) дистилденген су;
б) оттекпен және көміртек (ІҮ) оксидімен қаныққан су;
в) оттекпен қаныққан су;
г) оттекпен және азотпен қаныққан су;
23.11,2г темір мен тұз қышқылы әрекеттескенде, 4,45 л (қ.ж.) сутек бөлінді. Реакция өнімінің шығымы (%) құрайды:
а) 99,5; б) 99,0; в) 99,3; г) 99,2;
24.Темір құймасының жемірілуі ... өте тез жүреді:
а) дистилденген суда;
б) оттекпен қаныққан суда;
в) алдын ала газтектес сутек жіберілген суда;
г) оттек және көміртек (IV) оксиді газдарының қоспасымен қаныққан суда;
ҮІІІ тарау. Бейорганикалық заттарды өндіру
1-нұсқа
1.Заттарды қоспалардан тазарту:
а) ерігіштендірмеу б) рафинадтау
в) шаймалау г) ректификациялау деп аталады.
2.Өндірісте күкірт қышқылын алу процесі бірнеше сатыдан тұрады: 1) күкірт ангидридінің күкірт қышқылымен сіңірілуі; 2) олеумнің түзілуі; 3) жылу алмасу; 4) пеш газын тазалау; 5) шикізатты күйдіру; 6) күкіртті ангидридтің тотығуы. Сатылардың жүйелілігі қандай:
а) 1,2,4,5,3,6 б) 5,2,4,3,6,1 в) 5,4,3,6,1,2 г) 5,3,4,6,2,1
3.Күкірт қышқылын өнеркәсіпте өндіруді көрсететін сызбанұсқа:
а) күкірт ----- күкірт (ҮІ) оксиді ----- күкірт қышқылы
б) күкірт ----- күкірт (ІҮ) оксиді ----- күкірт қышқылы
в) пирит ----- күкірт (ҮІ) оксиді ----- күкірт қышқылы
г) күкірт немесе пирит не күкіртсутек ----- күкірт (ІҮ) оксиді ------ күкірт (ҮІ) оксиді ----- күкірт қышқылы
4.Аммиакты өндірісте алу тәсіліне сәйкес келетін химиялық реакция:
а) NH4OH = NH3 + H2O
б) NH4CI = NH3 + HCI
в) N2 + 3H2 = 2NH3
г) NH4CI + NaOH = NH3 + H2O + NaCI
5.Әдеттегі шынының құрамына кіреді:
а) Na2O, SiO2
б) Na2O, CaO, SiO2
в) K2O, CaO, SiO2
г) Na2O, CaO, SiO2, B2O3, AI2O3
6.Оптикалық линза мен сәндік хрусталь дайындайтын шыныны әдеттегі шыны құрамындағы СаО-ны ауыстыру арқылы алады:
а) СоО б) Мо2О3 в) В2О3 г) РbО
7.Минералды тыңайтқыштар өндірісінде қолданылатын фосфор қышқылын фосфориттен берілген реакция бойынша алады:
а) Ca3(PO4)2 + H2SO4 =
б) Ca3(PO4)2 + HNO3 =
в) CaCI2 + H3PO4 =
г) CaSO4 + H3PO4 =
8. Шойын – темірдің құймасы, оның құрамында:
а) 2%-дан көп көміртек болады;
б) 0,2%дан көп көміртек болады;
в) 2%-дан аз көміртек болады;
г) 0,2%-дан аз көміртек болады;
9.Өндірісте азот қышқылын мына реакция бойынша алады:
а) NaNO3 + H2SO4 = NaHSO4 + HNO3
б) Ba(NO3)2 + H2SO4 = BaSO4 + 2HNO3
в) 4NO2 + O2 + 2H2O = 4HNO3
г) N2O5 + H2O = 2HNO3
10.Домна пешіне салуға дайындалған шикіқұрамның құрамы:
а) флюстер, көмір, темір
б) кокс, кремний оксиді, флюстер
в) кен, флюстер, кокс
г) көмір, әктас, темір
11.Жұмсақ болатта көміртектің массалық үлесі (%) құрайды:
А) 4 – 4,5 б) 0,3-тен 1,7-ге дейін в) 1,7 шамасында г) 0,3-ке дейін
12. Болатты:
а) блюмингте б) мартенде
в) электрпеште г) конверторларда алады.
13.Балқытылған болаттан оттекті аластау үшін қосылатын зат:
а) өзі тұтанатын заттар
б) қышқылсыздандыратын затта
в) сиккатиттер
г) ситалдар
14.Хромды алюминотермиялық әдіспен алу үшін қолданылатын заттар:
а) Cr, AI2O3 б) Cr2O3, AI2O3 в) Cr, AI г) Cr2O3, AI
15.Алюминотермиямен:
а) Zn б) Cu в) Cr г) K алуға болмайды.
16.Алюминий өндірісінде электролизге:
а) бокситтің б) глиноземнің
в) криолиттің г) нефелиннің балқымасын ұшыратады.
17.Өндірісте кремний алу электр пеште кремний оксидін көмірмен тотықсыздандыру арқылы жүзеге асады. Реакция өнімі:
а) Si б) Si, CO2 және қоспа SiC
в) Si, CO г) SiO, CO және қоспа SiC
18.Өндірісте жоғары дәрежелі таза магнийді:
а) Mg(OH)2 балқымасын;
б) құрамында Mg2+ бар теңіз суын;
в) MgCI2 балқымасын;
г) доломит балқымасын электролиздік ыдыратумен алады.
19.Электролиз көмегімен металдарды тазалауға болады. Мыс (ІІ) хлоридін электролизге ұшырата отырып электролиттік таза мыс алғанда қандай анодты қолдану керек:
a) Pt б) Ni в) C г) Cu
20.Массасы 4г темір (ІІІ) оксиді толық тотықсыздану үшін көміртек (ІІ) оксидінің қандай көлемі (қ.ж.) қажет:
а) 1,68 б) 0,56 в)120 г) 67,27
ҮІІІ тарау. Бейорганикалық заттарды өндіру
2-нұсқа
1.Өлшемі мен қасиеттері белгілі түйірлер алу мен шаң тәрізді кенді немесе кен концентратын өңдеу процесі – бұл:
а) адгезия б) адсорбция в) агломерация г) абсорбция
2.Металдарды олардың қосылыстарынан химиялық белсендірек металдармен тотықсыздандыру арқылы алу әдістері:
а) гидрометаллургия б) пирометаллургия
в) металлотермия г) металлургия
3.Жанасу әдісімен күкірт қышқылын өндіру процесінде өршіткі:
а) пирит ----- күкірт (ІҮ) оксиді
б) күкірт (ІҮ) оксиді ---- күкірт (ҮІ) оксиді
в) күкірт (ҮІ) оксиді ----- күкірт қышқылы
г) күкіртсутек ----- күкірт (ІҮ) оксиді сатысында қолданылады.
4.Аммиак өндірудің өндірістік тәсіліне:
а) азот пен сутектің әрекеттесуі
б) NH4OH ыдырауы
в) NH4NO3 ыдырауы
г) NH4CI мен Ca(OH)2 әрекеттесу реакциясы сәйкес келеді.
5.Аммиак синтезінің реакциясы:
а) қайтымды б) гетерогенді
в) эндотермиялық г) катализдік
6.Өндірісте азот қышқылын алу процесі бірнеше сатыдан тұрады:
1) NO тотығуы; 2) NO2 мен Н2О реакциясы; 3) NH3 тотығуы; 4) аммиакты-ауа қоспасын дайындау; 5) аммиак синтезі; Сатылардың жүйелілігі қандай:
а) 1,3,2,4,5 б) 5,4,3,1,2 в) 4,5,3,1,2 г) 3,4,5,1,2
7.Азот қышқылын өндірісте алу негізіне жататын айналымдар:
а) NH3 ----- NO2 ------ HNO3
б) N2 ----- NH3------ NO ----- NO2 ------ HNO3
в) N2 ----- NH3 ----- NH4CI ----- NH4NO3 ------ HNO3
г) NH3 ----- NH4CI ----- NH4NO3 ----- HNO3
8.Шыны өндірісінің шикізаты:
а) әк б) саз в) сода г) құм
9.Химиялық тұрақты, саңылаусыз, сынықтарының жұқа қабаты көрініп тұратын қыштың (керамиканың) түрі:
а) майолика б) кәрлен в) қышкәрлен г) терракота
10.Түрлі түсті шыны алу үшін бастапқы шикіқұрамға қосылатын қоспалар: кобальт (ІІ) оксиді, марганец (ІІ) оксиді, темір (ІІ) қосылыстары, хром (ІІІ) оксиді. Қай оксидті қосу оның түсін анықтайды:
Шыны түсі: Қоспа:
а) көк 1) хром (ІІІ) оксиді
б) ашық жасыл 2) марганец (ІІ) оксиді
в) күлгін 3) темір (ІІ) қосылыстары
г) жасыл 4) кобальт (ІІ) оксиді
11.Кең таралған тұтқыр материал әдеттегі цемент (немесе портландцемент). Оның құрамына мынадай негізгі құрауыштар кіреді:
а) Ca(OH)2, SiO2, H2O
б) CaSO4*0,5H2O, CaSO4
в) CaO, SiO2, AI2O3
г) MgCI2, MgO
12.Фосфор қышқылын аммиакпен бейтараптау мынадай құнды тыңайтқыш алуға мүмкіндік береді:
а) селитра б) аммофос в) сүйек ұны г) фосфорит ұны
13.Домна процесіндегі кокстің рөлі:
а) тотықтырғыш пен тотықсыздандырғыштың түзілуі
б) жоғары температура алу
в) химиялық реакция үшін тотықсыздандырғыш пен жылу алу
г) тотықтырғыш алу
14.Шойын өндірісі:
а) циркуляциялық б) периодты
в) үздіксіз г) қалдықсыз процесс
15.Домна пешінде темірдің тотықсыздануы мына сызбанұсқа бойынша жүреді:
а) Fe ----- FeO ----- Fe2O3 ------ Fe3O4
б) Fe2O3 ------ Fe3O4 ------ FeO ----- Fe
в) Fe3O4 ----- Fe2O3 ------ FeO ----- Fe
г) FeO ------ Fe2O3 ------ Fe3O4 ----- Fe
16.Мырышты өндірісте:
а) алюминотермия
б) сутекпен тотықсыздандыру арқылы
в) тұз балқымасының электролизі
г) тұз ерітіндісінің электролизі әдісімен алады.
17.Тазалығы жоғары металдарды сутектермиялық әдіспен алады. Бұл әдіске металды мына реакция бойынша алу жатады:
а) ZnO + C = Zn + CO
б) TiCI4 + 2Mg = Ti + 2MgCI2
в) MoO3 + 3H2 = Mo + 3H2O
г) CuSO4 + Fe = FeSO4 + Cu
18.Алюминий өндірісі үшін өнеркәсіпте тотықсыздандырғыш ретінде қолданылады:
а) С б) СО в) электр тогы г) Н2
19. Болат – темірдің құймасы, оның құрамында:
а) 2%-дан көп көміртек болады;
б) 0,2%дан көп көміртек болады;
в) 2%-дан аз көміртек болады;
г) 0,2%-дан аз көміртек болады;
20. Массасы 234г натрий хлориді балқымасының электролизі кезінде массасы (г) металдық натрий түзіледі:
а) 23 б) 63 в) 46 г) 92
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
6 664 068 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Садвакасова Шинар Тулеуовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300 ч. — 1200 ч.
Курс профессиональной переподготовки
600 ч.
Мини-курс
4 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.