"Судың физикалық және химиялық қасиеттері" ашық сабақ

Күні: 21.02.2017 ж                                      Сынып: 8

Сабақтың тақырыбы: Табиғаттағы су. Судың құрамы, физикалық және химиялық қасиеттері

Сабақтың мақсаты: Судың құрамын, физикалық және химиялық қасиеттерін меңгерту

Күтілетін нәтиже: Оқушылар судың құрамын біледі; физикалық және химиялық қасиеттерін ажырата алады; реакция теңдеулері арқылы есептер шығара біледі

Көрнекілігі: плакаттар, сызбалар, картотекалар, слайд

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: топтық жұмыс, жеке жұмыс

І. Сабақтың барысы: сергіту сәті «Шаттық» шеңбері

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

Графикалық диктант

Жауаптарыңды “иә” немесе “жоқ”

Газдардың салыстырмалы тығыздығы- ρ(ро) әрпімен белгіленеді.

Сутек периодтық жүйеде І орында тұр.

Сутек элементіне «гидрогениум» деген атауды Менделеев берді.

Протий, дейтерий, тритий – сутек изотоптары.

Электронды қосып алатын атомдар немесе иондар- тотықтырғыш деп аталады.

Сутектің ең басты қосылысы-  қышқыл

 ІІІ. Жаңа сабақ

Бірі жанып, бірі “қолдап”  жануды,

Екі элемент бізге бұрын табылды.

Өрт болып ел, сөндіруге көп адам,

Қосылысын алып соған ағылды.

Су

Судың химиялық формуласы- H₂O. Су-оттектен кейін екінші орын алатын маңызды қосылыс. Адам ағзасынының 65-70% судан тұрады.

Судың физикалық қасиеттері

 - түссіз

-иіссіз

-дәмі жоқ

-         сұйық зат

-         табиғатта 3 түрлі агрегаттық күйде: қатты, сұйық, газ кездеседі

-         0С  қатады

-         100С қайнайды

- таза су электр тогын нашар өткізеді.

Судың химиялық қасиеттері

 1. Жай заттармен әрекеттеседі.

а/ белсенді металдармен:

 2Na+ 2H₂O→2NaOH + H_2↑

ә/ орташа белсенді металдармен:

Zn+ H₂O→ZnO + H₂ 

   б/ кейбір бейметалдармен:      

С+ 2H₂O→ СО₂ + 2H₂     

2. Күрделі заттармен әрекеттеседі:

а/ негіздік оксидтермен:

Na₂O + H₂O →2NaOH

(суда еритін негіздер- сілтілер деп аталады)

б/  бейметалл оксидтермен немесе қышқылдық оксидтермен:

P₂O₅+ 3H₂O→2 H₃PO₄

                        фосфор қышқылы

Судың ластану түрлері:

-Ағынды сулармен (фабрика,заводтардан, өндірістік қалдықтардың жүйесіз қолда –нылған суларымен)

-Органикалық заттармен(мұнай қалдықтары, улы химикаттармен,машина майларымен)

-Инфекциялы қоздырғыштармен(суға мал  шаруашылық орындарынан ағынды сумен келетін вирустар мен бактериялардың түсуі).

Су әртүрлі қоспалардан құралады. Соған сәйкес құрамындағы қоспалар еритін және ерімейтін болып бөлінеді.

Үш артық қосылысты табыңыз

         I-топ                                           II- топ                              ІІІ-топ

Түссіз, өзіне тән иісі бар,         сутек, азот, мыс,                    0 С қатады, электр

Қатты, қоймалжың,сары         гелий, оттек                              тогын жақсы өткізеді

түсті, сұйық, дәмі жоқ                                                               иілімді, созылғыш,

                                                                                                     100 С қайнайды

Ойлан тап!

                                        I-топ  

90 г су айырылғанда түзілетін сутек пен оттектің массаларын тап.

                                        II-топ 

    MgSO4* 7H2O магний сульфатының кристаллогидратының құрамындағы судың массалық үлесін тап

                                    ІІІ -топ

Бір шай қасық судың массасы шамамен 5 г болады. Бір шай қасықта судың қанша молекуласы болатынын тап.     

Кім зерек?    

        I-топ                                                         II-топ

2K+ 2H₂O→2KOH + H_2↑                 K₂O + H₂O →2KOH

                                           ІІІ -топ

                               P₂O₅+ 3H₂O→2 H₃PO₄

IV.Бекіту сұрақтары

Химиялық диктант

Адам денесінің 65-70 % су құрайды. Судың құрамындағы қоспалар   еритін     және      ерімейтін болып бөлінеді. Судың формуласы - H₂O. Қалыпты жағдайда су 0° С қатады, 100° С қайнайды. Су неғұрлым таза болса, соғұрлым электр тогын нашар өткізеді. Суда еритін негіздерді  сілтілер  деп атайды.

Жаңа сөздер:

Сілті-основа- basis

Су- вода- water

Қышқыл- кислота- acid

Оксид- оксид-oxide

V.Бағалау

VI. Үй тапсырмасы:    §§46,47,49.   166 беттегі №5 есеп