Танымдық оқиға "Түйе" (Позновательные истории)

Танымдық оқиға

Баланың аты-жөні:  Манат Аслан

Жасы: 4жас 8 ай

Түйе-менің сүйікті жануарым!

         Балалабақшамызда тәрбиешілердің шығармашылығымен жасалынған қазақы бұрышында үй жануарларының мүсіні бейнеленген.   Сол  үй жануарларының ішінде түйе ботасымен ерекше көзге түседі. Жоспарға сәйкес балабақша ішіне, топ балаларымен  саяхат жасадық. Сол кезде Аслан деген баланың түйеге көз алмай қарап тұрғанын байқадым. Ол түйелердің қасынан шықпай зер салып қарап отырды.  Қолдарымен   ұстап,  «Бұл  неден  жасалған  түйе?»   деген   секілді  сан  сұрақтарға жауап  алғысы   кеп  отырғанын  байқап қалдым. Содан  құрылымдалмаған, тікелей  бақылау  жасай  бастадым. Асланға ашық сұрақтар қою арқылы, бала үнін тыңдадым.

-                     Аслан бұл не?

-                     Бұл-түйе

-                     Ал мынау ше ?

-                     Бұл  түйенің ботасы              

-                     Түйенің түсі қандай?

-                     Сұры

-                     Түйеден не аламыз?

-                     Сүт аламыз, және жүнінен жылы қолғаптар тоқылады.

-                     Дұрыс  айтасың,  ал  түйенің   сүтінен   қандай  сусын   дайындайтынын   білесің  бе?

-                     Ия,   білемін,  түйе  сүтінен  шұбат  жасайды. Менің   әкем  шұбатты  жақсы  көреді,-деді. Түйенің сүтін қымыран дейді.

Мен  Асланның   берген  жауаптарына  риза  болдым. Асланнан мұның бәрін қайдан білесің деп сұрадым. Ол өзінің нағашы атасы мал ауылда түйе бағады,содан білетінін айтты.

      Саяхат  аяқталып барлығымыз топқа келдік. Балалар  улап-шулап  шешініп  жатыр. Аслан  болса ,жаныма  келіп,  түйені  пірі кім ?  деп  тосыннан   сұрақ   қойды.  Баланың  әлі  де  жауап  алғысы  келетінін  білген  соң, балаларды  жайғастырып, Асланды  қазақы бұрыштағы  тәрбиешілердің   шығармашылығымен  жасалынған боталы түйенің мүсініне   апарып   мағлұмат беруді   жөн  көрдім.

-Аслан,  түйе  жануарының негізгі пірі  - «Ойсыл  қара»  деп   атаған. Ал  түйенің   төлін  не   дейді ,білесің  бе?

-Түйенің  баласын-  бота  дейді.  Қарашы, Аслан  түйеде  не  бар?

Аслан түйенің екі өркеші   бар деп жауап берді. Өркештер түйеге не үшін қажет, түйенің адамға қандай пайдасы бар? - деп, маған кері байланыс жасап, өзіме сұрақ қойды. Мен Асланның әлі де қызығушылық танытып тұрғанын байқап, зерттеу мақсатында түйенің суретін көрсете отырып, Асланға толық мағұлмат бердім.

-Әрине бұл –өркеш. Түйе  майдың  бәрін   осы  өркешінің ішінде  сақтайды. Ол- шөлге өте төзімді  жануар. Түйенің  етін  жейміз, сүтін шұбат қылып ішеміз. Түйенің шұбаты адам денсаулығына өте пайдалы емдік сусын. Ал, жүнінен  әжелеріміз  түрлі  жастық,  көрпелер  дайындайды.

 Аслан түйе туралы толық түсінік алды.

 -Апай,   мен   үйге  барған  соң  әкеммен  бірге   шұбат  ішемін-,деп  ботаның   мойнынан     құшақтап  қойды.  Бүгіннен   бастап  мен  сенімен   доспын, Бота!

Баланың  қызығушылығын  ескере отырып,   күннің   екінші  жартысында  «Үй жануарлары» тақырыбында түйенің бейнесі бейнеленген боямақтың үстіне табиғи жүнді жабыстырды.   Аслан аса қызығушылықпен тапсырманы орындады. Кейіннен   Асланның  тыңдалым  дағдысын  байқау   үшін   қайталатып өзінен  сұрадым. 

Бұл нені білдіреді?

Асланның үй жануарлары –түйе  туралы білетіндігі, үй жануарларына қамқорлықпен қарай алатындығы көрсетті.

Мүмкіндіктері: Аслан   түйе  жануарының  адамға пайдасы зор екенін білді.

Ата-анаға ұсыныс:

Асланның  ата-анасына  үйден  түйе туралы мағлұмат беруін және шұбат  сусынының дәмін татып көруіне ұсыныс жасадым.

Танымдық оқиғадан түйгенім: Әрбір балада сыни ойлау дағдысы қалыптасады және бала үнін тыңдай отырып, қызығушылығы тілді коммунакативтік дағдылары дамиды.