Тармақталу операторлары. Шартты көшу операторлары

Сабақтың тақырыбы:   Тармақталу  операторлары. Шартты көшу операторлары

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Шартты операторлардың жазылу тәртібімен таныстыру және тармақталған алгоритмдерді бағдарламалау жайлы түсіндіру. Теориялық білімдерін мысал келтіре отырып, практика  жүзінде көрсете білу дағдыларын қалыптастыру.
Дамытушылық: Бағдарламалау тілінде жұмыс жасай білу дағдыларын, ойлау қабілеттерін, өз білімдерін сауатты түрде жеткізе білуді, пәнге деген қызығушылықты дамыту. Ой қорытып, нақты шешім қабылдауға, ұқыптылыққа үйрету.

Тәрбиелік: Зеректікке, білгірлікке тәрбиелеу. Оқушылардың белсенділігін арттыру жұмыс жасау мақсатында компьютерлік сауаттылыққа, өзара көмектесуге, өзін-өзі бағалауға тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: интербелсенді тақта, слайд, кеспе қағаз, бағалау парағы
Сабақтың түрі: Ашық сабақ 

Пән аралық байланыс: Ағылшын, математика, музыка

Сабақтың барысы: 

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу

2. Оқушыларды түстер арқылы топтарға бөліп орналастыру

ІІ.Үйге берілген тапсырма:  "Кубизм" стратегиясы арқылы жүргізіледі.

1.     Алгоритм» ұғымы қалай пайда болды?

2.     Алгоритм дегеніміз не?

3.    Алгоритмнің неше түрі бар?

4.    Адам мен компьютер арасындағы қарым – қатынас қалай аталады?

5.    Сызықтық алгоритм дегеніміз не? Мысал келтір

6.    Тармақталу алгоритмі дегеніміз не? Мысал келтір

7.    Тармақталу алгоритмінде қолданылатын командалар?

ІІІ.   Жаңа сабақты  түсіну:   Ой қозғау  стратегиясы

            Интербелсенді  тақтадан компьютер мен  оқушы сұхбатын көрсетемін. Сары жазуға назар аударайық. Компьютер оқушының өзінен 7 жас үлкен екенін қайдан біліп тұр? Осындай мәселелерді шешу үшін шартты операторлар қолданылады.

Тармақталған алгоритмдер  –  алгоритмде ал арифметикалық теңсіздік пен теңдік түрінде берілген логикалық шарт тексеріледі. Логикалық шарт тексеріледі, егер орындалса, онда 1 – жолмен, ал егер орындалмаса, онда 2-ші жолмен жүзеге асады да, соңында екі тармақ бірігеді. Мұндай алгоритмдерді шарт тексеру, яғни тармақталу алгоритмдері деп атаймыз. Блок схемасында шарт тексеру блогы – ромб қолданылады.

            Тармақталу операторы көрсетілген шартқа тәуелді құрамына кіретін операторлардың орындалуын немесе орындалмауын қамтамасыз етеді. Тармақталған алгоритмдерді бағдарланған кезде мынадай қызметші сөздер қолданылады: if(иф) - егер, then(зен) – онда, else(элс) - әйтпесе. Турбо Паскальда екі шартты оператор бар IF және CASE.

Толық оператордың жазылу түрі:
{Егер шарт онда 1 оператор әйтпесе 2 оператор орындалады.}
IF <шартты өрнек>
THEN <1 оператор>
ELSE <2 оператор>;
Егер шарттың мәні «ақиқат» болса, THEN сөзінен кейінгі оператор, ал мән «жалған» болса, ELSE  сөзінен кейінгі оператор орындалады.
Қысқа оператордың жазылу түрі:
IF <шартты өрнек>
THEN <1 оператор> ;
IF шартты операторы: IF(егер) операторы программадағы іс-әрекеттердің орындалу реттілігін  өзгертетін  мүмкіндіктің ең кең тараған  тәсілі болып табылады. Оның синтаксистік диаграммасы:

IF сөзінен соң  жазылатын өрнек түрінде  берілген шарт алдын ала есептеледі, оның нәтижесі логикалық (boolean- бульдік)  типте болады. Егер ол шартты мәні  TRUE  ақиқат болса, онда THEN (онда)   ELSE (әйтпесе)  сөзінен кейінгі  2-оператор атқарылмайды. Екінші жағдайда шарт мәні FALSE(жалған) болса, онда  ELSE сөзінен кейінгі   2- оператор орындалып, 1-оператор орындалмайды. IF  операторы бірінің ішіне бірі кіріп, қабаттасып  та орындала береді.

ІҮ.Практикалық тапсырма:( Компьютермен жұмыс) 

                 1-топ                                                                           2-топ

Ү.Сергіту сәті  «Мақал сөз мәйегі» ойыны.

Ойынның шарты  информатикалық терминдердің  қандай мақалмен сәйкестендіруге болатындығын табуы қажет.

1. Байт биттен құралады. (Теңге тиыннан құралады).

2. Вирустан қорыққан интренетке шықпас (Шегірткеден қорыққан егін екпес).

3. Компьютердің жұмысы иесіне мәлім (Аттың сыры, иесіне мәлім).

4. Веб дизайншының өз еркі сайтты қалай жасаса. (Қазаншының өз еркі қайдан құлақ шығарса).

5. Жігітті копмьютеріне қарап бағала (Жігітті досына қарап бағала).

6. Бір ядролы процессор жақсы, ал екі ядролы одан да жақсы. (бір бас жақсы, екі бас одан  да жақсы)

7. Антивирусы күштіні – вирус ала алмайды. (Досы көпті жау алмайды)

8. Күлсең ескірген компьютерге күл (күлсең кәріге күл).        

9. Компьютерде екі колонка, дауысы жер жарады  (Айдағаны бес ешкі,  ысқырығы  жер жарады).

10. Интернет ақылшың, әрі досың  (Ұстаз әрі ақылшың әрі досың)

11. Білмесең, «анықтамадан»  сұра.(Білмесең білгеннен сұра)

ҮІ.Тест (компьютерде орындау)

ҮІІ. "Түртіп алу"  әдісі                                    рефлексия

Не білдім?	Не үйрендім?	Не білігім келеді?

ҮІІІ. Бағалау  (Оқушыларды мадақтау, бағалау)
ІХ. Үйге тапсырма:   Тармақталу  операторлары. Шартты көшу операторлары. Тармақталу операторына мысалдар келтіру