Ашық сабақ "Нан-қасиетті тағам"

 Cабақтың тақырыбы: Нан –қасиетті тағам.Нан қоқымын шашпаңдар!

Сабақтың мақсаты:   Оқушыларға нанның адам еңбегімен келетінін, оған көп күш жұмсалатынын түсіндіру. Сондықтан нанды қастерлеу, жерге тастамау керектігін білдіру.

Түзеу әрекеті:Еңбек адамын құрметтеуге баулу.

Сабақтың әдіс - тәсілі: Сұрақ - жауап, сурет арқылы баяндау, мәнерлеп оқу.

Сөздіктер: Диірменші, қырманшы, элеватор, наубайхана, наубайханашы, алтын астық, алтын дән, диқаншы

Көрнекіліктер: Фото - сурет, «Егін орағы», «Көктемгі егіс алқабы» «Нан өмір тірегі», «Тұқым себу», «Элеватор», «Наубайхана».

Сабақ барысы: 1. КІРІСПЕ БӨЛІМ. Әңгіме - сұрақтар

а) Бүгін аптаның қай күні, балалар?

- сәрсенбі

ә) Жылдың қай мезгілі?

- Күз мезгілі

б) Күзде қандай өзгерістер болады?

- Жапырақтар сарғайып жерге түседі, жеміс пен көкөністер піседі, жауын - шашын басталады, күн салқындайды,егін піседі.

 НЕГІЗГІ БӨЛІМ

Үй тапсырмасын пысықтау.

Жаңа сабақ.

Жұмбақ.

Ұзын мұртты сарылар,

Қойынында наны бар.

Бұл не? Бидай.

Балалар біз бидайдан не жасаймыз?

Балалардың жауабы.

 Балалар нанның қалай жасалатын жолын мына суретке қарап айтайықшы. Көктемде диқаншылар егін саласына сепкен тұқымы жаздай өсіп, масақ бастары дәнге толып күзде сары алтындай жайқалған алқапқа айналады. Сол кезде егіс даласына комбайндар шығады. Комбайн егін орады, жинайды, бастырады. Бастырылған дән комбайнның жанына жүк машинасы келеді. Арнаулы тетік комбайн өңеші арқылы қауызынан аршылған дән машина қорабына құйылады. Машина астықты тиеп алып, қырманға әкетеді, қырманда астықты тазалап, кептіреді. Содан соң барып элеваторға жөнелтеді. Элеватордан астықты қажет кезінде диірменге жібереді, диірменшілер оны тазартып, ұн жасайды. Ұнды нан пісіру үшін наубайханаларға жібереді. Наубайханадан наубайханашылар нан пісіреді де, оны дүкендерге жібереді екен.

 Нанның бірнеше түрін әкеліп көрсету. Бөлке нан,тоқаштар,бауырсақ,батон.

 Балалар қараңдаршы нанның бірнеше түрі бар екенін: ақ бөлке, қызыл күрең тоқаш та, сап - сары бауырсақ та, батон да бар екен. Ал осы нандарды неден пісіреді?

Балалар:- ұннан

- Енді сол ұн қайдан шығады соны білесіңдер ме? Бүгінгі сабақта біз ұнның қайдан шығатынын, нанның дастарханға қалай келетіндігін білетін боламыз.

Біз қандай тақпақтар білеміз бидай туралы?

Сұлтан: Нан анасы - бидаймын

Елге астық сыйлаймын

Дәнім толып піскенде

Қауызыма сыймаймын.

Бексұлтан: Көктемде егін егетін,

Күзде жинап беретін.

Біздің дала бай дала,

Алтын астық айнала.

Бидайдың суретін көрсету.

Мынау бидай масағы, мынау бидайдың ұзын сабағы, ал мынау мұртшалары. Егер мына бидайдың сыртындағы қауызын аршитын болсақ ішінен мынадай бидай шығады. Бұрынғы кезде бидайды мынадай диірмендерге тартып  ұн жасаған. Тартып көрсету. Ұннан қамыр илеп көрсету.

  Балалар енді осы нан туралы қандай ырымдар білесіңдер.

 Нанды шашуға, жерге тастауға, басуға, рәсуа етуге болмайды. Нан - дәм басы, онсыз өмір жоқ. Сондықтан да дастарханға алдымен нан қойылады. Жерде жатқан нан болса алып, адам баспайтын жерге қою керек.

Бексұлтан: Нанды төңкеріп қоюға болмайды. Нан - қасиетті дәм, онымен ойнауға болмайды. Нанды бір қолымен сындыруға болмайды.  

3. ҚОРЫТЫНДЫ БӨЛІМ. Пысықтау

- Балалар біз есімізге түсірейікші ақ бауырсақ, тәтті тоқаш, батондар біздің дастарханға келу үшін қандай жолдардан өтеді екен?

- Балалар өз әңгімелерімен өз ойларын айтады.

 Нан қоқымын шашпаңдар,

Жерде жатса баспаңдар.

Теріп алып қастерлеп,

Торғайларға тастаңдар.

Біздің еліміз – Қазақстан Республикасы ең бай, ең құдіретті ел.

Онда сан ұлт өмір сүреді. Соның бірі біздің қазақ халқы. Нан бейбітшілік бақытты өмірдің символы. Нан тіршіліктің, өмірдің алтын қызығы. Нан - береке, нан байлық. Бұл - бидай масақтары біздің мемлекеттік елтаңбамызда да бейнеленген.