Биология пәні бойынша сабақ жоспары.Тақырыбы: Органикалық дүниенің даму жолдары мен заңдылықтары.

 «Биология» пәнінен» ашық сабақ жоспары

Пән: Биология                                                                                  

Топ: № 3                                      

Сабақтың тақырыбы: Органикалық дүниенің даму жолдары мен                              заңдылықтары.

Сабақтың түрі : аралас, түсіндірмелі-иллюстративті,

Сабақтың мақсаттары:

1.Білімділік:

·        Макроэволюция және оның дәлелдемелерін келтіре отырып «ароморфоз», «идиоадаптация», «дегенерация», «аналогия және гомология» ұғымдарына түсінік бере отырып білімдерін тереңдету:

·        Органикалық дүние эволюциясының бағыттарын салыстыра отырып, олардың биологиялық маңызын анықтау.

2.Тәрбиелік:

·        Өз ойларын ашық айтуға дағдыландыру. Практикалық және ой мәдениетінің еңбегін түзету жолдарын тудыру, өз ісіне жауап және баға беру, биологиялық ойлауды тәрбиелеу

3.Дамытушылық:

·        Жаңа және өтілген материалдарды байланыстыра алу жолдарын табу, мәселені шешу жолын іздеуге, жалпы диалогтарға қатысуы, басқа оқушыны тыңдау, тыңдай алу қабілетін дамыту.

Пәнаралық байланыс: генетика, дарвинизм, эмбриология, анатомия, химия

Сабақтың жабдықтары: сабаққа эпиграф, сабақ жоспары, тірек конспект, презентация «Microsoft Point» флипчарт, таратпа кестелер.

Оқытудың техникалық құралдары: компьютер, мультимедиалық проектор.

 Негізгі әдебиеттер:

Қасымбаева Т., Тіршіліктану 10-11 сынып,

Қосымша әдебиеттер:

Т.А.Дмитриева, С.В.Суматохин., «Биология» 8-11 классы

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі (3 мин)

·        Сәлемдесу

·        Түгендеу

·        Сабаққа кірісу

2.Үй тапсырмасын тексеру (30 мин)

Сұрақтар бойынша  фронтальды жұмыс:

1сұрақ: эволюция дегеніміз не?

2 сұрақ:эволюциялық ілім дегеніміз не?

3 сұрақ: жер бетінде тіршіліктің пайда болу тұралы қандай көзқарастар  

   қалыптасты?

Проблемалық сұрақ: Неге креацинизм көзқарасқа мұсылман философиясын

                                    жатқызбаймыз?

4. сұрақ: Эволюциялық түсініктердің қалыптасуы қандай кезеңдерге бөлінеді

               және әр кезеңде қандай ғылымдар өзінің үлесін қосты?

5 сұрақ: Метафизикалық кезең, оның эволюциялық идеялардың дамуына      

              тігізген әсері және қандай ашылған жаңалықтар метафизикалық

              көзқарасты өзгертті?

6 сұрақ: Сипаттау кезеңі. Биология ғылымының дамуына К. Линнейдің

              еңбектерінің маңызы неде?                                (Слайд – К. Линней)

К.Линнейдің  өмір баяны ( оқушының К.Линней туралы дайындалған        мәлімет)                                                                                  (Слайд  К. Линней)

Проблемалық сұрақ:  Неге К. Линнейдің жүйесін жасанды жүйе деп атайды?

 Ж.Б. Ламарк өмірбаяны (оқушының Ж.Б. Ламарк туралы дайындалған        мәліметі)                                                                            (Слайд - Ж.Б. Ламарк)

7 сұрақ: Эволюциялық кезең.  Ж.Б. Ламарк эволюция үдресінің бағытын

              және қозғаушы күштерін қалай түсіндіреді . Ламарктің

              I және II заңы.                                                      (Слайд – Ж.Б. Ламарк)

Жазбаша тексеру жұмысы: 

8 сұрақ: Эволюциялық идеялардың дамуы туралы не білемін.

Чарлз Дарвинның өмір баяны ( оқушының Ч. Дарвин туралы дайындалған        мәлімет)                                                                               (Слайд Ч. Дарвин, карта)

9 сұрақ: «Эволюция» деген схеманы түсіндіру  (схема құрастыру – Флипчарт 1)

     Эволюциялық кезеңдер     Озықты даму          Эволюциялық идеялар

                      

Ғылыми-техникалық         Эволюция                     Ч.Дарвин                                                                                        

Прогресс   

                                 К. Линней                 Ж.Б. Ламарк

Проблемалық сұрақ: Қазіргі жирафтың ата-тектерінде ұзын мойын және ұзын

                                  аяқтары болған жоқ. Жануарда осы белгілердің пайда

                                  болуын  К. Линней, Ж.Б. Ламарк және Ч. Дарвинің ілімі

                                  бойынша түсіндіріңдер.

3. Жаңа тақырыпты түсіндіру  (30 мин)

·        Макроэволюция және оның дәлелдемелері 

·        Терминдермен жұмыс:

·        Конвергенция ұғымы  (Слайд 1)

·        Эволюцияның салыстырмалы тәнтанымдық дәлелдемелері (Слайд 2,3,4,5)

·        Онтогенетикалық дәлелдемелер (Слайд 6)

·        Палеонтологиялық дәлелдемелер

·        Филогенетикалық қатарлар (Слайд 7)

·        Эволюциялық әрекеттің негізгі бағыттары мен жолдары:

·        Биологиялық прогресс және регресс

·        Араморфоз ұғымы (Слайд 8)

·        Идиоадаптация ұғымы (Слайд 9)

·        Дегенерация ұғымы (Слайд 10)

4.Сабақты бекіту : (5 мин)

Органикалық дүние дамуының дәлелдемелері

Дәлелдемелер	Анықтама	Мысалдар	Эволюциядағы маңызы
1.Салыстырмалы анатомия 2.Онтогенетикалық 3.Палеонтологиялық

Эволюцияның негізгі жолдарын салыстыру

Эволюцияның негізгі жолдары	Сипаттама	Мысалдар
1. 2. 3.

5.Сабақты қорытындылау: (2 мин)

6. Білімдерін бағалау: (3 мин)

7.Үйге тапсырма беру: (2 мин)

«5» баға – органикалық дүние бағыттарын салыстыру, органикалық эволюцияның негізгі бағыттарына адамның іс-әрекетіне әсерін ашып беру, кроссворд құру;

«4» баға -  өсімдіктер мен жануарлардағы ароморфоздар мен идиоадаптацияларды табу, эволюцияның негізгі жолдарын салыстыра отырып Венн диаграммасын құру;

«3» баға - §54,55 оқу, органикалық дүние дамуының дәлелдемелерін келтіру;