"Бір айнымалысы бар сызықтық теңсіздіктер жүйесі"

Ашық сабақ

Бір айнымалысы бар сызықтық емес теңсіздіктер жүйесі.

                               9 сынып

Өткізген:  математика пәні

     мұғалімі М.Мұханов

Сабақтың тақырыбы:    Бір айнымалысы бар сызықтық емес теңсіздіктер жүйесіне               

                                             есептер шығару

Сабақтың мақсаттары:

1.Білімділік: Теңсіздіктердің қасиеттерін пайдалана отырып, бір айнымалысы бар сызықтық емес теңсіздіктер жүйесін шешуге үйрету, функцияның анықталу облысын табу дағдысын қалыптастыру .

2.Дамытушылық: Өз беттерімен бірлесе жұмыс істеуге, ойларын ортаға салуға, тез есептеуге, логикалық ойлауға дағдыландыру.

3.Тәрбиелік: Оқушыларды дәлдікке, ұқыптылыққа, жылдамдыққа, ептілікке  тәрбиелеу, достарының пікірін тыңдауға үйрету, достық қарым-қатынастарын нығайту.

Сабақтың түрі: бекіту сабағы

Сабақтың әдістері: топтық, жекелей жұмыс

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, үлестірмелі карточкалар, топтар атының сілтемелері, плакаттар, маркерлер.

Сабақтың жоспары:

1. Ұйымдастыру
2. Үй жүмысын тексеру
3. Топқа бөлу
4. Топ атын қорғау
5. Ауызша есептер
6. Деңгейлік есептер (Жекелей оқушыларға қосымша тапсырмалар)
7. Қорытындылау, бағалау.
8. Үйге тапсырма

Сабақ барысы:   І Ұйымдастыру кезеңі: түгендеу

2 . Үй жұмысын тексеру. №81 есеп. Жауабы тақтада көрсетіледі.Оқушылар бірін-бірі тексереді.

3.Топқа бөлу:

І топ. Сызықтық теңсіздіктер

ІІ топ. Квадрат теңсіздіктер

ІІІ топ. Бір айнымалысы бар сызықтық емес теңсіздіктер жүйесі

Оқушылар теңсіздіктер түрін таңдай отырып топқа бөлінеді.

4. Әрбір топ өз аттарын қорғау үшін, аттарына байланысты теңсіздікті топпен талдап шешіп, ортақ пікірлерін плакатқа түсіріп, бір оқушы шығып тақтада қорғайды, сұрақтар қойылады.

І топ есебі:  3(х+7)>12+х   3х+21 > 12+х     3х-х >  12-21        2х> -9     х  >4,5   (4,5;+)      

ІІ топ есебі:  х²+3х-4<0   д=  9-4*(-4) = 25   х₁= 1    х₂=-4    (х-1)(х+4) <0

Жауабы: 

ІІІ топ есебі:  3х<6    х<2

Қайталау сұрақтары:

1.Бір айнымалысы бар сызықтық және сызықтық емес теңсіздіктер жүйесі.

2.Функцияның анықталу облысы дегеніміз не?

3.Квадрат теңсіздіктерді шешудің  басқа қандай тәсілдерін білесіңдер?( параболалық тәсіл)

5.Ауызша есептер

(х-5)(х+1)<0    Жауабы: (-1;5)

(х+2)(х-3)≥0Жауабы: ( -;-2) (3;+)

 х-6<2              Жауабы: (-;8)

х²-5х+6=0  Түбірлерін Виет теоремасын пайдаланып табыңдар:

Жауабы: х₁= 2   х₂= 3

х-тің қандай мәнінде өрнектің мағынасы болады?

6. Дамыту кезеңі. Есептер шығару: 

Деңгейлік тапсырмалар.

І топ есептері:

А деңгейі   №82(б)   В деңгейі №86(а)         С деңгейі №87(а)

ІІ топ есептері:

А деңгейі   №82(в)   В деңгейі №86(ә)         С деңгейі №88(а)

ІІІ топ есептері:

А деңгейі   №82(г)   В деңгейі №86(б)         С деңгейі №88(ә)

№82

а)   Д ₌521-4*21*(-6)₌  2025   х₁₌    х₂₌

Жауабы:(-2;0)

ә)(х)(х+2)≤0

б)     Д ₌25-4*4*(-6)₌  121   х₁₌    х₂₌

№83

а)√х∙√х-1 өрнегіндегі х-тің мүмкін болатын мәндер жиынын табыңдар.

    Жауабы: [1; +);

ә)√х+√х-1Жауабы: [1; +);

б)

х≥2Жауабы: [2;+);

№86

а)    Жауабы: [-4;2)U(0;5) =(0;2)    

ә)Жауабы: [-;-10)U(6; +) U[6; +) =  (6; +)  

Жауабы: [-2;0)U(2; +) U[4; +) =[4; +)   

№87             а)-6< х²+х<2    

Д= 1-4∙(-2)=9        х₁=(1-3)/2=-1   х₂=(1+3)/2=2  (-1;2)

д = 1-4∙6=  -23      (   -; +)

Жауабы:   (-1;2)

№88

а)     ә)

а)х    х-1   х    (1;+)  ә)  х+2   х

Сабаққа қатыспай отырған оқушыларға өз беттерімен орындауға жеңіл тапсырмалар беріледі.

1.(х+11)(х+3) >0     2.(х+2)(х-8)<0

Әрбір топтан топ басшысы бағалау парағын толтырып отырады.

Бағалау парағы.

І топ      «Бір айнымалысы бар сызықтық теңсіздік»

№	Оқушының аты	Үй жұмысы		Топқа бөліну	Топ атын қорғау	Ауызша есептер	Деңгейлік есептер	Қосымша сұрақ	Барлық ұпай	Баға
1	Арғынбек
2	Фатима
3	Нұрсат
4	Марта
5	Шолпан
6	Асхат
7	Аяужан

 Бағалау

Үй жұмысына- 1 ұпай,          Топқа бөліну -1 ұпай,

Топ атын қорғау-3 ұпай,     Ауызша есептер-2 ұпай,

Деңгейлік есептер:  А деңгейі- 2 ұпай, В деңгейі- 3 ұпай, С деңгейі-5 ұпай.

Қосымша сұрақ-2 ұпай

Сабақты қорытындылау: Оқушыларға сабаққа қатысқанына сай  бағалау парағын пайдаланып баға қою.

Үйге тапсырма:  №90(а,ә) №92(а)