Конспект по химии "фенолдар"

Өткізген күні: 22.01.16ж.	Сынып: 11 «А» (17-18 жасар).     Химия пәнінің мұғалімі: Елеусизова Г.К.	Оқушылар саны: 8 Қтысқаны: 8
Сабақтың тақырыбы:	Фенолдар.
Сілтеме:	интернет материалдары, Н.Н.Нұрахметов, Ә.Темірболатов, С.Әлімжанова., Химия 11-сынып., Алматы:Мектеп, 2012.-352б.,сур. ., Н.Н.Нұрахметов, Ә.Темірболатов, С.Әлімжанова., Химия 11-сынып., Алматы:Мектеп, 2007.-349б.,сур.
Жалпы мақсаттар:	Фенол молекуласының құрылысы, алыну жолдары және қолданылуы, қасиеттерін түсіндіре отырып, білімдерін  қалыптастыру, фенолдар туралы білімдерін жетілдіре келе, қабілеттері мен дағдыларын дамыту, өз бетімен жұмыс жасауға, іздемпаздыққа тәрбиелеу.
Түйінді идеялар:	Фенолдар – гидроксил тобы бензол сақинасымен тікелей байланысқан органикалық қосылыстар.
Әдіс –тәсілдер:	Жекелей, жұптық, топтық. «Деігейлік тапсырмалар» әдісі, «Терминдер кестесі»,  «Бес тармақ» әдісі.
Көрнекіліктер:	Интербелсенді тақта, таратпа материалдар, электронды оқулық, бағалау парақшалары, А4 беті, фломастер, ноутбук.
Дерек көздер:	интернет материалдары, оқулық, электронды оқулық.
Оқыту нәтижелері:	-          өз ойларын еркін жеткізе алады; -          берілген сұрақтарға жауап бере алады; -          деңгейлік тапсырмаларды орындай алады; -          сұрақтарға сыни тұрғыдан ойлау арқылы жауапбере алады; -          бір-бірін бағалай алады.
Сабақ барысы:	Мұғалімнің іс-әрекеті		Оқушылардың іс-әрекеті	Бағалау
І. Ұйымдастыру бөлімі. 2 минут	Оқушылармен амандасу, түгендеу. Психологиялық кідіріс. «Екі шыңдық, бір өтірік».		Оқушылар екі шыңдық, бір өтіріктерін жасырады. Сыныптастары сол өтірікті табу керек.	Сөзбен ынталандырып отыру
ІІ. Үй жұмысын сұрау. 7 минут	«Деңгейлік тапсырмалар» І деңгей 1.         Көпатомды спирттер деп қандай қосылыстарды айтады? 2.         Глицеринді этил спиртінен қала ажыратуға болады? Реакция теңдеуін жаз. 3.         Көпатомды спирттердің сәйкес формуласын жаз: ксилит, сорбит, глицерин, этиленгликоль. ІІ деңгей 1.         Этиленгликольді этилен оксидін гидратациялап алудың реакция теңдеуін жаз. 2.         1 моль этиленгликольді натриймен әрекеттестіргенде қандай көлем (қ.ж.) сутек бөлінді? 3.         Реакция нәтижесінде алынған спирттің атын ата. СН2 – О – ОCR                       СН2 – ОH               O   ǀ                                            ǀ                                     ǀǀ 2CH – O – OCR  + 3H2O    →  СН2 – ОH   +  3R – C   ǀ                                            ǀ                              ǀ СН2 – О – ОCR                        СН2 – ОH                R ІІІ деңгей 1.         Этиленгликольден хлорэтан алудың реакция теңдеуін жазу. 2.         Химиялық қасиеттерінде көпатомды спирттердің біратомды спирттерден қандай өзгешеліктері барын атап айт. 3.         15,5 г екіатомды спирт алу үшін қандай органикалық қосылысқа калий перманганатының ерітіндісін қосу керек және көмірсутектің массасын табыңдар.		Деігейлік тапсырмаларды орындайды.	Сөзбен ынталандыру
ІІІ. Жаңа сабаққа даярлық 2 минут	«Мағынаны ашу». Оқушыларға төмендегі сұрақтар қойылады: 1.         Шарль Фридерих Жерар спирт тәрізді зат алып, оған фенол деген атау қойды. Сендер қалай ойлайсындар бұл заттың құрамына қандай заттар кіреді? (бензол сақинасы мен гидроксил тобы) 2.         Бұл заттардың арасында қандай айырмашылық бар? Химиялық қасиеттері бойынша бұл қосылыстарда айырмашылық бар ма?		Сұрақтарға жауап беріп, жаңа тақырыпты табады.	Мадақтау
IV. Жаңа сабақ. 20 минут	«Терминдер кестесі» әдісі. Фенолдардың құрылысы Фенолдардың қасиеттері Қолданылуы		Әр қайсысы өз білім шыңына, өз қабілеттеріне жетеді.	Смаиликтер арқылы топтардың бір-бірлерін бағалау
Сергіту сәті. 1,5 минут	Тренинг ойыны ( сенесің бе,  сенбейсің бе?) 1.         Фенолды гидроксибензол деп атайды. 2.         Гидроксил топтарының өзара орналасуына байланысты екіатомды фенолдың үш изомері болады. 3.         Фенол суда жақсыеритін сары түсті кристалдық зат. 4.         Өндірісте фенолды тас көмір шайырынан алады. 5.         Зертханада фенолды бейорганикалық заттардан алады. 6.         Феолды бояулар, дәрі-дәрмектер,  фотореактивтер алу үшін қолданады. 7.         Фенол сілтілердің судағы ерітіндісімен әрекеттесіп, реакция нәтижесінде тұздар түзеді. 8.         Фенол бромды сумен әрекеттеспейді. 9.         Фенол темір (ІІІ) хлоридімен әрекеттескенде күлгін түсті кешенді қосылыс түзеді. 10.       Фенолды микроорганизмдерді жоятын антисептик әсеріне байланысты медицинада зарасыздандыру үшін қолданады.		Сергиді, сабаққа деген қызығушылықтары артады.	Бас бармақ
V. Бекіту. 8 минут	«Деңгейлік тапсырмалар» І деңгей 1.        Фенолдар неге қышқылдармен әрекеттеспейді? 2.        Фенолдың гидроксил тобы және бензол сақинасы бойынша түсетін реацияларына мысал келтір. 3.        Бензолдан бромфенолды қалай синтездеп алады? Химиялық реакция теңдеуін жаз. ІІ деңгей 1.        Фенол молекуласының құрылым формуласын жазып, электрон тығыздығының ығысуын көрсет. 2.        Төмендегі айналымдарды орындауға мүмкіндік беретін реакция теңдеулерін жаз: С6Н6 ® С6Н5СІ ® С6Н5ОН 3.        Фенол бром суымен әрекеттескенде, трибромфенол оңай түзіледі. Реакция теңдеуін жаз. ІІІ деңгей 1.        Фенол организмге және қоршаған ортаға қалай ісер етеді? 2.        Бензол мен фенолдың қоспасына бромды су қосқанда, 4,97 г трибромфенол алынды. Қоспада неше грамм фенол болғаны? 3.        1,12 л ацетиленді (қ.ж.) реакциядан бөлініп шыққан сутекпен толық гидрлеу үшін 9,4 % -тік фенолдың бензолдағы ерітіндісінің (ρ = 0,9 г/см3) қандай көлемі натриймен әрекеттесуі қажет?		Оқушылар бірлесіп зертханалық жұмыстарын дайындайды.	Бағдаршам (түрлі түсті колбалар) жасыл колба «мен барлығын түсіндім», сары колба «менім әлі де түсінбеген жерлерім бар» қызыл колба «мен мүлдем еш нәрсе түсінбедім»
Рефлексия 1,5 минут	«Орындалатын тілектер» Оқушылар парақшаларға өз тілектерін жазады. Сол тілектерін «Орындалатын тілектер» атты бөтелкесіне салады.		Оқушы сабақтан алған әсерлерін стикерге жазады. Топтан бір екі оқушы жазған тілектерін оқиды.	Сандар арқылы («3» мен көп білдім, «2» мен көп білген жоқпын, «1» мен аз білдім )
VI. Қорытындылау. 2 минут	«Бес тармақ» әдісі.  Фенол сөзіне бес жолды өлен құрастыру.			Жарайсыңдар
VII. Үй жұмысы. 1 минут	§8.5 оқу, конспект.