Конспект урока по татарскому языку на тему "Исем" 3 класс

Татар теле

3 сыйныф

Тема: Исем

Дәреснең тибы: Яңа белем ачу.

Дәрес максатлары.

Белем бирү максаты: Кем? Нәрсә? сораулары ярдәмендә предметны белдерә торган сүзләрне танып белергә өйрәтү, исем турында төшенчә бирү.

Үстерү максаты: укучыларның фикерләү сәләтен, тыңлап аңлау, сөйләм күнекмәләрен үстерү, сүзләрне үзләштерү дәрәҗәсен билгеләү.

Тәрбияви максат: укучылар күңелендә бер-берсенә һәм башкаларга карата дуслык мөнәсәбәтен формалаштыру.

Технология: хезмәттәшлектә укыту, үстерелешле укыту.

Метод һәм алымнар: проблемалы ситуация, модель төзү, КОНЭРС, МИКС-ФРИЗ-ГРУПП,  бәйләнешле сөйләм телен үстерү һ.б.

Җиһазлау: компьютер, мультимедиа презентациясе, карточка, терәк рәсемнәр.

Төп төшенчәләр: исем сүз төркеме

 Предметара  бәйләнеш: Гомуми тормыш, әдәбият, әйләнә тирә

Эшне оештыру: Фронталь, төркемдә, индивидуаль

Укытуның планлаштырылган нәтиҗәләре.

Шәхси УУГ:

-укуга карата кызыксыну хисе;

-үз мөмкинлекләреңне бәяләү;

-нәтиҗәләргә үзанализ һәм үзконтроль.

Метапредмет нәтиҗәләр.

Регулятив УУГ:

-кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып эшләү;

-укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү;

-эшләрне (биремнәрне)таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау;

-биремнәрне үтәүнең дөреслеген тикшерү (укытучы ярдәмендә).

Коммуникатив УУГ:

-тормыш тәҗрибәсен куллану;

-башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү;

-парларда эшли белү (күршең белән хезмәттәшлек итү).

Танып-белү УУГ:

-тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү;

-укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирү;

-төрле структураларга нигезләнгән мәгълүматлар белән эшли белү.

Дәрестә куллану өчен материаллар: Таратма материал: укучыларның  белемнәрен бәяләү өчен смайликлар, биремнәр язылган карточкалар. Компьютер, мультимедия проекторы, экран, презентация

Дәрес этаплары:

1.         Дәрес  эшчәнлегенә уңай йогынты булдыру.

2.         Шәхси кыенлыкларны билгеләү, белемнәрне актуальләштерү.

3.         Дәрескә  уку-укыту  бурычын кую.

4.         Дәреснең уку-укыту  бурычын чишү.

5.         Белемнәрне беренчел ныгыту.

6.         Дәреснең укыту бурычын чишү.

7.         Үз-үзләренең белемнәрен тикшерү (рефлексия).

Дәреснең  планы

№	Дәреснең этаплары	Укытучы һәм укучылыарның эшчәнлеге	Белем күнекмәләре
1	Дәрес  эшчәнлегенә уңай йогынты булдыру	Укучыларда уңай психологик халәт булдыру, эшләргә теләк уяту. — Хәерле көн, укучылар! Татар теле дәресебезне башлыйбыз. Бер беребезгә яхшы кәеф теләп, елмаеп алыйк, ә яхшы кәеф  барыбызның да күңелен күтәрсен, безгә дәрестә уңышлар алып килсен. Бүгенге дәресне сезнең белән мин үткәрермен. Исемем — Венера Минерәкыйп кызы. Дәрестә төркемнәргә бүленеп эшләрбез. Сез миңа ярдәм итәрсез, матур җаваплар бирерсез, дип ышанып калам.	ШУУГ:дәрескә уңай йогынты булдыру.
2 3	Шәхси кыенлыкларны билгеләү,белемнәрне актуальләштерү Дәрескә уку- укыту бурычын кую	- Укучылар игътибар белән тактага карагыз әле,  нәрсәләрне күрәсез. (җәнлекләр) - Алар нишлиләр? (аралашалар) - Нәрсә ярдәмендә аралашалар. (авазлар ярдәмендә) - Ә кешеләр,  без нәрсә ярдәмендә аралашабыз. (сүз) - Сүзләрнең мәгънәләре төрлеме. Сез ничек уйлыйсыз. Әйдәгез шуны тикшереп карыйк. - Укучылар игътибар белән стенага карагаз әле. Сез анда нәрсә күрәсез? (өйләр) - Анда нәрсәләр язылган (предметны белдерүче, предметның хәрәкәтен, эшен белдерүче, предметның билгесен белдерүче) - Сезнең алда сүзләр язылган карточкалар.  Карточкадагы сүз нинди мәгънә белдерә, шул өй янына барып басарга тиеш буласыз. Мәктәп, түгәрәк, малай, кечкенә, кызыл, матур, песи,китап, яшел,  дәфтәр, чаба, җырлый, себерә, укый, төлке, әни, Хәзер төркемнәрдә бер-берегезне тикшерегез. (Балалар эшлиләр.Сүзләргә сорау куялар һәм барып басалар.) -          Без сүзләрне   мәгънәләре ягыннан төркемнәргә бүлдек. -          Бу төркемнәр нәрсәләрдән тора (сүзләрдән) -          Шуның өчен алар “Сүз төркемнәре” дип атала. -          Барлык сүз төркемнәре МОРФОЛОГИЯ  дип аталучы  илдә  яшиләр. Һәрбер сүз төркеменең үзенең өе бар. -          Иң зур төркемебез нинди төркем булды? (предметны белдергән сүзләр) -          Алар нинди сорауга җавап бирәләр? (кем? Нәрсә?) -          Бу төркемнең исемен белер өчен фонетик күнегү ясыйк. Аның өчен  дәфтәрләрдә эшлибез. Дәфтәрләрне ачтык, бүгенге числоны яздык, дөрес итеп утырдык. Сорауны тыңлыйбыз, җавапны язабыз. -          З хәрефе нинди тартык (яңгырау тартык) -          Аның пары саңгырау тартыкны языгыз (С) -          Н, ң борын тартык авазлары, алар өчәү, өчнчесе языгыз (М) -          ҖИРнең уртасында ни бар? (И) -          Татар алфавитында Д хәрефеннән соң килә торган хәрефне языгыз (Е) -          Нинди хәрефләр яздыгыз ( С  М  И Е) -          Нинди сүз килеп чыкты, укучылар? (ИСЕМ) Әлеге сүзнең  бүгенге дәрескә мөнәсәбәте ничек булыр икән? (Бүгенге тема) -          Бүгеннән без бу төркемне ИСЕМ дип йөртә башларыбыз. 2,3 нче төркемнәрнең дә үз исемнәре бар, алдагы дәресләрдә сез аларны өйрәнүне дәвам итәрсез -          Ничек уйлыйсыз, бүгенге дәрестә нәрсәләр эшләрбез икән? (Балаларның җавабы) Максатны да билгелик.(уйларбыз, язарбыз, кагыйдә чыгарырбыз…Һ.Б.) -          Әйе. Без бүген исем сүз төркемен өйрәнербез. Аларга сораулар куярбыз, мәгънәләрен ачыкларбыз?	ТБУУГ: сүз төркемнәрен ныклап хәтердә калдыру өстендә эшләү; фикерләү күнекмәләрен актуальләштерү ; сүзләрне бирелгән билгеләргә карап классификацияләү; КУУГ: әңгәмәдәшне тыңларга әзер булу, үзара фикер алышу; РУУГ: укытучы ярдәме белән дәреснең максатын билгеләү күнекмәләрен үстерү
4	Дәреснең уку-укыту  бурычын чишү	Ял итү минуты Исем – предметны белдерүче сүз төркеме.  Предметны гына белдерә микән исем. (Балалар җавабы) Әйдәгез бу сорауга җавап биреп карыйк.                                         - Парталарыгызда сүзләр язылган карточкалар - Мин көй куям, сез хәрәкәтләр ясыйсыз,  көй туктагач, мин сүзләр әйтәм,  ә сез аларны белдергән  карточканы күтәрергә тиеш Поши, ат, куян, бүре - ... җәнлекләр Суган, редиска, кыяр, помидор - … Яшелчәләр Шатлык, сөенеч, кайгы – Хис тойгылар Җил, буран, яңгыр, яшен – Табигать күренешләре Сәгать, вакыт, тәүлек, минут – Вакытны белдергән сүзләр -          Афәрин укучылар. ВАКЫТ КАЛСА Ә хәзер үзегез 1, 3 нче төркем кошлар 2,4  нче төркем кешеләр    исемнәренә 4 әр сүз  уйлап языгыз. Кешеләр:  малай, бала, укучы, бабай Кошлар: песнәк, күгәрчен, чыпчык, карга Нәтиҗә ясыйбыз. Димәк, исем сүз төркеменә кергән сүзләр  нәрсәне белдерә?	Исем сүз төркеменә кергән сүзләр предметларны атыйлар,  табигать күренешләрен, хис тойгыларны, вакытны белдерәләр
5	Белемнәрне беренчел ныгыту.	Исемнәрнең җөмләдәге роле Тактада текст: (Кыш) кырларга, болыннарга  ак юрганын  япты.  (Җәнлекләр) дә ояларында йоклый, тик ап-ак кар өстендә куркак (куян) эзләре очрый, (тукранның) шакылдаган тавышы  яңгырый. (Балалар) чаңгыга басып урманга киләләр. - Текстны эчтән укыйбыз. Барысы да аңлашыламы. Ни өчен?  (юк, чөнки җөмләнең  мәгънәсе аңлашылмый) - Текст аңлаешлы булсын өчен нишләргә кирәк?  (төшеп калган сүзләрне куярга) - Төркемнәрдә эш. Нинди сүзләр төшеп калганын төркемнәрдә киңәшләшегез, аннан соң сезнең фикерләрне тыңларбыз. - Җавапларны тыңлау… ( сүзләрне кую) - Беренче җөмләне күчереп язалар. - Икенче, җөмләне әйтеп торам.   - Өченче  җөмләне  хәтердән язалар. Төшеп калган сүзләргә сорау куябыз Нәтиҗә ясыйбыз Димәк татар телендә кешене белдергән предметларга гына кем? соравы куела, ә калган предметларга нәрсә? соравы куела	ТБУУГ: Кыенлыкларны чишү һәм анализлау. РУУГ: эшчәнлекне планлаштыра белү һәм контрольдә тоту; алгоритм белән эшли белү;
7	Үз-үзләренең белемнәрен тикшерү(рефлексия) Йомгаклау	Димәк, без бүген дәрестә нәрсә белдек? Бүгенге белемнәребезне өйнең катлары ярдәмендә гомумиләштерик. Исем сүз төркеме,  кем, нәрсә соравына җавап бирә, предметны атый, ләкин табигать күренешләрен, хис тойгыларны, вакытны белдерәләр, кешене белдергән исемнәр  кем?  калган исемнәргә нәрсә? соравы куела — Мин сезнең бу өйне истә калдыруыгызны теләр идем. — Укучылар, Сезнең алда смайликлар, аларда бары тик күзләр генә ясалган, кемнәр бүген үзен  дәрес материалын бик әйбәт үзләштердем, хәтта иптәшләремә дә булыша алам дип уйлый икән          кемнәр Әйбәт эшлим, материалны  аңладым дип уйлый                               Әйбәт эшлим, ләкин иптәшемнең ярдәменә каршы килмим Дәрескә билгеләрне электрон көндәлегегездән карарсыз. Өй эше. Укучылар  өй эшләрен мин сезгә кәгазьгә  яздым. 1.Мәҗбүри. 70 нче күнегү 2.Ирекле.Әдәби уку китабыннан исем  кергән ике  җөмлә язарга, сораулар куярга 3. Иҗади “Мин табигатьне яратам” дигән темага хикәя язарга. Рәхмәт, укучылар, барыгыз да актив булдыгыз. Бик тырыштыгыз. Сезнең белән эшләү миңа бик күңелле булды.	ШУУГ:Укучыларның һәр дәрес этабының нәтиҗәсе мөһимлеген аңлавы; КУУГ:Җавапларын дәлилләп күрсәтү; Предмет буенча: Алган яңа белемнәрне тормышта куллана белү.