"Кремний.Кремний қосылыстары" ашық сабақ

Мұғалімнің аты-жөні	А.Джанылсаева
Пәні	Химия		Сыныбы	9-сынып
Күні:	15.12.2015 ж
Сабақтың тақырыбы:	Кремний. Кремнийдің маңызды қосылыстары
Сілтеме	Н.Нұрахметов «Химия оқулығы, А: 2012, 40 б,  «Химия анықтамалығы» журналы №1, 2013ж, интернет материалдары: www.ustaz.kz
Мақсаты	Көміртегінің физикалық және химиялық қасиеттерін естеріне түсіре отырып, салыстыру арқылы кремнийдің қасиеттері, қосылыстары туралы жаңа білім беру, кремнийдің қолданылуы жөнінде түсінік қалыптастыру.
Міндеттері	1.                              Химиялық элементке  жалпы сипаттама беруге үйрету. 2.                              Химиялық реакция теңдеулерін пайдалана отырып есеп шығаруға дағдыландыру. 3.                              Оқушыларға жеке және топтық тапсырмалар арқылы өзін-өзі бағалауға, сыни тұрғыдан ойлануға үйрету.
Күтілетін нәтиже	Химиялық элемент ретінде кремнийге жалпы сипаттама бере алады; Химиялық реакция теңдеуін құрудың басты шарттарын негізге алып кремнийдің химиялық қасиеттерін анықтайтын теңдеулер құрастырады. Химиялық қасиеттерін сипаттайтын теңдеулер бойынша есеп шығара алады;
Тапсырмалар	«Жақсы тілек» ойыны. Екі топқа бөлу. «Ой қозғау» сұрақ – жауап. «Ойлан-жұптас-талқыла» стратегиясы, «Сәйкестікті табайық» әдісі, «Тез ойланып, шешімін айт»  ойыны, «Кітап оқу» стратегиясы, Венн диаграммасы
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары	Уақыты	Мұғалім іс-әрекеті			Оқушы іс-әрекеті
	3 минут 3 минут 3  минут Негізгі бөлім Топтық жұмыс Қорытынды бөлім. 5 минут 5 минут 3 минут Рефлексия	Сабақтың барысы: Кіріспе бөлім: І. Ұйымдастыру бөлімі А) психологиялық ахуал «Химиялық тілек» .  Оқушыларға  химиялық тілде жақсы  тілек айтады. Б) Топқа бөлу. Асмыл тастар арқылы топқа бөлу. В) Бағалау критерииі. Топ басшылары  топ мүшелерін  бағалайды ІІ.Үй тапсырмасын сұрау. «Ыстық орындық » әдісі бойынша сұрау. ІІ Үй тапсырмасын қорыту. Жеке жұмыс: Тест сұрақтарын береді ІІІ. Қызығушылықты ояту А) «Тез ойланып, шешімін айт»  ойыны. Атомдық  массасы К Р Е М Н И Й ІV. «Болжам ағашы» стратегиясы *        1  топ:  Кремнийдің атом құрылысы , табиғатта кездесуі, физикалық және химиялық қасиеттері *        2  топ: Кремний оксиді *        3  топ:  Кремний қышқылы, силикаттардың қолданылуы V. Сергіту сәті. «Түймедақ» тренингі . Жолдасымның жақсы қасиеті . Түймедақ күлтешелері беріледі. ҮІ. Есеп шығару *        І-топ: 1есеп.  2 моль кремний оксиді қанша л көлем алады? *        ІІ-топ : 2 есеп. 5,6 г кремнийдің зат мөлшерін есептеңдер? *        ІІІ топ: 3 есеп. 0,5 моль кремний қышқылының массасын есептеңдер? Ү. «Аквариум» әдісі Оқушыларға сұрақтар қояды Венн диаграммасы   Үйге тапсырма:  § 24-25 оқу. Интернеттен «кремнийдің биологиялық маңызы » туралы материал жинап келу. Бағалау. Топ басшылары «Білім баспалдағы»			Оқушылар түзу бойына тұрады. Топқа бөлінеді, топтың құрамын сайлайды, келісім шарт қабылдайды. Әр топтан бір –бір оқушы шығып, ыстық орындыққа отырып топ мүшелері қойған сұрақтарға жауап береді. Оқушылар жеке жұмыс жасай отырып тест тапсырмаларын орныдайды және дұрыс жауаптары арқылы өздерін тексереді. Оқушылар жаңа сабақтың тақырыбын ашады. Оқушылар топтық, жұптық жұмыс жасай отырып өз тапсырмаларын постер арқылы қорғайды Оқушылар гул күлтелеріне өздерінің жолдастарының жақсы бір қасиетін жазады. Орындарында отырып есептеп шығарады. Тақтада берілгент дұрыс жауабы арқылы тексереді Оқушылар екі шеңбер құрып бір-біріне сұрақтар қояды. Венн диаграммасын толтыру арқылы кремний оксиді мен кремнийдің айырмашылығы мен  ұқсастығын табу керек. .

Тест сұрақтары

1.ІҮ топтың негізгі топшасында орналасқан элементтердің сыртқы Энергетикалық деңгейінде қанша электрон болады?

       а/ 1                     ә/ 3                     б/4                 в/ 5

2.Көміртектің аллотропиялық түр өзгерісі:

      а/ алмаз, графит, карбин, фуллерен;  

      ә/ графит, карбид, көмір,карбин;

      б/ алмаз, графит, карбид, карборунд;     

      в/ көмір, графит, карбид, фуллерен.

3.Қатты заттардың бетінде газдың немесе еріген заттардың сіңірілуі қалай аталады?

      а/ абсорбция        ә/ десорбция       б/ диффузия        в/адсорбция

4. Көміртегінің металдармен қосылысы қалай аталады?

     а/ карбонат;         ә/ карбамид;      б/ карбид           в/ карборунд

5.Жер қыртысындағы көміртектің  мөлшері ?

     а/ 0,01 %          ә/ 0,2  %                б/ 0,1 %            в/ 0,3 %

6.Қандай газ қоспасын  генератор газы деп атайды?

а/азот пен көміртек( ІҮ)оксиді;    ә/ азот(ІІ) оксиді мен көміртек                  (ІҮ)оксиді

б/ азот пен көміртек (ІІ) оксиді.   в/ азот (ІҮ) оксиді мен көміртек(ІІ)оксиді. 

7.Көміртек (ІІ) оксидінің физикалық қасиеттері қандай?

    а/ Иіссіз, ауадан  жеңіл ,суда нашар еритін, түссіз газ;

    ә/ Иіссіз, ауадан ауыр,суда жақсы еритін, түссіз газ;

    б/  Иіссіз, ауадан ауыр,суда  еримейтін, түссіз газ;

    в/ Иіссіз, ауадан аздап жеңіл,суда нашар еритін, түссіз газ;

8.Барлық жану, шіру, ашу, тыныс лау процестерінде қандай газ түзіледі?

   а/ көмір қышқыл газ         ә/ көміртек (ІІ) оксиді        б/ оттегі          в/ озон

9.Көміртек (ІҮ) оксидінің салыстырмалы молекулалық массасы нешеге тең?

    а/ 28                   ә/ 32             б/ 44                        в/ 12

 10. Натрий гидрокарбонатының тұрмыста аталуы:

    а/ карбамид        ә/ кристалдық сода     б/ ас содасы      в/ мүсәтір

Топаз /алтындалған табас/ - ұмытшақ пен ұйқы қашуды жазады. Көз тиюден сақтайды, дәм сезу күшін арттырады.

Агат- тіл көзден сақтайтын қара тас. Бойындағы ауруынды бәсеңдетіп, есту қабілетін жақсартады.

Сапфирин / көгілдір агат/ - адмады тыныштандырады. Жүрек жұмысын жақсартады. Ұйқысыздықта көмектеседі.