Презентация информатика пәнінен "Жиымдар" тақырыбына 9 сыныпқа

• 1 слайд

  24.02.2017ж
  Жиымдар (Массивтер).
  Бірөлшемді жиым
  

• 2 слайд

  Жиымдар (массивтер).
  
  Жиым дегеніміз – бұл бір атаумен белгіленіп біріктірілген біртекті элемнттер жиыны.
  Жиымға кіретін айнымалыларды массивтің элементтері дейді. Олардың саны сипаттау бөлімінде анықталады да, программаның орындалу барысында өзгермейді. Жиым элементтерінің типі файлдан басқа кез келген (бүтін, нақты, символдық, жолдық, жиымдық т.б) тип бола алады.
  Жиым тұтасымен бір атпен аталады, ал элементтерінің реті индекс арқылы көрсетіледі (а[1], x[16,1]) Жиымның типін анықтау үшін array, of қызметші сөздері қолданылады.
  

• 3 слайд

  Жиым элементтерінің сипатталуы былай көрсетіледі:
  Аты: array [индекс өлшемі] of integer;
  немесе
  Type <тип аты> =array [<бір немесе бірнеше индексті типтер>] of <тип>
  Мұндағы
  <типтің аты> - дұрыс идентификатор;
  array, of – (массив, одан) түйінді сөздер;
  [<бір немесе бірнеше индексті типтер>] - бір немесе бірнеше индексті типтердің
  тізімі, олар үтір арқылы бөлініп жазылады әрі квадраттық жақшаға алынады;
  <тип> - Паскаль тілінің кез-келген типі.
  Мысалы:
  А: array [1..10] of integer;
  С: array [0..6] of сhar;
  B: array [5..-5] of real;
  Мұндағы : А массив аты, 10 элементі барын[1..10] өлшемін ,
  элементтерінің бүтін сандық шама екенін көреміз. Сол сияқты С
  массивінде 6 элемент бар, олар таңбалар, Ал В массивінде 11 элемент
  бар, олар нақты сандар.
  
  

• 4 слайд

  Жиымның типі:
  Сандық
  Тіркестік
  Символдық
  логикалық
  Власова О.А. СОШ №5, Елабуга
  

• 5 слайд

  Жиым түрлері:
  Бірөлшемді
  Екіөлшемді
  Көпөлшемді т.б
  Власова О.А. СОШ №5, Елабуга
  

• 6 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Мысалы:
  көбелектер;
  Бірөлшемді жиым ұғымы
  гүл алқабы;
  

• 7 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Бірөлшемді жиым ұғымы
  Бір аптаға арналған температура кестесі
  

• 8 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Жыимдар
  Жиым – ортақ атпен және типпен біріктірілген, нөмірлері бойынша реттелген мәндердің жиыны.
  

• 9 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Жиым сипаттамасы:
  A[I]
  АТЫ
  [индексі]
  Жиымдар
  Жиым элементінің түрі
  Жиымның аты
  Жиымның көлемі
  

• 10 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Жиымдар
  A
  жиым
  3
  15
  жиым элементінің
  НОМЕРІ
  (ИНДЕКСІ)
  A[1]
  A[2]
  A[3]
  A[4]
  A[5]
  Жиым элементінің
  МӘНІ
  A[2]=10
  2 жиым элементінің
  НОМЕРІ (ИНДЕКСІ)
  
  10 жиым элементінің
  МӘНІ
  

• 11 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Паскаль тіліндегі жиым сипаттамасы
  
  бүтін санды жиым:
  аты
  бастапқы индекс
  соңғы индекс
  Элемент түрі
  Const N=5;
  var A: array[1..N ] of integer;
  var A : array[ 1 .. 5 ] of integer ;
  Константа арқылы көлем:
  

• 12 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Жиымды толтыру
  пернетақтадан;
  кездейсоқ сандар датчигі көмегімен;
  фурмулалар көмегімен.
  

• 13 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Жиымды толтру
  Мысал А жимын пернетақтадан толтыру
  a[1] =
  a[2] =
  a[3] =
  a[4] =
  a[5] =
  13
  10
  15
  20
  25
  for i:=1 to 5 do
  begin
  write('a[', i, ']=');
  read ( a[i] );
  end;
  пернетақтадан
  

• 14 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Жиымды толтыру
  Кездейсоқ сандармен
  0 ден 1-ге дейінгі айқын сан
  random
  for i:=1 to 10 do
  begin
  a[i]:=random(101); { 1 ден 100-ге дейінгі сан}
  end;
  [0, M-1] интервал аралығындағы сан
  random (М)
  [a, b] интервал аралығындағы сан
  random (b-a+1)+a
  

• 15 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Жиымды толтыру
  Формуланың көмегімен
  Мысал. 10 саннан тұратын бірөлшемді жиымды b[i]:=i*3 формуласы бойынша толтыру .
  var b: array [1..10] of integer;
  i: integer;
  begin
  for i:=1 to 10 do
  b[i]:=i*3;
  end;
  

• 16 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Жиымды шығару
  writeln('Жиым А:');
  For i:=1 to 3 do
  write (А[i]:4);
  End;
  3 элементтен тұратын А жиымы үшін:
  

• 17 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Экранда
  А Жиымы:
  4 5 7
  Жиымды шығару
  

• 18 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Максималды элемент
  Есеп: жиымдағы максималды элементті табу.
  Алгоритм:
  Ең үлкен
  max
  max
  max
  

• 19 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  { бірінші элемент, максималды деп есептейміз }
  for i:=2 to N do
  if a[i] > { максималдыдан } then
  { жаңа максималды элементті есте сақтау a[i] }
  Максималды элемент
  

• 20 слайд

  Максимал элементтің номері
  max := a[1]; { біріншісі, максимал деп санайық }
  iMax := 1;
  for i:=2 to N do { қалғандарын тексереміз }
  if a[i] > max then { жаңа максимал таптық}
  begin
  max := a[i]; { есте сақтау a[i] }
  iMax := i; { есте сақтау i }
  end;
  Қосымша: максимал элементтің номерін табамыз.
  

• 21 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Бағдарлама
  const N = 5;
  var a: array [1..N] of integer;
  i, iMax: integer;
  begin
  writeln(' Алғашқы жиым:');
  for i:=1 to N do begin
  a[i] := random(100) + 50;
  write(a[i]:4);
  end;
  
  [50,150) интервал аралығындағы кездейсоқ сан
  

• 22 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  
  iMax := 1; {біріншісі, максимал деп санаймыз}
  for i:=2 to N do {қалғандарын тексереміз }
  if a[i] > a[iMax] then { жаңа максималды}
  iMax := i; {есте сақта i }
  writeln; {келесі жолға көшу}
  writeln('Макс.элемент a[', iMax, ']=', a[iMax]);
  end.
  Максималды іздеу
  Макс.элементті шығару
  Бағдарлама /жалғасы
  

• 23 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Pascal программалау тілінде берілген бүтін сандар жиымы көлемі 30 элемент болатын, басқа жиымнан, оның элементтерінің мәні бірінші жиымның мәндерінің модульдері болған жағдайдағы алгоритм құру.
  Есептер шығару үлгісі
  

• 24 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  A
  жиымы
  A[1]<0?
  A[2]<0?
  B жиымы:
  5 10 5 20 25
  Есептер шығару үлгісі
  жоқ
  иә
  A[3]<0?
  иә
  A[4]<0?
  A[3]<0?
  жоқ
  иә
  Алгоритм:
  

• 25 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  var a,b:array[1..30] of integer; i:integer;
  begin
  for i:=1 to 30 do
  begin
  write('a[',i,']=');
  read(a[i]);
  end;
  Бағдарлама
  

• 26 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  for i:=1 to 30 do
  if a[i]<0 then
  b[i]:=-a[i] else b[i]:=a[i];
  readln;
  for i:=1 to 30 do
  write(b[i]:4);
  Writeln;
  readln;
  end.
  Бағдарлама
  Теріс таңбалы элементтерді оңға алмастыру
  В жиымын шығару
  

• 27 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Бірөлшемді жиымның (жалпы көрінісі)
  Сипаттамасы:
  const N = 5;
  var a: array[1..N] of integer;
  i: integer;
  for i:=1 to N do begin
  write('a[', i, ']=');
  read ( a[i] );
  end;
  for i:=1 to N do a[i]:=a[i]*2;
  writeln('Массив A:');
  for i:=1 to N do
  write(a[i]:4);
  Элементтік операция:
  Экранға шығару:
  Пернетақтадан енгізу:
  

• 28 слайд

  Ислямова Д.М. Павлодар қаласының №40 мектебінің информатика мұғалімі
  
  Бірөлшемді жиымдар
  Осы сабақта біз таныстық:
  - бірөлшемді жиым ұғымымен;
  жиым сипаттамасын қарастырдық;
  бірөлшемді жиымды енгізу және шығару;
  есептер шығару үлгісін қарастырдық.
  

• 29 слайд

  Сау болыңыздар!!!