Сабақ "Алихан Бөкейханов-ғасыр адамы"

Мектепалды даярлық тобы мұғалімі: Шаяхметова Райгуль Адильхановна

Сабақтың тақырыбы :Әлихан Бөкейханов-ғасыр адамы

Сабақтың мақсаты:

 Білімділігі:Оқушыларға Алаш арысы Әлихан Бөкейхан туралы, ақынның шығармашылығы,өмірі жайлы айту,өдеңдегі негізгі ойды ашу.

 Дамытушылығы: Оқушылардың сөздік қорын,тіл байлығын дамыту.Бағыт-бағдар бере отырып,өздіктерімен жұмыс істеуге,ой-өрістерін дамытуға,қорытынды жасай беруге үйрету.

Тәрбиелілігі: оқушыларды еліне қорған,халқына қалқан болған тарих тұлғаларынан үлгі –өнеге алуға тәрбиелеу.

Типі: жаңа сабақ.

Түрі: танымдық,аралас сабақ.

Әдісі: сұрақ-жауап,түсіндіру,көрнекілік,топпен жұмыс,өзін-өзі басқару.

Көрнекілігі: Құрманғазы,Дина,Махамбет,М.Әлімбаев,Ә.Бөкейхан суреттері.Компьютер,күй дискілері.

Жүру барысы:

1.Ұйымдастыру бөлімі.

а) психологиялық  дайындық

- Балалар,біз қандай мемлекетпіз?

-Тәуелсіздігімізге қанша жыл?

- 20 жылдыққа орай мектебімізде қандай шаралар өткізілуде?

-  «20 жұлдызды күн, тәуелсіздіктің 20 шыңы.»

Оқытушы: Балалар, ҚР президенті Н.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауында Қазақстан әлемдегі 50 елдің қатарына кіру стратегиясы жайында айтылған.

Елу дамыған мемлекет қатарына кіру үшін Қазақстан қандай мемлекет болу керек?

-Білімді, мәдениетті,экономикасы дамыған мемлекет болуы керек?

-Ал мәдениет деп нені айтамыз?

-Мәдениет деген тарихымыз,салт-дәстүріміз,әдет –ғұрпымыз.

(Оқушылардың жауабын компьютер тексереді.)

2.Үй тапсырмасын тексеру.

Қазір балалар,назарларыңды үн таспаға аударыңдар.

(Үн таспадан Құрманғазының күйін тыңдау)

І топ оқушылары: 

Сұрақ: 

Біз музыканың қандай түрін тыңдадық?

Күйді кім орындайды?

Күйші деп кімді айтамыз?

Күйді қандай аспаппен орындады?

Оқулықпен жұмыс:

1.Мәтінді тізбектеп,мәнерлеп,дауыстап оқыту.

2.Мәтін бойынша оқушылардың баяндауы.

3.Мәтіндегі суретті талдау.

ІІ топ оқушылары:

Сұрақ:

Суреттегі қой бағып жүрген кім?

Аттың үстіндегі кім?

Махамбет өзі әрі батыр,әрі жырау,әрі ақын,домбырашы болған.

Өте өр адам екен.Алған бетінен қайтпайтын ер мінезді болған.

42 жасында 1846 жылы қайтыс болған.

Ой толғаныс, немесе шығармашылық жұмыс.

ІІІ топ оқушылары:

Сұрақ:

Бұл суретте  Құрманғазы қандай күйде,қандай зобалаң жәйды бастан кешуде?

Патша үкіметі Құрманғазыны неге қудалады?

Деңгейлік тапсырмалар.

І топ. Мәтіннен табиғатты суреттеген жерді тауып оқы.

ІІ топ. Мәтіндегі өлеңді мәнерлеп оқы немесе жатқа айт.

ІІІ топ. «Күй» мәтіндегі Махамбет батыр мен бала Құрманғазының әңгімесін тауып,диалог түрінде оқы.

Уақытқа қарап 1-2 оқушыға толық мәтінді мазмұндатуға болады.

Қорытынды: Құрманғазы өз шығармаларында нұрлы болашақ,азат өмірді аңсаған халықтың үміті,өмір тартысын баяндайды.

3.Жаңа сабақ.

Кіріспе әңгіме М.Әлімбаев туралы.

М.Әлімбаев 29.10.1923 жылы Павлодар облысы,Шарбақты ауданы,Маралды ауылында дүниеге келген.Ол ақын,әдебиет сыншысы,аудармашы.

Ыбырай Алтынсарин атындағы медальдың иегері.Қазақстан халық жазушысы. «Балдырған» журналының бас редакторы 1956-58

Балдәурен, шіркін, балалық 1973 ж.

«Ақсерек» пен  «Көксерек» 1971 жылы шыққан балаларға арналған                    әңгімелері бар.

Әлихан Бөкейхан 1870 жылы Қарағанды облысының Ақтоғай ауданында дүниеге келген.

Ата-тегі:

Шыңғыс ханның үлкен ұлы, Жошыдан тарайтын төре тұқымы.Әкесі Нұрмұхамед.

Білім алу жолдары:

9 жасында әкесі Әлиханды Қарқаралыдағы ауыыл молдасына береді.Өз еркімен молданың білімін ұнатпай, 3 кластық бастауыш мектепке ауысады.Содан соң Қарқаралыдағы 3 жылдық училищеге, Ресейдің Санкт-Петербург қаласындағы  Орман шаруашылығы институтында оқиды.

Ә.Бөкейхан көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері, ғалым.

Бүкіл саналы ғұмырын халқының азаттық алып,еркін ел болуына арнаған.

Қазақ тарихындағы тұңғыш саяси ұйым «Алаш» партиясын ұйымдастырған.

Сондықтан еліне Алаштың арысы атанған.

М.Әлімбаев ағамыздың «Әлихан Бөкейхан»   өлеңін оқып танысамыз.

Өлеңінде жазушы Әлихан бинесін тамаша бере білген.

Оқулықпен жұмыс.

Өлеңді мәнерлеп оқып,мазмұнын ашу.

Оқытушы:

Сендерге шығармашылық сұрақ:

Қай өлең жолдарын сабақтың түйіні етіп алар едіңдер?

Оқулықпен жұмыс:

-өлеңді мәнерлеп оқыту

-Әлихан бинесін ақын қалай суреттегеніне көз жеткізу.

Зерек ойлы,алғыр ақылжас ұлан,

Өз жұртына білім дәнін тасыған.

Туған елге тілеп бақыт,бостандық

Ет  жүрегі сыздап,жаны ашыған.

Сабақтың түйіні:

Ұлт көсемі,ұлы бабаң Әлихан

Бар әлемге қазақ даңқын асырған.

Сұрақ:

Ақынның халыққа үндеуі қай өлең жолдарында келтірілген?

Ақын үндеуі:

Пір тұтатын бүкіл Алаш баласы,

Көз жазбасын алдындағы асылдан!

4.Оқушы білімін қорыту.

Бағалау.

5.Үйге тапсырма:

Мәтінді мәнерлеп,түсініп оқу.

Әлиханның білімділігін көрсететін өлең жолдарын жаттау.