Сандар тізбегі және олардың берілу тәсілдері.

           Қызылорда  облысы,  Қазалы  ауданы , Қазалы  қвлвсы.

         Қ.Нұрмаханов атындағы №95 орта мектептің  математика пәнінің мұғалімі Өтеулі Ұлдай

           Пәні:   Алгебра.                 Сынып:  9  .                 

 Сабақтың  тақырыбы:  

                                        Сандар тізбегі  және  олардың берілу тәсілдері.

   Сабақтың  мақсаты: 

1. Білімберушілік:  Сандар тізбегі  ,  тізбекің мүшесі ,    тізбекің беру тәсілдері , тізбекің  түрлерін үйрену.   
2. Дамытушылық: Сандар тізбегінің мүшесін  табуды үйреніп ,       есептер шығара  білуге дағдыландыру.
3.  Тәрбиелік:  Оқушыларды  есептер шығару  барысында  ұқыптылыққа  тәрбиелеу  және  өз  бетінше жұмыс  жасай  білуге  тәрбиелеу.

   Сабақтың   міндеттері:

      а )    танымдық қабілеттерін  қалыптастыру.

      б)  деңгейлік   тапсырмалар  арқылы  оқушылардың  білімін саралау.

Сабақтың    типі:    Жаңа сабақты меңгеру.

  Оқыту  әдісі:       Деңгейлеп – саралап  оқыту.

  Сабақтың    көрнекілігі:           интерактивтік  тақта ,  слайд  презен- тация ,  деңгейлік  тапсырмалар.

  Сабақтың    барысы:

                I  .  Ұйымдастыру  бөлімі.

Оқушылардың сабаққа  катысуын қадағалау,  сабаққа  назар  аудару.

II.             Үй  тапсырмасын  тексеру.

III.         Жаңа сабақ .

Көшенің оң жағындағы орналасқан үйлер.	1-үй	2-үй	3-үй	4-үй	........	50-үй
Үй нөмірлері.	1	3	5	7	.......	99

Көшенің оң жағындағы орналасқан үйлер.	1-үй	2-үй	3-үй	4-үй	........	50-үй
Үй нөмірлері.	2	4	6	8	.......	100

I  кестеде тақ сандар : 1;3;5;...;99.

                I I  кестеде жұп сандар : 2;4;6;...;100.

 1;2;3;4;...;п;....   натурал  сандар тізбегін қарастырамыз.   (1)

(1)   тізбегінің әрбір мүшесін оған кері санға ауыстырсақ ,онда келесі тізбекті аламыз.

   1; ; ; ; ... ;  ;.... (2)        (1) тізбектің әрбір санын 3-ке көбейтсек ,мынандай тізбек шығады:  3;6;9;12;15;....;3п;...

Анықтама. Натурал аргументті функция сандар тізбегі , ал тізбекті  құрайтын сандарды тізбектің мүшелері деп атайды.

   а₁;   а₂;   а₃;   а₄;......;а_п;....

  а₁    саны  тізбектің  бірінші мүшесі;

  а₂   саны  тізбектің  екінші мүшесі;

  а₃   саны  тізбектің  үшінші мүшесі;

..................................................................

а_п саны  тізбектің   п-ші мүшесі;

...................................................................

  Сандар тізбегі әр түрлі  тәсілдермен  беріледі:

1.     Баяндау тәсілі.    Мысалы:  Натурал сандар  қатарының квадраттарынан тұратын тізбекті  жазыңдар.

2.     Аналитикалық  тәсілі.      Мысалы:   а_п =2^п  формуласы арқылы тізбектің  кез  келген  мүшесін анықтауға болады.

3.     Рекуренттік  тәсілі.    Мысалы:   а_п+1 = 4а_п – 1  және        а₁ =1. Тізбектің бесінші  мүшесін табу  керек.

4.     Графиктік  тәсілі. 

Сандар тізбегінің  түрлері:

1.     Шекті тізбек.   Мысалы:   10;20;30;40;50;60;70;80;90.

2.     Шексіз  тізбек.   Мысалы: 1;2;3;…..;п;… 

3.     Өспелі тізбек.

4.      Кемімелі тізбек.

5.      Тұрақты тізбек.  Мысалы:   2;2;2;2,…..

IV.            Оқулықпен  жұмыс.     А тобы. № 148;149;150 есептер.

                                                 В тобы. № 154;155 есептер.

V.                Үйге  тапсырма беру. .     А тобы. № 151  есеп.

                                                 В тобы. № 156 есеп.

VI.           Бағалау, қорытындылау.

           Қызылорда  облысы,  Қазалы  ауданы , Қазалы  қвлвсы.

         Қ.Нұрмаханов атындағы №95 орта мектептің  математика пәнінің мұғалімі Өтеулі Ұлдай

Пән: алгебра.                        Сынып: 9

        Сабақтың тақырыбы:  Тригонометриялық функциялардың қос және жарты бұрыштарының формулалары.

Сабақтың мақсаты:

1.Білім берушілік: Тригонометриялық функциялардың қос және жарты бұрыштарының формулалары.

2.Дамытушылық: Тригонометриялық функцияларды тепе-тең түрлендіру кезінде қолдану.

3.Тәрбиелік:  Оқушыларды дәлдікке, ұқыптылыққа, жылдамдылыққа, ептілікке  тәрбиелеу.

Сабақтың түрі : жаңа  сабақ

Сабақтың  көрнекілігі: кестелар, интерактивтік  тақта ,  слайд  презен- тация ,  деңгейлік  тапсырмалар.

Сабақтың барысы:

           І .Ұйымдастыру кезеңі:

а)  Сәлемдесу            

ә)  Оқушылар тізімін тексеру       

б)  Сабақтың мақсатын нұсқау

     ІІ.  Өткен тақырыпты қайталау:

- Негізгі тригонометриялық тепе-теңдіктер

- Келтіру формулалары

- Қосу формулалары

        ІІІ. Жаңа сабақ

                

                           

                    

                       

                           

   ІV .Дамыту кезеңі. Өрнектің мәнін табыңдар:

, егер                      , егер

Ықшамда:

,      ,      ,       tg – sin – tg  sin      

,          2cos 20°cos 40°–cos 20°

    

 Есептер шығару:

Тақтада орындалатын тапсырмалар: №364, №365, №366

Орындарында орындалатын тапсырмалар: №367, №368

Сабақты қорытындылау: Оқушыларға сабаққа қатысқанына сай баға қою.

Үйге тапсырма: § 23         №369 - №371

Бағалау

           Қызылорда  облысы,  Қазалы  ауданы , Қазалы  қвлвсы.

         Қ.Нұрмаханов атындағы №95 орта мектептің  математика пәнінің мұғалімі Өтеулі Ұлдай

Пәні:   математика .       Сынып 6

Сабақтың тақырыбы:                Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеу

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеу  тақырыбы бойынша алған білімдерін  жинақтау, есептер шығару.

2.Тәрбиелік: экономикалық сауаттылыққа, үнемшілдікке, жинақылыққа, жаңа қоғамға сәйкес тәрбиелеу

3.Дамытушылық: шығармашылық жұмыс істеуге, тез ойлауға,  өз жетістігін бағалай білуге дағдыландыру, өз бетімен жұмыс істей білу дағдыларын дамыту

Сабақтың түрі: дәстүрлі емес

Сабақтың әдісі: деңгейлік тапсырма

Сабақтың көрнекілігі: топтарға берілетін тапсырмалар, жетондар, интербелсенді тақта

Сабақтың жүрісі:  І.Ұйымдастыру.

Сынып оқушылары үш топқа бөлінеді І топ «Халықтық Банк»

                                                                  ІІ топ «Альянс Банк»

                                                                  ІІІ топ «АТФ Банк»

Әр топтың бастапқы капиталы 5000 теңге.

ІІ. «Біліміңді сынап көр»-акциялар сату, құны – 1000 теңге

                        (Өткен тақырып бойынша пысықтау сұрақтары)

1.Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеу анықтамасы

2.Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің шешімі

3.Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің 1 қасиеті

4.Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудегі а,в,с нені білдіреді

5.ах+ву=с теңдеуіндегі х пен у қалай аталады

6.Мына мәндер жұбының қайсысы 2х+у=8 теңдеуінің шешімі болады (2;4),(3;-2),(-1;-6)

ІІІ. «Білімді мыңды жығады» - тұтынушылар  тарту

                                               Деңгейлік тапсырма

1. «Халықтық Банк»

         1000 теңге: х+у=5 теңдеуінен у айнымалысын х арқылы өрнектеп, теңдеудің кез-келген шешімін тап.

         3000 теңге: Сәкеннің 50 теңгелік және 100 теңгелік монеталардан 400 теңге ақшасы бар. Сәкеннің неше 50 теңгелік, неше 100 теңгелік монетасы бар? 

         5000 теңге: ах+3у=6 теңдеуінен х=-3; у=4 болғандағы а ның мәнін табыңдар

2. «Альянс Банк»

1000    теңге: х-у=10 теңдеуінен у айнымалысын х арқылы өрнектеп,

     теңдеудің кез-келген шешімін табыңдар.

               3000 теңге: 7-ге еселік және 13-ке еселік екі санның қосындысы 61- 

     ге тең. 7-ге еселік санды табыңдар

              5000 теңге:  ах-2у=11 теңдеуінен х=3; у=-1 болғандағы а ның мәнін

     табыңдар

3. «АТФ Банк»

1000     теңге:  х+у=-20 теңдеуінен у айнымалысын х арқылы

    өрнектеп      теңдеудің кез-келген шешімін табыңдар

3000        теңге: Жанар 7 теңгеден қарындаш, 10 теңгеден дәптер сатып

     алып барлығы 111теңге ақша төледі. Жанар неше қарындаш, неше дәптер

     сатып алды.

                5000 теңге: 3х-ву=7 теңдеуінен х=3; у=2 болғандағы в ның мәнін

     табыңдар.

ІV. «Өнерді үйрен де жирен»

                                  Әрбір банк мүшесіміз

                                  Игі істе біз біргеміз - тәжірибе алмасу, топтық жұмыс

 «Қарлы кесек» ойынының 2 нұсқасы (есептің жауабы бойынша өз жұмыстарын тексеріп, бір-біріне түсіндіреді)

І нұсқа тапсырмалары.

1.   7х+2у=14 теңдеуінің шешімі (1; 3) сандар жұбы бола ма?

2.   Сызықтық теңдеулерді көрсет:

       А) 2х+5=у                    Ә) х+3=                        Б) 2+х+у=0

3.    Сызықтық теңдеудегі а,в,с сандары коэффициент деп аталады.

4.    у-ті х арқылы өрнекте       3х+2у=5

5.    8х-2у=16 теңдеуіндегі х=1 болса, у неге тең болады?

 ІІ нұсқа тапсырмалары.

1.   2х+7у=20 теңдеуінің шешімі (3; 2) сандар жұбы бола ма?

2.   Сызықтық теңдеулерді көрсет

      А) х+у =                   Ә) 2х+= 5                       Б)  3х = 5-у

3.   Сызықтық теңдеудегі х-абсцисса , у- ордината деп аталады.

4.    у-ті х арқылы өрнекте 2,5х+у = 4

5.   3х+5у = 25 теңдеуіндегі у = 2 болса, х неге тең болады?

ІІІ нұсқа тапсырмалары.

1)  5х+4у = 15 теңдеуінің шешімі (3; 0) сандар жұбы бола ма?

2)  Сызықтық теңдеулерді көрсет

     А) 5х+у = 3                 Ә) 2ху+3у = 18                     Б)  5х= 6-28у

3) Теңдеудің екі жағын да нөлден өзге кез-келген санға көбейтуге және

     бөлуге болады.

4)  у-ті х арқылы өрнекте 5х+у = 10

5)  6х+5у = 30 теңдеуіндегі х= 5 болса у неге тең болады?              

V.  «Ел ертеңі білімді ұрпақ» - жарнама (әр топ өз банктерін жарнамалап, белгілі бір тақырыпқа ой толғап, таныстырады)

VІ. Бағалап, бекіту (бағалау оқушылардың жинаған қорларына байланысты қойылады)

VІІ. Үйге тапсырма §46. №1446, №1447,  №1448

VІІІ.Жекелеген оқушыларға берілетін қосымша тапсырма:

 Оқушы 11 дәптер сатып алатын болса, онда оның 5 тиыны қалады. Егер 15 дәптер сатып алу керек болса 7 тиын жетпейді. Сонда оқушыда қанша тиын бар?