"Сақтардың қоғамдық құрылыс" (6 класс)

Сабақтың тақырыбы:  Сақтардың қоғамдық құрылыс

Сабақтың мақсаты:      Алғашқы қауымдық құрылыстың ыдырап әскери

демократиялық пайда болу ерекшеліктеріне тоқталу, ерікті қауым мүшелерін тәуелді адамдарға айналдыру, таптар мен мемлекеттің қалыптасуы.

Дамытушылық мақсаты: алған білімдерін қайталап, жүйелеп, ойлау қабілетін 

                                            дамыту.

Тәрбиелік мақсаты:      ата-баба тарихын құрметтей білуге тәрбиелеу.

Сабақтың типі:              дағды мен білікті қалыптастыру.

Оқыту әдісі:                  ойын, сұрақ-жауап, баяндау

Сабақтың түрі:             ойын сабақ

Сабақтың көрнекілігі: Қазақстан картасы, тірек сызба, парақшалар, қазақтың

                                       көне тарихы кітабы.

Сабақтың барысы:

І.  Ұйымдастыру.

№1

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.

1.     Нашар оқушыларға жеке тапсырма беру

	№2 Сақ тайпаларында егіншілік қай өңірлерден табылды?
	№3 Қазақ халқының ата-тегі болған тайпалар мен ұлыстарды ата.

 

2.     «Локоникалық ойын» қысқа сөз айтылады, сол сөзге өз ойларын айту.

Төрт түлік мал, Геродот, жылқының екі түрі, отырықшылық, күймелі арба.

3.     «Жорға» ойыны

10. Грек авторлары сақтарды кімдер деп атады? (азиялық скифтер)

20.Сақ тайпаларына тән ерекшеліктер: (бас сүйегі шағын, беті едәуір жалпақ, көзі ұялы, қабақ сүйегі шығыңқы, көкірегі дөңес)

15. Сақ тайпалары туралы деректер кімдердің жазбаларында сақталған? (парсы, грек)

5. Сақтардың  көпшілігі қандай шаруашылықпен айналысты? (мал)

15. Киіз үй қай уақыттан пайдаланыла бастады? (б.з.б. І мыңж.)

25.Сақтарда жылқының қандай түрлері болды? (1.жатаған, қарабайыр, 2.мініс жылқы)

30. Егіншілікпен айналысқан өңірлер: (Жамбыл обл., талғар қаласы айналасы, Алатау елді мекені, Сырдарияның оңтүстік аңғары, Шірік Рабат,  Бәбіш молда)

15. Парсы жазбаларында сақтарды қалай атады? (құдыретті еркектер)

20.Сақтар қай елдермен қатынас жасады? (Ассирия, Мидия, б.з.б ҮІ ғ.)

ІІІ. Үй тапсырмасын актуалдау.

Сақтардың тұрмысы, шаруашылығы туралы біле отырып, бүгінгі жаңа сабағымыздың тақырыбын анықтадық.

Бүгінгі  сабақ   Сақтардың қоғамдық құрылысы

ІҮ. Жаңа сабақ   Сақтардың қоғамдық құрылысы

Жоспар

1.Сақтардың әлеуметтік құрылысы.

2. Мүлік теңсіздігінің пайда болуы.

						Тайпа көсемі
					Бас қолбасшы
				Әскери демократия
			Бүкіл тайпа мүшелері
		Сайлаушылар

 

Рим тарихшысы Квинт Куруна Гуф сақтар туралы: «Моқа мен қамыт – егіншілерге, найза мен садақ – сарбаздарға, жайпақ тостаған – абыздарға арналған. Бұл заттар бізге және біздің достарымыз жауларымызға қарсы күресу үшін керек. Өгіздің көмегімен егін егеміз, тостағанға құйылған дәсді құрбандыққа беріп, жауларымызды алыстан садақпен, ал жақыннан найзамен жайратамыз».

Ү. Жаңа тақырыпты бекіту.

1. «Сөздерді айтқан»

«Дұшпанға – қатал, досқа - адал»   (Геродот)

«Сақ әйелдері ер жүрек келеді, соғыс қаупі төнгенде ерлеріне көмектеседі»   (Ктесий)

«Садақпен, қылышпен және қола балталармен қаруланған, сауыт киген»

(Страбон)

2. «Тарихи сынақхат»

 1.  Әскерге демократияның пайда бола бастаған кезеңі - ______________.

2. _______________ - тайпалар мен ру арасындағы даулы мәселелерді шешуші.

3. Сақ қоғамындағы адамдар тобы:___________ ,    ______   мен  _______.

ҮІ.  Қорыту.

ҮІІ.  Бағалау.

ҮІІІ. Үйге тапсырма:

1.     10 оқу

2.     «Тайпа көсемін сайлау» әңгіме жазу