I
кылааска Билии кунугэр аналлаах кылаас чааҺа
Соловьева У.В.,
алын суһуех кылаас учуутала
Ыытыллар кунэ,
чааьа: 01.09.2021 сыл, 11ч00м.
Сыала: о5олорго
бырааьынньык атмосфератын тэрийии, оскуоланы кытта билиьиннэрии.
Соруктара: уэрэххэ
мотивацияларын уонна уерэнэр ба5аларын уескэтии, бодоруьуу уонна бэйэ бэйэни
ейдеьер культураларын сайыннарыы.
Тэрилэ: Билии
кунугэр аналлаах плакаттар, цветик-семицветик, 5, 3, 1, 7, 9 чыыьылалар
карточкалара, икки А-4 форматтаах илиис, фломастер, кумаа5ы куукулалар.
Хаамыыта:
/О5олор кылааска
киирэн паарталарга олороллор,
тереппуттэр
ыалдьыт быьыытынан киирэллэр/
Учуутал: Үтүө кунунэн,
о5олоор! Бугун туох бырааьынньыгай?
- Билии кунэ- бугун эһиги
аан мацнай оскуола5а киирэн УЕРЭНЭЭЧЧИ буолар куццут, мин эһигини бу
умнуллубат куццутунэн ис сурэхпиттэн э5эрдэлиибин!
Мин эһиги
учууталгыт буолабын, аатым_______________________. Бу куну эьигини кытта
керсуьээри, олус кууттум, долгуйдум. Аны бу кунтэн ыл 4 сылы быьа бары бииргэ
уерэниэхпит, БИЛИИ дойдйтйн кистэлэннэрин арыйыахпыт, араас курэхтэргэ,
тэрээьиннэргэ кыттыахпыт, оонньуохпут-керулуехпут да5аны.
Учуутал: Ким
билэрий, оскуола5а туохха уерэтэллэрий?
/о5олор
эппиэттэрэ/
- Саамай сепке эттигит.
Оскуола5а эьигини аа5арга, суруйарга, уруьуйдуурга, до5ордоьорго, бэйэ
бэйэ5итигэр эйэлээхтик сыьыаннаьарга уонна онтон да атын угус учугэйгэ уонна
туьалаахха уерэтэллэр.
Учуутал: Оттон бу
биьиги олорор хоспут туох диэн ааттанарый?
/Кылаас/
- Тула еттугутун
учугэйдик ейдеен керун эрэ. Кылааспыт ыраас, киэн, тупса5ай. Бу кылааска эьиги
4 сылы быьа уерэниэххит. Онон кылаастарын ыраастык тутуохтара, малын-салын
харыстыахтара диэн биьиги учууталлар уонна тереппуппэр эьиэхэ эрэнэбит. Кылааска,
оскуола5а хайдах туттан-хаптан сылдьыахтааххытын билигин Уерэнээччи
БЫРААБЫЛАТЫН билсиэхпит.
- уерэнээччи
оскуола5а уерэх са5аланыа 10 мун иннинэ кэлиэхтээх.
- уерэнээччи
улахан киьиэхэ ытыктабыллаахтык сыьыаннаьар,кыраларга кыьанар.
- оскуола малыгар
харыстабыллаахтык сыьыаннаьар.
- учуутал кенулэ
суох оскуолаттан барыы, уруогу кетутуу кенуллэммэт.
- уруокка
аралдьыйбат, атын дьонно мэьэйдээбэт.
- илиини уунан эрэ
баран эппиэттиир.
Учуутал: Маладьыастар,
бары бол5ойон уерэнээччи быраабылатын билистигит уонна толоруоххут диэн
эрэнэбин.
- бу БЫРААБЫЛА
оскуола5а киирэргитигэр уеьэ ыйанан турар.
Аны
билигин бастакы кылаас уерэнээччитин анда5арын биэриэххит уонна бу анда5ары 4
сылы быьа кэьиэ суохтааххыт. Бастакы кылаас уерэнээччитин анда5ара:
- Кун аайы
оскуола5а хойутаабакка кэлиэхпит.
- Уруокка бол5омтолоохтук
олоруохпут.
- Аа5а уонна суруйа
уерэниэхпит.
- Кинигэни,
тэтэрээти ыраастык тутуохпут .
- Бэйэ бэйэбитигэр
кемелеьуехпут.
-Иллээх-эйэлээх
буолуохпут.
- Мэлдьитин
чэбэрдик танна – симэнэ сылдьыахпыт
Учуутал: Эьиги
уже элбэ5и билэ5ит уонна сатыыгыт. Билигин оскуола5а теье бэлэмнитин
бэрэбиэркэлиэхпит. Учугэйдик ейдеен эрэ, киьи ба5а санаатын толорор аптаах
кустук хас еннее5уй? /7/
- Саамай сеп,
сэттэ еннеех. Дьэ бу кустук еннеругэр эьиэхэ сорудахтар бааллар.
1. Остуоруйаларга
тургутук.
Бу ханнык остуоруйаттан ылыллыбыт тылларый:
«О5онньордоох эмээхсинтэн куоппутум,
Эйигиттэн куобахтан куотар уустук
буолбатах»? /Колобок/
Дьиэ
кэргэнинэн тахсаннар
Холонон кербуттэр
Бутэьик кини кэлбэтэ5э буоллар
Табыллыа суохтар (Эриэппэ)
Болуота
ортотугар ох кэлэн туспут,
Ол
кэннэ кини кэрэ сэбэрэлээх
Кыыс
о5о буолбут (Ба5а сарыабына)
Чугаьынан
ерус да куел да кестубэт,
Утатан
ута5ы ханнарар суох
Арай
туйах суолун оннугар уу хаалбыта
Олус
да минньигэс. (Аленушка уонна быраата Иванушка)
2. Хоьоону ситэрэн
этин:
«Тургэн сыыдам газика
Тердуе буолан олорон…» /Тиийэн кэллим
детсадпар
Чуечэ эдьиий дорообо»/
3. Ырыаны ситэри
ыллаан:
«Мин быйыл, о5олоор» /Уэрэнэ барабын
Оскуола аьыллар
Ол кунун куутэбин/»
4. Таабырыны
таайын:
«Урбэт да5аны, ытырбат да5аны
Дьиэ5э киллэрбэт баар уьу» /Кулуус/
·
Муора ортотугар комус кытах уста сылдьар (кун)
·
Аан дойду атыыра кистиир уhу, улуу дойду о5уhа мо5уруур уhу.(этин)
·
Бала5ан урдугэр кэлтэгэй хамыйах сытар уhу (ый)
·
Кун анныгар кулугэ да костубэккэ кууhургуур баар уhу (тыал)
·
Тыаhа суох саба барыйан кэлэр баар уhу (туун)
·
Сир анныгар итии болгуо сытар уhу (эhэ)
·
Алдьархай уола хааннаах бэргэ элээх уhу (тонсо5ой)
·
А5ыс атахтаах араллаан бухатыыр баар уhу (оо5уй)
·
Куорсуна суох да , мунура суох суруйар баар уhу (мас уонэ)
5. Математика.
Дуоска5а сыыпаралаах карточкалар бааллар, тахсан
биирдиини талан ылабыт, уонна сорудахпын бол5ойон истэбит:
- Чыыьылалар
кыччаан иьэр бэрээдэктэринэн турун
- улаатан иьэр
бэрээдэгинэн турун.
6. Бол5омтолоох
буолууга.
Дуоска5а предметтэр ойуулара бааллар. О5олор
харахтарын симпиттэрин кэннэ 1 предметы ылан баран ыйытыы:
- Туох уларыйда?
- ураты малы бул.
(куукула)
7. Уруьуй
экзамена.
О5олору 2 группа5а хайытан баран А-4 илиискэ I кылаас
уерэнээччитин портретын уруьуйдатыы. Хайа белех киэнэ ордугуй?
7. Бу Сайыыналаах
Айаал эьиги курдук оскуола5а баран эрэллэр.
- Оскуола5а
барарга бэлэммит?
- Сайыына
сорудахтары бэлэмнээбит. Учугэйдик толкуйдаан уонна эппиэттээн илиигитин уунан
баран.
- Остуолга 4
дьаабылыка баар. Олортон биири ортотунан анаардаабыттарын кэннэ хас
дьаабылыка буолбутуй? (4)
- Корзина
иьигэр хас тэллэй баарый ескетун устэн а5ыйах уонна бииртэн элбэх буолла5ына?
(2)
- Харыйа5а -7,
оттон хатынна – 3 туораах баар эбит. Барыта хас туораах буоларый?
Учуутал: Маладьыастар,
о5олоор, эьиги I кылааска киирэргэ бэлэмнит, бугуннэттэн ыла эьиги дьиннээх
УЕРЭНЭЭЧЧИ аатын ыла5ыт. Аны билигин тереппуттэрбит экзамен туттарыахтара.
Учуутал:
Тереппуттэр о5олорун оскуола5а киллэрэргэ теье бэлэмнэрин билиэхпит.
-
мин эппит предметим ханнык уруокка сыьыаннаа5ын таайа5ыт.
Гантели и скакалка — (физкультура);
Ноты , микрофон — (пение);
Ромб, куб, цилиндр — (математика, геометрия);
Несколько растений (листик и цветок) — (ботаника);
Таблица Менделеева и колба — (химия);
Песочные часы и старый свиток — (история);
Диск (дискета) и флешка — (информатика);
Магнит и лампочка — (физика) и так далее.
Учуутал: Дьэ билигин аны тереппут дьиэ
кэргэннэ эбээьинэстэри теье сепке уллэрэр эбитин билибэхпит.
Тереппут
– 1
Уерэнээччи
– 2
Эбээ,
эьээ – 3
Сэсиэт
- 4
1.Кто будет вечером
будильник заводить? 1
2.А кто за формой
первоклассника следить? 1
3.Кто в 6 часов утра будет
вставать? 1
4.Кто будет завтрак первым
съедать?
5.Кому же придется портфель
собирать? 2
6. Кто будет букварь
ежедневно читать? 2
7. Кто будет плакать,
оставшись без сил? 2
8. Кто виноват, если ребенок
двойку получил? 2
9. Кто на собрания будет
ходить? 1
10. Кому первоклассника в
школу водить? 3
Учуутал: Эьиги
тереппуттэргит маладьыатар!
Учуутал: Кунду
о5олор, убаастабыллаах тереппуттэр, ыалдьыттар, барыгытыгар бугун биьиги
маннайгы уруокпутугар кэлэн кыттыыны ылбыккытыгар махтанабын. Арахсыахпыт
иннинэ о5олортон, тереппуттэртэн кердеьуем этэ, бугунну куну хайдах ейдеен
хаалбыккытын илиискэ «Мин оскуола5а бастакы кунум» диэн тема5а айар улэ онорон
кэлэргитигэр. Бу улэни уруьуйдаан да5аны, тугу эмэ сыьыаран да5аны оноруоххутун
сеп. Ессе тегул барыгытыгар улахан махтал.
- Манан Билии
кунугэр аналлаах кылааспыт чааьа тумуктэнэр. Аныгыс керсуеххэ диэри!
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.