Сыйфат турында гомуми төшенчә. Дәрес -экскурсия

Казан шәһәре175 нче  урта гомуми белем бирү мәктәбе
укытучысы Әхтәмова Гөлназ Мингали кызы

Тема: Сыйфат турында гомуми төшенчә. Дәрес -экскурсия

     Максат: Укучыларны  сыйфат  сүз төркеме  белән  таныштыру, белемнәрне системага салу. Укучыларның логик фикер  йөртү, мөстәкыйль  эшли белү сәләтләрен   үстерү.

Туган  як  табигатенең матурлыгын күрә белү, тирә-ягыбызга  сак караш тәрбияләү. Бәйләнешле сөйләм телебезне үстерү.

    Дәрес  тибы: Яңа  материалны  өйрәнү

    Җиһазлау: Интерактив такта, презентация, дәреслек, таблица, магнитофон, төрле типтагы рәсемнәр, таратма материал.

                       материал.

                                        Дәрес  барышы.

Оештыру  өлеше. Исәнләшү. Уңай  психологик  халәт  тудыру.

                                                  Исәнмесез  балалар!

                    Матур  үтсен  көнегез!

                    Көләч  булсын  йөзегез!

                    Булыгыз  сез  әдәпле,

                    Тәрбияле, матур   гадәтле.

                    Дөрес,  матур  утырыйк,

                    Тырышып  җавап  бирик.

Актуальләштерү

-Борынгы заманнарда патшалар кайда яшәгән?(сарайда)

-Без бүген сезнең белән  сәяхәткә чыгабыз.

Бу патшалыкка юл бик ерак һәм авыр. Безгә юлны   Тапкырҗан күрсәтер. Ләкин аның шарты бар.

  Сорауларга дөрес итеп, биремнәрне төгәл үтәсәк кенә,  ул бу сарайга юлны күрсәтер.

Сәяхәтебезне башлыйбыз.

Тапкырҗаннан беренче бирем.

Ул миңа ниндидер конверт бирде. Ачып карыйк әле. Анда нәрсә икән.- укучылар әйтә-табышмаклар Табышмак һәм сорауларга җавап табып, сез бу  илнең  исемен белерсез.(балалар укый) Слайд. Җаваплар тикшерелә.

1.     Йөз кат кием,

Барысы да төймәсез.

2.Ашка салсаң, тәм кертә,

Бер иснәсәң, төчкертә.

3. Ура суга җилгәрә,

Үзе төяп җибәрә.

4. Ул Һиндстанда авыр йөкләр ташый.

5. Борыны озын, боты озын,

 Камышлыкта көнозын.

Сазлык җирләрдә йөри

“Тату торыйк” –дип сөйли.

6. Урал, Һималай нәрсә атамалары.

Димәк , бу патшалыкның  исеме ничек? (Сыйфат) Юлыбызны дәвам итәбез.

Икенче бирем. Яңа  теманы  аңлату

Предмет рәсемнәренә карап, сорауларга җавап бирәбез. Ни өчен алар бер төркемгә урнаштырылганнар?

Болар нәрсәләр? Алар нинди? Без нәрсәләрне атадык.( предметларны, билгеләрне) Кызыл, сары, яшел-болар нәрсәне белдерәләр- төсне

Лимон, тозлы кыяр, чәкчәк- тәм,

Кыяр, шикәр, алма-форма

Фил, тиен, өй- күләм,

Төлке, бүре, куян- холык,

Кояшлы, яңгырлы- табигать күренешләре

Димәк, сыйфат нәрсәне белдерә? ( Предметның төрле   билгесен  белдереп,  нинди?  кайсы?  сорауларына  җавап  бирә)

  Өченче бирем  Сүзтезмәләрне укыйбыз

 Кайнар  аш

 матур  чәчәк  

  кояшлы  көн

        Сүзләргә сораулар куябыз. Нинди? соравына җавап биргән сүзләрне  табабыз. Бу сүзләр безгә нәрсә турында хәбәр  итә? Сыйфат ачыклап килгән  исемне ничек атарбыз?)

 Дәреслек белән эш. Кагыйдә уку

    Сыйфат  предметның  төрле  билгеләрен   белдерә.                                                               

      Төсен (кызыл  алма, зәңгәр  чиләк, яшел  яулык)

      Тәмен (баллы  чәй,  тозлы  кыяр,  ачы  торма)

      Формасын (түгәрәк  өстәл,  туры  сызык, яссы такта)

       Күләмен ( зур  өй,  биек  тау, кечкенә  күл)

       Массасын ( җиңел, авыр)

       Холкын ( акыллы  бала, яхшы  кеше, хәйләкәр  төлке)

Дәфтәрләрдә эш.

Бүгенге числоны язып, матур язу күнегүенә зәңгәр әче баллы сүзләрен алабыз. 173 нче күнегү Һәр билгегә өчәр мисал уйлап язабыз. Өч җөмлә төзибез.

4 нче бирем Тактада эш.

Төс             Тәм              Форма                Күләм              Холык

Кызыл

Ак

әче     тәмле

шакмаклы

түгәрәк

 зур               кечкенә

 усал         ягымлы

     Тапкырҗан. Афәрин, Балалар. Сез  тапкырлыкта, зирәклектә сынатмадыгыз. Дус, тату булып авырлыклар алдында югалып калмадыгыз. Барлык биремнәрне дә төгәл үтәдегез. Ниһаять, без Сыйфатлар иленә килеп җиттек. Алган белемнәрегез, сезгә киләчәктә ярдәм итсен.  Патшалык рәсеме- слайд.

  Ныгыту. Тест эшләү. Янәшәдәге парлар ярдәмендә тикшерү.

      1. Сыйфат  нәрсәне  белдерә?

            а) предметның  билгесен;

            б) предметны;

            в) предметның  хәрәкәтен.

      2. Сыйфат  нинди  сорауларга  җавап  бирә?

           а) нишли? нишләгән?

           б) нинди?  кайсы?

           в) кем?  нәрсә?

      3. Кызыл- ул

             а) төс;

             б) форма;

             в)  тәм.

     4. Усал -ул

            а)  тәм;

            б)  холык;

            в) табигать күренеше.

     5. Томанлы -ул?

           а)  форма;

           б) табигать күренеше;

           в) холык.

      Йомгаклау.

         Өй  эше.

     Билге  кую.