"Суллуукуннэр супсулгэннэрэ" сценарий инсценировки

                                          Суллуукуннэр супсулгэннэрэ

    Тохсунньу 7 кунэ,  Ороьооспо кунэ. Былыр бу кун обугэлэрбит бала5аннарыгар от киллэрэн тэлгииллэрэ,  алаадьы астыыллара. Тымныы оройо. Суллуукуннэр тахсаллар. Танха са5аланар уонна 19-ка диэри сал5анар.        

    Сир аннанынаа5ы уу иччилэрэ суллуукуннэр дэнэллэр. Тохсунньу 7 кунугэр  кыра суллуукуннэр тахсаллар. Кинилэр ити тахсан «улахаттарга дьиэлэрин-уоттарын бэлэмнииллэр».

     Кыра суллуукуннэр бэлэмнээбиттэрин кэннэ тохсунньу 14 кунугэр «улахаттар кэлэллэр». Бу кэлэннэр «мунньахтыыллар». Тууну быьа тура тэбинэн олорон   хаартылаан куьуйаллар.Элбэх харчыга бараары олорон, кыратык сууйтэрэри, ыларыгар угуору со5уьу сууйэри сатаан сыаналааччылар эрэ  оонньуохтарын соп курдуга. Ылбат-биэрбэт бэтэриктэр, сибиэттэр, бааны сотон ылар кургуомнар, салытыннарар саккайдар.  Кэлээччилээн кэьэтэллэр, улаханнаан, танастаан тупсаран ууран ылаллар. Онно дьэ хаарты тахсыыта быьаарар оруоллаа5а. ол иьин эбитэ дуу, бэйэ-бэйэлэриттэн куоталаспыт курдук имигэс тарбахтарынан тылыбыраччы ункуулэтэ сааьылыы туппахтаталаан, «тиирк-таарк» тыаьатан холуоданы анаардаан быьа тутан ылан «тирилэччи-сырылаччы» ыллата ырытан, остуолга ууран хаста да быьыта тутуталаан, силигин ситэрэн сып-сап тутан-хабан, ыпсаран чахчы да улуу хаартыьыттар олороллоро.

        Суллуукун тахсар туунугэр, уксугэр сокуоннай саастарын сиппит уонна  арыый ситэ илик уолаттар, инники дьыл5аларын билээри, суор5аннарын кыбыммытынан, суллуукун иьиллии бараллар. Онно «ойбонтон тахсыбыт суллуукуннэр кинилэр инники олохторугар туох буолуохтаа5ын кэпсииллэр».

   - «быйыл кэргэннэнэн ыал буолуон, о5о торотуон»

   -  «хамнастаах улэ5э улэлииьиккин»

   - « дуоьунаьын урдууьук»…

(сиэптэригэр лэппиэскэ, килиэп тоорохойдорун,  буспут эт, быыкаа кыра таастары  тыллары этэ-этэ суор5аннарын иьигэр илиилэринэн бэлэхтэри туттараллар).

«Орто дойду дьонноругар дьыл5а5ытын кэпсээри, оттук харалаах, илии тутуурдаах кэллибит»

- «Дьоллоохтук – соргулаахтык олорор», «Ыал буолар дьонно – аьыыр ас бэлиэтэ».

- «уптээх – астаах, байар дьонно – хара таас»

     Сотору суллуукуннэрбит тоннор болдьохторо кэлэр. Кинилэри атаарарга эмиэ туспа бэлэмнэнии  наада. (бу туун сул. иьиллээччилэр ойбонно киирэн эмиэ суор5аннарын бурунэн олороллор).

 - «До5оор, таастары хомуйбут сирбэр  о5ом онньуускатын хаалларан кэбиспиппин, баран а5ал эрэ»  - диэн, дьахтар суллуукун ньаа5ыныыр.

 - бу а5аллым, эн тоьо элбэх тааьы хомуйдун? Ол дойдуга ити таастар кыьыл комус, урун комус буолаллар ээ - диир эр киьи - сиэпкитигэр таастааххыт дуо? Оскотун таастаах буоллаххытына, биьигини кытта киирсэн тааскытын атастаьыннаран та5ыстаххытына, наьаа байыа этигит»

 Иьиллээччилэр: « суох, суох»

-Чэ, оччо5о быраьаайдарын!

Уу тыаьа иьиллэр.

   Тохсунньу 19 кунугэр суллуукуннэр бары тоттору киирэллэр. Кинилэр киирэр тууннэригэр

Дьон уу хаьаанар. Ол уу сыл устата ыраас турар. Суллуукуннэр киирбиттэрин кэннэ «суол сабыыта» хаар туьэр. 

Айыыьыккыт аартыга арылыннын

Иэйэхсиккит суола тэлэлиннин

О5о кута оонньоотун

Торут уоккут толколоннун

Киьи буолар кэскиллээх суолу батыьын

Саха тордо буолан сандаарын

Киьи тордо буолан килбэйин

14.01. Баьылайап уунэр туунугэр халлаан сулустаах буолла5ынат- дьэдьэннээх, отонноох сайын буолара куутуллэр.

  19.01. Бу кун былыттаах буолла5ына, кэлэр сайынна учугэй уунууну куутун.

Краткое описание документа:

Тохсунньу 7 кунэ, Ороьооспо кунэ. Былыр бу кун обугэлэрбит бала5аннарыгар от киллэрэн тэлгииллэрэ, алаадьы астыыллара. Тымныы оройо. Суллуукуннэр тахсаллар. Танха са5аланар уонна 19-ка диэри сал5анар.

Сир аннанынаа5ы уу иччилэрэ суллуукуннэр дэнэллэр. Тохсунньу 7 кунугэр кыра суллуукуннэр тахсаллар. Кинилэр ити тахсан «улахаттарга дьиэлэрин-уоттарын бэлэмнииллэр».