Тәрбие сағаты "Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ" 4- сынып

Ақсу орта мектебі" коммуналдық мемлекеттік мекемесінің бастауыш сынып мұғалімі

 Раимжанова Гүлшахарат Кодаровна

Сабақтың тақырыбы:«Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ»

Мақсаты: Ұлтжандылыққа тәрбиелеу, ұлттық тәрбие беру.

Сөйлеу және ойлау қабілетін дамыту

Жүргізуші: Балалар, екі топқа бөлініп алайық, бірінші «Шешендер», екінші топ «Талаптылар» тобы. Топтар бір-бірімен жарысамыз.

1.     Мақалдар

 Сіздерден  назарларыңызға ұсынылған мына сөздерді бір – бірімен сәйкестендіріп мақал-мәтел  құрастыруды сұраймыз.

1.     Отан - оттан да ыстық.                              

1. ыстық                  

2. суық                                              ОТАН

3.     салқын

4.     жылы

2. Ел құлағы- елу

1.     алпыс

2.     елу                                                         ЕЛ

3.     жетпіс

4.     тоқсан

3. Қыз өссе елдің көркі,

   Гүл өссе жердің көркі.

1.     қыз

2.     ана                                              ГҮЛ

3.     әже

4.     ағаш

4. Жылы, жылы сөйлесең,

    Жылан інінен шығады.

1.     жылы

2.     салқын                                        ЖЫЛАН

3.     суық

4.     қатты

5.     Бірлік түбі-тірлік.

1.     ерлік

2.     әлемдік                                      ТІРЛІК

3.     бірлік

4.     даңқ

6.     Өнер алды, қызыл тіл.

1.     тіл

2.     бас                                       ӨНЕР

3.     қол

4.     қас

2.Жұмбақтар

Әр топ бір-біріне жұмбақ айтады.

 Оң жағымда бес сарбаз,

 Сол жағымда бес сарбаз (Он саусақ).

 Аузы жоқ, көзі жоқ,

 Тілі жоқ, сөзі жоқ.

 Бірақ та тісі бар-

 Басыңмен ісі бар.

 Бұл не?                    (Тарақ)

Тостағанда сары уыз,

Әрі уыз, әрі мұз.

Шөжелерше шоқып жеп,

Шөл басамыз бәріміз.      (Балмұздақ)

Егістікте сары алтын,

Дастарханда наны алтын  (Бидай)

Тұла бойы – ине,

Тұмсығында – ине.           (Кірпі)

Ұзын мойын, екі ішек,

Қатар-қатар тепкішек.

Басып көрсең бір-бірлеп,

Үн шығады күмбірлеп.       (Домбыра)

Су бетінде үйрек жүр

Қалт-құлт етіп билеп жүр    (қайық)

Отыңды қылғытады,

Үйіңді жылытады.     (Пеш)

Жуындырып жағаны,

Сылдыр қағып ағады.  (Су )

Әттең дауысым, тілім жоқ,

Құшағымда білім көп.         (кітап)

3. «Жаңылтпаш кімді жаңылтпас» дегендей  жаңылтпашты сендер қайталауларың керек. 

Жаңылтпаштар:

Сулы жерде жалбыз бар,

Жалбызға сен жалғыз бар.

Жалғыз бар да,

Жалбызды ал.

Түйе маған

Шұбат берді.

Шұбат маған

Қуат берді

Сары атаның жүгі бар,

Алатаудың шыңы бар.

Сары атаның жүгі көп пе,

Алатаудың шыңы көп пе?

Аралас-құралас араласса,

Ағайын аралассын,

Бірақ  табаласпа

Былдыр-былдыр бүлдіршін,

Білгір бұл бір бүлдіршін.

Бұл бір білгір бүлдіршін,

Білгірлігін білдірсін!

Жарқыраған он шам,

Содан жарық моншам.

Моншада бар он шам,

Самсар жағып қойсам.

 

4.Метаграммалар

Т-дан егер бастасаң,

Таудың ағаш, тірегі.

Т-ны алып тастасаң,

Саған өзі-ақ береді.

А-ны қойсаң алдыма,

Бірі болам күшті аңның.

Б-қойсаң оның алдына.

Жинауға ақша құштар. (Аю-баю).

Я әріпінен бастасаң,

«Немесе» – ге сыңармын.

Я-ны алып тастасаң,

Саған бұйрық шығардым (Яки-ки)

Жеңімпаз топқа «Сөз шеберлері» аталымы беріледі.