Тәрбиешілерге арналған кеңес «Сәби тілін дамыту жолдары»

Қостанай қаласы әкімдігінің «Қостанай қаласы әкімдігінің білім бөлімінің

№27 бөбекжай-бақшасы» МКҚК

Тәрбиешілерге арналған кеңес

«Сәби тілін дамыту жолдары»

Орындаған Нұрпейісова Ә.А.

«Сәби тілін дамыту жолдары»

Әр халықтың ұлттық дәстүрінің,сана сезімінің,сөйлеу,ойлау тілінің,мінез құлқынын,мәдениеті мен әдебиетінің айрықша белгілері тіл арқылы бейнеленеді.Сондықтан баланы дұрыс сөйлей білуге үйретудің маңызы зор.

Баланың тілі негізінен мектепке дейінгі кезінде қалыптасады.Бұл кезенде баланың қалыпты дене және ой дамуына қажетті қозғалыстағы таным мен іскерлігі артады.Баланың тілін дамытуда сөйлеу басты рөл атқарады.Сөйлеудің негізгі және басты өлшемі қарым-қатынас құралы ретінде коммуникативтік қызмет атқарады.Бала әлеуметтік қарым-қатынасқа түсуде ақпарат алысады.Тілдің комуникативтік қызметінің бұл аспектілерін мектеп жасына дейінгі балалар белсенді меңгереді.

Тіл дамытудың негізгі міндеттерінің бірі балалармен сөздік жұмысын жүргізе отырып,оларды айналасындағы заттармен таныстырып,оның атын атай білуге,өмірдегі қоршаған ортадағы түрлі құбылыстар жайындағы ұғым,түсініктерін дамыта отырып,белсенді түрде тілдік қарым-қатынас жасай білуге үйретеміз.Балалардың сөздік қорын дамытуда ойын,тапсырма жаттығулардың орны ерекше.Ойын бала тілінің дамуына ықпалын тигізіп,таным белсенділігінің дамуына жол ашады.Балаларды тіл мәдениетіне тәрбиелеу,сөздік қорды дамыту жұмыстары бақылау,заттарды қарау,сурет қарау,жұмбақ шешу және құрастыру,саяхат,ойын барысында дамытылады.

Кішкентай сәбилер сөз ішіндегі кейбір дыбыстарды айтуға киналады.Кейде бала аталған дыбыстарды жекелей дұрыс айтады да,сөз ішінде теріс қолданады.Өзім жұмыс істейтін топтағы балалардың сөйлеу дәрежесін,сөз қолдану ерекшелігін бақылап,күнделік жүргізіп отырамын.Cабақ үстінде,сабақтан тыс уақыттарда түрлі суреттер мен ойыншықтарды пайдалана отырып,әр баламен жеке сөйлесіп,сөйлеу дағдысындағы жетістік,кемшіліктерін анықтауға болады.Көркем әдебиет арқылы бала тілін дамытуда тек қана ертегіні оқып беріп қана қоймай,оны рөлдерге бөліп сахналату бала тілін дамытуға зор ықпалын тигізеді.

Тіл дамытуда көркем әдебиет түрлерін орынды пайдалана білген тәрбиеші баланың түсінігін кеңейтіп,ұғымын байытады.Балабақшадағы тәрбиелеу мен оқыту ісі көрнекіліксіз іске аспайды.Әрбір ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінде көрнекілікті басшылыққа ала отырып еңбек етеміз.Біздің балаларымыз бақытты болуға лайықты.Бұл тек кана баланың жеке тұлға ретінде дамуына кажетті жағдай туғызғанда ғана мүмкін болмақ.