Урок " Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы соғысы"

Борангалиева Айсауле Салыковна

Кулагино орта мектебінің І санатты тарих пәні мұғалімі

Атырау облысы, Нидер ауданы, Есбол селосы

Қазақстан тарихы 8 сынып қысқа мерзімді жоспары

	Күні  9.09.2015 ж	Сабақ  3
Сабақ тақырыбы:	Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы соғысы
Жалпы мақсат:	-          Жоңғарияның күшеюі және оның қазақ жеріне шапқыншылығы -          Маңызды тарихи оқиғаларға  мінездеме бере білу. -          Оқушылардың білімдерін карта, электронды оқулық арқылы түсіндіре отырып толықтыру, шыңдау. -          Оқушыны жан-жақты терең, еркін ойлауға, ұстамдылыққа, өз ойын өзгелермен бөлісуге, өзгенің де ойын тыңдай білуге тәрбиелеу. Отанын сүюге, танымдық-эстетикалық әрекеттерге тәрбиелеу.
Сілтеме:	1.      8-сыныпқа арналған Қазақстан тарихы оқулығы   Ж. Қасымбаев   Алматы «Мектеп»  2012 жыл Интерактивті тапсырмалар
Оқушылар үшін оқу нәтижелері:	«Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» , «Бұланты» , «Аңырақай шайқасы» туралы хабардар болу,  бұл тайпалардың тарихи маңызын білу.
Негізгі идеялар:	Жоңғар шапқыншылығынан қорғап қалған  батырлар  ерлігі   туралы түсінік қалыптастыру
Сабақта қолданылатын материалдар:	Презентация Электронды оқулық видеоролик «Елім-ай» Интерактивті тапсырмалар
Оқыту әдістері:	1. АКТ 2. Топтық жұмыс
Дерек көздері:	Оқулықтағы тақырыпқа сай берілген материалдар Электронды оқулық Интернет желісіндегі дереккөздер
Тапсырмалар:	сұрақтарға жауап беру, постер жасау, интернет желісін пайдаланып дереккөздер тауып, таныстырылым жасау
Сабақ бойынша мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Тапсырма	Мұғалімнің іс-әрекеті		Оқушының іс-әрекеті
І.Ұйымдастыру. Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу (3 мин)	Сыныпты топқа бөлу  Түрлі-түсті қағазды таңдау арқылы бөлу		Топтарға бөліну /3 топқа бөлінді/
Негізгі бөлім(3 мин) Үй тапсырмасын сұрау: Өзіңізді тексеріңіз:Бұл мәлімет ШЫНДЫҚ па немесе ЖАЛҒАН ба?	1.Тәуке хан қайтыс болғаннан кейін Қазақ мемлекетінің бұрынғы ұлылығын берік ұстап тұра  алмады . 2.Тап сол кезеңде қазақтарға қауіп төндірген Жоңғар мемлекет болды. 3.Қазақтар жауларына төтеп беру үшін бүкіл үш жүзінің күш жігерін біріктіру қажет болды. 4.Ертіс бойына салынған әскери бекіністер қатарында Жәміш, Омбы,Коряков, Семей, Өскемен т.б бекіністер салынды. 5. 1720 жылы Тәуке хан қайтыс болды? 6.“Барлық  Азия елдері үшін орда кілт пен қақпа, сондықтан орда Ресейге тәуелді болу керек” деп айтқан Тәуке хан. 7.Тәуке хан орнын басқан Қайып сұлтан хандықты шарықтау шегіне жеткізді. 8. Железинск бекінісі 1917 жылы салынды. 9. Орта жүзді Әбілхайыр басқарды.		Топ мүшелері берілген сұрақтарға бірлесе  отыра мүмкіндігінше жауап беру. Берілген мәліметке «иә» не «жоқ» деп жауап береді. Топ басшылары бағалап отырады.
ІІІ. Жаңа тақырып(20 мин) «Миға шабуыл»	Тақырыпқа кіріспе. Бейне жазба көрсету арқылы сабақтың тақырыбын сұрау, видеоролик  «Елім-ай» 1.Осы өлеңнің мазмұны қай кезеңдегі оқиғаға байланысты туған ? 2. Бейнежазбада қандай көріністер суреттелген ? 3. 600 сарбазымен қай хан, кімдермен шайқасып еді ? 4. Жоңғарлар туралы түсірілген қандай кино бар ? «Постер қорғау; І топ:Жоңғарияның күшеюі және қазақ жеріне шапқыншылығы ІІ топ:Орта Азиядағы халықаралық қатынастарына әсері ІІІ топ:Қазақ халқының жоңғарларға қарсы азаттық күресі		Сабақтың тақырыбын бейнежазба  көру арқылы тауып өздері айтады. Топтаса отырып, тапсырманы орындау. Постер қорғау. Топ басшылары  бағалап отырады.
Сергіту сәті	«Көңілді күн»		Оқушылар бидің ырғағымен сергиді.
Жаңа сабақ бойынша тапсырмалар	Шарттарымен  таныстыру		Оқушылардың орындауы
Топтық тапсырмалар	І-топ:   « Ел қорғаған батырлар» тақырыбында эссе жазу		Оқушылардың орындауы
Топтық тапсырмалар 5 минут	2-топ: Қазақтар  мен жоңғарлардың қолданған қару-жарақтарын салыстыр:   3-топ: «Ақтабан шұбырынды, алқакөл сұлама» сөйлемінің мән-мағынасын ашып жаз:		Вен диаграмасы  мен тірек сигналды толтыру
Жинақтау	1-тапсырма:Сөйлемдегі тастап кеткен  сөздердің орнын тауып жаз: 1723 жылы қазақ билеушілері өзара қырқысып жатқан кезде ________________________баса көктеп кірді. Есімдері аңызға айналған_______күресті тоқтатпады. Қазақ билеушілерінің шешімімен______Әбілқайырға жүктелді. 2-тапсырма: Төмендегі жылдары қандай оқиға болды кесте толтыр: Жылы Оқиғасы Жоңғардың қалың қолы қазақ жеріне басып кіріп,халықты қан қақсатты. Қазақ жүздерінің белгілі өкілдері Қарақұм маңында бас қосып,халық жасағы құрылды Жоңғарлардың қазақ даласына шабуылына тойтарыс берілді. Жоңғарлар қазақ жеріне тұтқиылдан басып кірді.  Бұл “Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұламаның” басы еді. Қарасиыр деп аталған кең жазықта қазақ жасағы жоңғарларға ойсырата соққы береді. Аңырақай түбінде,қалмақтарға күйрете соққы берді.
ІV. Қорытындылау   (5 мин)	3-тапсырма: Сөзжұмбақ шешу Б А Т Ы Р 1.     Елім-ай жырының авторы 2.     1722 ж қайтыс болған император? 3.     Қарасиыр деген жерде қандай шайқас өтті? 4.     1730 жылы қандай оқиға болды? 5.     Есімдері аңызға айналған батырлардың бірі? «Қаламсап әдісі» бойынша сабақты қорытындылау		Сұраққа жауап беру
V. Үй тапсырмасын  беру  (2 мин)	§1-2 12-беттегі құжаттарды пайдалану арқылы өз ойларын жазып келу		Үй тапсырмасын орындау
VI. Бағалау   (5 мин)	Тақырыптың мазмұнын бағалау		Топтар бір-бірін бағалауы
VIІ. Рефлексия (3 мин)	Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстарын жазу үшін стикерлер  тарату		Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстарын стикерлерге жазу