Урок конкурс "Сен тарихты білесін бе?" (7 класс)

·                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      

Сайыстың тақырыбы: Сен тарихты білесіңбе?

Сайыстың мақсаты.Жас ұрпақты өз Отанын сүюге ,туған елінің тарихын білуге, қастерлеуге,құрметтеуге тәрбиелеу.Жаңа заманға сай білімді, жігерлі, алғыр, тұлға қалыптастыру.Оқушылардың  пән бойынша білімдерін саралау.
Сабақтың көрнекілігі: Ерлік туралы қанатты сөздер, плакаттар, сайыстың
жоспары ілінеді.
Сайыстың барысы:

Жүргізуші

Армысыздар, қадірменді ұстаздар мен оқушылар! Алдымызда еліміздің салтанатты да, мерейлі мерекесі тәуелсіздігімізге 24 жыл  толғалы отыр. Тәуелсіздік алып келген өзгерістер көп.Тәуелсіздіктің ең басты жетістігі- еркіндік. Еліміздің еркін өміріндегі бүгінгі табыстарының бәрі де сол тәуелсіздіктің нәтижесі. Тәуелсіздік мерекелеріңіз құтты болсын!

Жүргізуші
«ХХІ ғасыр мәдениеттің, ғылым мен ақыл - ой бәсекесінің ғасыры болмақ,»- деп президентіміз Н. Ә. Назарбаев айтып өткендей ,бұл ғасырда өмір сүріп отырған барша ұрпақ ғылым саласында өзіндік жол салар дара ұрпақ болуы тиіс. Олай болса, болашаққа нық қадам жасау бүгіннен басталады.
«Ата - бабаларымыз бізге бірліктің, ынтымақтың, тұтастықтың ұлы үлгісін көрсетіп кетті. Қазақстанның арғы - бергі тарихының ең ғибратты тағылымы, міне осында. Олай болса бүгінгі: «Сен тарихты білесіңбе?» атты  танымдық сайысымызды бастаймыз.

Сайыстың әділқазылар алқасымен таныстырып өтейін:
Асанова А

Утепбергенов.Р
Қаласова.Н

Нұрғалиева Л
Сайыстың жоспары:

І - кезең. Таныстыру.(төсбелгі, топтың, аты, ұраны)

ІІ - кезең. Кім көп біледі? (тікелей сұрақ) ойыны

III-кезең “Тұлғаны таны”

IV-кезең«Білгенге маржан» (мақал – мәтелдің жалғасын табу)

V-кезең«Тарихи көмбе» (ескі сөздер)

VI-кезең«Бәйге» (ұяшық сұрақтарына жауап беру)

VII-кезең«Болашақ жастар көзімен...» жобасын қорғау

І - кезеңТаныстыру.(төсбелгі, топтың, аты, ұраны)

ІІ - кезең. Кім көп біледі? (тікелей сұрақ) ойыны

7 «б»сыныбына:

Қазақстан тарихы
1. Түркеш қағанатының астанасын ата:
Жауабы: Суяб, екіншісі Ордабасы - Іле бойындағы Күнгіт.
2. Қимақ қағанатының тарихи шеңбері:
Жауабы: ІХ ғасырдың соңы мен ХІ ғасырдың басы.
3. Қарлұқ қағанатының тайпаларын ата:
Жауабы: үш жікіл, үш бескіл, бұлақ, көкеркін, тухси, фаракия, лазана.
4. Қазақстандағы ең ірі сәулет орындарын ата:
Жауабы: Қожа Ахмет Яссауи, Арыстан баб, Айша бибі, Қарашаш ана, Ибрахим ата т. б.
5. Батыс түрік қағанатында 610 - 618 жылдары қай қаған билік етті?
Жауабы: Шегу қаған.

Дүниежүзі тарихы

1.Англия деп қай ғасырда аталды?(X ғ)

2.”Алтын булла” жарлығын кім, қашан жариялады?(1356 IVКарль)

3.Арабтарды кімдер деп атады(маврлар)

4.”Русская правда” газетін қай, жылы кімдер шығарды?(1072ж Ярославтар)

5.”ҚаҺарлы сот “кітабын кім жазды?(Вильгелим)

7 «в» сыныбына:

Қазақстан тарихы
1. Батыс түрік қағанатының тайпаларын ата:
Жауабы: Барлық түрік тайпалары: оғыз, қырғыз, ұйғыр, үйсін т. б.
2. Оғыз мемлекетінің астанасын ата:
Жауабы: Янгикент (Жаңа Гузия)
3. Қимақ елінің құрамында жеті тайпа болғандығын жазған ортағасырлық тарихшы:
Жауабы: Парсы тарихшысы Гардизи.
4. Қарахан мемлекетінің негізін кім қалады?
Жауабы: Сатұқ Боғра – хан.
5. Түріктер отбасына шапағатын тигізеді деп кімге табынған?
Жауабы: Ұмай анаға.

Дүние жүзі тарихы

1.Реконкиста деген не?

2.Инквизация соты қай жылы құрылды(1480)

3.Киев Русінің астанасы қай қала?(Кив)

4.Қауымдар палатасына кімдер кірді?

5.Ратуша деген не?(қала әкімшілігінің үйі)

III-кезең “Тұлғаны таны”

IV-«Білгенге маржан» (мақал – мәтелдің жалғасын табу)

7 «б»сыныбына:

1.Өзге елде сұлтан болғанша.............................. (өз еліңде ұлтан бол)

2.Білімді мыңды жығар.......................................(білімсіз бірді жығар)

3.Еңкейгенге еңкей ,ол әкеннің құлы емес,

Шалқайғанға .........( шалқай ол құдайдың ұлы емес)

7 «в»сыныбына:

1.”Сыйлап берген су-(сатып алған балдан артық)”

2.Атаңның баласы болма (адамның баласы бол)

3.Сыйға сый  (сыраға бал)

V-кезең«Тарихи көмбе» (ескі сөздер)

7 «б»сыныбына:

1.Балбал(бабалар  құрметіне қабір басына мүсін тас)

2.Құран(мұсылмандардың қасиетті кітабы)

3.Сойырғал(әскери қызмет үшін мұраға берілетін жер)

4.Теле(Түркі тілтес тайпалардың ортақ атауы)

7 «в»сыныбына:

1.Сардоба(Су сақтау әрі белгі мақсатымен тұрғызылатын күмбезді құдақ)

2.Вакф(мешіттер мен медреселердің жер иелігі)

3.Гурхан(Қарақытай мемлекетінің билеушісінің лауазымы )

4.Авеста(ертедегі парсылардың діни кітабы)

VI-кезең«Бәйге» (ұяшық сұрақтарына жауап беру)

I.Хронология

552-603(Түрік қағанатының құрылғаны)

704-756(Түргеш қағанаты)

1128-1213(Қарақытайлар)

II Саяси жағдай

1.Қимақтарға 10 ғ екінші жартысында кімдер шабуыл жасады және осының әсерінен қағанат ыдырай бастаған кез(Қарақан мемлекеті 11ғ басы)

2.Сұлу қағанға кімдер қауіп төндірді(араб қытай шығыс түрік қағаны)

3.Сүзеген Мүйізді қаған деп кімді атаған(Сұлу қағанды арабтар)

III Этникалық құрамы

1.Түрік  қағанатының құрамына қандай тайпалар кірді(қырғыз, оғыз ,үйсін)

2.Қарлұқ қағанатының құрамына қандай тайпалар кірді(бұлақ ,жікіл  ,тасшлық, көкеркін туықси)

3.Оғыздардың құрамына қандай тайпалар кірді(Баяандур ,Имур ,Кайляр)

IV.Астанасы

1.Оғыз мемлекетінің орталығы(Янгикент)

2.Қимақ қағанатының орталығы(Имахия)

3.Қарлұқ қағанатының орталығы(Суяб)

Жүргізуші:

 «Біздің туымыз – тәуелсіздік, тілегіміз – бейбітшілік, күш қолдану мен жанжал атаулыны болдырмауға бар ерік – жігерімізді аямаймыз. Осы мақсат жолында Қазақстанда барлық ұлт өкілдерінің бір кісінің баласындай, бір қолдың саласындай күш біріктіруге мүдделіміз» деп елбасы Н. Ә. Назарбаев айтпақшы еліміз гүлдену үшін бірлік керек. Олай болса, келесі кезең «Болашақ жастар көзімен...» деп аталады. Мұнда сайыскерлеріміз болашақ Қазақстанды қалай елестетеді және қандай үлесін қосатыны туралы өз ойларын айтуы керек.

VII-кезең«Болашақ жастар көзімен...» жобасын қорғау

Ән: “Атамекен”

Жүргізуші:

Өте тамаша

Бәрін де түсінем

Бәрін білем

Бірақ білмеппін мен әлімді – деп М. Мақатаев жырлағандай бүгінгі сайысымыздың қорытынды сөзі әділқазылар алқасына беріледі.

(қорытындысын айтады)

Бұдан да үлкен білімнің шыңына шыға беруіңе тілектеспін!

Жүргізуші

Егеменді Қазақстанның тізгіні жастардың қолында. Тарихшы болу міндет емес, ал кез келген азамат өзінің тарихын білуге міндетті. Жас жүрегімізге «Елім» деген сөзді ұялатып, елге адал қызмет етейік! Осымен «Сен тарихты білесіңбе» интеллектуалды сайысымыз  аяқталды. Алтын уақыттарыңызды сарп етіп, келіп тамашалағандарыңызға көп – көп рахмет. Сау - саламатта болыңыздар!