Урок на тему "Рационал сандарға амалдар қолдану" 6 класс

Сабақтың  тақырыбы:  Рационал сандарды көбейту

Сабақтың  мақсаты: 

Білімділік:   Таңбалары әр түрлі  және таңбалары бірдей  екі  санның  көбейтіндісін табу   ережесін   үйрену.

Дамытушылық:  Оқушылардың   есте  сақтау, танымдық, ойлау  қабілеттерін  дамыту,  есептерді қатесіз шығара  білуге  дағдыландыру, пәнге  деген   қызығушылықтарын   арттыру.

Тәрбиелік:  Алғырлыққа, тапқырлыққа,   ұқыптылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың  көрнекілігі:   суреттер,  кеспе қағаздары,  слайдтар,тест

Сабақтың түрі: Аралас  сабақ

Сабақтың барысы:   

І. Ұйымдастыру.   Оқушылармен сәлемдесу,  тексеру, түгелдеу, психологиялық тексеру.

ІІ. Үй тапсырымасын тексеру. Үйге  берілген  есептің шешімі  мен шығарылу жолын тексеру.

ІІІ.    Рационал сандарды көбейту.

І. Таңбалары  әр түрлі  екі санды көбейту.

ІІ. Таңбалары  бірдей  екі  санды көбейту.

  көбейтіндінің мәнін табайық.    

2-мысал: 

Таңбалары  бірдей екі  санның көбейтіндісі – оң   сан.

Таңбалары  әр түрлі  екі  санның көбейтіндісінің  мәні- теріс  сан.

2-мысал.                           

3-мысал. 

,  а-рационал сан

І. Таңбалары әр түрлі екі санды көбейту.

Көбейтіндінің мәнінің алдына «-» таңбасын қою керек.

ІІ. Таңбалары бірдей екі санды көбейту.

XVIII ғасырда швейцариялық атақты математика әрі механик ғалым Леонард Эйлер теріс санды теріс санға көбейтуді түсіндірген. (-7)(-5)=35   Көбейтіндінің мәні оң сан.

(-0,2)(-1,5)=0,3; 

Көбейткіштер саны екіден көп болған жағдайда теріс көбейткіштер саны жұп болса, көбейтінді оң сан болады.

                               (-8)(-3)(-2)(-0,5)=24

Көбейткіштер саны екіден көп болған жағдайда теріс көбейткіштер саны тақ болса, көбейтінді теріс сан болады.

        а0=0, а- рационал сан

        (-2)(-3)(-7)=-42 (-8)(-0,5)(-7)(-0,1)(-2)=-5,6

Егер көбейткіштердің кемінде біреуі нөлге тең болса, онда көбейтінді де нөлге тең болады.

(-8,9)0=0

Рационал сандарды көбейтуде де көбейтудің ауыстырымдылық терімділік және үлестірімділік қасиеттері орындалады.

Көбейтудің ауыстырымдылық қасиеті: ав=ва

Көбейтудің терімділік қасиеті : (ав)с=а(вс)

Көбейтудің үлестірімділік қасиеті: (а+в)с=ас+вс

а,в және с- кез-келген рационал сандар

(-0,5)3=-1,5 3(-0,5)=,5 онда (-0,5)3==(-0,5)

(9(-0,8))5=9((-0,85)) (х+(-0,9))4=4х-3,6

Егер «минус» таңбалы көбейткіш бірінші орында тұрса, онда оны жақшасы жазуға болады: (-7)3=-7

 IY. Оқулықпен жұмыс           

№526

І топ (1,5)                                                                      ІІ топ (2,6)               

=(-11)∙(-11)=121                                       =(-0,7)∙(-0,7)=0,49

=(-0,2)∙(-0,2)∙(-0,2)=-0,008                    =-

ІІІ топ(3,8)                                                              ІV топ(4,7)

=                                                        =-64

-1=0,81-1=-0,19                                 +97=100+97=197

№529

Өрнектің мәнін табу. 

Y. а)Семантикалық карта(топтық жұмыс)

р/с	а	в	а∙в=-30,6	а∙в=-100	а∙в=1,14	а∙в=-0,2	а∙в=-	а∙в=-12,3
1		-					+
2	-1,5	8,2						+
3	5,1	-6	+
4	-1,9	-0,6			+
5	0,4	-				+
6	-25	4		+

YI.  Математикалық   диктант      Иә   «+», жоқ  «-»

1. + .Қарама-қарсы сандардың қосындысы нөлге тең
2. – .0  саны натурал сандар жиынына тиісті
3. +. Екі теріс санның қосындысы- теріс сан
4. +. Таңбалары әр түрлі екі санның көбейтіндісі- теріс сан
5. -. Кез келген теріс сан нөлден үлкен
6. +. Оң санның модулі сол санның өзіне тең
7. +. Теріс көбейткіштер саны жұп болса, көбейтінді оң сан болады
8. -. Теріс санның модулі сол санның өзіне тең
9. +. Таңбалары бірдей екі санның көбейтіндісі- оң сан
10. -. Кез келген теріс сан оң саннан үлкен

Жеке оқушылармен жұмыс.  Кеспе  қағаздары.

 YII.  Қорытынды.  Тест тапсырмалары.

YIII.  Үйге тапсырма: №540(3,4),   № 541

IX. Бағалау.   Сабаққа белсене қатысып,  есептер шығарған оқушылар бағаланады.