Жоба : "Әдебиет және музыка" 9 -сынып

• 1 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Жобаны жазған: Лұқпан Қарақат
  9 «а» сынып оқушысы
  Жетекшісі:
  Ханов Ш.У
  
  
  
  2019-2020 оқу жылы
  Батыс Қазақстан облысы
  Теректі ауданы
  Шаған жалпы орта білім беретін мектебі
  

• 2 слайд

  Мазмұны
  Жобаның әдістемелік төлқұжаты
  Жобаның өзектілігі
  Кіріспе: Әдебиет пен музыка егіз өнер
  Негізгі бөлім:
  А) Қазақ салт -дәстүріндегі әдебиет пен музыканың көрінісі
  Ә) Айтыс-ұлттық дәстүрдің сарқылмас қазынасы
  Б) Қазақ әдебиетіндегі туындыларда кездесетін лирикалық әндер
  Г) Мектебіміздегі өткізілетін іс-шаралар әдебиет пен музыканың алтын қазығы
  Қорытынды
  Әдебиет пен музыка арасындағы байланыс биік парасат пен ,терең білімнен туады.
  Пайдаланылған әдебиеттер
  

• 3 слайд

  Оқушы
  Мұғалім
  Қоғам
  Ата-ана
  Жұмыс формасы- сабақтан тыс
  Материалдық жабдықталуы - аудио-видео, фотоаппарат,компьютер
  Жоба қатысушылары: 9 сынып оқушылары,ата-аналар, мұғалім, қоғам
  

• 4 слайд

  Жоба
  “Әдебиет және музыка ”
  
  

• 5 слайд

  олититиапатолололппрп
  әдебиет пен музыканың арасындағы ажырамас қарым –қатынасты тұрмыс-салт жырларында, халық ауыз әдебиетінде, ақын-жазушылар шығармаларынан көрсету
  
  1)Әдебиет пен музыкадағы салт-дәстүр көрініс тапқан шығармаларды оқу арқылы теңіз түбіндегі гауһардай жарқыраған тұлға болып қалыптасу
  
  2)Айтыстың сөз мағынасын ұғынып , сазды әуенін тыңдап сезіну арқылы музыкалық мәдениеті жетілген,сұлулықты,әсемдікті сезіне білетін, өмірде қолдана алатын тұлға болу
  
  3) Әдебиет пен музыкада кездесетін туындыларды тыңдау арқылы сөз қадіріне жете білетін, ,астарысына үңілетін ,сұлулығына сүйсініп, қайғысына мұңайатын өмір театрының шыңдалған кейіпкеріне айналу
  
  
  
  
  
  Жобаның міндеті:
  
  Жобаның мақсаты:
  Қазақ әдебиетімен музыка пәні арасындағы тамыры тереңге жайылған сабақтастықты, ой үндестігі мен пәк мінезін, құстың қос қанатындай байланысын ұштастыру, егіз ұғым екендігін көрсету
  
  Жобаның өзектілігі:
  Әдебиет пен музыканың а
  расындағы ажырамас қарым –қатынасты тұрмыс-салт жырларында, халық ауыз әдебиетінде, ақын-жазушылар шығармаларынан көрсету .
  
  

• 6 слайд

  Бала
  Шешен
  Әнші
  Музыкалық мәдениеті дамиды
  Ақын
  Сауатты сөйлей білетін тұлға қалыптасады
  Күйші
  Күтілетін
  нәтиже
  

• 7 слайд

  Әдебиет пен музыка егіз өнер
  Әдебиет пен музыка – адамзаттың әмбебап тілі.Екі өнер түрі құстың қос қанатындай биікке самғатар қиял мен шындықты , қуаныш пен қайғыны, мұң мен дертті ,сезім мен сұлулықты, әдеп пен мәдениетті және қоғамның әр алуан құбылыстарынан көрініс тапқан өнер өрнегі.
  Әдебиет — сөз өнері, әлеуметтік мәні бар шығармалар жиынтығы болса, Музыка – белгілі биіктіктегі дыбыстардан тұратын, адамға сазды әуенімен әсер ететін, дыбыстық көркем бейнеге негізделген өнер түрі.
  
  

• 8 слайд

  Қазақ салт -дәстүріндегі әдебиет пен музыканың көрінісі
  Тұрмыс-салт өлеңдері
  Жарапазан
  Тойбастар
  Жар-жар
  Сыңсу
  Беташар
  Қоштасу
  Наурыз жыры
  Жоқтау
  Шілдехана
  Бесік той
  Тұсау кесер
  

• 9 слайд

  Айтыс-ұлттық дәстүрдің сарқылмас қазынасы
  Айтыс – поэзия жанрларының ішіндегі ең қиыны, күрделісі. Айтыс өнері түркі халықтарының ішінде қазақ пен қырғызда ерекше дамыған. Біздің қанымызбен жаралып, рухымызбен таралған дәстүрлі, синкретті өнер.
  «Айтыс – сөз барымтасы» деп Мұхтар Әуезов айтқандай, айтыс - қазақ халқының әдеби мол мұраларының бірі болып табылады. «Айтыс» деген атау айтысу, тартысу, дауласу, жарысу, сынасу мағынасында қолданылады.
  
  

• 10 слайд

  Қазақ әдебиетіндегі туындыларда кездесетін әншілер мен лирикалық әндер
  
  Әдеби туындыларда Абай өзіндік музыкалық шеберлігімен, ерекше әуен сұлулығымен, оның нәзік сезімталдығымен, әндерінің тақырыптық, жанрлық байлығымен, ырғақтық және өлшемдік орамдылығымен жаңашыл композитор болып кеңінен танылды. «Көзімнің қарасы», "Айттым Сәлем Қаламқас» әндері осының дәлелі бола алады.
  Атақты әнші, актер әрі музыкант Әміре Қашаубаев  Жүсіпбек Аймауытовтың "Әнші" әңгімесіне,
  Ілияс Жансүгіров "Әнші" поэмасына , Қайнекей Жармағанбетовтың "Әнші азамат" шығармаларында лирикалық әндері: «Балқадиша», «Дударай», «Бесқарагер» «Көк көбелек» әндерін шырқап Париж сақынаснда қол шапалағын соқтырды.
  Әдебиетімізде ойып тұрып орын алатын әйгілі әнші-сазгер, ақын,Жаяу Мұса Байжанұлының орны ерекше аталады. Оның жүрегінен туған шығармалары алыста жүріп, туған жерін сағынып «Сүйіндік» әнін шығарады. «Толғау», «Арап ұрыға», «Бозторғай», «Хаулау» әндеріне өмірден көрген сондай қиындық қиянаттар арқау болады.
  

• 11 слайд

  Мектебіміздегі өткізілетін іс-шаралар әдебиет пен музыканың алтын қазығы
  Караоке, Флешмов, мәнерлеп оқу сайыстары,
  концерттік бағдарламалар
  

• 12 слайд

  Қорытынды
  Әдебиет пен музыка арасындағы байланыс
  биік парасаттан, терең білімнен туады
  
  
  Өсіп келе жатқан мына біз жас ұрпақ әдебитіміз бен музыкамызды сүйеміз,
  сүюіміз дәлелсіз емес. Құрметтейміз, құрметіміз орыныз емес. Себебі, әдебиетіміз бен музыкамызда өзге жұрттың әдебиеті мен музыкасында жоқ нәрселер табылып отыр.Тіліміздің күшімен құлағымыздың құрышын қандыратын музыкамызда
  өлшеу жоқ, тіліміздің көркемдігімен музыкамыздың ерекшелігінде теңеу жоқ.
  Әдебиет пен музыка бір-бірімен астасып,тамырласып, байланысып жатқан әуезді
  болмысымыз.Қанымызға сіңіп кеткен,мінезімізде көрініс тауып отырған сарқылмас
  кен іспеттес.
  Қандай сәулетті сарайлар болсын, қандай сымбатты, я кескінді суреттер болсын, қандай әдемі ән-күй болсын, сөзбен сөйлеп суреттеп көрсетуге, таныстыруға болады. Бұл өзге өнердің қолынан келмейді.