Ғарышты зерттеуге арналған құрылғылар мен ұшу аппараттары

Бекітемін:                           

Пән:Жаратылыстану Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:  4-бөлім. Жер және ғарыш («Саяхат» ортақ тақырыбы) Күні: 23.01.2017 Сынып: 1 «А»		Мектеп: «Қ.Байсықов атындағы ОЖББМ» КММ                   Мұғалімнің аты-жөні:Бияшева Гулжан Ибраемовна                    Қатысқандар саны:-21                   Қатыспағандар саны:- 0
Сабақтың тақырыбы		Ғарышты зерттеуге арналған құрылғылар мен ұшу аппараттары
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)		1.4.2.2 ғарышты зерттеуге арналған құрылғылар мен ұшу аппараттарын сипаттау;
Сабақтың мақсаттары		Барлық  оқушылар: кейбір ғарыш денелерін сипаттау; Көптеген  оқушы: ғарышты зерттеуге арналған құралдарды және ұшу аппараттарын сипаттау; Кейбір оқушылар: қоршаған әлемнің құбылыстарына бақылау жүргізу.
Бағалау критерийлері		Білім алушы: 1.4.2.2 ғарышты зерттеуге арналған құрылғылар мен ұшу аппараттарын сипаттау; 1.4.2.3 жекелеген ғарыштық денелерді атау және сипаттау
Құндылықтарды дарыту		Ұжымшылдыққа тәрбиелеу,жауапкершілік, сыйластық, өзара түсіністік құндылықтарды қалыптастыру.
Пәнаралық байланыс		Көркем еңбек,  сабағы
АКТ қолдану дағдылары		Бейне көрініс
Бастапқы білім		Мектепке дейінгі мекемеге барған кезде оларда ғарыш, Жер ғаламшарлары, Күн туралы негізгі ұғымдар қалыптастырылған. Балалар ғарышкер мамандығы туралы біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері	Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет		Ресурстар
Сабақтың басы	«Ұшты-ұшты» ойыны Оқушыларды Ай,Шолпан,Марс,Күн аттарымен  4 топқа бөлу. Бүгінгі сабағымызда бәріміз ғарышқа саяхатқа шығамыз. –Кім ғарышкер болғысы келсе тапсырмаларды дұрыс орындауға тырысу керек.		Ширату
Сабақтың ортасы	Өтілген тақырыпқа шолу жасау  Блиц-турнир. -Көп жылдар бұрын адамдар ғарышты қалай зерттеген? -Ертеде ашылған қандай астрономиялық жаңалықтар туралы білесің? (Адамдар ең алдымен жұлдыздарды көріп, олардан шоқжұлдыздарды құрастырған.Екінші диқаншылық пен малшаруашылығына байланысты күнсағат пен Ай күнтізбесі, одан кейін дәл күнтізбелер пайда болған) Жаңа ұғым. Телескоп. Оқушылардан дүрбі туралы не білетіндерін сұрау. Ғалым Галилео Галилей жайында хабарлама беру. Оқулықпен жұмыс.Оқулықтың 54 бетінде берілген суреттерге назар аударту, оларды салыстыру. Оқушылардан  алғашқы телескоптардың  қандай кемшіліктері болғанын сұрау. Егер олар жауап беруге қиналса, “Тым алыстағы нысандарды ескі телескоптардың көмегімен көруге бола ма?” — деп нақтылау. Оқушылардың қайсысы қарапайым дүрбімен қарап көргенін сұрау. Кескін анық болды ма? Оқушылар “заманауи телескоптардың ұлғайтып көрсету мүмкіндігі мол, сондықтан кескіндері де нақты болады” деген қорытындыға келеді. Телескопты қайда қоюға болады? Жердің қай тұсынан жұлдызды аспанды бақылаған дұрыс болады? Оның қандай шарттары бар? ( Бақылау жасалған жер  неғұрлым биік болуы керек, мысалы таулы жер.Көкжиек анық болу үшін жердің тегіс болғаны дұрыс. Айналасында көпқабатты ғимараттар мен жарық оттар болмауы керек) Заманауи телескоптарды расытхана деп аталатын арнайы мекемелерде орналастырады. Расытхана (обсерватория) — астрономиялық құбылыстарды бақылау және зерттеу жұмыстарын жүргізетін арнайы­ мамандандырылған мекеме. Ағылшынның­ “бақылау”­ сөзінен шыққан. Асы-Түрген расытханасы — климатты бақылауға арналған Қазақстандағы ең қолайлы бірден-бір расытхана. Тянь-Шань астрономиялық расытханасы Үлкен Алматы көлінің маңайында орналасқан. “Каменское плато” расытханасы Алматыдағы В. Г. Фесенков атындағы Астрофизикалық институтқа қарайды. Ұшатын аппараттар. -Жерден барлығын көруге бола ма? –Ғарышқа бару үшін адамдарға не қажет? (Зымыран) Зымыран-ғарышты зерттеуге кең қолданыс тапқан ұшу аппараты. Ғарышта ауа жоқ, сондықтан ол жаққа ұшақпен, тікұшақпен,әуе шарларымен ұшу мүмкін емес. Ғарышкерлер дем алу үшін скафандр деп аталатын арнайы киім киеді. Ғарышкер неге скафандр киеді? (Бейне жазба көрсету) Скафандр киінген қуыршақты көрсету. Ғарыштағы салмақсыздық туралы айту.Ендеше бәріміз ғарышта жүрміз деп ойлайық		Бейне жазба оқулықпен жұмыс Галилео Галилей туралы таныстырылым Телескоп,дүрбі Асы- Түрген расытханасы суреттерінің таныстырылымы Ғарышкер неге скафандр киеді? Бейне жазба Скафандр киіндірілген қуыршақ
Сергіту сәті  3 минут	«Планета Земля» әуенімен ауада қалқып жүру қимылдарын жасау		Бейне жазба
Зерттейік	Есте сақта! Ғарышты арнайы құралдар мен ұшатын аппараттардың көмегімен бақылайды. Ғарыш — бұл Жерді қоршап тұрған кеңістік. Оны зерттеу үшін телескоптар мен басқа да күрделі оптикалық құрылғылар қажет. Жердің жасанды серіктерінің көмегімен метеорологиялық­ ақпараттар алынады, Күннің құбылыстарын бақылайды, ормандардағы өрттерді анықтайды. Ғарыш аппараттары Айда, Шолпанда, Марста болған.« Сен білесің бе?»  айдары.-Ғарыш айлағы деген не? Қазақстан жерінде орналасқан ғарыш айлағы қалай аталады?  Бейне жазба көрсету. Қазіргі уақытта әлемде ғарыш аппараттарын ұшыратын­ ғарыш айлақтары көп емес. Олардың ішінде Қазақстан Республикасы аумағында орналасқан әлемге әйгілі Байқоңыр ғарыш айлағы да бар. Топтық жұмыс. Оқушыларды төрт топқа бөліп, зымыран жасауға тапсырмалар беру. 1 топ. Ермексаздан бейнелеу 2 топ.Резинкадан жасау 3 топ. Конструктормен құрастыру 4 топ. Геометриялық пішіндерден құрау. Тәжірибе. Зымыранды ұшыру (шар,скотч,кофе таяқшасы,кір жіңішке сым) Дәптермен жұмыс Суретшінің қателігі. (Расытханалардың­ айналасында көпқабатты ғимараттар­ болмауы керек, расытханалар дағы телескоптар заманға сай болуы керек.)		Оқулық « Сен білесің бе?»  бейне жазба Ермексаз, тақтай, резинка, конструктор Зымыран макеті шар,скотч, кофе таяқшасы, жіңішке сым Дәптер.
Сабақтың соңы Қалыптастырушы бағалау Кері байланыс	(Қ Б)Сабақтың соңында қалыптастырушы бағалауды жүргізу. Рефлексия   «Аралдар» Өзін-өзі бағалау: Бүгінгі сабақта өзіңді қалай бағалар едің? Егер өте жақсы түсіндім  деп ойласаң -  қолыңдағы әуе шарынды «Жақсы көңіл күй аралына» , егер де жақсы түсіндім деп ойласаң- «шығармашылық аралына», аздап шамалы түсіндім десең «ойлау аралына» барып жапсырасын.		ҚБ тапсырмалары Аралдар,әуе шарлары
Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?	Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін  қалай тексеруді жоспарлайсыз?		Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы
Оқушылар зымыранның макетін дайындағанда бағыт-бағдар беріп, қажетті көмек көрсетіп қолдау.Оқушыларға бірін-бірі оқытуына жағдай жасау арқылы көшбасшылық қабілеттерінің оянуына септесу.	Сабақ барысында мадақтау сөздер айту арқылы бағалау. Оқушылардың жауаптарын, іс-әрекеттеріне бақылау жүргізіп, түртіп алу  арқылы бағалау. Кері байланыс беру арқылы бағалау.		Оқушыларға сергіту сәтін өткізу және енбек жаттығуларын жасағанда қауіпсіздік ережелерін сақтау керегін ескерту.
Сабақ бойынша рефлексия -Бүгінгі сабақ ұнады ма? -Топпен жұмыс жасаған ұнады ма? -Сабақ  қызықты өтті ме? -Кім белсенді болды?	Сабақ туралы берілген сұрақтарға жауап беру.
Жалпы баға	Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы даойланыңыз)? 1:  2: Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1:  2: Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

                     «Қ.Байсықов атындағы ОЖББМ» КММ

                          Тақырыбы:

Ғарышты зерттеуге арналған құрылғылар мен ұшу аппараттары

             1 «а» сыныбына өткізілген ашық сабақ                                                                                                                                                                            

 

                                                        Өткізген :Бияшева.Г.И

                                            2017  жыл