Дүниетанудан ашық сабақ "Ауаның құрамы"

Тақырыбы: Ауаның құрамы.

Мақсаты:

1. Оқушыларды  ауаның құрамымен, тіршілік үшін маңызымен  таныстыру.

2. Дүние танымын кеңейту, ой-өрісін дамыту. Пәнге деген қызығушылығын арттыру.

3. Қоршаған ортаны таза ұстауға, өсімдіктердің өсуіне өз үлестерін қосуға баулу.

Типі:  жаңа білімді меңгерту.

Әдісі: сұрақ-жауап, әңгімелеу, болжау.

Көрнекілігі: кесте, ауа құрамы тірек сызбасы.

Сабақтың барысы:

1.     Ұйымдастыру

Топқа бөлу.

-         Балалар бүгінгі саабағымыз ерекше болмақ. Өйткені біздің сабағымызға қонақтар келіп отыр. Қане амандасайық.

2.     Үй тапсырмасын тексеру.

Тест тарату арқылы үй тапсырмасын тексеру.

3.     Жаңа сабақ.

«Көрінбейтін сиқыршы» деген ертегі оқып берейін. 

Жер бетінде көзге көрінбейтін бір сиқыршы бар. Онымен әркім-ақ, күнделікті кездесіп отырады. Сен оны көрмейсің, бірақ маңайынды екенін сезесің. Міне, ол есікті тарс жапты, терезені ашты. Көшемен келе жатқанда жапырақтың жұлынып түсіп, ұша жөнелгенін көресің, оны көрінбейтін сиқыршының алып бара жатқанын сезесің. Тіпті басын шұлғып, ырғалған шөптерді байқайсың. Мұндай сиқыршыны көрмесең де күнделікті ісі, мінез-құлқы бізге таныс. Сені үнемі қоршап тұрады. Сенімен бірге жүреді. Ол жоқ жерде өмір сүріп жүре алмайсың? Ол не?

-         Ауа туралы не білесіңдер?

Оқушылардың жауаптарын тыңдау.

Оқушыларға алдын ала берген тапсырмалар бойынша оқыту.

 Тәжірибе жұмыс жүргізу.

Тәжірибе жасау

Балалар біз қазір түрлі тәжірибелер жасап көреміз. Ол үшін сіздер осы тәжірибе арқылы не көргендеріңді дәптерлеріңдегі парақшаға жазып отырыңыздар.

№1 тәжірибе .

Суретті алақаныңмен жап. Не көресің? Әрине сен ештеңе көре алмадың. Себебі: сенің алақаның мөлдір емес.

Алақаныңды көтер. Қазір сурет пен сенің аралығыңда тек ауа ғана бар. Оның арасынан сен суретті анық көресің.

Қорытынды жасайық. Ауа қандай екен? Ауа – мөлдір, түссіз.

№2 тәжірибе.Допты екі бүйірінен қысайын. Доп сығылады, кішірейеді. Жібере қалсақ қайтадан орнына келеді. Яғни ауа сығылады. 

№3 тәжірибе.  Допты жерге ұрып, оның секіргенін байқау. Допты секіртіп тұрған не ? Ауа. Олай болса ауа серпімді. 

№4 тәжірибе.  Ауаның бұдан басқа да маңызды қасиеті бар. Жіңішке май шамның біреуін үшке тең етіп бөліп, әрқайсысын жағып үстел үстіне қою.

 А) Оның біреуін стақанмен жабу.

Ә) Май шамның екіншісін банкімен жабу.

Б) Үшіншісін ашық қалдыру. 

Байқау : Қай май шам сөнер екен ? Қорытындыны оқушыларға жасату.

Сұрақ :Май шамдар неліктен әртүрлі деңгейде жанғанын балаларға айтқызу.

Күнделікті өмірмен байланыстыру.Егер пештегі ағаштың , көмірдің жануын күшейту керек болса, оған ауаның мол кіретіндей ету керек. Мысалы ақырын жанып жатқан отты үрлесең , ауа мол кіріп, жану күшейеді. Егер жанып тұрған отқа ауа жібермесең , ол сөнеді. (Көрсету.) Бөлмеде өрт бола қалса,  су құю керек.

Осы арқылы кестені толтырады.

Негізгі ой	Ауаның қасиеттері

Оқулықпен жұмыс.

4-5 оқушыға оқыту.

Сергіту сәті:

Саусақпен мұрын қысайық.

Әншіге біраз ұқсайық,

Әрбір сөздің дыбысы.

Қандай екенін ұғайық.

-         Сергіту сәтінде дыбыс неге дұрыс шықпады?

-         Ауа аузымыз арқылы ғана шыққандықтан дыбысымыз өзгереді.

        Бекіту.

      Топпен жұмыс.

1       топ – «Таза ауа – жанға шипа» эссе жазу.

2       топ-  «Ауа» сөзіне топтастыру.

3       топ-  Ауаны ластайтындар.

4       топ-  Ауаны тазартатындар.

Қорытындылау.

1.     Ауа неден тұрады?

2.     Азот ауаның неше пайызын құрайды?

3.     Ауаға су буы қайдан келеді?

4.     Оттегінің тіршіліктегі маңызы туралы әңгімелеп бер.

5.     Оттегі неше пайызын құрайды?

6.     Ауаны оттегіне байытатын нелер?

7.     Ауа таза болу керек пе?

8.     Адам неге ауаны ластамау керек?

9.     Ауаның құрамына қандай заттар кіреді?

10. Дем алу үшін ауаға қандай газ қажет?

11. Ауаның қасиеттері?

12. Атмосфера дегеніміз не?

     Үйге тапсырма.

Мәтінді оқып, мазмұндау.

Бағалау.