"Элементтердің табиғи ұяластары" (8 сынып)

• 1 слайд

  
  
  Ашық сабақ
  
  

• 2 слайд

  І. Ұйымдастыру кезеңі
  
  ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (7мин)
  
  

• 3 слайд

  Топқа бөлу және әр топ өз аттарын үш тілде айту
  1.Сілтілік металдар тобы: Li, Na, K, Rb, Cs.
  2. Сілтілік жер металдар тобы: Mg, Ca, Sr, Ba.
  3. Галогендер: F2, Cl2, Br2, I2
  4. Халькогендер тобы: О, S, Se, Te.
  

• 4 слайд

  Қазақ- орыс-ағылшын тілдерінде атаулар
  
  1.Сілтілік металдар тобы.
  Группа щелочных металлов.
  The group of alkali metals
  2.Сілтілік жер металдар тобы.
  Группа щелочноземельных металлов
  Аlkaline earth metal group.
  3. Галогендер. Галогены. Halogens
  4. Халькогендер. Халькогены. Chalcogen
  

• 5 слайд

  Топ басшысын анықтау сұрақтары
  
  Химиялық элементтер неше топқа бөлінеді, оларды ата.
  Атом құрылысының «планеталық» моделін ұсынған ғалым.
  Атом ядросының құрамы қандай?
  Электрон қандай зарядты бөлшек?
  
  
  

• 6 слайд

  1.Сілтік металдар тобы
  Әрекеттесуші заттар дегеніміз не?
  Атом молекулалық ілім
  Зат мөлшері немен өрнектеледі?
  Fe+S =FeS теңдеуі реакцияның қай типіне жатады
  Айырылу реакциясы дегеніміз не?
  
  

• 7 слайд

  2.Сілтілік жер металдар тобы
  Орынбасу реакциясы дегеніміз не?
  Алмасу реакциясы дегеніміз не
  Қосылу реакциясы дегеніміз не
  Құрам-тұрақтылық заңы дегеніміз не? Кім ашты?
  Зат массасының сақталу заңы дегеніміз не?
  

• 8 слайд

  3.Галогендер тобы
  
  S+O2 =SO2, Ca+O2 = CaO, Zn+HCl=ZnCl2+H2 мына берілген реакция теңдеуін теңестір
  Периодтық жүйені ашқан кім, қай жылы?
  Құбылыстардың түрлері
  Атомдардың әр түрінен тұратын заттар
  Үш әріптен тұратын элементтерді ата
  

• 9 слайд

  4.Халкогендер тобы
  Атом дегеніміз не
  Молекула дегеніміз не
  Ar, Mr нені білдіреді
  Химиялық реакцияның қандай белгілері бар
  Қоспалар нешеге бөлінеді, оларды ата
  

• 10 слайд

  III. Жаңа сабақ
  IV. Постер қорғау (Әр топ өз атына сәйкес)
  V. «Резюме» жазу (элементке сипаттама беру)
  VI. «Мені таны» (элементтерді жіктеп анықтау)
  VII.«Өзіңді тексер» (әр топқа есептер беріледі)
  VII. Бекіту сұрақтары
  VIII. Қорытындылау
  IX. Үйге тапсырма
  X. Бағалау
  

• 11 слайд

  Элементтердің табиғи ұяластары.
  

• 12 слайд

  Химиялық элементтердің ұқсас қасиеттеріне қарай бөлінуі
  Сілтілік
  металдар
  Сілтілік жер металдар
  Галогендер
  Халькогендер
  

• 13 слайд

  Топтық жұмыс
  (постер қорғау)
  
  І топ - Сілтілік металдар
  ІІ топ - Сілтілік жер металдар
  ІІІ топ - Галогендер
  IV топ - Халькогендер
  
  

• 14 слайд

  Сілтілік
  металдар
  Литий Li
  Цезий Cs
  Рубидий Rb
  Натрий Na
  Калий K
  

• 15 слайд

  Сілтілік
  металдар
  Li
  Cs
  Rb
  Na
  K
  Химиялық реакциялардағы белсенділігі
  

• 16 слайд

  Li
  Cs
  Rb
  Na
  K
  І
  t балқу. Ar.. Тығыздығы өседі
  

• 17 слайд

  Li, Na, K, Rb, Cs сумен әрекеттескенде сілті түзетіндіктен сілтілік металдар деп атаған.
  

• 18 слайд

  Сілтілік жер металдар
  Mg - магний
  Ca - кальций
  Sn - стронций
  Ba - барий
  

• 19 слайд

  Mg
  Ca
  Sn
  Ba
  ІІв
  Атомдық массалары артады. Тығыздығы, балқу температурасы өседі.
  

• 20 слайд

  Mg
  Ca
  Sn
  Ba
  +2Н2О → R (OH)2 + H2↑
  гидроксидтер
  

• 21 слайд

  Mg, Ca, Sn, Ba құрамында металл оксидтері бар табиғи минералдан алынған металдарды сілтілік жер металдар деп атаған.
  

• 22 слайд

  F
  Cl
  Br
  I
  At
  Галогендер
  Улы
  

• 23 слайд

  F
  CI
  Br
  I
  At
  VII валент
  Химиялық реакциялардағы белсенділігі
  

• 24 слайд

  F, CI, Br, I, At “галоген” тұз түзуші деген мағынаны білдіреді.
  

• 25 слайд

  Халькогендер
  S
  Se
  Te
  O - газ
  Қ а т т ы з а т т а р
  

• 26 слайд

  S
  Se
  Te
  O
  VI валенті
  RO3 – қышқылдық оксидтерге тән қасиет көрсетеді.
  

• 27 слайд

  S
  Se
  Te
  O
  “халькогендер” сөзі “мыс кенін тудырушылар” деген ұғым береді.
  

• 28 слайд

  IV. Резюме жазу (элементке сипаттама беру)
  (аты, портреті, мекен-жайы, салмағы, мамандығы, біліктілік санаты, мінезі, туыстары)
  
  І топ. Na
  ІІ топ. O
  ІІІ топ. Al
  IV топ. Mg
  

• 29 слайд

  V. «Мені таны» (элементтер таңбаларын тақтаға жазу металл, бейметалл, екі дайлы элементтерді анықтау)
  І-топ: Алюминий, қорғасын, фтор, калий, күкірт, марганец, сутек,
  ІІ-топ: Темір, барий, кальций, оттегі, фосфор, натрий, иод,
  ІІІ-топ: Азот, бор, кремний, магний, күміс, мырыш, алтын, мыс,
  IV топ: сынап, хлор, көміртегі, мыс, берилий, бром, хром
  

• 30 слайд

  VI. «Өзіңді тексер» (әр топқа есептер беріледі)
  І-топ: 40 г магний оксиді түзілу үшін оттектің қандай массасы реакцияға түсетінін есептеңдер
  ІІ-топ: массасы бірдей 470 г калий оксиді K2O мен натрий оксиді Na2O берілген. Қайсысының зат мөлшері көп екенін есептеңдер
  ІІІ-топ: массасы 2,3 г натрий сумен әрекеттескенде натрий гидроксидінің (NaOH) қандай массасы түзіледі?
  IV топ. 80 г күкірт жанғанда неше моль күкірттің (IV) валентті оксиді түзілді?
  

• 31 слайд

  Шығарылуы:
  І.Берілгені: Шешуі:
  m=470г(MgO)2Mg+O2 = 2MgO
  т/к: m(O)=?X=16г(O)
  
  ІІ.Берілгені: Шешуі:
  m1=470 г(K2O)
  m2=470г (Na2O)ν1=470/94=5 моль(K2O)
  т/к: -?ν2=470/62=7,6 моль(Na2O)
   
  IІІ.Берілгені: Шешуі:
  m=2,3 (Na)2Na+2H2O = 2NaOH+H2
  т/к: m(NaOH)x=4 г (NaOH)
   
  IV .Шығарылуы:
  І.Берілгені: Шешуі:
  m=80г(S)S + O2 = SO2
  т/к: m(SO2)=?X= 2.5 моль SO2
  
  

• 32 слайд

  VIII. Бекіту сұрақтары:
  Химиялық элементтердің ұқсас қасиеттеріне қарай нешеге бөлінеді?
  Сілтілік металдар деп не себепті айтылады?
  Сілтілік металдарға қандай элементтер кіреді?
  Сілтілік жер металдарға қандай элементтер кіреді?
  Галогендер топшасындағы элементтерді ата.
  Халкогендер топшасындағы элементтердің жоғарғы оксид және қышқылдарының жалпы формуласы қандай?
  

• 33 слайд

  Қорытынды:
  
  Химиялық қасиеттерінде ұқсастық болуына орай, біріккен химиялық элементтер тобы—
  ұқсас элементтер немесе табиғи ұяластар тобы деп аталады.
  

• 34 слайд

  X.Үйге тапсырма §20. №6
  
  XI.Бағалау Әр топ тір бірін бағалау
  

• 35 слайд

  Химиялық терминология бойынша тапсырманы орындау (Сәкестендіру):
  
  1. Химиялық құбылыс ---------- А. loss of deposit
  2. Физикалық құбылыс --------- В. Physical change
  3. Химиялық реакция ----------- С. Sings of chemical reaction
  4. Тұнбаның түсуі ---------------- D. Chemical change
  5. Газдың бөлінуі ---------------- E. variation of a smell
  6. Иістің шығуы ----------------- F. Chemical reaction
  7. Химиялық реакциялардың белгілері --------- G. liberation of gas
  

• 36 слайд

  Жауабы
  1. Химиялық құбылыс ---------- А. Chemical change
  2. Физикалық құбылыс --------- В. Physical change
  3. Химиялық реакция ----------- С. Chemical reaction
  4. Тұнбаның түсуі ---------------- D. loss of deposit
  5. Газдың бөлінуі ---------------- E. liberation of gas
  6. Иістің шығуы ----------------- F. variation of a smell
  7. Химиялық реакциялардың белгілері --------- G. Sings of chemical reaction
  

• 37 слайд

  Тест
  Химиялық қасиеттерінде ұқсастығы
  бар біріккен химиялық элементтер
  тобын .... деп атайды.
  
  А) негізгі топтар
  В) қосымша топтар
  С) ұқсас емес элементтер тобы
  D) табиғи ұяластар тобы
  

• 38 слайд

  Тест
  2. Берілген элементтердің ішінен
  сілтілік металдарды табыңыз.
  
  А) Mg, Li, Na, Ca, F
  B) Li, Na, K, Rb, Cs
  C) Na, K, Ca, O, Ba
  D) Li, Ca, Na, K, Rb
  

• 39 слайд

  Тест
  3. Сілтілік жер металдарға сәйкес
  келетін оксидтердің
  жалпы формуласы:
  
  А) RO
  B) R2O
  C) RO3
  D) R2O3
  

• 40 слайд

  Тест
  4. Бейметалдар қандай
  оксидтер түзеді?
  
  А) негіздік оксид
  В) қышқылдық оксид
  С) екідайлы оксид
  D) барлық жауап дұрыс
  

• 41 слайд

  Тест
  5.Сілтілік металдар сумен
  әрекеттескенде ... түзеді?
  
  А) оксид
  В) қышқыл
  С) сілті
  D) тұз
  

• 42 слайд

  Жауаптары
  1. D
  2. B
  3. A
  4. B
  5. C