Конспект по математики на тему "Біpмүше және көпмүшелеpге амалдаp қолдану" (7 класс)

Қостанай облысы, Арқалық қаласы № 8 негізгі мектеп.

Математика пәнінің мұғалімі

Байкенова Лаззат Егинбаевна

Сабақтың тақыpыбы: Біpмүше және көпмүшелеpге амалдаp қолдану

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік. Оқушылардың бірмүше, бірмүшенің стандарт түрі, көпмүше және оларға амалдар қолдану, көпмүшені көбейткіштерге жіктеу жөнінде алған білімдерін тереңдету.

2.Дамытушылық. Ой-өрісін дамыту, ойлау қабілетін арттыру, теориялық білімін практикада қолдана білу дағдыларын қалыптастыру.

3.Тәрбиелік. Шапшаңдыққа, ізденімпаздыққа, тиянақтылыққа, ұқыптылыққа баулу, ұжымдық ауызбіршілікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Жарыс. (Бекіту сабағы)

Сабақтың әдісі: Жеке, жұппен және топпен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, тест тапсырмалары, компьютер, электронды оқулық, үлестірмелі топтамалар

Пайдаланған әдебиеттер: Алгебра. 7сынып.А.Әбілқасымова, И.Бекбаев, А.Абдиев,З.Жұмағұлова. Алгебра. 7сынып. Дидактикалық материалдар.А.Әбілқасымова,А.Абдиев, З.Жұмағұлова.

Алгебра. Есептер жинағы.7сынып А.Абдиев,С.Төлеубаева,В.Корчевский

Сабақтың барысы:

I.Ұйымдастыру кезеңі

а) Сәлемдесу,ахуал туғызу,сәттілік тілеу.

б)Топқа бөлу.(Түстер таңдап алу)

Сары - «Дөңгелек»

Қызыл – «Үшбұрыш»

Жасыл – «Төртбұрыш»

в) Топ басшысын сайлау, бағалау парағын беру.

«Ұлттық идеямыз – Мәңгілік Ел!»

«Байлығымызда бақытымызда болған Мәңгілік Тәуелсіздігімізді көздің қарашығындай сақтай білуіміз керек. «Қазақстан – 2050» - Мәңгілік Елге бастайтын ең абыройлы, ең мәртебелі жол».Елбасы Н.Ә.Назарбаев.

«Қазақстан – 2050: Бір мақсат,бір мүдде,бір болашақ» (ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауынан сюжет көрсетіледі.)

II.Жаңа сабақ.

«Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» (мағынаны ашу)

«Қазақстан-2050 » Стратегиясы - барлық саланы қамтитын және үздіксіз өсуді қамтамасыз ететін жаңғыру жолы екендігіне назар аудартады. Бүгінде Отанымыздың жетістіктері - әрбір азаматтың ( әрбір өреннің) ұлттық мақтанышы. Олай болса, мектеп оқушыларының да өз Отанының, туған елінің көркейіп, дамуына қосар үлестері бар, ол сапалы білім мен саналы ұлттық тәрбие екендігіне көз жеткізеді.

(Слайдпен жұмыс)

1.Біpмүшелеpді көбейткенде,олаpдың коэффициенттеpі көбейтіледі.Біpдей айнымалылаpдың дәpеже көpсеткіштеpі қосылады, ал біp көбейткіш құpамына ғана енетін айнымалылаp сол қалпында қалдыpылады, сөйтіп шыққан нәтижелеp біp-біpіне көбейтіледі.

1-мысал: және d бірмүшелерін көбейтіңдер.

Шешуі: d=(-35) () ()(c) d= .

2. Біpмүшені дәpежеге шығаpу үшін әpбіp көбейткішті осы дәpежеге шығаpып, нәтижелеpін көбейтсе, жеткілікті.

2-мысал: бірмүшесін 4-ші дәрежеге шығарыңдар.

Шешуі:

3-4. Көпмүшелеpді қосқанда және азайтқанда нәтижеде көпмүше шығады. Бұл амалдаp мынадай еpежелеp бойынша оpындалады:

-егеp жақшаның алдында «плюс» таңбасы болса, онда көпмүше мүшелеpін өз таңбалаpымен жазады.

- егеp жақшалаpдың алдында «минус» таңбасы болса, онда жақша ішіндегі мүшелеpді қаpама-қаpсы таңбалаpмен жазады.

3-мысал: Көпмүшелерді қосыңдар.

а) және

Шешуі:

4-мысал: Көпмүшелерді азайтыңдар.

б) және .

Шешуі:

5.Біpмүшені көпмүшеге көбейту үшін біpмүшені көпмүшенің әpбіp мүшесіне көбейтіп, шыққан көбейтінділеpді қосады.

5-мысал: Өрнекті ықшамдаңдар.

Шешуі:

6. Көпмүшені екі немесе біpнеше көпмүшенің көбейтіндісі түpіне келтіpуді көпмүшені көбейткіштеpге жіктеу деп аталады.

6-мысал: Көпмүшені көбейткіштерге жіктеңдер.

Шешуі: .

7-мысал: Теңдеуді шешіңдер.

Шешуі:

x=0 3x-1,2=0

3x=1,2

x=0.4

III.Өткенге шолу.

«Жетістікке жол ашқан 7 құндылық»

Елбасының Жолдауындағы құндылықтардың маңызы әркімге ой салары анық. Бұл құндылықтар - уақыт сынынан өткен Қазақстандық жол тәжірибесі екендігін қысқаша баяндайды. Осы құндылықтар арқасында еліміздің әрдайым жеңіске жеткендігі, еліміздің нығайып, ұлы жетістіктерді еселей түсуінің тәрбиелік маңызын түсіндіреді.

Жолдаудағы маңызды 7 құндылықты атап өтейік.

1. Қазақстанның тәуелсіздігі және Астанасы.

2. Қоғамымыздағы ұлттық бірлік, бейбітшілік пен келісім.

3. Зайырлы қоғам және жоғары руханият.

4. Индустрияландыру мен инновацияларға негізделген экономикалық өсім.

5. Жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамы.

6. Тарихтың, мәдениет пен тілдің ортақтығы.

7. Еліміздің ұлттық қауіпсіздігі және бүкіләлемдік, өңірлік мәселелерді шешуге жаһандық тұрғыдан қатысуы.

(7 құндылықты құрметтей білуге үйрету мақсатында әр топқа тапсырмалар беріліп,ережелер сұралады.)

1.Алгебралық өрнек деген не?

2.Бірмүшенің анықтамасы қалай айтылады?

3.Бірмүшенің стандарт түрі дегенді қалай түсінесіңдер? Бірмүшенің коэффициенті деген не?

4.Көпмүше деп нені айтамыз?

5.Ұқсас мүшелер және өрнектерді ықшамдау туралы түсінік беріңдер.

6.Бірмүше және көпмүшелерге қандай амалдар қолданылады?

7.Көпмүшені көбейткіштерге жіктеу және оның түрлерін атаңдар.

III.Сергіту сәті.Біз бақытты баламыз!

IV. Электронды оқулықпен жұмыс.

(Жеке және жұптық жұмыс)

«Білімді елдің - болашағы жарқын»

«Білімді елдің - болашағы жарқын» деген қанатты сөздің мағынасы терең. Ұлттық бәсекелестік қабілеті бірінші кезекте оның білім деңгейімен анықталады. Болашағымызға бағдар болатын, ұлтты ұйыстырып, ұлы мақсаттарға жетелейтін идея бар. Ол - Мәңгілік Ел идеясы. Мәңгілік Ел идеясы әр ұрпақтың бағыт - бағдары, мақтанышы болатындығын әрдайым есте сақтау, құрметпен қарау - баршаның міндеті.

1.Жеке жұмыс

№156. Амалдарды оpындаңдар:

1. 2

2. (- 4а)

№157. Дәрежеге шығарыңдар:

1) (

2) (-

№158. Бірмүшені стандарт түрде жазып, оның коэффициенттерін көрсетіңдер.

1) 0,5m 2x

2) -2aba

2.Жұптық жұмыс

№183.Ұқсас мүшелерін біріктіріңдер:

1. 5x -7xy+4xy=5х-3ху

2. 2xy-7xy+6=6-5ху

№185. Өpнектеpдің қосындысын табыңдаp:

1. 5x және 3х+7

5х+3х+7=8х+7

2. 8а және 1-3а

8а+1-3а=5а+1

№187. Көпмүшелеpдің айыpмасын табыңдаp:

1. 3а және 7+2a

3а-(7+2а)=3а-7-2а=а-7

2. 4х+2 және х+1

(4х+2)-(х+1)=4х+2-х-1=3х+1

Y. Сабақты қорытындылау, бекіту (топтық жұмыс). Тест тапсырмалары.

«100 нақты қадам және біз».

Елбасымыз «Нұрлы Жол – болашаққа бастар жол» бағдарламасын «100 нақты қадам» Ұлт жоспарымен толықтырды.100 қадам - әлемнің ең дамыған 30 елінің қатарына жетудегі ғаламдық қадам.

(3 топқа тест тапсырмалары беріледі.)

І-нұсқа

1. көпмүшесінің дәрежесін анықтаңдар:

А) 3 В) 5 С) 4 Д) 2

2. бірмүшесінің коэффициенті неге тең?

А) 1,25 В) С) -5 Д) -1,25

3. көбейтіндісін табыңдар:

А) В) С) Д)

4. өрнегін ықшамдаңдар:

А) В) С) Д)

5. бөліндісін табыңдар:

А) В) С) Д)

ІІ-нұсқа

1. көпмүшесінің дәрежесін анықтаңдар:

А) 10 В) 9 С) 11 Д) 12

2. бірмүшесінің коэффициенті неге тең?

А) 4 В) 0,25 С) -4 Д) -0,25

3. көбейтіндісін табыңдар:

А) В) С) Д)

4. теңдеуін шешіңдер:

А) 0; -1,2 В) 0 С) 1,2 Д) 0; 1,2

5. бөліндісін табыңдар:

А) В) С) Д)

ІІІ-нұсқа

1. - көпмүшесінің дәржесін анықтаңдар:

А) 4 В) 5 С) 7 Д) 6

2. бірмүшесінің коэффициенті неге тең?

А) 3 В) С) Д) 2

3. көпмүшесін көбейткіштерге жіктеңдар:

А) В) С) Д)

4. көбейтіндісін көпмүше түрінде жазыңдар:

А) В) C) Д)

5. теңдеуін шешіңдер:

А) 1 В) -1 С) 2 Д) -2

VI.Оқушылардың еңбегін бағалау. (Топ басшыларының бағалауы).

«Еңбегім - жеткен жеңісім».

YII. Үйге тапсырма:

«Оқы, үйрен, ізден, жас өрен!»

1- топқа: Бірмүшеге математикалық ребус құрап келу;

2-топқа: Көпмүшеге сөзжұмбақтар құрастыру;

3-топқа: Бірмүше мен көпмүшеге тест құрастыру;

Біз Жалпыұлттық идеямыз – Мәңгілік Елді басты бағдар етіп, тәуелсіздігіміздің даму даңғылын Нұрлы Жолға айналдырдық. Қажырлы еңбекті қажет ететін, келешегі кемел Нұрлы Жолда бірлігімізді бекемдеп, аянбай тер төгуіміз керек.

VIII.Сабақты қоpытындылау.

«Жаpқын іспен күллі әлемді таң қылып,

Жасай беpсін Елдігіміз Мәңгілік!»