Презентация на тему "Генетика "

• 1 слайд

  Қайырлы күн!
  

• 2 слайд

  Мақсаты :
  Оқушыларды гибридологиялық зерттеу әдісімен, генетикалық ұғымдармен және терминдермен таныстыру.Генетикалық ұғымдардың негізін түсіндіру. Г.Мендельдің бірінші және екінші заңдарының негізімен таныстыру. Есептер шығаруға үйрету, өзіндік жұмыс жасау дағдысын қалыптастыру.
  
  

• 3 слайд

  САБАҚТЫҢ
  ТҮРІ
  ӘДІСІ
  КӨРНЕКІЛІГІ
  Интерактивті тақта,
  оқулық, жапсырма
  суреттер, тест, кесте,
  есептер жинағы
  Көрнекілік арқылы
  баяндау, сұрақ-жауап,
  өзіндік жұмыс.
  Аралас сипатта
  

• 4 слайд

  Сабақтың жүрісі:
  І. Ұйымдастыру бөлімі
  (сәлемдесу, оқушылардың қатысын бақылау)
  ІІ.Үй тапсырмасын сұрау (тест арқылы)
  ІІІ. Жаңа сабақ
  ІV.Пысықтау
  V. Бекіту
  V.Бағалау
  VІ.Үйге тапсырма
  

• 5 слайд

  Үй тапсырмасы
  

• 6 слайд

  
  
  Тест
  
  1.Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштікті зерттейтін ғылым ?
  А)селекция В)эмбриология С) генетика Д) микробиология
  2. «Генетика» терминін ғылымға енгізген ғалым ?
  А) У.Бэтсон В) Г.Мендель С) Т.Морган Д) Н.Вавилов
  3. «Ұрық плазмасы» туралы болжамды ұсынған кім ?
  А) Т.Морган В) Г.Мендель С) В.Иогансен Д) А.Вейсман
  4. Генетиканың даму тарихы неше кезеңге бөлінеді ?
  А) 2 В) 3 С) 4 Д) 5
  5. 1944 ж ДНҚ-да тұқымқуалайтын ақпарат сақталатындығын дәлелдеген қай ғалым ?
  А) О.Эври В) Дж.Уотсон С) Ф.Крик Д) В.Иогансен
  

• 7 слайд

  
  6. Г.Мендельдің «Өсімдік будандарымен жүргізілген тәжірибелер» атты еңбегі қай жылы шықты ?
  А) 1875 ж В) 1885 ж С) 1865 ж Д) 1900 ж
  7. Ата- анасының белгілерінің ұрпақтан- ұрпаққа берілу қасиеті не деп аталады ?
  А) өзгергіштік В) фенотип С) тұқымқуалаушылық Д) гибрид
  8. Генетиканың негізін салушы ғалым ?
  А) Г.Мендель В) Т.Морган С) Гиппократ Д) У.Бэтсон
  9. Ген, генотип, фенотип ұғымдарын қалыптастырған ғалым?
  А) Г.Мендель В) Ф.Крик С) В.Иогансен Д) Т.Морган
  10. 1953 ж ДНҚ-ның молекулалық құрылымының моделін жасаған ғалымдар ?
  А) О.Эври В) Надсон, Филиппов С) Дж.Уотсон, Ф.Крик Д) Г.Мендель, Т.Морган
  

• 8 слайд

  Жауабыңды тексер
  1. С
  2. А
  3. Д
  4. В
  5. А
  6. С
  7. С
  8. А
  9. С
  10. С
  

• 9 слайд

  Мылқау сурет
  
  Жеміс шыбыны- дрозофилаға
  тәжірибе жүргізіп,
  тұқымқуалаушылықтың
  хромосомалық теориясын
  ғылымға
  енгізген ғалым кім ?
  Томас Хент Морган
  (1866-1945)
  

• 10 слайд

  
  
  Тұқымқуалайтын
  өзгергіштіктегі ұқсас
  қатарлар заңын,
  мәдени өсімдіктердің
  орталығын ашқан
  орыс ғалымы ?
  

• 11 слайд

  
  Генетиканың
  негізін қалаушы
  чех ғалымы ?
  Иоганн Грегор Мендель
  (1822-1884 ж.ж.)
  

• 12 слайд

  §37. Моногибридті будандастырудағы
  тұқым қуалау заңдылықтары
  

• 13 слайд

  Грегор Мендель 1822 ж Гинчица шағын қыстағында дүниеге келді. 1843ж Брно қаласындағы Августин монастырында тыңдаушы болып орналасады. Вена университетіне түсіп, 2 жыл жаратылыстану мен математиканы үйренеді.
  

• 14 слайд

  Мендель тәжірибені – бұршақ өсімдігіне жасады. Бұршақтың айрықша қасиеттері:
  1. Көптеген сорттары бар
  2. Өсіруге қолайлы
  3. Өздігінен тозаңданады
  

• 15 слайд

  
  Бұршақтың негізгі белгілері
  
  
  Сабағының
  ұзындығы
  
  
  Тұқымының
  пішіні
  
  Тұқымының
  түсі
  
  Жемістердің
  пішіні
  
  
  Жемістердің
  түсі
  
  
  Гүлдерінің
  түсі
  
  Гүлінің
  орналасуы
  

• 16 слайд

  Генетикадағы қолданылатын ең негізгі әдіс - будандастыру(гибридизация)
  Гибрид, будан – генетикалық тұрғыда әр түрлі дараларды будандастырғанда пайда болатын гетерозиготалы ұрпақ.
  

• 17 слайд

  Будандастыру түрлері
  Моногибридті
  Дигибридті
  Полигибридті
  

• 18 слайд

  Генетикалық таңбалар :
  
  Р – ата-ана (лат. раrental - ата-ана)
  G - гамета
  Ғ – ұрпақ (лат. Filia-ұрпақ)
  Ғ1 – бірінші ұрпақ, яғни олар Р-ның ұрпағы.
  Ғ2 – реті бойынша екінші ұрпақ, яғни олар Ғ1-дің ұрпақтары.
  ♀ - аналық жынысы
  ♂ - аталық жынысы
  Χ – шағылыстыру белгісі
  : - ұрпақтардың фенотиптері н/е генотиптері б/ша ажыраудың сандық арақатынасы.
  А – доминантты белгі
  а – рецессивті белгі
  

• 19 слайд

  Мендель заңдары
  Бірінші ұрпақ
  будандарының
  біркелкілік заңы
  Белгілердің
  ажырау заңы
  Тәуелсіз
  тұқым қуалау
  заңы
  

• 20 слайд

  Мендельдің І заңы
  

• 21 слайд

  Басым белгі – доминатты, басылыңқы белгі – рецессивті деп аталады.
  Қарама-қарсы белгілерді анықтайтын жұп гендер аллельді гендер деп аталады.
  Генотип – ата-анасынан алынатын гендердің толық жиынтығы.
  Генотипіне қарай
  
  Гомозигота Гетерозигота
  (АА, аа) (Аа)
  Фенотип- организмге тән ішкі және сыртқы белгілердің жиынтығы.
  
  

• 22 слайд

  Мендельдің ІІ заңы
  

• 23 слайд

  Бекіту
  тапсырмалары
  

• 24 слайд

  № 11есеп
  Бұршақ өсімдігінің тұқымының қара түсі, ақ түсінен басым.Мынадай будандастырудан алынған өсімдіктердің тұқымының түсі қандай болмақ :
  а)Аа х Аа
  ә)АА х Аа
  б) АА х аа
  в) Аа х аа
  

• 25 слайд

  № 25 есеп
  Асқабақ жемісінің ақ түсін анықтайтын А гені, сары түсін анықтайтын а генінен басым болса, мынадай будандастырудан алынған өсімдіктің түсін анықтаңдар:
  а) аа х аа
  в) Аа х аа
  

• 26 слайд

  Кесте толтыр
  

• 27 слайд

  Жауабыңды тексер
  

• 28 слайд

  Бағалау парағы
  

• 29 слайд

  Үйге тапсырма :
  § 37 (оқу), тақырып соңындағы тапсырмаларды орындау
  

• 30 слайд

  Сабаққа жақсы
  қатысқандарыңызға
  рахмет!