Презентация по химии на тему "Кальций"

• 1 слайд

  Сабақтың жүру барысы:
  І. Ұйымдастыру бөлімі
  1. Келісім шарт қабылдау.
  Біз барлығымыз өзімізді оқыту үшін жауаптымыз;
  Бір – бірімізді тыңдаймыз;
  Бір ғана адам сөйлейді;
  Өз ойларымызбен бөлісеміз;
  Бос сұрақтар болмайды;
  Уақытты үнемді пайдаланамыз.
  

• 2 слайд

  2. Психологиялық тренинг:
  «Мен өмірді сүйемін, себебі ..»
  Мұғалім әрекеті: оқушыларға өздерінің өмірді не үшін сүйетінін айтуды ұсынады;
  Оқушы әрекеті: оқушылар бір-біріне өз ойларын ашық айтып, жылы лебіздерін білдіреді.
  

• 3 слайд

  «Қызығушылықты ояту»
  
  ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.
  
  

• 4 слайд

  ХИМИЯЛЫҚ ДИКТАНТ
  1.
  Металдардың жер қойнауында кездесетін қосылыстары ........ деп аталады?
  2.
  3.
  Металл өндіруге тиімді минералдар қоспасы …
  4.
  Металл өндірумен айналысатын өндіріс саласы...
  5.
  Металлургия нешеге бөлінеді?.
  6.
  Металдарды жоғары температурада тотықсыздандыру процессі ...
  7.
  Қосылыс құрамынан металды басқа металл арқылы бөліп алу қалай аталады?
  Белсенді металдарды қосылыстардан бөліп алу әдісі...
  Металдар үшін қауыпты тотықтырғыш...
  Жемірілу қалай жіктеледі?
  Коррозияға бейім металл…
  Қазақстан қазба байлықтарының металлогендік картасын жасаған...
  Табиғатта бос күйінде кездесетін металдар...
  
  8.
  9.
  10..
  11..
  12.
  

• 5 слайд

  1. (Ag. Au. Pb.)
  2. (минералдар)
  4. (металлургия)
  3. (кен)
  5. (қара, түсті болып 2-ге бөлінеді)
  6. (пирометаллургия)
  7. (металлотермия)
  8. (оттегі)
  9. (химиялық, электрохимиялық)
  10. (темір)
  11. (электролиз)
  Жауаптары:
  12. (Қ.Сәтбаев)
  

• 6 слайд

  ... Ертедегі алхимиктердің пікірі бойынша мына ғаламшарларға сай
  металдарды сәйкестендіріңіздер.
  Күн-
  Юпитер-
  Ай-
  Марс-
  Меркурий-
  Сатурн-
  Шолпан-
  ?
  Au
  Ag
  Sn
  Pb
  Cu
  Fe
  Hg
  

• 7 слайд

  Алтын – Золото – Aurum
  Күн – Солнце -Sun
  Күміс–Серебро-Arqentum
  Ай –Луна-Moon
  Темір - Железо-Ferrum
  Марс – Марс - Mars
  Сынап-Ртуть-Нudrargurum
  Меркурий – Меркурий- Mercurii
  
  Мыс – Медь- Cufrum
  Шолпан-Венера -Venera
  Қалайы – Олово - Stanum
  Юпитер – Юпитер -Upiter
  Қорғасын –Свинец-Plumbum
  Сатурн - Сатурн- Saturn
  1
  2
  3
  4
  5
  6
  7
  

• 8 слайд

  20
  ІҮ
  1484
  Сандар
  1,55
  40
  838
  сөйлейді
  

• 9 слайд

  9
  20 – реттік нөмірі
  40 – салыстырмалы атомдық массасы
  ІҮ - периоды
  838 – балқу температурасы
  1484 – қайнау температурасы
  1,55 – тығыздығы
  Шешімдері
  

• 10 слайд

  Кальцидің қосылыстары
  9 класс
  Жаңа сабақ
  

• 11 слайд

  
  Сабақтың мақсаты:
  
  Білімділік: Оқушыларға кальцийдің периодтық жүйедегі орны, атом құрылысы, қасиеттері оның қосылыстары, күнделікті өмірде қолдану салаларымен таныстыра отырып, білімге құштарлығын, дүниетанымдық көзқарасын арттыру;
  Дамытушылық: Кальцийдің маңызды қосылыстарының қасиеттері мен қолданылуын, пайдалануын меңгеріп оны өмірде тиімді қолдана білуге және өз бетімен еңбектену іскерліктерін арттыра отырып, шығармашылыққа, оқушылардың танымдық белсенділіктерімен ой өрісін, логикалық ойлау қабілетін, тұлғалық қасиеттерін дамыту;
  Тәрбиелік: Өз білімін бағалап тексеруге баулу және зейінін, өзіндік пікірін қалыптастыру, ұқыптылыққа,белсенділікке, жауапкершілікке, ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
  

• 12 слайд

  Күтілетін нәтиже:
  - Кальцийдің периодтық жүйедегі орны, қасиеттерін пайдаланып есептер шығара алады;
  -Кальцийдің маңызды қосылыстарын күнделікті өмірде қолдана біледі;
  - Қойылған сұраққа нақты жауап беру, өз беттерімен қорытынды жасай білу дағдылары дамиды;
  - Оқушылардың салыстыра білу, сараптай білу дағдылары дамиды;
  Сабақтың әдісі: Шығармашылықпен жұмыс жасау, сыни ойлау, зерттеу, сөздік- көрнекілік, акпаратты –комплексті,топтық;
  Көрнекіліктер: Интерактивті тақта,Менделеевтің периодтық жүйесі , слайд, стикерлер,постер т.б.
  

• 13 слайд

  Са
  СаО
  Са(ОН)2
  Ca CO3
  СаSO4*
  2H2 O
  Қосылыстары
  

• 14 слайд

  Кальцийдің қосылыстары
  Кальций оксиді — ақ түсті қиын балқитын зат. Техникада оны "сөндірілмеген әк" деп атайды. Оны әктасты жоғары температурада (1000 C0 шамасында) қыздырып, ыдырату арқылы алады:
  СаС03 =t= СаО + СО2↑- 180кДж
  Кальций оксиді — нағыз негіздік оксид. Кальций сілтілік жер металл болғандықтан, оның оксиді сумен оңай әрекеттесіп кальций гидроксидін, яғни сілтісін түзеді:
  СаО + Н20 = Са(ОН)2 + 70 кДж
  
  Кальций гидроксиді
  
  
  
  
  
  
  Сілті ерітіндісінің түзілгені фенолфталеиннің таңкурай түске боялуынан байқалады. Кальций гидроксиді қышқылдармен және қышқылдық оксидтермен әрекеттесіп бейтараптанады. Бұл реакцияны лабораторияда көмірқышқыл газын анықтау үшін қолданады. Әқ суына көмір қышқыл газын жібергенде, ол алдымен ерімейтін карбонат түзіп, лайлана бастайды:
  Са(ОН)2 + CO2 = СаСО3↓ + Н2О
  

• 15 слайд

  Әктастар — шөгінді тау жыныстары; негізінен, кальциттен СаСO3 тұрады. Барлық шөгінді тау жыныстарының 20%-ін құрайды. Әктастар жоғары температураның әсерінен қайтадан кристалданып, мәрмәрға айналады. Олар көбінесе теңіз түбінде түзіледі. Металлургияда, құрылыста, химия өнеркәсібінде пайдаланылады.
  Әктас – кальциттен, кейде арагониттен тұратын кең таралған шөгінді тау жынысы. Әктастар негізінен саяз теңіздер мен тұщы көлдерде қалыптасады.
  CaCO3 - әктас
  СаSO4*H2O-ғаныш
  
  
  
  
  
  
  Гипстің жеке кристалдары қалақша, баған, призма пішінді, ал минерал агрегаттары ұсақ түйіршік (алебастр) немесе талшық (селенит) масса түрінде кездеседі. Гипс ақ, мөлдір кейде қоспаларына байланысты түрлі түсті, шыныша жылтыр; қаттылығы 1,5, меншікті салмағы 2,3 г/см3
  

• 16 слайд

  Инсерт әдісі немесе түртіп алу
  
  Ж аңа тақырыпты оқушылар өздері оқып, әр абзацқа белгі қойып отырады. Оқып болған соң кестені толтырады. Тақырып барысында бұрыннан білетіндерін «V» - қанатша белгісі бар қатарға жазады, ал «+» қосу белгісі бар қатарға бұрыннан біледі, сонда да қазір оқығаннан толықтырған білімін жазады, «-» алу және «?» сұрақ белгісі қойылған қатарға білмейтін мәліметтер мен термин сөздер немесе сұрап білгісі келген мәліметтерді жазады.
  

• 17 слайд

  Кальцийдің биологиялық маңызы орасан зор. Құрамында кальций толық топырақтың құрылысы жақсы, құнарлы болады.Мал азығында кальций мөлшері жетіспесе, мал рахит ауруына шалдығады, жүрек жұмысы әлсірейді,қанның сапасы кемиді. Кальций бұлщық ет жұмысына қажет фермент қызметі үшін, қан ұю жүйесі үшін қажет.Ол кейбір фермент жұмысын жеделдетеді, адам және мал сүйектері мен тістері құрамына кіреді.
  
  
  
  Кальций- сүйектің және жақсы өсіп жетілуіне қажетті элемент. Адам денесінен тер арқылы көптеген кальций бөлініп шығып отырады. Ыстық цехтарда істейтін адамдар көп терлеп кальцииді көп жоғалтады. Кальций азайған ағза аппақ болып азады. Сондықтан да оларға құрамына кальцийі көп тамақтар беріп отыру керек. Немесе кальций препаратын беру қажет.
  

• 18 слайд

  .
  Ересек адамдарға тәулігіне 0.5 грамм кальций жеткілікті. Ол сүйекті қатайтуға аса қажет. Кальций- сиыр мен қой сүті, сүтпен жасалатын түрлі тағам- ірімшік, сүзбе, сүтсірнеде мол. Қара бидай наны мен жұмыртқаның сары уызы да кальцийге бай. Ағзаға бір тәулікке қажет кальций алу үшін жүз грамм сүтсірне немесе жарты литр сүт жетеді.
  

• 19 слайд

  Қолданылуы
  

• 20 слайд

  «Химиялық эстафета»
  “Зерек болсаң, шешіп көр”/есептер ұсынылады/
  
  1-топ.
  1.Көлемі 1 л суға массасы 200г кальцй қосқанда түзілген кальций гидроксидінің массалық үлесін табыңдар
  2. CaO→CaCl2→CaCO3→CaO→Ca(OH)2
  3-топ.
  1.Массасы 19.7 г барий карбонатын алу үшін барий гидроксиді ерітіндісінен қанша көлем (қ.ж.) көміртегі (IV ) оксидін өткізу керек?
  2. CaO→CaCl2→CaCO3→CaO→Ca(OH)2
  
  

• 21 слайд

  
  “Са- тіршілік тірегі” топтық тапсырмалар
  
  1-топ.Кальцийдің биологиялық маңызы.
  2-топ.Ертегі құрастыру.
  
  Ертегі: Кальций
           Менделеев қалашығында сілтілікжер металдар деп аталатын кішкене аудан бар.Үш металл сілтілікжер металдар топшасын құрайды.Бұл ауданның бұлай аталуының өзіндік сыры бар. Олардың оксидтері алхимия кезеңінде «жер» деп аталған, ал оларды суда еріткенде сілтілер алынған, сондықтан осылай аталған. Осы микроауданда 4 көшенің 20 пәтерінде тұрады. Бұл үйді ол Менделлев атамыздың қолынан алған. Өзінің қасиеті алуан түрлі, барлық жұрт хабардар.Жеңіл, күмістей ақ металл, ауада тез тотығатындықтан керосиннің астында сақтайды. Өзі белсенді, жұртпен тез тіл табысады. Қолындағысын жұртқа беруге даяр, ешқашан біреуден бірдеңе алған емес. Екі электронын біреуге беруге қажет болса, қиналмастан бере салады. Өзі суда жақсы жүзеді, ауаға сутекті бөліп, суды да сілтіге айналдырады. 8 пәтерді тұратын оттекті көрсе, жана түседі, жалынды қызыл кірпіш түске бояйды.Өзен, көл, теңіз, мұхит суларында еріген күйінде кездеседі.
  

• 22 слайд

  Кері байланыс
  
  
  
  
  
  
  Сізге сәйкес келетін жауап нұсқасының астын сызыңыз ФИО_____________________
  1.Сабақ барысындағы менім атқарған жұмысым : Қанағаттанарлық/Қанағаттанарлықсыз
  2.Сабақ қалай өтті: Қызық/Қызық емес
  3.Сабақ соңында менің көңіл-күйім: Жақсарды/Жақсарған жоқ
  4.Бүгінгі сабақтан алған білімім маған : Пайдалы/Пайдалы емес
   
  

• 23 слайд

  Үйге тапсырма
  Кальций жəне оның қосылыстары
  В-тобы № 5,6 есеп
  С-тобы №3 есеп
  
  Кальцийдің биологиялық маңызы
  туралы кішігірім хабарлама