Тәрбие сабағы:"Туберкулез- қауіпті дерт"

• 1 слайд

  Туберкулез – қауіпті
  індет.
  

• 2 слайд

  Балалар дүние жүзінде халық санының көбеюіне
  байланысты туберкулез ауруы бұдан 20 жыл
  бұрынғыға қарағанда едәуір көбейіп отыр.
  Бүкіл әлемдік денсаулық сақтау ұйымының
  мәлiметтерi бойынша дүниежүзінде туберкулез
  Ауруымен 8-10 млн адам тiркелiп,
  3 млн адам қайтыс болады екен.
  

• 3 слайд

  
  
  
  Роберт Кох
  (1843 - 1910)
  Неміс дәрігер – микробиологы,
  Ол туберкулез қоздырғыштарын
  ашқан және Нобель сыйлығының
  иегері.
  Туберкулез өкпе қабынатын ауыр жұқпалы ауру. Ежелгі ғалымдар мен ойшылдарының жазбаларында туберкулез «көкжөтел – чахотха» ретінде айтылады. Туберкулез қоздырғышын неміс ғалымы Р.Кох ашқан. Сондықтан бұл бактерияларды Кох таяқшалары деп атайды. Олар әр түрлі мүшелерді зақымдайды: өкпе, сүйек, буын, бүйрек т.б. зақымдайды. Туберкулез таяқшалары сыртқы ортаға едәуір төзімді болады-ластықта, қақырықта, күнделікті пайдаланылатын нәрселерде, қоршаған ортада көп уақытқа дейін сақталады (топырақта, суда, кітапта).
  

• 4 слайд

  
  
  
  Туберкулез – аса қауіпті дерт. Ауру белгілері көпке дейін білінбейді.
  Алғашында аздаған құрғақ жөтел пайда болып, кейін күшейеді, тамаққа тәбеті тартпайды, ұйықтағанда терлеп, кешке қарай дене қызуы көтеріледі,
  тез шаршайды.
  Содан кейін жөтел, қан аралас
  қақырық пайда болады.
  Осы белгілер біліне салысымен,
  неғұрлым ертерек дәрігер-фтизиаторға қаралу керек.
  Туберкулез таяқшалары сыртқы ортаға едәуір төзімді болады,
  топырақта 2 апта,
  кітап беттерінде 3 ай,
  суда 5 айға дейін сақтала алады.
  Туберкулез таяқшаларын ұзақ уақыт қайнату, тура түскен күн сәулесі,
  хлорамин және хлорлы әк өлтіреді.
  

• 5 слайд

  
  
  
  ТУБЕРКУЛЕЗДІ ЖҰҚТЫРУ ҚАЛАЙ ЖҮРЕДІ?
  Туберкулез қоздырғыштары ауру адам сөйлегенде,
  жөтелгенде, оқығанда, түшкіргенде бактерия шығару арқылы ауаға тарайды. Ауаның жұтқан адамдарға бактерия
  жоғарғы тынысалу жолдарына, өкпелеріне түседі.
  Осылайша туберкулезді жұқтыру жүреді.
  

• 6 слайд

  
  
  
  ТУБЕРКУЛЕЗДІҢ ДАМУ БАРЫСЫНДА ТӨМЕНДЕГІДЕЙ БЕЛГІЛЕР ПАЙДА БОЛУЫ MYMKIH:
  - екі аптадан артық уақытқа созылған жөтел,
  - әлсіздік,
  - дене қызуының көтepiлуi,
  - тершендік,
  - тәбеттің нашарлауы,
  - жүдеу,
  - шаршағыштық,
  - кеуде тұсының ауыруы.
  - қан аралас қақырықтын түсуі,
  Ағзаның жақсы қорғану күші барысында туберкулез бактериялары салауатты ұлпалардан жекеленеді, айнала тығыз қабықша дамып, аурудың дамуы токтатылады.
  

• 7 слайд

• 8 слайд

• 9 слайд

• 10 слайд

• 11 слайд

• 12 слайд

• 13 слайд

• 14 слайд

• 15 слайд

• 16 слайд

  
  
  
  АУРУДЫҢ ДАМУЫНА ЫҚПАЛ ЕТЕТІН
  ФАКТОРЛАР
  иммунитеттің әлсіреуі;
  толыққанды, үйлесімді тамақтанбау.
  ауыр аурулардың қатар жүруі
  (АҚТҚ, қант диабеті,
  ойық жара аурулары
  және басқалары);
  суық тигізу;
  зиянды әдеттер;
  созылмалы күйзелісті жағдайлар.
  
  

• 17 слайд

  
  
  
  БІРАҚ ТУБЕРКУЛЕЗ БАКТЕРИЯЛАРЫН
  ӨЛТІРУГЕДЕ БОЛАДЫ
  1-1,5 сағат күн сәулесін
  сәулелендіргенде;
  2-3 минут ультрокүлгін
  сәулелер әсерінен;
  сүт қайнатқанда;
  күнделікті бөлмені
  желдетіп отырғанда;
  ылғалдатып үйді жинап
  отырғанда.
  

• 18 слайд

  
  
  
  АДАМ АҒЗАСЫНА ТУБЕРКУЛЕЗ БАКТЕРИЯЛАРЫ ТҮСКЕН
  КЕЗДЕ ЕҢ МАҢЫЗДЫСЫ МЫНАЛАР
  инфекцияның массивтылығы,
  доза, адам ағзасына туберкулез
  бактериялар түсуінің ұзақтылығы;
  иммунитеттің туберкулез
  бактерияларына қаншалықты
  дайындығы
  

• 19 слайд

  
  
  
  Аш жүру немесе жөнді тамақтанбау адам ағзасының ауруға қарсылығын азайтатыны – дәлелдеудi қажет етпейтiн шындық. Темекі шегу мен арақ ішуде тәннің қорғаныс қабiлетiн нашарлатады.Жұпыны тұрмыспен құлазыған көңіл-күй де организмді әлсiретiп, оның ауруға қарсылығын төмендетедi. Көбiнесе туберкулездi тұқым қуалаушы ауру деп есептейді. Бұл сенiмсiз. Туберкулез-жұқпалы ауру. Сондықтан оны жұқтырмау амалдарын сақтау, ал жұқтырған жағдайда толық емделу шараларын қатаң жүзеге асыру шарт. Сонда ғана соңғы кездерде өршiп бара жатырған жауыз iндеттiң бетiн қайтарамыз.
  

• 20 слайд

  
  
  
  Жұмыр жерді мекендеген халықтың сонау, ерте замандардан бері айтылып, ғасырлар бойы сұрыпталып келген інжу-маржандай асыл да, даналы сөздері бар. Осынау ғибадатты сөздер адам баласының денсаулығына зиянды әрекеттерді де жан-жақты қамтыған. Медицинада сөз құдіретінің шарапатына өлшеу жоқ. Азабын арқалатып діңкесіне тиген жаман әдеттен құтыла алмай, дертке амалсыз көніп, көмек тілеп алдына келген науқасқа дәрігердің тауып айтқан бір жылы сөзі тамаша қуат береді.
  

• 21 слайд

  
  
  
  «Денсаулық» сөзжұмбағы
  Д
  Е
  Н
  С
  А
  У
  Л
  Ы
  Қ
  І Н
  Е Т
  Ө К П
  И М М У
  И Т Е Т
  Ү Й Е К
  Р
  К
  Ж Ө Т Е Л
  Ә
  С І З Д І К
  Т О П
  Р А Қ
  А Р
  А У Ы
  

• 22 слайд

  
  
  
  Боли в грудной клетке
  Одышка
  Одним из наиболее веских аргументов при диагностике туберкулеза
  является постоянное нарастание признаков в
  течение недель или месяцев.
  Особенно это относится к общим симптомам:
  потеря массы тела, аппетита, утомляемость и лихорадка.
  

• 23 слайд

  
  
  
  Упадок сил и слабость
  Периодическое повышение
  температуры (37,2-37,5),
  чаще бывает вечером
  (17-21 час.).
  

• 24 слайд

  
  
  
  Наблюдаются случаи полного излечения туберкулеза легких.
  Обычно туберкулез длится годами, медленно, хронически.
  В течении болезни наблюдаются колебания — периоды
  ухудшения сменяются улучшением и даже состоянием
  видимого выздоровления.
  Обострения процесса чаще бывают весной и осенью, зима и лето
  переносятся лучше.
  Самочувствие резко ухудшается, если присоединяются различные
  осложнения в виде перехода туберкулезного процесса с легкого
  на другие органы (кишечник, I почки, брюшину и т. д.).
  Наиболее тяжелыми осложнениями являются туберкулезный
  менингит и милиарный туберкулез.
  

• 25 слайд

  
  
  
  Туберкулез легких нужно отличать от других легочных
  заболеваний — бронхитов, пневмоний, абсцесса легкого,
  бронхоэктазов.
  Точный диагноз иногда удается поставить только после
  нахождения в мокроте палочек Коха или при
  рентгеновском исследовании.
  

• 26 слайд

  
  
  
  Профилактика туберкулеза состоит из 3 С :
  Химиопрофилактика
  Вакцинация и
  ревакцинация БЦЖ
  Санитарная
  профилактика
  Специфическая
  Социальная
  профилактика
  

• 27 слайд

  
  
  
  Вакцинация БЦЖ — общепризнанный метод
  активной специфической профилактики
  туберкулёза, прежде всего у детей и подростков.
  Вакцинация снижает заболеваемость и
  смертность, предупреждает развитие
  тяжёлых форм (менингита, милиарного
  туберкулёза, казеозной пневмонии).
  Проводится внутрикожно препаратами
  живой вакцины БЦЖ и БЦЖ-М
  новорождённым в возрасте 3-5 дней.
  Ревакцинации подлежат здоровые дети
  и подростки в возрасте 7 и 14 лет,
  имеющие отрицательную реакцию Манту.
  Первая
  противотуберкулезная
  прививка БЦЖ
  Вакцинация и ревакцинация БЦЖ
  

• 28 слайд

  ТУБЕРКУЛЁЗ В НАЦИОНАЛЬНОМ КАЛЕНДАРЕ
  ПРОФИЛАКТИЧЕСКИХ ПРИВИВОК
  

• 29 слайд

  
  
  
  Далее идет процесс формирования иммунитета.
  После введения вакцины мать с ребенком выписывают домой и
  постепенно развивается реакция – возникает воспаление, припухлость.
  Если вакцина качественная то на фоне воспаления, в центре припухлости
  появляется язвочка, которая заполняется грануляциями и постепенно
  заживает. Заживление продолжается 1.5 - 2 месяца, редко до 5 месяцев.
  На месте язвочки остается пигментная папулка, по которой судят о
  выполнении прививки (Вакцина вводится строго внутрикожно на границе
  верхней и средней трети наружной поверхности левого плеча.).
  Проба Манту проводится 1 раз в год, начиная с возраста 12 мес.
  Делается проба Манту – если проба «положительная»
  тогда нужно обследовать ребенка в диспансере.
  

• 30 слайд

  
  
  
  Химиопрофилактика
  Специфическая химиопрофилактика
  проводится одним или несколькими противотуберкулёзными
  препаратами под контролем врача-фтизиатра периодическими
  циклами по 3-4 мес. или непрерывно не менее 6 мес.
  В существующих эпидемиологических условиях
  химиопрофилактика уменьшает заболеваемость
  туберкулёзом в 4—12 раз.
  
  Химиопрофилактика проводится изониазидом в дозе 10 мг
  на кг веса, проводится в весенне-осенний период сроком 2-3 месяца.
  

• 31 слайд

  
  
  
  Профилактике подлежат:
  Дети и подростки ,
  находящиеся в контакте с
  туберкулезными больными
  Лица, переболевшие туберкулезом и в легких или других органах
  имеются остаточные явления, выражающиеся в
  форме фиброзных полей, рубцов, кальцинатов (петрификатов).
  

• 32 слайд

  
  
  
  Больные сахарным диабетом.
  Лица страдающие язвенной болезнью, особенно при наличии остаточных
  явлений после перенесенного туберкулеза ( в легких, лимфоузлах).
  Об этих изменениях человек может и не знать.
  

• 33 слайд

  
  
  
  Лица больные хроническими заболеваниями, постоянно
  принимающие глюкокортикоиды.
  Гормоны влияют на уровень иммунитета и способствуют
  заболеванию туберкулезом при контакте с больными.
  Лица имеющие профессиональные заболевания легких –
  при которых угроза заболеть туберкулезом высока.
  

• 34 слайд

  
  
  
  Санитарная профилактика
  Комплекс профилактических мероприятий
  включает в себя проведение текущей
  и заключительной дезинфекции, изоляцию
  детей от бактериовыделителей, госпитализацию
  больного или помещение детей в детские
  учреждения, регулярное обследование
  контактных лиц, санитарно-гигиеническое
  воспитание больных и членов их семей.
  Большое значение имеет пропаганда
  фтизиатрами и врачами других специальностей
  санитарных знаний по туберкулёзу как
  через СМИ, так и через выступления на
  врачебных конференциях и непосредственно
  перед населением.
  

• 35 слайд

  
  
  
  Пропаганда санитарно-гигиенических знаний о
  туберкулёзе, его профилактике
  

• 36 слайд

  
  
  
  Запрет на некоторые профессии:
  Все профессии, связанные с контактом с детьми –
  воспитатели, учителя и др.
  Всего около 20 профессий
  

• 37 слайд

  
  
  
  Все профессии , связанные с
  коммунальным обслуживанием
  

• 38 слайд

  
  
  
  Профессии связанные с транспортом
  (проводники, стюардессы и др.)
  

• 39 слайд

  
  
  
  
  
  Будьте здоровы!