"Жүз жылдық алоэ өсімдігін зерттеу"

Жобалау әдісі бойынша жүз жылдық алоэ өсімдігін таныстыруда ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық картасы.

Білім беру салалары: Таным, Қатынас, Әлеуметтік орта, Денсаулық, Шығармашылық.

Тараулары: Тіл дамыту, Көркем әдебиет, Айналамен таныстыру, Жапсыру.

Тақырыбы: Жүз жылдық алоэ өсімдігін зерттеу.

Мақсаты: Балаларға экологиялық тәрбие бере отырып, айналамен таныстыру. Алоэ өсімдігі туралы білімдерін кеңейту. Алоэ өсімдігінің тарихы, көбеюі, емдік қасиеттері күтімі туралы түсінік беру. Ата-аналар ақпарат құралдарын және айналаны қоршаған ортаға арналған көркем әдебиеттерді қолдана отырып, балалармен бірге алоэ  өсімдігін зерттеп, мәліметтер жинақтап ортаға салу.

Міндеттері:

·        Алоэ өсімдігінің суреттерін жинақтап альбомдар жасау;

·        Балаларға алоэ өсімдігі туралы мағлұмат жинақтау;

·        Алоэ өсімдігінен жасалған дәрі-дәрмектерден т.б. заттардан көрме ұйымдастыру;

·        Табиғат бұрышына алоэ өсімдіктерін жинақтау;

·        Жұмыс барысында ата-аналардың қызығушылығын ояту.

Сөздік жұмыс: Жүз жылдық.

Әдіс-тәсілдер: Алоэ өсімдігін іздену.

Керекті құралдар: Слаид суреттер, альбом өсімдіктер (алоэ), көрме ұйымдастыру.

Ұйымдастыру кезеңі:

Тәрбиеші: Айдай арайланып,

Күндей күлімдеп

Жұлдыздай жарқырап

Қонақтармен амандасып алайық.

Балалар: Күннің көзі ашылып,

                 Көкке шуақ шашылып,

                 Құтты қонақ келіпті.

                 Төрімізге еніпті

                 Амандасу үлкенге

                 Тәрбиенің басы ғой

                 Ал, қанекей бәріміз

                 Сәлем дейік үлкенге

                 Сәлеметсіздер ме? Қонақ апайлар.

І-Дайындық кезеңі:Топ балаларын және ата-аналарды 4 топқа бөліп үй тапсырмасы алдын-ала берілді және өздеріне берілген тақырыпты ашық сабақ барысында ашып қорғайды.

Әр топқа берілген тапсырмалар:

І-топ:-Алоэ өсімдігінің Отаны туралы не білесіз және ол туралы мәліметтер алып келу.

ІІ-топ: -Алоэ өсімдігінің түрлерін жинақтау, түсіндіріп айтып беру.

ІІІ-топ: -Емдік қасиеттері туралы мәліметтер жинақтау.

ІҮ-топ: -Алоэ өсімдігінің көбеюі мен күтімі.

ІІ-негізгі кезең. Жобаның жүзеге асуы. (Үй тапсырмаларын қорғау).

І-топ. –Алоэ өсімдігінің Отаны туралы не білесіз және ол туралы мәліметтер алып келу.

Әділет: «Алоэ» -жүз жылдық ылғалдылықты сақтай алатын арнайы ұлпасы бар өсімдіктер тобына жататын гүл. Шыққан жері Оңтүстік Африка аймағы болып саналады.

Сара: Негізінен құрғақ  әрі  құмды  шөлдерде  өседі.  Алоэ  сөзі  араб  тілінен   шыққан  мағынасы  «ащы»  деген  сөзді білдіреді.  Сондай-ақ,  емдік  қасиетіне  байланысты  «Үй гүлдерінің королі»  деген  де  балама  атқа  не.

 Тамирлан:-    Алоэнің  етті  семсер  тәріздес   жасыл,  жалпақ  әрі  жуан  жапырақтары  бар.

Назым: -Биіктігі 7-12 м-дей, сабағы жуан, жапырағы шырынды, етті, тікенді болып келеді. Қызыл, қызғылт-сары, сары түсті, гүлі түтікше келген қоңырау тәрізді гүлшоғырына топталған. Сирен гүлдейді.

(Назымның анасы: -Алоэ өсімдігінің Отаны туралы, қандай жерлерде өсетінін айтып толықтырып береді.)

ІІ-топ: Алоэ өсімдігінің түрлерін жинақтау, түсіндіріп айтып беру.

1 түрі: Алоэ Вера.

Батырхан: -Үйде өсірілетін алоэнің ең көп тараған түрі –Алоэ Вера. Оның барбадостық алоэ, кәдімгі алоэ, сары алоэ деген аттары бар. Алоэнің бұл түлері әлем бойынша емдік мақсаттарда кеңінен пайдаланылады.

3 түрі: Сабын алоэ.

Көркем: -Үйде өсірілетін бұталы алоэ. Жапырақ сабақшасы жуан болып келеді. Бойы 50-70 см, мамыр және маусым айларында гүлдейді. Гүлі ашық, сары немесе қызғыш болып келеді.

4 түрі: Қорқынышты алоэ.

Диас С: -Бұл алоэнің табиғи бойы 3 м-ге дейін жетеді. Ал үй жағдайында өсірілетін түрінің бойы небары 10-20 см. Жапырағының түсі көкшілдеу, кейде қызғыштау болып келеді. Жапырақтарының ұшында тікірейген тікенектері болғандықтан оны қорқынышты алоэ деп атайды.

5 түрі: Ағаш тәріздес алоэ.

Мұса: -Көбімізге белгілі, үйде өсетін алоэ. Бойы 1 м-ге дейін жетеді. Өскенде жан-жағына бұтақтары жайылып өседі.

Көркемнің анасы: -Алоэ өсімдігінің түрлерімен толығырақ слаид арқылы көрсетіп, түсіндіріп айтып береді.

Балалар гүлдер жайлы тақпақтарын айтып береді.

ІІІ-топ. Емдік қасиеттері жайлы мәліметтер жинақтау.

Расул: -Алоэ гүлі үйде тек декоративті мақсатта ғана емес, емдік мақсатта да өсіріледі. Египетте үйдің кіре беріс жерінде алоэ отырғызылады. Ол денсаулық пен ұзақ өмірдің символы.

Әсем-ай: -Алоэнің емдік қасиеті осыдан 300 жыл бұрын белгілі болды. Оны Египетте, кейін Индияда, Италия, Грецияда сыртқы күйіктерге арнап қолданды.

Диас Қ: -Қытайда тамыр ауруларын емдеуге қолданады. Алоэ суық тигенді емдейді. Мысалы: Тұмау ауруына, жара мен кесілген жерлерге жағады. Көп үйдің терезесінің алдында көзге көп байқала бермейтін, халық аузында «жүз жылдық» аталып жүрген алоэ өсімдігі өсіп тұрады. Бірақ көпшілігі оның бойында емдік қасиеті бар екендігін біле бермейді.

(Диастың анасы осы емдік қасиеттері жайлы толығырақ айтып береді)

Ойын: «Орнымызды ауыстырамыз».

ІҮ-топ:-Алоэ өсімдігінің көбеюі мен күтімі.

Димаш:-Алоэ өсімдігінің көбеюі тұқым арқылы, жанама тамырлар арқылы және жапырақ сабақтары арқылы көбейеді.

Аружан:-Орны мүмкіншілігі болғанша, күннің шуағы түсетін, жаздың күндері ашық жерге орналастырылған жақсы. Қыста жарық жерде ауа температурасы +10С деңгейде болатын орында ұстауға болады.

Жанель Н:-Қыста салқын жерде тұратын болса, көп суарудың қажеті жоқ.

-Дұрыс, суармаудың нәтижесі алоэнің ауруына әкеліп соғады.

Жанерке:-Крандағы салқын суды бірден құюға болмайды.

(Әділеттің анасы алоэ өсімдігінің көбеюі мен күтімі жайлы толықтырып өтті).

-Алоэ өсімдігі жайлы көп мәліметтер жинадық. Сол мәліметтерді ата-аналарымызбен бірігіп ортаға салдық. Енді ата-аналарымызбен бірге осы алоэ өсімдігін қолымызбен жасап көрейік.

-Бұл алоэ өсімдігін табиғи материалдан маш және қарақұмықты пайдаланып жасаймыз.

(Жапсыру әдісін көрсетемін).

-Ал, енді жұмысты бастамас бұрын қолымызды жаттықтырып алайық.

Әке қоңыз келеді

Ана қоңыз келеді

Бәрі бірге келеді.

Күн мен бірге тұрады

Көйлектері қып-қызыл

Қара дақтар болады.

Жүгіреді ғыр-ғыр-ғыр

Ұшып кетті ыз-ыз-ыз.

Балалар жұмыстарына кіріседі.

Қорытынды.

-Бүгінгі іс-әрекетімізде қандай өсімдік жайлы әңгімеледік?

-Бұл өсімдік қайда өседі?

-Алоэнің Отаны қай жақ?

-Алоэнің қандай түрлері бар?

-Оның қандай қасиеті бар?